2079 Dictee vrijdag 29-01-2021 (1) dictee Dictee van de dag (103)

2079 Dictee vrijdag 29-01-2021 (1) dictee Dictee van de dag (103)

Dictee – dictees [2079]

Oefendictee 754 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (103)

1. [Vervolg 'Confetti' - alinea 1] De rolveger was van Brabantia. De Kalevala is een Fins volksepos. De friesian-holstein (holstein-friesian) is een Amerikaans zwartbont melkras. De ki [kunstmatige inseminatie] is een must [must-do]. Sjongesjonge wat is dat mooi! In een bijoudoosje zitten bijouterieën. Ze maakte een gesmokt jurkje, een smokjurkje [smokwerk: borduurwerk waarbij verticale plooitjes door horizontale rijen borduursteken bij elkaar worden gehouden]. Ze vindt wedgwood [Engels porselein] het einde. Er zitten zelfs dt-fouten in. Een dumper is een grote kiepkar. Die jurkjes zijn leukjes. Poeh, dat is sjiek de friemel [niet in wdb. – Mokums, ook wel: chic, chique]! De BMW stopte. Het klinket [loopdeur] zat in de grote mendeur [voor de oogst]. Een witrik is een witrug [zeker rund]. Olala (oh la la), die septic tank [rottingsput] is vol. De engelse groetenis is het Ave Maria [ja, engel]. Wauw (wow), dat is een grote (curaçaoënaar; ook C...), zeg. Wat is een pestbosje [vee begraven met besmettelijke ziekte]? In haar overall moest ze de wc-pot schoonmaken. Het was een kortdurend oponthoud. De jongen was een smeerkanis [smeerpoets]. Ze was dol op sesamcrackers. Die kinderbijbel is duidelijk voor de kinderen.

2. Op Driekoningen herdenken we de Drie Koningen, de Wijzen uit het Oosten. Er werd op Duyvispinda's [merk] getrakteerd. Je mag je dat niet toe-eigenen. Wanneer is het dankdag [biddag] voor gewas en arbeid? Ze freewheelde en reed op de fiets met haar luie reet. Al die mannen uit Moffrika hebben een hitlersnor. Ze hebben twee zwart-witte lotharingers [konijn]. De jongens speelden met Rubiks kubus. Ken je het verhaal van de Emmaüsgangers (die gingen wel ...)? Onze opa heeft O-benen. Toe zijn er aardbeien en radijzen. Je bent onder(de)hand oud en wijs genoeg. Deze pvc-pijpen (polyvinylchloride) zijn van inferieure kwaliteit. Hoe zou jij 'aftakas' (as) uitspreken? Het gaat dan om een trekker. Roefroef, roeftem, en weg was-ie. De Samaritaanse wilde voor barmhartige samaritaan spelen. Een gyproc plafond (gyprocplafond) is van gipsplaten. Zij zijn van de hoedjeskerk [streng protestants kerkgenootschap = zwartekousenkerk].

3. Dyslexie en dyscalculie kunnen heel goed samengaan. De 20 wekenecho is de screeningsecho of seo (structureel echoscopisch onderzoek), het 24 uursritme is het slaap-waakritme en de ACM [Autoriteit Consument en Markt] is ontstaan uit NMa [Nederlandse Mededingingsautoriteit] en Opta [Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit]. Het alawisme is een vrijzinnige sjiitische stroming in de islam die o.a. de sharia afwijst. Een alevi is een aleviet [alawiet]. Al Qaidastrijders zullen weinig ophebben met een
amuse-bouche (= amuse-gueule). Het ANPR is het Automatic Number Plate Recognition (automatische kentekenplaatherkenning). De BED is de binge eating disorder (eetbuienstoornis). Een blu-rayspeler is een apparaat om blu-rays, dvd's en cd's af te spelen. Bishts [biesjts] zijn veelal versierde traditionele Arabische overjassen. Blefaritis is ooglidontsteking. En wat is een blobvis [diepzeevis met lichaam opgebouwd uit gelatineus weefsel]? Het bni is het bruto nationaal inkomen.

4. Van breath-holding spells [stoppen met ademhalen door heftige emoties] kunnen kleine kinderen blauw aanlopen en zelfs flauwvallen. De brexit is het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Wat doet het Burgernet [met politie, etc, uitkijken naar verdachte personen]? Geef ons maar een (caffè) macchiato [met opgeschuimde melk]. Een caractériel(le) [m/v] is hardleers-koppig. De cholelithiase is de galsteenziekte. De CMV-infectie is de cytomegalovirusinfectie of cytomegalie. De CSR is de corporate social responsability (het sociaal beleid van een organisatie). Het customer relationship management (crm) is het klantenrelatiebeheer. De cvc-code (card validation code) is de veiligheidscode van een creditkaart. Wat houdt een dixitattest [van dokter n.a.v. verklaring patiënt] in? Wie dragen er dishdasha's [lang traditioneel gewaad]? Antwoord: Arabische mannen. Je moet k.i.d. [kunstmatige inseminatie met sperma van een donor = donorinseminatie] niet verwarren met ki [kunstmatige inseminatie, ook: kunstmatige intelligentie – kie = van eigen partner]. De DVT is de diepveneuze trombose en de (het) EASA is de (het) European Aviation Safety Agency.

5. De eug is de extra-uteriene graviditeit (buitenbaarmoederlijke zwangerschap). De FAP is de familiaire adenomateuze polyposis [goedaardige gezwellen in darm – erfelijk]. Het FSH is het follikelstimulerend hormoon. Een gnathoschisis is een kaakspleet. Een serir is een grindwoestijn. De hand-, voet- en mondziekte [infectie met pijnlijke blaasjes] wordt veroorzaakt door bepaalde coxsackie- en enterovirussen. Een holter-ecg [elektrocardiogram] omvat minimaal 24 uur. Hookahs [oe] zijn waterpijpen. Een huisgod is een lar en een hulppiet helpt Zwarte Piet. De ICSI is de intracytoplasmatische
sperma-injectie. Een kapper-haarwerker is een posticheur. De jabador [lang hemd + broek] en de kandora [traditioneel gewaad] komen uit Noord-Afrika; de jahannam is de hel van de islam. Een KOPP staat bekend als kind(eren) van ouders met psychische problemen.

6. Dat is pas erg: de knikkebol- of zombieziekte. Zo'n fille du régiment [legerhoer] lustte best een legbatterijeitje. De lvb-jongeren zijn lvb (licht verstandelijk beperkt, vergelijk: lvg – gehandicapt). Het NAH is het
niet-aangeboren hersenletsel. Een NSAID is een nonsteroidal
anti-inflammatory drug [vb.: ibuprofen]. Nsfw: not suitable for work [bv. link naar porno]. OLK: onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (vergelijk ook: SOLK = somatische dito). Het OSAS is het obstructief slaapapneusyndroom (slaapapneu). Een pegsonde is een dun slangetje voor percutane endoscopische gastrotomie [door buikwand direct in de maag]. Ze lijdt aan phpd: pijntje hier, pijntje daar. De PKU is de phenylketonuria (fenylketonurie – erfelijke stofwisselingsaandoening bij jonge kinderen). Een quarterpounder [extra dikke hamburger] is niet gezond. Zijn die nou lekker, quaggamosselen [schelp lijkt op zebra, quagga]? Die ptosis [hangend bovenooglid], dat is geen gezicht. Mossen en schimmels hebben een rizoïdenorgaan [lijkt op wortel – voor voedselopname]. Grappig: een rhinophyma is een aardbeienneus.

7. Alle rekwisieten zijn voorhanden. Men heeft hem geresusciteerd [gereanimeerd]. Het rsin is het rechtspersonen- en samenwerkingsverbandeninformatienummer. Het RSV is het RS-virus [respiratoir syncytieel virus]. Een scrunchie is een wokkel [elastiek voor hoofdhaar]. Een saola is een zeldzaam rund. Is dat goed- of slechtbetaald? Hij lijdt aan socialbesitas [dwang- en overmatig gebruik sociale media]. Als een land alle prijzen [sport] wint, is dat een (clean) sweep. Het SUP is de stand up paddle surfing (zich staande op een surfplank met behulp van een peddel voortbewegen over het water; peddelsurfen). Een tagcloud is een woordenwolk. Een takshita is een traditioneel Marokkaans gewaad bestaande uit een jurk en een veelal rijkversierde overjurk. De TENS is de transcutane elektrische neurostimulatie [pijnbestrijding met elektrische impulsen]. Terdoodveroordeelden maken qua spelling een compactere indruk dan vroeger. Een tic nerveux is een zenuwtrekking. Totterdood bemin ik je.

8. Tikitakavoetbal is tiktakvoetbal (à la Barcelona). Een transeunt diaken is dat tijdelijk. Een twaiku is een via Twitter verstuurde haiku. De nieuwe aarzelingsindicatoren zijn uhm, euhm en ehm. Veelgestelde vragen zijn frequently asked questions (FAQ's). De VGV is de vrouwelijke genitale verminking, zoals daar is de clitoridectomie. Woordfeuden of -feuten is een internetvariant van scrabble. Een X-thorax is een longfoto. Een zweefkees is een zwever. Wie van ons kent, in het tijdperk van de ktv [kleurentelevisie], de zwart-wittelevisie (zwart-wit-tv) nog? Die keten heeft een zomer- en wintersolden [uitverkoop]. De SEO (search engine optimization) is de zoekmachineoptimalisatie. Leg uit wat ebit [earnings before interest and taxation] en een ebitda [earnings before interest, taxes, depreciation – = afschrijving op goodwill – and amortization = herwaardering] is, en dat een rebitda een recurrente [periodiek terugkerende] ebitda is. Alle Engelse termen daarbij worden u genadiglijk geschonken … Niet, dus.

9. Een toneeltruc is een jeu de théâtre. Een taqiyah is een klein rond kapje dat sommige moslims op het hoofd dragen uit respect voor God (beter: Allah, VD!), m.n. tijdens het gebed. Het brugpensioen heet in België sinds 2012 officieel SWT: stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag. Opzoekvraag: wat is een suctie [medisch het weg- of afzuigen van een vloeistof uit het lichaam; denk aan liposuctie – vet]. En een sporee? [sporenafdruk; paddenstoelen]. Wat doe je met appjes op een smart-tv? Sofrologie is een op yoga geïnspireerde ontspanningstechniek. Dat e-boek (ook: e-book) is eblouissant [schitterend, betoverend]. Een otitis media is een middenoorontsteking. Een onychomycose is een schimmelnagel. Wie kent de Occupybeweging nog? Is dat nou een paterdavidshert [China, ezelshert]? Een moiré-effect [gewaterd, gevlamd] kan heel mooi zijn. Die vrouw spreekt nog vloeiend Mandarijn [taal, Mandarijnenchinees]. Daar is sprake van een lose-losesituatie. De locals zijn altijd goedgeïnformeerd. Een kulturhus [uh uu uu] is een cultuurhuis.

10. Jozef II werd spottend keizer-koster [regelzucht kerkelijke aangelegenheden] genoemd. Ze betrekken een instapklare flat. Het ilium is het darmbeen. Hot wings zijn een zekere snack. Een uitvinder heeft wel honderd-en-een ideeën. Hoarding is verzamelwoede. Wat is een heen-en-weerschrift [school en ouders]? De hart-longreanimatie kan doeltreffend zijn. Met het guldentijdperk [gulden! ƒ] wordt niet de gouden eeuw (indien Nederland: Gouden Eeuw) bedoeld. Hij is Nederlandsonkundig. Een flou artistique (soft focus – romantische sfeer) kan een verrassend effect hebben. Een flat character [ongecompliceerd] ontwikkelt zich (verder) niet in het (film)verhaal. De engelenleer is de angelologie. De ekiden is een zekere estafette [6 lopers, samen marathon]. Dat het 'dennenbos' nu pas – 2014 – in Van Dale verschenen is …