3338 Dictee zondag 02-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (987) √

Dictee – dictees [3338]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2018 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (987)

Oefendictee mei 2018 (4)

1. Salicylzuur werd oorspronkelijk bereid uit salicien (salicoside). Bij VD wandel je nog steeds naar Santiago de Compostela. Een
SARS-besmetting verwijst naar het severe acute respiratory syndrome. Een grondstof voor het zenuwgas sarin(e) is DMMP, dimethylmethylfosfonaat. Een schendevente bederft de markt met zijn lage prijs. Sommige bijbeltjes hebben duimgrepen. Schnabbelen is bijklussen, snabbelen is snateren. Een schnitzel kun je eten, snitsel is een verschijningsvorm van de kinabast. Een kina-achtig verhaal: kina(bast) levert veel: als pijpen snitsel(s), ook cinchonidine [n/s] en cinchonine [n/s], kinabitter, kinapoeder, kinatinctuur, kinazuur [ook: chinazuur – officiële naam] en kinine. De Seato was(!) de South East Asia Treaty Organization, NATO: North Atlantic Treaty Organization en OTAN: Organisation du Traité de l'Atlantique Nord. Een scuba is een self-contained underwater breathing apparatus.

2. In BE is een sicav een société d'investissement à capital variable. Ik ben Reinaert de Vos, Reintje, en ik houd van reinardieën; mijn wolf is een iezegrim, een knorrepot. Pasen en Pinksteren zijn roerende feestdagen [niet op vaste datum]. De komma is een van de meestgebruikte leestekens. Rohypnol. de vergeetpil, wordt ook wel rooie knol genoemd. Dat snapte ik eerst echt niet: Een tripodie is [letterkunde] een metrische periode die uit drie voeten bestaat, totdat ik bij 'periode' keek: [stijlleer] breed opgebouwde volzin met voor-, tussen- en nazinnen [synoniem: passage]. Pakistaanse hasj noemen ze meestal paak. Een urlicon is een favicon, een pagina-icoon. Ik houd niet van die jacobse-envanesachtige conferences. Op de Jakobsdag gedenken we de Heilige Jacobus. Ja zeggen is niet per definitie jaknikken. Ik ben me het je-ne-sais-quoi [lebbes, leplazarus] geschrokken

3. Een keskedi of mutsaap is een kapucijner. Een koeswe [wie] is een anatto(boom). De KM is de Koninklijke Marine, de KMar is de Koninklijke Marechaussee en het KMarns is het Korps Mariniers (allemaal NL). Een consolateur des misères is een trooster bj ellende en de consolatrix afflictorum is troosteres der bedrukten (epitheton van Maria). Een spelcomputer koop je op de consolemarkt [e niet uitspreken]. Ad usum delphini = gekuist, gecastigeerd. Delfi's tempel, die Delfische tempel, staat in Delphi (volgens VD). De dtp'er [desktoppublishing] kreeg d.t.p. [daar ter plaatse] een dtp-prik [difterie, tetanus en polio]. Die dinkie [double income, no kids] speelt graag met dinky toys, de diak [double income and kids] trouwens ook. Ergocalciferol is nu eenmaal geen ergotalkaloïde. Ros Beiaard: aan de einder verschenen de pijnders [dragers].

4. Gezocht op '*tapa*': datapadbreedte (aantal ineens te verwerken bits), datapakhuis ([data]warehouse – ook: warehousing), mathemata pathemata (ook: pathemata mathemata – wiskunde geeft lijden, de studie van de wiskunde is voor velen een lijdensweg), multa paucis [s] (veel in weinig woorden), patapar (speciaal geprepareerd papier waarin gerechten kunnen worden bereid), tapa (mv. tapa's – ongebruikelijk – of tapas; ook b.v. groentetapas [mv.]), tapageus (rumoerig, lawaaiig, druk), tapassistent [rubber], una giornata particolare (een zeer bijzondere dag), vistapapier (zichtwissel), watapana (dividivi, waaiboom, of peul ervan), pincho (tapa op een stukje brood), aftapapparatuur, tapasrestaurant en Jan Stapallemachtig(!).

5. Dementia is dementie, dementia paralytica hersenverweking (encefalomalacie), dementia praecox schizofrenie, dementia praesenilis dementie op jonge leeftijd en dementia senilis is ouderdomsdementie. Boksers kunnen aan dementia pugilistica lijden (punchdrunk zijn). In een dementiecafé kan een dementiekoor optreden. 'Daar is ouwe jan en jonge jan in' betekent: dit is een kast of lade met een ratjetoe erin.

