vrijdag 6 januari 2023

3098 Dictee maandag 09-01-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (813)

Dictee – dictees [3098]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 044, geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (813)

In vino veritas: wie dronken is, spreekt de waarheid!

1. De loafer is een instapschoen, de instore [bnw.] reclame vindt plaats in en rond de winkel en je wint een tenniswedstrijd – soms – in straight sets [zonder verloren set].

2. Een instructie-eskadron dient normaliter tot opleiding van militairen bij de bereden cavalerie.

3. Instrumentvliegen is blind vliegen, insuikeren is konfijten, konfijtedalen zijn gekonfijte dadels.

4. Een apoplectisch insult is een beroerte, de intaglio is een gem met uitgesneden voorstelling, het tegengestelde daarvan is een camee.

5. Sommigen menen dat het heelal moet zijn ontstaan via een intelligent design [ontwerp], afgekort ID [spreek uit: ie-dee].

6. Een ideeëloze ideeënwereld is ondenkbaar. Bij mono-ideïsme beheerst een bepaald idee je.

7. De ic-afdeling [spreek uit: ie-see] is de intensivecareafdeling. Die verzorgt de intensive care [bewakingsafdeling], ook wel de coronary care [hartbewaking] genoemd.

8. Een interactieve cd is een compact disc met tekst, beeld en geluid, een heuse cd-i dus.

9. Valt dit binnen jouw interessesfeer? De lesbiennes zijn van Lesbische, niet van Libische of Tsjadische afkomst.

10. Het interim-verslag over de insulaire [eiland] ferryboot [veerboot] meldde problemen met de interimarbeid [met uitzendkrachten].

11. Wat verstaat men onder Bijbelinterpretatie, tekstinterpretatie, Hegelinterpretatie [Hegel: filosoof] en flamenco-interpretatie [dans]?

12. Irascibiliteit is prikkelbaarheid, een irbis een sneeuwpanter en iridectomie is het verwijderen van de iris [regenboogvlies oog].

13. De ixia is de Engelse zwaardlelie en een I-ijzer is een profielijzer met I-vormige doorsnede. Let op: de avondbloem is van het geslacht Ixia [L]! De ixia is de Engelse zwaardlelie [dubbelop].

14. De meeste woorden met 'iso*' slaan terug op het Griekse isos, dat 'gelijk' betekent. Voorbeelden: isochimenen verbinden plaatsen met gelijke winterkou, bij isochore processen verandert het volume niet, een isodynaam verbindt plaatsen met gelijke magneetkrachtsterkte, een isofoon is een lijn van constante luidheid en een isofoot een lijn van gelijke helderheid. Een isoglosse begrenst gebieden met een bepaald taalverschijnsel, in een isogram – dat is er dus zelf een – mag elke letter maar één keer voorkomen, een isohyeet verbindt plaatsen met gelijke neerslaghoeveelheden en een isohypse is een hoogtelijn. 'Iso*' komt ook in chemische termen veel voor. Denk maar aan isopropylbenzeen (cumeen), aan isopentaan (2-methylbutaan), isoniazide, isocyanide en isocyanuurzuur, isobutaan en isobutyraldehyde. Daar valt weinig aan uit te leggen.

15. Je hebt de korte ‘ei’, zoals in cichorei [plant], en de lange of gestipte [BE] ‘ij’, zoals in na-aperij. Persoonsaanduidingen zijn augustijn (monnik), Montenegrijn (uit Montenegro), kapucijn (monnik), Maghrebijn (uit de Maghreb), stoïcijn (onverstoorbaar), Riffijn (uit het Rifgebergte) en soeverein (heerser). De romein (romeinletter) is een lettertype, de Romeinen kenden dat nog niet. Een ijskompres kan lekker verkoelen, een ijshut is uiteraard een iglo, maar wist u dat ijsco de afkorting is van de oorspronkelijk merknaam IJscompagnie? Vast niet!

16. IJsranonkel is een andere naam voor de gletsjerboterbloem. IJsspaat is een soort orthoklaas (mineraal).

17. De alcyon (alcyoon, halcyon, halcyoon) is de ijsvogel, ijzer-II [spreek uit: ijzer-twee] is tweewaardig ijzer. Zijn ijzerharde opstelling voorkwam het kappen van de ijzerhart (een boom, lucht). IJzerniobaat is columbiet (erts met niobium) en lang na de ijzertijd kwam er ijzergeld. Je weet toch dat de ijzerhard [grond] een plant is?

18. IJzeroxiderood is een rode verfstof van ijzer-III-oxide. IJzeroxidule heet ook wel ijzer-II-sulfaat. IJzeroxiduleoxide ten slotte wordt ook wel aangeduid met magnetiet (hamerslag). IJzer: Fe, 26. En nife is nikkelijzer (Nikkel, Ni, rugnummer 28)

19. De Schepper van hemel en aarde heeft eer ingelegd met de kroon der schepping, de vrouw.

20. De cancandansers, normaal met veel froufrou (ritselende (kanten of zijden) onderkleren), hanteerden met veel kapsones (kapsjones, drukte, kale kak) hun rackets [badminton – BE – spreektaal – ook: raket].

21. De BMW-rijders [niet in wdb.] scheuren te veel met hun BMW's, de verzekering wil hen eruit gooien.

22. Voormalig Nederlands-Indië, de gordel van smaragd, had geen last van de Koude Oorlog. Daar wonen de nodige knillers (vergelijk KNIL = Koninklijk Nederlands-Indisch Leger).

23. Goudgeld, zilvergeld, vijftig euro in specie en remplaçantengeld [plaatsvervanger], het is allemaal slijk der aarde.

24. Was de Culturele Revolutie in China een fluwelen revolutie? Automatisering stond aan de wieg van de tweede industriële revolutie. Bij de eerste speelde de stoommachine van James Watt een hyperbelangrijke rol.

25. [Bron van dit item is het Idioomwoordenboek.] De Europarlementariër – een christendemocraat – kreeg de niet kinderachtige vergoeding van duizend vijftien euro. De Tweede Kamerfractie was sterk in het zich toe-eigenen van zich al door anderen toegeëigende ideeën. De sjamanistische [sjamanisme = natuurreligie] rijinstructeur hanteerde het tosti-ijzer, al lebberend aan een choco-ijsje. Hij was tevens auteur van de luxe-editie (luxe editie) van het handboek voor beëdigde rijschoolhouders. De
collega-neuroloog zette de theorie van zijn Rwandese oud-collega bij het grofvuil. De laatste zag dat tandenknarsend en knarsetandend aan, want hij vond de theorie sophisticated (gesofisticeerd, gesofistikeerd). Het werkwoord sofisticeren betekent trouwens 'suiker toevoegen aan bier of wijn' (t.b.v. het gistingsproces).

26. Bent u op dicteebijeenkomsten bang voor dicteefanaten? If you can't beat them, join them!

 

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten