Dictee – dictees [2541]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 415, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (442)
1. De verdachten betraden de rechtszaal. De fans verwacht(t)en al jarenlang dat ik wereldkampioen zal (zou) worden. De bouzouki is een Grieks snaarinstrument, de bazooka licht antitankgeschut. Het slaapmiddel rohypnol wordt als 'rooie knol' ook wel als drug gebruikt. Wil jij het avant-propos [woord vooraf] schrijven? De avicultuur is de vogelkweek, de piscicultuur de visteelt. Een awara is een palm, een awari (opossum) een buidelrat. Ik hou me bij pretentieloos baantjerijden. Awel, een axolotl is dus een salamander. De laagste academische graad in Engeland is baccalaureus. De verkorting van het Ave Maria en de verkleinvorm van het Weesgegroet [naam gebed] schrijf je zo: Ave = naam gebed en weesgegroetje = gebed (keer bidden). Een BA is een bachelor of arts [geesteswetenschappen]. Er was maar één Baäl, er zijn vele baäls. Een baardbrandertje (neusbrandertje) is een kort stenen pijpje. Onder de babydoll kon je het babyeczeem duidelijk zien. Een babiroesa is een hertzwijn. Een baarkleed is een lijkkleed.
2. Loop jij even naar de bacovewinkel? Op het Bacchusfeest (het bacchanaal) heerste een bacchische uitgelatenheid. Hij legde zijn bahcootje [soort Engelse sleutel] even neer om een bacootje [cola-rum, Bacardi + cola] te pakken, zij zette haar bacootje juist even neer om het bahcootje op te pakken. Badjings zijn klapperratten, Javaanse eekhoorns. De bagel [ee] is een broodje met een gat in het midden. Bajadères zijn exotische zangeressen. De adjunct-akela, de baghera, is naar een zwarte panter genoemd. Er waren nog voldoende bakkerijingrediënten voorhanden in de bakkerij-patisserie. De man met de bakkebaard bakkeleide over de bakkeljauw van de bakkenschipper. Kijk, een balalaikaorkest! Het (de) balatum is op linoleum lijkend viltzeil, gemaakt uit in bitumen en guttapercha [verwant met balata] gedrenkt lompenvilt. Een boletri [boom] levert balata, een rubbersoort. Bakzeil halen is een soort van achteruitkrabbelen. Deze kantoorbalienees is op Bali geboren en dus ook nog eens Balinees. Een bammoeder is (bewust) alleenstaand.
3. De
balije van Utrecht is een onderafdeling van de tempeliers. In de
Balkanoorlog sneuvelden heel wat balkanvergeet-mij-nietjes. Een
balustradeafsluiting moet alles
tegenhouden. De bakstenen voorgevel was zwaar gehavend. Tijdens het
ballonvaren zagen we twee bal(s)
masqués. In België is de Bankcommissie
een toezichthoudend orgaan. De bankroetier
[ie]
ging verder als stoepier [pjee].
De walvisvaarder doorkliefde de Barentszzee. De Venetiaanse gondeliers zongen barcarolles
[gondellied].
De bantoeïstiek bestudeert Bantoes en Bantoetalen. Een barouchet is
een rijtuig. Een baribal is een
Noord-Amerikaanse zwarte beer. Het
barricadegevecht duurde voort. Kan een
bas-bariton deze basaria zingen? De Basken wonen in Baskenland en
spreken Baskisch. De basso continuo is een doorlopende instrumentale
baspartij, doorgaande bas. Het basralokus
(GB)
is een hardhoutsoort. De baud
[boh:t – Bd]
is een eenheid van transmissiesnelheid (baudrate).
Een batsman bat [bij
cricket].
4. De bechamel- (met roux) en bearnaisesaus staan op tafel. Deze beatgroep is nieuwgevormd. Op zes plaatsen [2016 – ook 2021] in Van Dale kwam ik 'Huygens' tegen. Ik typ nu dat ik via de media vroeger weleens dictees hypete. Geef die ijzerenheinige ijzeren hein maar een ijskompres! Het is klote- oftewel hondenweer. Quasimodo (die van de Notre Dame) was een soort van homunculus [gedrocht(je)]. Het meervoud van homo sapiens is homines sapientes of homo sapiensen. Gramineae zijn graanachtige planten. Brandewijn wordt ook aqua vitae, aquavit, brandy, aguardiente of eau de vie genoemd. Plombière(-ijs) wordt ook sundae genoemd omdat het zou zijn overgebleven van de zondag. De pati natae, zij die geboren zijn om te lijden, te weten de vrouwen, leven onder de sol justitiae [zon(ne) der gerechtigheid]. Homoioteleuton is prozarijm. Ons lichaam is homoiotherm (homeotherm – warmbloedig, met constante lichaamstemperatuur). De homo erectus is niet wat u wellicht denkt, maar de rechtop gaande mens. Homines fabri [enk.: homo faber] zijn in feite technici. De Hominidae (volgens het wetenschappelijk systeem) zijn mensachtigen.
5. Een homo duplex is geen gespleten persoonlijkheid, maar wel een dubbelhartig, onbetrouwbaar mens. Het holmeslicht [waterlicht, om drenkelingen terug te vinden] is niet naar de detective genoemd, de holmespet wel (noot van de redactie: bedoeld is hier Sherlock Holmes). De holosteric- of aneroïde- is een doosbarometer. 'Zeekomkommers' is een andere naam voor 'holothuriën'. De sneeuwtoppen waren hoger gelegen dan de al hooggelegen bergplateaus, maar niet het hoogst gelegen. De honderdplusser (100-plusser – met zijn 100 plusleeftijd – honderdplusleeftijd) sprak er honderduit over dat hij het in de befaamde Hongerwinter hondsmoeilijk had gehad. Mijn honingraadgever moest mij raad geven over mijn honingraatleverancier.
6. Het
poesje speelde op de hondenrug op de Hondsrug. De dichter met zijn
hooftiaanse stijl kwam uit een hoogadellijk geslacht. (Hij
behoorde dus tot de hoge adel.)
Honkyoku is meditatieve zenmuziek. Een hoodoo is een rotspilaar, de
voodoo is rituele magie (onder
andere op Haïti). Geef het
hooi-ijzer [op
broei onderzoeken] even aan. De
hooggehakte dame liep een hoog gebouw binnen: van de hogeschool.
Beiden wilden ze hun eer hooghouden: de
voetballer wilde de bal hooghouden en de
gewichtheffer wilde de halter hooghouden.
Trouwens, gewichtheffers doen aan gewichtheffen, receptietijgers aan
het glas heffen. Tijdens de (VD
ook: het) hors-d'oeuvre
toonde de maestro zijn chef-d'oeuvre. De hooked [verslaafd]
puber werd begeleid. De hoppeoogst is zo
goed als mislukt. Ik heb een hordeolumpje [strontje]
in mijn oog. Had de horecaondernemer, horecaffer en lid van de
Horecaf, een horeca-etablissement of leidde hij een
horeca-imperium?
7. Noem
horticultuur toch gewoon tuinbouw! Zijn hobby's waren horlogemaken en
horoscooptrekken. De pedel [bij
de promotie] zei: "Hora
est." De hoquetus is een dertiende-eeuwse compositietechniek. We
hebben gehouset (gehoused)
tot het ochtendkrieken (tot
bam). Wat is houille blanche?
Antwoord: witte steenkool – uit water.
De leus van de stad Gent is 'hou en trouw'.
Naast de hortus (botanicus)
[academische
plantentuin] stond een hôtel
garni [kamers,
geen maaltijden]. De hotjazz was
een hot item in het hot news. Een
hotel-café-restaurant is geen
hotel mama. De crimineel logeerde in hotel de Houten Lepel, hotel
Bellevue [de gevangenis]. Met hotpants
[strakke korte
broek voor vrouwen] aan liep ze
een hotdog [broodje
met warme knakworst] te eten. Is
er ook een vereniging van maîtres
d'(hôtels)
[of]
(maîtres
d' of maître d's)?
Mijn ideaal: hotshot [pief]
zijn in een hotspot (place
to be). Kijk, een houten klaas in
een
houtje-touwtjejas. Hovaardig bekende hij, de volgende woorden
fout te hebben geschreven: huilebalk,
huerta, http (GB:
(+
internet)
hypertext
transfer
protocol,
VD ook hoofdletters – als naam
van het protocol), een
http-adres, rabies theologorum [razernij
der theologen],
hr-ketel [hoog
rendement]
, hPa (hectopascal)
en hoya [wasbloem].
8. Over de volgende woorden aarzelde hij: hovercraft, hooligan, hsl, tgv, houwitser, hauw (een plantenvrucht) en houtsnede-effect. Houtsnijwerk is het product van houtsnijden. Zou mijn redenering wel houtsnijden (steekhoudend zijn)? Een hubertussleutel is gekoppeld aan rabiës. Voor de hst-werken [hogesnelheidstrein] werden hts'ers ingezet. Het bedgenotengeklets van de twee meisjes was overal te horen. Bedolah (bdellium) is welriekende gom. Het wilde niet vlotten met de bedrijfs-cao. Het bijbeltje lag altijd op de bedstedeplank en was een prooi voor de bedwantsen. De goede volgorde is beetpakken, beetnemen, beetkrijgen, beethebben en beethouden. Met mijn gebit heb ik liefst beetgaar voedsel (al dente). In een beganegrondwoning van een begeleidwonenproject word je nogal begaapt. In den beginne was de aarde woest en ledig. De beheersstichting (GB) betaalde de kosten. Haar behoeftepatroon was bekend en minimaal.
9. De behemoth is een groot en sterk viervoetig dier, te vergelijken met het beheime bij de joden. Met zijn beidjes beidden ze beiden de tijd. De straat was beijzeld. Een beier is onder andere een aalbes. Daar was het dan: game-, set- en matchpoint/punt. De gemiddelde rallylengte was 18 slagen. Pas na bekendwording of bekendmaken kan iets bekendstaan. Zij is er bekaaid afgekomen. Als je bekken trekt, ben je een bekkentrekker. Als je been trekt, trekkebeen je. Als je trekkebekt, ben je nog geen trekkebek [plant, (gewestelijk) sleedoorn, niet meer in wdb.]. Het is u beider belang (in uw beider belang), een akkoord te bereiken. In Wit-Rusland gelden de Belarussische wetten. Een belcanto-opera verloopt volgens de klassieke Italiaanse zangtechniek. De (enige, echte) Satan wordt ook met Belial aangeduid. Een belgicist [zijn die er dan – de koning wellicht?] is een unitarist, in tegenstelling tot de federalisten. De nieuwe regeringsploeg was niet beleidvol, maar beleidsarm. Hij woont op de bel-etage [eerste verdieping], dus niet in het souterrain [half: kelderverdieping]. Een belladonna is geen mooie vrouw uit de belle époque [1890-1910, West-Europa], maar doodgewoon een wolfskers [plant].
10. Zij had een kleur als een bellefleur, een helder gekleurde tafelappel. Deze stad kent meerdere mooie belvedères. We krijgen een ruim bemeten parkeerplaats. De bendeleider werd veroordeeld. De Bemiddelingsraad is een geschillencommissie in Suriname. Ter benefice van [ten voordele van] wie? Van mezelf! En daarvoor heb ik een oratio pro domo moeten houden! In een benedictijnenklooster wonen benedictijner monniken. Deze woning was het (de) benedenst(e). In een moderne motor vindt benzine-injectie plaats. De benjamin van het gezin werd verwend. Ik geef die benefietwedstrijd de benefit of the doubt (het voordeel van de twijfel).
11. Die pompbediende leidt in se [in wezen] een vie manquée [roeping of talent niet gerealiseerd]. Hamburgerziekte is de benaming voor het hemolytisch uremisch syndroom (h.u.s., niet in wdb.), een met name bij kinderen voorkomende vergiftiging veroorzaakt door het eten van besmet vlees of besmette groenten; de veroorzaker ervan is een zusje van de E. colibacterie.
