3130 Dictee zaterdag 04-02-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (839)

Dictee – dictees [3130]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 018, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (839)

Jack Pudding, lepeltjesheide en het gekout van de sycofant

1. Als een Jack Pudding (harlekijn, hansworst) deed de
jack-of-all-trades (manusje-van-alles) de handling (afwerking van een product) van de fruitautomaathendel (GB ook: -handel).

2. We gaan de hoogte in, naar cumulo- (onweerswolk) en cirrostratus (effen sluier met vaag de zon), de Kaapse wolken of Kaapwolken (uit de astronomie) en een roze wolk van een baby. Overigens zijn Kaapse wolken culinair een nagerecht bestaande uit vla gegarneerd met dotjes geklopt eiwit.

3. De rabauw, een houwdegen: een vermaledijde galgenbrok (bijvoorbeeld), had het Spaans benauwd ondanks een spartaanse opvoeding in de Spartaanse zeden.

4. Kapsones zijn vedetteneigingen. Een rancher, een cowboy en een vaquero (ook: cowboy) horen thuis op een rancho.

5. Een octopus is een achtarmige inktvis, een girandole een kandelaar en een reverbère een straatlantaarn.

6. De espenboom met polyfyllie (meer bladeren dan normaal) stond in het loo (open plek in bos) – ver van [paleis] Het Loo in Apeldoorn – en viel ten offer aan napalm, aluminiumpalmitaat.

7. In een puzzelwoordenboek vind je woorden als polyeder (veelvlak), frequent (vaak) en multiplechoice-examen [meerkeuze].

8. Door studie word je een knappe kop, erudiet [met kennis en smaak], een weetal (jan-weetal, lijsje-weetal), een polyhistor [veelweter], een savante [geleerde] blauwkous [geleerde vrouw, wars van huishouding], een soort Bartjens (schrijver rekenboekjes – VD ook: Bartjes) dus.

9. De van huis uit veemarbeider [sjouwer] keek in het veen niet op een turfje in de derrie [feces] of de slat [veenbagger], wel op een cranberry [bes] van de lepeltjesheide meer of minder.

10. Na de vorige zinnen komt ten slotte sfagnum [veenmos] uit het terrestrische [op de aarde betrokken] hoogveen, dat kun je trouwens eenvoudig boekweiten! Je moet zo'n stuk grond tenslotte een bestemming geven!

11. Onthoud één ding: een welgedane venduhouder [veiling] en het echappement (vgl.: échappade - graveerfout) [onderdeel horloge] hebben niets met elkaar van doen.

12. De chaise(s) longues (ligstoelen) werden nog voor de auctie [veiling] met peut [petroleum] gesiramd [begoten] en overbroesd [idem]. Moest de vlam erin?

13. Onder bucolisch (herderlijk, idyllisch) herdersgezang plukte de llanero (herder op llano = grassteppe) averuit [citroenkruid] en velddragon (wilde bertram).

14. De veldcipres (plant, niet meer in VD) heet ook wel akkerzenegroen, het wengé (houtsoort) en de verfmoerbeiboom zijn andere species of [vero] speciën, soorten.

15. Yohimbine is een giftig alkaloïde uit de stam van een
West-Afrikaanse boom en dient als afrodisiacum (geslachtsdrift prikkelend middel) voor impotentie.

16. Een falconet (valkenet) is een veldkanon, een SRBM (short range ballistic missile) is een ballistisch wapen dat tot achthonderd kilometer ver reikt.

17. De veldtjakker is een kramsvogel; de twatwa is een wel, de takahe een niet-vliegende [niet vliegende] vogel.

18. De dodekop is een interessante verfstof en wordt ook colcothar, caput mortuum of Engels rood genoemd.

19. De windkracht 7-waarschuwing was de precursor [voorloper] van een cycloon, net zoiets als het atrium mortis (voorbode, voorportaal van de dood) voor een na een terdoodveroordeling (vgl.: ter dood veroordelen) terechtgestelde.

20. Die kapsoneslijer van een regent-troonopvolger zouden servilisme (slaafsheid) en humiliteit (nederigheid) niet misstaan.

