3441 Dictee woensdag 13-09-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1060)

Dictee – dictees [3441]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2020 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1060)

Oefendictee april 2020 (5)

1. Overigens: raar, dat bij (het dictee in) ‘Heerenveen’ ook ‘goed bewapende’ werd aanvaard. Dat is niet ‘des dicteeregels’ [immers: GB, VD – goedbewapend]. Een leviathan is een mythisch monsterachtig waterdier uit de Bijbel. De woorden ‘lewisbase’ [loe-wihs-baa-zuh – chemie] en ‘lewisiet’ [lee-wie-ziet – prikkelend strijdgas] spreek je geheel anders uit. In BE is een LEZ een lage-emissiezone. Eerstgenoemde is e.g., lg. is laatstgenoemde. Benamingen te kust en te keur: lgbt = lesbian, gay, bisexual, transgender = lhbt’er = lesbienne, homo, biseksueel, transgender en lhbtqia = lesbienne, homo, biseksueel, transgender, queer, interseks, aseksueel. Licheen (ook: lichen) is korstmos. Een lichteeuw is 100 lichtjaren [afstanden]. Een lichtminuut is 18 miljoen km. (Maria-)Lichtmis ligt ten grondslag aan de lichtmisgebruiken. Een lichtquant is een foton. Noem een lichtschip [lichtbaken] gerust een ligschip.

2. Een lidar [laaj-dahr] (light detection and ranging) heeft wel iets van een radar. Er moet wel bearnaisesaus op! Cola light is lightcola. Een
li-ionaccu is een lithiumionaccu. Een lijkrede is een oraison funèbre. Een lijstnaald is een kleine sent [om de spanten in aanbouw op z’n plaats te houden]. Lijzepap of lijzemeel is lijnmeel [uitgeperst lijnzaad]. Mijn website is al tig keer geliket, gevind-ik-leukt. In Swaziland tellen ze: één lilangeni, twee lilangeni’s of emalangeni. Wat is zij een lillekerd! Lim., Ld, en Ltd betekenen allemaal limited. In de wiskunde is lim gewoon limiet. Limnologie gaat over stilstaand zoet water en potamologie over stromend dito. Een linac is een lineaire deeltjesversneller (linear accelerator). Een scapula is een schouderblad en een scapulier of schapulier een schouderkleed. Scapham scapham dicere [die-kee-ruh]: het kind bij de naam noemen (lett.: een boot een boot). Die VVD’er is vast rechtsgeoriënteerd en moet niks van linksisme hebben. Ze draagt mooi linnengoed, linnen ondergoed. Linoleenzuur is in de chemie
Z,Z,Z-9,12,15-octadecatrieenzuur.

3. Linux is een besturingssysteem voor computers [van Linus Torvalds + Unix, een ouder systeem]. Lions, leden van de Lions Club beoefenen lionisme [lie]. Een lipdub gaat over een en dezelfde song [opname met meer zangers e.d.]. Een cheilognathopalatoschisis is een lip-, kaak- en gehemeltespleet. Lipsyncen is playbacken. Hij werd lelijk in z’n liquette [hemd] gezet. Ik ben op de programmeertaal Lisp [List Processing] afgestudeerd. De litermelk wordt los verkocht. Wat is de litrage van deze benzinetank? Wanneer was de livegang van deze website? Livermorium is element Lv, 116, voorheen: ununhexium, Uuh . Een (l)iwanmoskee heeft 4 liwans [omlopende galerij]. Na LLB [LL van Legum – rechten] kun je LLM worden (of: na B M – bachelor, master). Op school praat je over 1 leerling (afko: ll.), twee leerlingen (afko: lln.). De lti, de loan-to-income is de verhouding tussen de hoogte van een lening (m.n. een woninghypotheek) en iemands inkomen. Bij ltv,
loan-to-value gaat het om de waarde van het onderpand (de woning).

4. De dreumesen kwamen drie goedmoedige lobbesen [hond, goedzak] tegen. Wat doe je met een lobwedge [voor bal in hoog gras, bij golf]? Het locked-insyndroom (LIS) is een neurologische aandoening [verlamd, maar wel bij bewustzijn] . Een locopreparaat [onverpakt geneesmiddel] is voordeliger dan een spécialité [gepatenteerd verpakt geneesmiddel]. Voor de loddenvisserij [op voorjaarskabeljauw] moet je in Finland zijn. De loding is de gelode diepte. Even loeken [kijken], hoor! Hij pleegde loense sjoefe (meineed). Een soeka (mv. soekot) is een loofhut (bij de joden). Bij Soekot, Loofhuttenfeest, Tabernakelfeest, moet je denken aan loelav(s, mv -im), aravot (mv.), etrog(im) en hadassim (mv.). Het einde van Soekot is Simchat Thora of Vreugde der Wet . Een loeri is een lori (betekenis: papegaai). Ze kwamen te loevert [aan de loefzijde = waar de wind op staat] aanzeilen. Mooie loezen [borsten], zeg! Dat is niet hifi [high fidelity], maar lofi [loo-faaj] (low). De lofzang van Maria is het Magnificat. Zij wonen op een logiesschip [woonverblijf]. In het basisonderwijs gebruiken ze Logo [conversationele computertaal] en een logologo (SR) is een paling. Met Lokono spreek je Arowaks. Turks fruit is lokum. Eenmaking is een kwestie van een maken, natmaken doe je je borst.

5. Turbine [schoepenrad] is v. (zij …). De (briggse) logaritme (log, grondtal 10) van 100 is 2 en de (natuurlijke of) neperiaanse logaritme (ln, logarithmus naturalis) heeft als grondtal het getal e = 2,71828… Fout trouwens in VD: daar staat na ‘28’ eerst nog een onterechte spatie [2023 oké: spatie weg]. Vergelijk met lemma ‘pi’, waarbij de 3 puntjes wel onmiddellijk na de ‘9’ staan, althans, dat meldt onze onverbeterlijke muggenzifter (kommaneuker, spatieverkrachter). Je hebt down, het syndroom van Down, newtonse vloeistof [zonder plastische vloei of thixotropie], een briggse [zie ook bovenaan bij deze alinea – Engels wiskundige: Briggs] logaritme, een follikel van De Graaf, een Graafse [ik denk: g!] follikel [eiblaasje]. De rum maakt die mojito zo lekker! De Ig [hoofdletter I!] Nobelprijs [niet in wdb.] is een parodie op de Nobelprijs. Ik ben me het leblam, het leplazarus geschrokken.

6. Hier nog een verwijzing voor ‘Platquebecs’: zie GB, namen van talen, p. 122, papieren editie 2015 (Plat-New Yorks, Plathaags,
Plat-West-Zeeuws-Vlaams). Lol is in chattaal: laughing out loud. Lomperds zijn dommeriken, lomperiken. Een loner is een lone ranger, lone wolf, lonesome cowboy. Wat is het verband tussen een lonsdaler en de NSDAP [extremrechtse jongere draagt kleding van merk Lonsdale]? Het voormalig koninklijk paleis bij Apeldoorn heet Het Loo. Loodcyaanamide is geellood. Hij is zo gek (link) als een looien [lood] deur. Een kakapo is een looppapegaai. Een loopveer [speelgoed] is een slinky. Zijn roem ging teloor en is nu te loor [teloorgaan, teloorgang]. Long range navigation is loran. Denk bij quakers aan: quake at the word of the Lord (sidderen voor het woord van de Heer). Hij is van lorretje (lotje) getikt. Dat los- en laadbedrijf vindt men aan de haven. Een lostu [oe] (SR) is een moedervlek. De lost generation [1960 – 1970] bestaat uit lost cases [hopeloos geval]. Keuze voor de lowcareafdeling mag geen lowcostreden hebben. Low key en low profile sloop de sporter naar plaats 1. De afkorting L.P.D. staat voor laus plurima Deo, God zij de hoogste lof. De locoburgemeester en de ls. [locosecretaris] waren er.

7. LSI is large scale integration (1000 tot 100.000 componenten, daarboven: VLSI – very). Met LS wordt de ziekte lipoatrophia semicircularis (deuk- of ribbeldijen) bedoeld. Een lubbert is een sufferd. Opvallend was zijn lubriek-geile [beide zelfde betekenis] houding. Zij speelt voortreffelijk luchtgitaar [nadoen]. Dat moet met een grond-luchtraket [luchtdoelraket vanaf grond of schip]. In aere aedificare: luchtkastelen bouwen. Luchtmetaal is meteoritisch ijzer. Die Luchtpomp pompt niks op [sterrenbeeld]. Wat staat er in de Luchtvaartrampenwet? Een ludi magister is een schoolmeester. De ganzenveer was een speelbal van de winden: ludibria ventis. De luibert [ooievaar] heeft een baby’tje gebracht. De beurshandel was luiduur [hoge prijs bij slappe handel]. Laat zochten zij hun luimspiesen op [slaapplaats, logement]. Er is dans- en luisterpop. Ach, die gewone luitjes … Lupus of wolf is huid-tbc. Hij wees achter zich en daar verscheen de lupus in fabula , de video lupum [beiden: onverwachte verschijning] onverwacht(s). Zowel lusinghiero als lusingando is vleiend in de muziek.

8. Ook down is een speling der natuur, lusus naturae. Het kinderdagverblijfjongetje lag in een lutjepotje [lijkt op een konijnenhok, kinderdagverblijf]. De Luva was de Luchtmacht Vrouwenafdeling. De strijd om het bestaan, de lutte pour la vie, kan best hard zijn. De lux (lx) is de eenheid van verlichtingssterkte. Hij is een licht in de duisternis, een lux in tenebris. De Groningse humanist Wessel Gansfort had als bijnaam licht der wereld, lux mundi. Een lvb’er is een persoon met een lichte verstandelijke beperking. Voor nota bene (NB) mag je ook l.w. (let wel) schrijven. De ziekte van Lyme wordt ook wel lyme [teken!], lymeborreliose of lymeziekte genoemd. Bij lymfangitis zijn een of meer lymf(e)vaten ontstoken. De lynx [katachtig roofdier] keek omhoog naar de Lynx [sterrenbeeld]. Lyofiel is (goed) oplosbaar. Met Lys wordt lysine [voor de mens essentieel aminozuur] bedoeld. Lysis is desintegratie, ontbinding. Lyssa is hondsdolheid en een l.z.-wissel is een langzichtwissel. Een lilium inter spinas is een lelie tussen de doornen. Een kwalie is een vervelende babbelaarster. Het boekformaat kwarto is afgekort qto.