6. De langste (dim)alinea ooit: een benedictijner [ook wel: benedictijnse] monnik [ook: benedictijn, vr.: benedictines, of benedictijnermonnik] woont in een benedictijnenabdij [ook wel: benedictijnerabdij, benedictijnerklooster of benedictijner klooster dan wel benedictijnenklooster], waar een benedictijnerabt [ook wel: benedictijner abt of benedictijnenabt] de scepter [s] zwaait en soms zijn benedictie [zegen (daarbij zingen ze het tanto ergum – titel van een katholieke hymne) – maledictie is verwensing of vloek] geeft, en waar hij geregeld benedictine [fijne Franse kruidenlikeur] drinkt, in correspondentie met (andere) cluniacenzers [monnik van de congregatie van Cluny, een voormalig klooster van de benedictijnen in Bourgondië] achter zijn naam o.s.b. [Ordinis Sancti Benedicti, (lid) van de orde – een benedictijnerorde of benedictijnenorde dus – der benedictijnen] zet, soms denkt aan de 'Allergetrouwste Zoon der Kerk', eretitel van de voormalige Portugese koningen, door paus Benedictus XIV in 1748 verleend, regelmatig de benedictiedoek of het velum [mv. vela] aanschouwt, regelmatig het benedictionale [boek waarin vroeger formulieren van de kerkelijke zegeningen werden samengebracht] bestudeert, met 'dom' [titel van de benedictijnen] wordt aangesproken, kennis heeft van de gezegende distel [een distelsoort uit het gebied van de Middellandse Zee (Middellandse Zeegebied) – Cnicus benedictus – Linnaeus], de spreuk van de benedictijnen 'ora et labora' [bidt en werkt – archaïsch – nu: bid en werk] kent, net als de uitdrukking 'rex fidelissimus' [mv. reges fidelissimi – allergelovigste koning (voormalige titel van de Portugese koningen, door paus Benedictus XIV in 1748 aan Johan V verleend)], geen sanbenito [ketterhemd – hemd met o.a. rood sint-andrieskruis, zo genoemd wegens overeenkomst met een hemd met schouderkleed van de benedictijnen] draagt, de spreuk ' Benedictus benedicat' [de Gezegende zegene het] vanbuiten kent, weet dat benedictuskruid nagelkruid is en zich ten slotte stupéfait afvraagt, of de scribent van deze knotsgekke alinea echt wel compleet qua inhoud en mogelijk non compos mentis is.

7. Hou op met calcar addere currenti [nodeloos aansporen] van dat paard. De MCDD (multiple complex developmental disorder) is een soort van autisme. De Guernica is uiteraard Picassoachtig. En de werken van Dalí zijn dienovereenkomstig Dalíachtig [2x: betreft hemzelf ...]. Zij praatten vroeger thuis joods, wel met een Joods accent. Die laideron is echt een lelijkerd. De Lesbische man en vrouw [Lesbos!] zaten onder de lindeboom. Raar stel: zijn moeder is Maagd, hij is Tweelingen. Hun buren zijn een Lesbisch (ook: lesbisch) echtpaar. Pas op: pleeg nooit een crime passionnel, want dan maakt de vierde stand (the fourth estate – pers en andere media) gehakt van je. Een verkorting van ied-al-fitrfeest is Ied-al-Fitr.

8. Nogmaals: een yettie = een young entrepreneurial technocrat (jonge internet- of ICT-ondernemer of ook wel jonge ondernemende werknemer in de ICT) en een yuppie (van: young urban professional) = jeugdige carrièremaker met een hoog inkomen en een exclusieve, trendgevoelige levensstandaard. Trouwens: een jappie – een jonge, ambitieuze professional – is een jonge carrièremaker. Toon je toch een yu di Kòrsou [liefhebber van Curaçao], hòmber (kerel)! Niet elke politikon zoön [zoön politikon – politiek dier] is (een) policor [poco – politiek correct]. Als zo'n Antilliaanse snèk mobiel wordt en naar Curaçao verhuist. heet-ie ineens trùk'i pan! Dat was duidelijk een mutahhuwelijk [seks legitimeren]. Op *cine: adriamycine (antibioticum), aureomycine (oraal antibioticum), bleomycine (antibioticum), brucine (giftig alkaloïde), capsacine (capsaïcine, o. a. in paprika), coccine (rode teerverfstof), erytromycine (antibioticum), fascine (takkenbos hellingen), fettuccine (lintpasta), garancine (rode verfstof meekrap – meekraprood), glycine (o.a. blauweregen), (iso)leucine (aminozuur mens), mucine (slijmstof), natamycine (= pimaricine = schimmeldodend), niacine (nicotinezuur), oxytoxine (knuffelhormoon), piscine (vijver visteelt), plasticine (plastiline = kneedbaar), psilocine (hallucinogene stof paddenstoelen), rapamycine (tegen afstoten transplantaten), resorcine (resorcinol), ricine (dodelijk giftig eiwit), streptomycine (bacteriedodend), terramycine (antibioticum), vaccine (vaccin), vancomycine (antibioticum bij resistentie), viomycine (tegen tbc) en ten slotte L-leucine.