21. Wist u, dat het viooltje en de akelei (akolei) zinnebeelden zijn van nederigheid en liefde?

22. Verbeurdverklaren, confisqueren, confiscatie, is dat nu in dit geval een gerechtelijke of een rechterlijke dwaling?

23. De liquidatie-uitverkoop van het niet-solvabele [niet solvabele]
vof-bedrijf [vennootschap onder firma] leidde surseance [uitstel] van betaling en het failliet, het faillissement, in.

24. De lsd-handelaar (lysergeenzuurdi-ethylamide – säure) negotieerde [handelen] in het sodom en gomorra van het steegje in crack [zuivere cocaïne] en wiet [marihuana, weed].

25. De verhabbezakte memoires op de twee aide-mémoires [korte nota] waren van de chef-kok en zijn aide de cuisine [hulpkok] (adc is aide de camp, adjudant).

26. Een estrade [uitstekend deel] aan een gebouw, je salarisopslag, de katafalk [verhevenheid] onder de dood(s)kist en koorts zijn allemaal zeer uiteenlopende verhogingen.

27. De promotiecampagne van de D66'ers begon op de kampanjedekken [achterdek] van de pinas en de triëre [beide: oorlogsschip].

28. Het glossarium [verklarende woordenlijst] van het vademecum [naslagwerk] vermeldde de silificatie (verkiezeling), van een verket (vork) door de truqueur en de truqueuse (kunstvervalser m/v).

29. Het gekout [gebabbel] van de sycofant [verklikker] bevatte een boude (boute) bewering over felonie [leenbreuk] en perfide [valse] denunciatie [verraad].

30. De fungilore [folklore paddenstoelen en schimmels] gedijt niet bij het fungicide [stof om ze te bestrijden]. Stel je voor, dat camembert en brie [beide: kaas] zouden atrofiëren [wegkwijnen].

31. De kyfose [achterwaartse kromming wervelkolom – scoliose is zijwaartse] doet het thoracale [thorax = borstkas] of sacrale (m.b.t. heiligbeen) deel van de ruggengraat krommen, een bochel ontstaat. Je kunt ook ruggespraak houden.

32. De getuigen à decharge [GB, in voordeel verdachte, VD: é – niet voor dictees dus!] werden door het proces-verbaal zelf succumbent [verliezer van een proces] voor het assisenhof (hof van assisen, BE).

33. De vis wordt duur betaald, vooral schol, tarbot, snotolf – alleen als je snotneus bedoelt, mag het ook snotdolf of snotdolver zijn!, tong, hozebek of zeeduivel, smelt, ansjovis en boniter (een makreelachtige vis).

34. De seduisante [verleidelijke] dementi [logenstraffing] van meerdere faits accomplis [+] (GB/VD ook: fait accompli’s) bezorgde Nancy, zijn fiancee, misère (ellende) of plaatselijk miserie [idem] en plenty (veel) sores [zorgen] en verdriet.

35. De obstetrica (verloskundige – vr.) moest samen met de vermaarde accoucheur [verloskundige – m.] de bommoeder [bewust ongehuwde moeder] inknippen bij de partus [bevalling].

36. De emaceratie (vermagering) door middel van (afko: d.m.v.) een dieet van de gynaecologe verhinderde niet dat een tangbevalling met forceps (verlostang) nodig was.

37. Het felrode vermiljoen [zeker mineraal], verwant met kwiksulfide en cinnaber, is een exquisiet (uitgelezen, voortreffelijk) juweeltje.

38. Hoezo, puissante [zeer grote] rijkdom? Een mecenas [kunstbeschermer], een croesus [zeer rijk man], een miljonair, een nabob [is schatrijk] en een richard [rijkaard] kennen die allemaal.

39. Wist u dat vernalisatie (jarovisatie) verzomering van bijvoorbeeld graan is? De kluit belazeren, dat is het voor sommigen wel!

40. De geniale [als een genie] esprit [geest, vernuft] van het williewortelbedrijf (klein, jong bedrijf dat zich richt op technische innovaties) bleek uit de spin-off [bijproduct uitvinding] van hun geoctrooieerde inventies [uitvindingen].