3103 Dictee vrijdag 13 januari 2023 (2) – dictee Oefendictee januari 2023 (1) √

Dictee – dictees [3103]

Oefendictee januari 2023 (1)

1. Met TSF (télégraphie sans fil) wordt draadloze telegrafie (radiotelegrafie, radio) bedoeld. Een talles of talliet is een joods gebedskleed met op de vier hoeken tsietsiet of tsitses (gedenkkwasten, beide mv.). Apomixie is voortplanting zonder bevruchting (= apomixis, antoniem: amfimixis). Een idee-fixe [dwangvoorstelling] is meestal geen idée reçue [algemeen aanvaard idee]. Van papier-maché [papierdeeg] kun je best een papier collé [collage, op ondergrond gelijmd] maken. Wie won die play-off [voor promotie] en wie die playdown [voor degradatie]? De afkorting p.m. staat voor pro memorie en post meridiem [na de middag – nm., antoniem: a.m., ante meridiem, voor de middag – vm.]. Houden pekans (vismarters) van pecannoten (bitternoten)? Vast niet. Als toernooivorm [ook: tornooi] was de round robin [iedere deelnemer speelt tegen elke ander deelnemer] gekozen. Op Uruguyaanse (Uruguese) auto’s staat ROU.

2. De flipside is de B-kant van een single (singel - grammofoonplaat). Een sik [single income with kids] heeft wel kids, een dinkie niet
(wel een dubbel inkomen …): dou­ble in­come, no kids, twee­ver­die­ner zonder kin­de­ren), een diak wel (idem - dou­ble in­come and kids, tweever­die­ner met kin­de­ren). De sherpa [berggids Himalaya] droeg een sjerp. Een skratjie pokoe is een skrakipoku [zang, begeleid door drums]. Een up-or-outbeleid heeft met carrières van personeel te maken [up or out = promotie of ontslag]. Atoomnummer 111 hoort bij röntgenium (Rg), ook wel (vero) unununium (Uuu). Er zijn nog een paar flesjes IPA, India pale ale. Een côte de boeuf is een côte à l‘os
[ribstuk met been]. Je kunt er wel achter komen, of ze daar nogal achterlopen en mogelijk nog verder achteropraken en dus zeker niet bijblijven. Je moet maar weten dat een acoliet een misdienaar is, akon zijdekapok en een akoniet een giftige plant of de giftige stof daaruit (ook: aconitine). Een antilopeproduct [dier] is antiloop - stof).

3. Trouwens: carnitine is een zekere lichaamseigen stof
[t.b.v. de energiehuishouding]. In een advocatenblad werd verwezen naar de Advocatenwet en een advocatenborrel aangekondigd, waarop je naar hartenlust ook een advocateborreltje, een advocaatje, kon drinken. Een afghaan is een (Afghaanse) hond, tapijt of hasj
(dus geen nepal, of marok, wel hasjiesj of stuff). Een agapenmaaltijd kwam je tegen bij de eerste christenen [liefdemaal, vriendenmaal]. We nuttigden à la carte een à-la-meunièregerecht [door de bloem gehaald]. Op de eolusharp werd een op een aeolis (zeeslak) gebaseerd muzikaal gedicht ten tonele gevoerd. Acht promille [letters] schrijf je ook als [cijfer, symbool] 8‰ en ten slotte nog als 8 pm [cijfer, afko]. Hij heeft er zijn PhD-onderzoek [pie-jeets-die] gedaan.

4. De term ‘dionysisch’ verwijst naar Dionysus. Dat is een artist’s impressionuiting. Het woord ‘asdic’ staat voor anti-submarine detection and investigation committee. BMX staat voor bicycle motocross. Een MTB is een mountainbike. Een ATB is een allterrainbike [= MTB!]. De ISO-landcode [In­ter­na­ti­o­nal Standardizati­on Or­ga­ni­za­ti­on] van Aruba is AW. Bij het bezorgen van de hasjiesj kreeg hij een baksjisje
[baksisje - fooi]. Agrafen (agraaf, agrafe) zijn wondhaken. De pikeuse had voor het symbool op haar outfit de pi-keuze gemaakt. Ik zoek op ‘bezanten’ en krijg (ook) binnen artikelen ‘koek’. Zoek maar eens uit waarom … [koek is ook iets op een wapenschild] Dit is een
Rolls-Royce onder de drones. Gezocht op *erceren: [GB] af-, door-, en (straf)exerceren en tiërceren (driedelen). Een bigshot, big boss. Engels voor cement: mortar.

5. Beatae memoriae is zaliger nagedachtenis (z.g. – gaat verder dan b.m. = bonae memoriae). In de brousse, de bushbush, is het eenzaam. Bij hem was er sprake van cachexie [slechte algemene lichamelijke toestand]. Is dit een stuk voor cajon en bodhrán [beide: handtrommel]? Naast de campanile [klokkentoren] groeiden campanula’s [planten]. Alleen bij VD heet een canyon ook cañon [diep erosiedal]. Ik sla je lurp (beurs dus). XAF is de genormeerde valuta-aanduiding voor CFA-frank BEAC (de CFA-frank-Centraal), XOF die van de CFA-frank BCEAO
(de CFA-frank-West). Met een pootje heb je podagra, voetjicht. Heerlijk, vooraf als cocktail een margarita en daarna een lekkere pizza margherita! Ischemie is plaatselijke bloedeloosheid en dat kan necrose (weefselversterf) veroorzaken. Verder is ischialgie heuppijn, ischias zenuwpijn van heup naar been.

6. Een TIA is een transient ischaemic attack [voorbode beroerte, ontregelde bloedtoevoer naar de hersenen]. Cicerones (cicerone’s) zijn echt genoemd naar de welbespraakte Cicero. Citernen (tankwagens) kunnen cisternes (regenputten) ledigen. In de robinsonade [avonturenroman] werd er lustig citronnade gedronken. Dat was een van de to the pointste [pohjnt] [treffend, ter zake] karakteriseringen ooit. De clou, het cloutje, de pointe, het pointetje [pwèhn] [het wezenlijke] was geheel onduidelijk. Een kornettist bespeelt een kornet, bugel, flügelhorn, maar geen cornet-à-pistons of piston. Geef dat crèmepje eens aan! Een crime passionnel is een passiemoord, een passionele moord. Een C(A)T-scan is een computerized (axial) tomography [dwarsdoorsneden van het lichaam]. Na dat conflict werden er heel wat demarches (bij BuZa – nu: BZ - vgl. BiZa, nu BZK - Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) ondernomen. De ap- en dependentiën [ook: -ies - al wat tot huis en erf behoort] werden meeverkocht.

7. Waar is het dichtstbijzijnde hospitaal? Kun je een diskdrive eigenlijk wel in een discman stoppen? Vanaf het jubee [zangkoor, oksaal] werd er gezongen. De doorsnee-Hamburger nuttigde een doorsneehamburger. Bij dyspneu heb je ademnood, bij apneu helemaal geen adem. De earlgreythee mag je ook gerust earl grey (gray, Gy, is een natuurkundige stralingseenheid) noemen. Ebaucheren is ‘beginnen’ met een kunstwerk, deboucheren is het verlaten van een defilé. Philips en Rotterdam zijn eigennamen. Wie onder een pseudoniem schrijft, doet dat niet onder zijn eigen naam. Niemand is sant [profeet] in eigen land [in eigen omgeving worden opvallende prestaties niet naar waarde geschat]. Hij heeft een behoorlijk gevoel van eigenwaarde. Bij zelfoverschatting schat je je eigen waarde te hoog in. Hij antwoordde elusief (ontwijkend): répondre en Normand dus.

8. De jongens van de sinaasappelkleur waren aanhangers van het Nederlandse koningshuis, goede vaderlanders dus (tijdens WO II). Dat koningshuis is in NL het Koninklijk Huis, het huis van Oranje. De Duinkerker kapers kwamen uit Duinkerke. Een duinkerker is een zware, ruige zeemansjas. Als je en négligé bent en je negligeetje uittrekt, dan ben je en (profond) négligé (bijna naakt - in naxchtkleding). Een kruising van en profil en en face is trois-quarts [half van opzij,
half van voren]. Die koukleum is epikritisch [kleine verschillen in temperatuur, etc, kunnende waarnemen]. Een debardeur is een
slip-over of spencer, meestal met V-hals. De x'de keer is vager dan de n'de dito. Ze zouden erop uit zijn om verspieders eropuit te sturen. Een coup d’état is een staatsgreep. Lodewijk XIV zei het: “L'état, c’est moi.” (“De staat, dat ben ik.”)