Dictee – dictees [3323]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee februari 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (975)
Oefendictee februari 2018 (2)
1. Ook de EU zit in de G20, de Groep van Twintig (1999). Wat krijg je als je een gaap [geit x schaap] en een scheit [schaap x geit] kruist? Vast schapen en geiten! Zadelmakers hebben een gaatels [els = priem]. Vind jij jezelf ook zo'n goocheme gaatjesneus [goochemerd, slimmerik]? Mooi, die ajour trui [VD ook: ajourtrui – naaiwerk met netwerk van kleine openingen]. Hij droeg een gabardine regenjas [gabardineregenjas; feitelijk dubbelop]. Verwar niet het gaberiet [vorm voor het kunststoten] bij het biljarten en gabarit [lichaamsbouw] in sport en bouwwerken. Gad, chet, ged, gadsie, gadver, chetsie, getsie, gadverdamme, gatverdamme, getver, wat een ellende! Gadodede [2x ih] is in SR commelina, een lastig te bestrijden onkruid. Uit Chaos is Gaea [ook: Gaia – de aarde als godin] ontstaan. Een gaffelbuis is een Y-buis [ei]. Het atoomnummer 64, dat heeft gadolinium, een van de lanthanoïden [ook s: zeldzame aarden]. Hij is helemaal gefixeerd op de match van morgen. Een gaganaute [Indiase vr. ruimtevaarder] is een vyomanaute. Bij de gaillarde [dans] begon de gaillardia [tuinsierplant, kokardebloem] te trillen, geloof het of niet. Is dat D- of L-galactose [monosacharide – enkelvoudig koolhydraat (bv. glucose en fructose)], ? Dat wist je vast niet: galamboter heet ook karitéboter of sheaboter [vet uit zaden boterboom]. Een galantuomo is een gentleman en een uomo universale is een homo universalis. Garoeda wat? In het hindoeïsme mythisch wezen (half mens, half adelaar) dat dient als rijdier voor de god Visjnoe.
2. De malafide crimefighter probeerde de notaris te verleiden een uiterst dubieuze akte te verlijden. Wat is de uitspraak van souvlaki [Grieks gerecht] en sirtaki [dans]? Galblaasontsteking is cholecystitis. Een galeas (galjas) is een groot Venetiaans oorlogsschip. Die reddingsactie is als een pleister op een houten been. Galanga is laos oftewel galant. De woorden 'galiameloen', 'galimettihout' en 'galimatias' (wartaal, onzin) worden vaak verkeerd geschreven. Ook onder de galeiers had je wel gallijers. Die koe heeft een [spreek snel uit] galoog (en galvet). Een gamin [gaa-mèhn – goal] is een straatjongen of kwajongen [vergelijk: gamine = vr. gamin]. Gamofobie is geen angst voor games, maar relatievrees. Ik vind die nepganzenneb [snavel] heel kunstig. Zijn dat nou garen handschoenen of garenhandschoenen? Het slachtoffer was gegarrotteerd [wurgen met touw].
3. Kreeg ik alweer zo'n GAS-boete [in BE een gemeentelijke administratieve sanctie]. Een gasmotor is bv. een cng-motor [compressed natural gas]. Een gastric bypass [maagverkleining + spijsverteringskanaal] is nogal ingrijpend. Ze zeilden het Brielsche Gat uit. Niet elke jangat komt uit Rotterdam: alleen Jan Gat [beeld Zadkine] himself. Vormen de amish [mennonieten VS, streng geloof] een gated community? Ja: hekwerkwijk (of -gebied). Ik laat me nog liever voor gaur [gau-wuhr, rund] uitschelden dan voor giaur [gaa-voer, scheldnaam niet-moslims]. Zo'n, vooral Amerikaanse, redevoering heet een filibuster [eindeloos]. Hij reist veel en heeft dus al veel rijstvelden gezien. Wat vinden we met *rijst* [alleen interessante zaken]: in GB cargorijst [ruw gepeld] en basmatirijst [met aromatische smaak], in VD halfvrijstaand(!, etc.), rijst-met-krentenhond (dalmatiër, dalmatiner, Dalmatische hond), rijstebrij, Oranje-Vrijstater(!), bosjesmannenrijst [termieten] en arborio(rijst) [voor risotto], Chinese of Indonesische rijst en parboiled rijst [snelkookrijst].
4. Ik zat ooit in een B en W-college [opgevat al spatiewoord], maar het Bestuurscollege is het dagelijks bestuur van het Openbaar Lichaam BES [GB: Bonaire, Sint-Eustatius & Saba – vergelijk Openbaar Lichaam Rijnmond en Openbaar Lichaam Eurode]. Een agrégé is in BE een geaggregeerd leraar [met academische bevoegdheid]. Een gebang [ee] is een soort waaierpalm. Voorbeelden van gebedskapjes zijn keppeltje, solideo, kalotje en taqiyah. Dubbelgebeide is dubbel gebeide jenever. In deze zinsconstructie is de gebiedende wijs een gebiedende eis. Ik vind dat te geblingpimpt (oppimpen). Een mammisi is een geboortetempel. In de berm stond een ghostbike (gedenkfiets). Een oude gediende of oudgediende is een oud-soldaat. Geduw en getrek is duw-en-trekwerk. Chemisch geel is mineraal geel, maar mineraalgeel is Kassels geel en Indisch geel is trouwens kobaltgeel. Deze Vlaming komt van Geel [plaats]. Pakoeli is geelharthout. Bij 'geen aanvang nemen' is bedoeld 'niet een', bij geen sterveling is bedoeld 'niet één' [niemand]. Heb ik toch altijd gedacht dat er 3 lidwoorden waren (de, het en een), leer ik net van VD dat ook 'geen' een lidwoord [van onbepaaldheid] is ...
5. Een jonker van Geenhuizen is een heer van Geenland en die woont in Nergenshuizen of Niemandsdorp, zeg maar: in niemandsland [in de oorlog: no man's land]. Een geenzinner is een balen-van-het-werker. Reken dit even na, VD: een bunder = 1,5 [anderhalve] morgen, een gars = 1/3 [een derde] bunder = dus 0,5 [een halve of een tweede] morgen en een geers [synoniem: gars] = 1/3 [een derde] morgen. Rara. Geernaat, geernaart en gernaat betekenen allemaal garnalen (als voedsel). Nee, geen hoornaar [horzel, hoorntje]: dat is een grote wespensoort [of zou het grotewespensoort zijn?]. Wacht u voor de geest van de Boze (de Gehoefde), maar leef in de Geest van Christus. De geest van Voltaire waarde rond, of was het Isaäc da Costa? Hij geertte vaak: dat is verkeerdjassen. Een voorbeeld van elan is het élan vital. Een apparitie kan een geestverschijning zijn. Op een gegeerd wapenschild vind je driehoekige vlakken. Met EDP wordt electronic data processing bedoeld. Marie is gegripeerd [heeft griep]. Ik kocht een pond gehakt half om half, ook wel half-om-half(gehakt).
6. Hij zet zich in voor de g-sport. Geheel Amsterdam was op de been: le tout Amsterdam. Waar je ook komt, het is alles toetmem [hetzelfde]. Dat geheibei [geharrewar] ontaardde in smeerpijperij [vuilspuiterij]. Een allemansgeheim is een secret de Polichinelle. Geheugenzwakte is mnemasthenie. Zie die sukkelaar nou, met z'n gehob en getob. Een ingeland [eigenaar van land] kan een gehoefslaagde [ingeland die met het onderhoud van een stuk dijk of weg belast was] zijn. Waar vind ik hier de geiger(-müller)teller? Geitenwollen sokken (pers.) zijn van het geitenwollensokkentype. Een marot is een geksstok. Ze hebben hem gejost [zj], gesjareld [bedonderd]. Zij drijven een drukbeklante, druk gekalandeerde, zaak (nering, nerinkje). De drie Gestrenge Heren zijn de ijsheiligen Pancratius, Servatius en Bonifatius. Getijenergie is getijdenenergie. Ik citeer: Leentje (of Liesje) leerde Lotje lopen langs de lange lindelaan; ze leek wel van lotje getikt. Een ouwe getrouwe is een oude gediende. Zijn geest was behoorlijk getroebleerd, vol met trubbels. Een troubleshooter [probleemoplosser] was dringend vereist, maar die leek (in de kou) wel verijsd.
7.
Die gettonovelleschrijver debuteerde in gettotaal (Jiddisch,
Jiddisj). In SR nodigde men mij
uit voor een get-together [gezellige
bijeenkomst]. Die gft-geur
[groente-, fruit-
en tuinafval]
leek wel een
wc-geur [watercloset,
toilet]. De Geünieerde Gewesten of Provinciën zijn die,
welke de Unie van Utrecht gesloten hadden. Een geuzenpartij is een
niet-r.-k.(-)
partij. Eén [letters]
GeV is een giga-elektronvolt.
Een p.i. [penitentiaire
inrichting]
is een cachot. Een combatlaars, is dat een zogenaamd kistje? Ja.
Hij lijdt aan het gevechtsstresssyndroom.
Gevederte wordt ook geveert [de vogels zijn
gevederd] genoemd. Gevelouteerd papier is velouté
[fluweelachtig]. Een werkgever is iemand
die werk geeft. De Gever van alle goeds
is God. Dat schild is écartelé en sautoir (schuin
gevierendeeld). Een moiré-effect
is gevlamd. Dat kun je gevoeg(e)lijk
[GB]
aannemen. De (Zeven)
Verenigde Gewesten vormden de Republiek der Verenigde Nederlanden.
Ankylose is gewrichtsverstijving.
8. Tokehs zijn gekko's. De gekrookterieters vormen de uiterste rechterzijde van de Gereformeerde Bond in de [vroegere] Nederlandse Hervormde Kerk [nu: PKN]. Pecunia non olet: geld stinkt niet. Hij lijdt aan cupiditeit, gelddorst. Het is nog maar kort geleên [geleden]. Het 'kopie conform' wordt afgekort tot cc [carbon copy, ook geïnterpreteerd als Frans: copie conforme]. Wat houdt het wiccageloof [heksengeloof] in? Het depositum fidei is de geloofsinhoud. VD, wat zou een tjuikgeluid zijn? Een fluitend geluid van vogels [tjuiken]. Een akoe is een geluidsalarm. Kijk, dat is nou een geluids-cd. Voorbeeld van een geluksgod is Ganesha [hindoegod]. Hij gaat naar de zusters des gemenen levens [geen kloosterling, gaven onderwijs]. Gepingpong (pingpongen) is over-en-weergepraat. Gerstewijn is barleywine. Geschubd leer is veau écaillé. Spreek snel uit: gespriem [gesp].
9. De
Frontbeweging vond je in WO I aan het IJzerfront. Die bracht trouwens
de Frontpartij voort. Een frownie is een emoticon met een somber
gezichtje. Namaakslagroom in WO II heette frumona. Een Frygische muts
is een jakobijnenmuts. Hij lijdt aan dissociatieve fugue
[geheugenverlies, vluchtgedrag]. Fumu is
muzak [muzikaal behang]. Fustbier zit in
een fust bier. Mijn bank verleent fygitale [met
fysieke kantoren] dienstverlening. In het wintigeloof is de
fyofyo
[fjoh-fjoo]
een magische ziekte. Daarnaast overigens ook een bedwants.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten