Dictee – dictees [2055]
Oefendictee 773 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (84)
1. Dat kun je van mea tenuitas, meine Wenigkeit, niet verwachten. De mechatronica [niet zoals ik op het UT-dictee schreef: megatronica] is een multidisciplinaire studie. Ik deed hors concours mee aan het dictee. Tja, médecine après la mort heeft net zo weinig zin als mosterd na de maaltijd. Een nieuwe Belg is een voorbeeld van een medelander. De Wmo is de Wet maatschappelijke ondersteuning. Te media nox [middernacht] lieten de spoken, eunjers [idem] en witte wieven [witte wijven, witte juffers, luchtgeesten], van zich horen. Het leek wel op een coterie [besloten kliek]. Een Amersfoortse Jood behoort tot de mediene [= buiten Amsterdam]. Die musiciennes luisteren graag naar medieval [mèh-die-jie-vuhl]. De Hollandse drukker houdt het bij de mediëval [mee-die-jee-vahl]. En de historicus houdt zich bezig met mediëvistiek [wetenschap van de middeleeuwen]. De medioneerlandistiek bestudeert het Middelnederlands. Toon Hermans propageerde de Mediterranée [Middellandse Zee(gebied)]. Sinds 2013 kent VD de medizinbal [voor krachttraining]. De brug van Wheatstone is een meetbrug voor weerstanden in elektrische schakelingen.
2. Een meeneemmaaltijd is een kant-en-klare maaltijd, een kant-en-klaarmaaltijd. De concursus realis is de meerdaadse samenloop van strafbare feiten. Die meester-zanger [met titel van meester] was ook nog een echte meesterzanger [erg goede zanger]. Een mefisto is een geraffineerd verleider. De mefloquine is een bepaald antimalariamiddel. Ze heeft megakeiveel geleden. Dat megger [apparaat, meet isolatiewaarde van een elektrische installatie] iets met meg(a)ohm [miljoen ohm – symbool: MΩ] te maken heeft … Een megera is een feeks. De laatste woorden van Goethe zouden geweest zijn 'mehr Licht'. Tja, de meikers wordt in juli gegeten. Ik zal je meimus slaan [dood]. Was sich liebt, das neckt sich [wie van elkaar houden, plagen elkaar (en omgekeerd)]. Die Japanner houdt er een mekake [maîtresse] op na (T.adv.: opna). Hij wilde haar een mekajem [oplawaai] verkopen. Melancholie is een mild-treurige gemoedsstemming. Naar wie is de melbatoast genoemd [naar de operazangeres Dame Nellie Melba, ook bekend als Madame Melba (afgeleid van Melbourne), eigenlijk Helen Porter Mitchell (1861–1931)]? Gebruik die melassespiritus [n/s – melasse blijft over bij suikerbereiding] maar. Uit een (volle) melchior [fles] kun je 18 literflessen met wijn vullen.
3. De meldenstruik bloeit. Van koemis [paardenmelk, bedwelmende drank van de Kalmukken] word ik dronken, maar wanneer ik mijn linkerkoe (koe = leren handbekleedsel) mis, krijg ik pijnlijke knokkels en kan ik moeilijk mijn kubi's (koe-bie – zekere ombervis in Zuid-Amerikaanse rivieren) voeren. Toen ik mijn melkertbaan [gesubsidieerd voor moeilijk aan werk komenden] nog had, ging ik dagelijks vrolijk naar Melkes [melken] en riep afwisselend luid: 'Koeiemorgen, koeiemiddag!' [dichterlijke dicteevrijheid] 'Boe', was dan steevast het antwoord bij de boes (kleine schuur). Melkieten zijn monofysitische christenen in het Byzantijnse Rijk. Ze spreken daar de langue d'oc [beneden de Loire, Occitaans] en ze drinken er de languedocwijnen [geen L – vgl. rhônewijnen]. De margarita is een cocktail van tequila, sinaasappellikeur en limoensap, gedronken uit een glas met een randje van zout [vgl. pizza Margherita]. Was het Bijltjesoproer [scheepstimmerlieden 1787] ook een soort bijltjesdag [afrekenen met verraders, ook bij examen: uur van de waarheid]? Een dubbeldoelkoe is een melk-vleeskoe. De Andromedanevel is een melkwegstelsel. Galacthidrosis is melkzweten [kraamvrouwenzweet]. In Marokkaanse steden kun je mella's (Jodenbuurten) aantreffen. Voor die vruchtvleesbolletjes heb je een parisiennelepel [meloenlepel] nodig. Als je dit piefje, dat meloochem (instrument) even … Van melton (sterk geruwde wollen stof) kun je jassen en mantels maken. De manchego [kaas] is naar La Mancha genoemd en wordt bij membrillo [joo] (dikke kweeperengelei) gegeten.
4. Een viool is een melodie-instrument. Wanneer vieren ze daar Memorial Day? De Memisa staat voor Medische Missiesamenwerking. Het memory is een memospel (niet over life's little memories). MEMS staat voor micro-elektromechanisch systeem. Ook een ménage à trois [samenleving van drie personen] voert een menage [huishouding]. Hou die menageklep [soldatentaal: mond] maar lekker dicht! In hoeverre is 'meneer Van Dale wacht op antwoord' (mijn vader draait worsten op aarde = machtsverheffen, vermenigvuldigen, delen, worteltrekken, optellen, aftrekken) ook op de zakjapanner nog geldig [niet precies meer: 16/4x4 is nu niet 1 meer, maar 16, 16/(4x4) is wel 1!]? Wat de Bijbel is voor dominees, dat is de Grote (Dikke) Van Dale voor de overige zeurkousen. Er waren toch mene tekels [dreigende waarschuwing] genoeg gegeven … Mengwit is een mengsel van blanc fixe [kunstmatig bariumsulfaat, witte verfstof] en gehydrateerd aluminiumoxide. Heeft zij de ziekte van Ménière (kortweg: ménière – evenwichtsorgaan)? Meningitis [hersenvliesontsteking] is een meningeale aandoening.
5. Een menistenkerk is een meniste kerk (doopsgezinden). Horatius sprak al over de dichterlijke inspiratie, de mens divinior – en Ovidius over de mens conscia recti, de mens sibi conscia recti [een hart dat zich van zijn zuiverheid, oprechtheid bewust is]. Nietzsche gaf een geschrift de titel 'Menschliches, Allzumenschliches' [menselijk, al te menselijk]. De Mensa Domini is de avondmaalstafel, de tafel des Heren. De Messiaanse verwachtingen slaan niet op zomaar een messias met een messiascomplex. Een soldaat te velde gebruikt een messtin [militair etensblik]. 'Metissen' (alleen in VD, enkelvoud: metis) en 'mestiezen' (enkelvoud: mesties) [blanke vader x indiaanse moeder – of omgekeerd] vertonen synonymie. Hij is op-en-top, tot-en-met een heertje. Verklaar: conto a metà [rekening samen met een ander, delen van verlies en winst]. Het alice-in-wonderlandsyndroom is de metamorfopsie. Metanilgeel is tropaeoline G. De metselplavei is een soort van Hollandse ijsselsteen. Een memobedrijf: mens- en milieuvriendelijk ondernemen.
6. Een metteur en scène zorgt voor de mise-en-scène. De meursault is een bourgognewijn. De MeV is de mega-elektronvolt, de MEV de Macro-economische Verkenning (van het CPB). Zou hij een borrel te veel ophebben? Hij plantte afrikaantjes [plant] en mexicaantjes [idem, levensbalsem]. De mexicogriep is de Mexicaanse griep. Een mezoeza hangt bij vrome joden aan de deurpost [fragment O.T. in busje]. Er gaan twee methusalems (6 l) in een balthasar (wijnfles 12 l). Mensjen [jodendom] zijn rechtschapen mensen. Een menstruüm is een vloeibaar oplosmiddel. De mentee [ie – mv. + s] kreeg een echte relatie met zijn/haar mentor. Bij monopoly is een vergissing van de bank in uw voordeel een mentis gratissimus error, een allerprettigste vergissing. Menus propos [mv.] zijn kleine, onbeduidende praatjes. Een bijnaam voor de designerdrug mephedrone is meowmeow [2 x miauw]. MEP's zijn members of the European Parliament (MP's members of Parliament, GB).
7.
Een merguez is een sterk gekruid
braadworstje van schapenvlees. Wat moet je met zo'n messalina [vrouw
met onverzadigbare geslachtsdrift]? Nog maar eens gekeken naar
'*niem' met tussen haakjes toelichting of voorbeelden: acroniem
(letterwoorden als VARA en sms-
en chattaal
als 'asap'(!)
en 'cu' [see you]),
autoniem (naam van de schrijver zelf – maar
ook een woord in zelfnoemfunctie zoals in
wij-gevoel),
alloniem (de naam van iemand anders als
auteursnaam gebruikt), anoniem (anonymus,
AA:
Anonieme
Alcoholisten),
antoniem (het antoniem van antoniem is
synoniem), antroponiem (persoonsnaam),
endoniem (Genova voor Genua), exoniem
(Parijs voor Paris), eponiem
(pasteuriseren, Brooklyn, chesterfield),
genoniem ('doen' voor o.a. 'bedrijven',
'verrichten', 'plegen'), geoniem (krent,
bikini), heteroniem (synoniem dat in
gevoelswaarde afwijkt) en hodoniem (straatnaam).
8.
Verder: holoniem ('lichaam' is een holoniem van
'hoofd'), meroniem ('mond' is een
meroniem van 'hoofd'), homoniem ('vorst'
(staatshoofd) en 'vorst' (vriezend weer) – of 'kater': met 2
betekenissen), hydroniem (waternaam),
hyperoniem ('meubel' is het hyperoniem van
'bank', 'stoel' en 'tafel'), hyponiem ('stoel'
is een hyponiem van 'ameublement'), magnaniem (grootmoedig),
pusillaniem (kleinmoedig), matro- of
metroniem ('Aagtjens' en 'Mariën' – VD),
patroniem ('Klaassen' van vader Klaas),
paroniem (stamverwant zoals 'heg' en 'haag'),
pseudoniem (schuilnaam), toponiem
(plaatsnaam) en unaniem (eenstemmig).
Wat is een preminiem trouwens [BE,
competitiesport, 6-10 jaar]? Zoek op: MG6
[meekijken
gewenst
voor kinderen tot 6
jaar (in de
classificatie van het Nicam
– Nederlands
Instituut
voor de Classificatie
van Audiovisuele
Media)],
MGD [NL:
Militair-geneeskundige
Dienst]
en mgw [meergezinswoning].
Dat waren er twee mia drie mio achttienduizend [2.003.018.000].
De mho [moo]
is de siemens (niet erkend volgens
SI-richtlijnen).
9. Met '*niem*' ook nog gevonden: braniemaker, ceremoniemeester, homoniemenvrees, harmoniemuziek en -model, niemand, Niemandsdorp, niemandsland (no man's land), opiniemaker, maniëment (hantering, behandeling) en Unie MHP. Het verrassende toetje was een pêche-melbafantasie. Ken je de persiflage 'Piet Hazengras' van Pythagoras, de Griek van [alles geheel in letters] a-kwadraat plus b-kwadraat is c-kwadraat? Hij delfde (dolf) het onderspit. Dat zegde (zei) hij ons toe. Een wielrenner heeft na de koers behoefte aan recuperatie (herstel). Hé lachebek, houd eens op met dat gemierenneuk. Deze wedstrijd wordt live op tv (teevee) uitgezonden. Geven de MIB-30 (Milano Indice Borsa-30) en de Mibtel (Milano Indice Borsa Telematico) echt dezelfde beursindex van Milaan aan? Ik denk van niet. Vroeger zaten er onder andere in de kolenkolomkachels micavenstertjes (glimmers), waardoor je de vlammengloed vaag kon zien. Een micabril heeft mica plaatjes, tijdens het klussen in me-time kan ik die goed gebruiken.
10. De mic is de maximale immissieconcentratie, de mac de maximaal aanvaarde concentratie. In welk opzicht hebben Michiel en Marianne een haat-liefdeverhouding? Die hele geschiedenis is nu op micraten [microscopisch kleine reproductie van een document] gezet. Een alg is een micro- [niet] en geen macrofyt [wel met blote oog waarneembaar]. Die petite histoire [mv. s s + – klein anekdotisch voorval] is me altijd bijgebleven. Het symbool voor microgram [10^-6 – 10-6 – gram] is μg [muu-gee]. Die Microscoop is er niet voor de kleine dingen [sterrenbeeld]. Een onbevoegd kunstrechter is een midas. De siësta zorgt voor middagrust. Hoe zeg je dat in het Middellimburgs? Hij studeert middeleeuws Latijn. Het middellandse klimaat is fijn. Met Dubai is er een niet-rechtstreekse treinverbinding.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten