Dictee – dictees [2055]
Oefendictee 773 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (84)
1.
Dat kun je van mea tenuitas, meine Wenigkeit, niet verwachten. De
mechatronica [niet
zoals ik op het UT-dictee schreef:
megatronica]
is een multidisciplinaire studie. Ik deed hors concours mee aan het
dictee. Tja, médecine après la mort heeft net zo weinig zin als
mosterd na de maaltijd. Een nieuwe Belg is in BE een voorbeeld van een
medelander (nieuwe Belg, nieuwe Nederlander). De Wmo is de Wet
maatschappelijke ondersteuning.
Te media nox [middernacht] lieten de
spoken, eunjers [idem] en witte wieven
[witte wijven, witte juffers, luchtgeesten],
van zich horen. Het leek wel op een coterie [besloten
kliek]. Een Amersfoortse Jood behoort tot de mediene [=
buiten Amsterdam]. Die musiciennes luisteren graag naar
medieval
[mèh-die-jie-vuhl].
De Hollandse drukker houdt het bij de mediëval [mee-die-jee-vahl].
En de historicus houdt zich bezig met mediëvistiek [wetenschap
van de middeleeuwen]. De medioneerlandistiek bestudeert het
Middelnederlands. Toon Hermans propageerde de Mediterranée
[Middellandse Zee(gebied)].
Sinds 2013 kent VD de medizinbal [voor
krachttraining]. De brug van Wheatstone is een meetbrug voor
weerstanden in elektrische schakelingen.
2.
Een meeneemmaaltijd is een kant-en-klare maaltijd, een
kant-en-klaarmaaltijd. De concursus realis is de meerdaadse samenloop
van strafbare feiten. Die meester-zanger [met
titel van meester] was ook nog een echte meesterzanger [erg
goede zanger]. Een mefisto is een geraffineerd verleider. De
mefloquine is een bepaald antimalariamiddel. Ze heeft megakeiveel
geleden. Dat megger [apparaat,
meet isolatiewaarde van een elektrische installatie] iets met
meg(a)ohm
[miljoen ohm – symbool: MΩ] te maken
heeft … Een megera is een feeks. De laatste woorden van Goethe
zouden geweest zijn 'mehr Licht'. Tja, de meikers wordt in juli
gegeten. Ik zal je meimus slaan [dood].
Was sich liebt, das neckt sich [wie van elkaar
houden, plagen elkaar (en omgekeerd)].
Die Japanner houdt er een mekake [maîtresse]
op na (T.adv.: opna). Hij wilde haar een
mekajem [oplawaai] verkopen. Melancholie
is een mild-treurige gemoedsstemming. Naar wie is de melbatoast
genoemd [naar de operazangeres Dame Nellie
Melba, ook bekend als Madame Melba (afgeleid
van Melbourne), eigenlijk Helen Porter
Mitchell (1861–1931)]?
Gebruik die melassespiritus [n/s
– melasse blijft over bij suikerbereiding] maar. Uit een
(volle) melchior [fles]
kun je
18 literflessen met wijn vullen.
3.
De meldenstruik bloeit. Van koemis
[paardenmelk, bedwelmende drank van de
Kalmukken] word ik dronken, maar wanneer ik mijn linkerkoe
(koe = leren handbekleedsel) mis, krijg
ik pijnlijke knokkels en kan ik moeilijk mijn kubi's
(koe-bie
– zekere ombervis in
Zuid-Amerikaanse rivieren) voeren. Toen
ik mijn melkertbaan [gesubsidieerd voor
moeilijk aan werk komenden] nog had, ging ik dagelijks vrolijk
naar Melkes [melken] en riep afwisselend
luid: 'Koeiemorgen, koeiemiddag!' [dichterlijke
dicteevrijheid] 'Boe', was dan steevast het antwoord bij de
boes (kleine schuur). Melkieten zijn
monofysitische christenen in het Byzantijnse Rijk. Ze spreken daar de
langue d'oc [beneden de Loire, Occitaans]
en ze drinken er de languedocwijnen
[geen L
– vgl. rhônewijnen - wel: Languedoc, streek]. De margarita
is een cocktail van tequila, sinaasappellikeur en limoensap,
gedronken uit een glas met een randje van zout [vgl.
pizza margherita - 2025!].
Was het Bijltjesoproer [scheepstimmerlieden
1787] ook een soort bijltjesdag [afrekenen
met verraders, ook bij examen: uur van de waarheid]? Een
dubbeldoelkoe is een melk-vleeskoe. De Andromedanevel is een
melkwegstelsel. Galacthidrosis is
melkzweten [kraamvrouwenzweet]. In
Marokkaanse steden kun je mella's (Jodenbuurten)
aantreffen. Voor die vruchtvleesbolletjes heb je een parisiennelepel
[meloenlepel] nodig. Als je dit piefje,
dat meloochem (instrument)
even … Van melton (sterk geruwde wollen stof)
kun je jassen en mantels maken. De manchego [kaas]
is naar La Mancha [regio in Spanje, vgl. de man van La Mancha = Don Quichot] genoemd en wordt bij membrillo
[joo]
(dikke kweeperengelei) gegeten.
4. Een viool is een melodie-instrument. Wanneer vieren ze daar Memorial Day? De Memisa staat voor Medische Missiesamenwerking. Het memory is een memospel (niet over life's little memories). MEMS staat voor micro-elektromechanisch systeem. Ook een ménage à trois [samenleving van drie personen] voert een menage [huishouding]. Hou die menageklep [soldatentaal: mond] maar lekker dicht! In hoeverre is MVDWOA - 'meneer Van Dale wacht op antwoord' (mijn vader draait worsten op aarde = machtsverheffen, vermenigvuldigen, delen, worteltrekken, optellen, aftrekken) ook op de zakjapanner nog geldig [niet precies meer: 16/4x4 is nu niet 1 meer, maar 16, 16/(4x4) is wel 1!]? VD gaat nu van links naar rechts, bij OA was dat al zo! Wat de Bijbel is voor dominees, dat is de Grote (ook: Dikke) Van Dale voor de overige zeurkousen. Er waren toch mene tekels [dreigende waarschuwing] genoeg gegeven … Mengwit is een mengsel van blanc fixe [kunstmatig bariumsulfaat, witte verfstof] en gehydrateerd aluminiumoxide. Heeft zij de ziekte van Ménière (kortweg: ménière – evenwichtsorgaan)? Meningitis [hersenvliesontsteking] is een meningeale aandoening (bacteriële of virale ...).
5. Een menistenkerk is een meniste kerk (doopsgezinden). Horatius sprak al over de dichterlijke inspiratie, de mens divinior – en Ovidius over de mens conscia recti, de mens sibi conscia recti [een hart dat zich van zijn zuiverheid, oprechtheid bewust is]. Nietzsche gaf een geschrift de titel 'Menschliches, Allzumenschliches' [menselijk, al te menselijk]. De Mensa Domini is de avondmaalstafel, de tafel des Heren. De Messiaanse verwachtingen slaan niet op zomaar een messias met een messiascomplex. Een soldaat te velde gebruikt een messtin [militair etensblik]. 'Metissen' (alleen in VD, enkelvoud: metis) en 'mestiezen' (enkelvoud: mesties) [blanke vader x indiaanse moeder – of omgekeerd] vertonen synonymie. Hij is op-en-top, tot-en-met een heertje. Verklaar: conto a metà [rekening samen met een ander, delen van verlies en winst]. Het alice-in-wonderlandsyndroom is de metamorfopsie. Metanilgeel is tropaeoline G. De metselplavei is een soort van Hollandse ijsselsteen. Een memobedrijf: mens- en milieuvriendelijk ondernemen.
6.
Een metteur en scène zorgt voor de mise-en-scène [streepjes!]. De meursault is
een bourgognewijn. De MeV is de
mega-elektronvolt,
de MEV de Macro-economische
Verkenning (van
het CPB - eigennaam, donorprincipe). Zou hij een borrel te veel ophebben? Hij plantte
afrikaantjes [plant] en mexicaantjes
[idem, levensbalsem]. De mexicogriep is
de Mexicaanse griep. Een mezoeza
hangt bij vrome joden aan de deurpost [fragment
O.T. in busje]. Er gaan twee methusalems (6
l) in een balthasar (wijnfles 12 l).
Mensjen [jodendom]
zijn rechtschapen mensen. Een menstruüm is een vloeibaar
oplosmiddel. De mentee [ie
– mv. + s]
kreeg een echte relatie met
zijn/haar
mentor. Bij monopoly is een vergissing van de bank in uw voordeel een
mentis gratissimus error, een allerprettigste vergissing. Menus
propos [mv.]
zijn kleine, onbeduidende praatjes. Een bijnaam voor de designerdrug
mephedrone is meowmeow
[2 x
miauw].
MEP's zijn members
of the European Parliament
(MP's
members of
Parliament,
GB).
7.
Een merguez is een sterk gekruid
braadworstje van schapenvlees. Wat moet je met zo'n messalina [vrouw
met onverzadigbare geslachtsdrift]? Nog maar eens gekeken naar
'*niem' met tussen haakjes toelichting of voorbeelden: acroniem
(letterwoorden als VARA en sms-
en chattaal
als 'asap'(!)
en 'cu' [see you]),
autoniem (naam van de schrijver zelf – maar
ook een woord in zelfnoemfunctie zoals in
wij-gevoel),
alloniem (de naam van iemand anders als
auteursnaam gebruikt), anoniem (anonymus,
AA:
Anonieme
Alcoholisten),
antoniem (het antoniem van antoniem is
synoniem), antroponiem (persoonsnaam),
endoniem (Genova voor Genua), exoniem
(Parijs voor Paris), eponiem
(pasteuriseren, Brooklyn, chesterfield),
genoniem ('doen' voor o.a. 'bedrijven',
'verrichten', 'plegen'), geoniem (krent,
bikini), heteroniem (synoniem dat in
gevoelswaarde afwijkt) en hodoniem (straatnaam).
8.
Verder: holoniem ('lichaam' is een holoniem van
'hoofd'), meroniem ('mond' is een
meroniem van 'hoofd'), homoniem ('vorst'
(staatshoofd) en 'vorst' (vriezend weer) – of 'kater': met 2
betekenissen), hydroniem (waternaam),
hyperoniem ('meubel' is het hyperoniem van
'bank', 'stoel' en 'tafel'), hyponiem ('stoel'
is een hyponiem van 'ameublement'), magnaniem (grootmoedig),
pusillaniem (kleinmoedig), matro- of
metroniem ('Aagtjens' en 'Mariën' – VD),
patroniem ('Klaassen' van vader Klaas),
paroniem (stamverwant zoals 'heg' en 'haag'),
pseudoniem (schuilnaam), toponiem
(plaatsnaam) en unaniem (eenstemmig).
Wat is een preminiem trouwens [BE,
competitiesport, 6-10 jaar]? Zoek op: MG6
[meekijken
gewenst
voor kinderen tot 6
jaar (in de
classificatie van het Nicam
– Nederlands
Instituut
voor de Classificatie
van Audiovisuele
Media)],
MGD
[NL:
Militair-geneeskundige
Dienst - eigennaam]
en mgw [meergezinswoning].
Dat waren er twee mia drie mio achttienduizend [2.003.018.000].
De mho [moo]
is de siemens (niet erkend volgens
SI-richtlijnen).
9.
Met '*niem*' ook nog gevonden: braniemaker, ceremoniemeester,
homoniemenvrees, harmoniemuziek en -model, niemand, Niemandsdorp,
niemandsland (no man's land),
opiniemaker, maniëment (hantering,
behandeling) en Unie MHP. Het
verrassende toetje was een pêche-melbafantasie. Ken je de persiflage
'Piet Hazengras' van Pythagoras, de Griek van [alles
geheel in letters]
a-kwadraat
plus b-kwadraat is c-kwadraat? Hij delfde (dolf)
het onderspit. Dat zegde (zei) hij ons
toe. Een wielrenner heeft na de koers behoefte aan recuperatie
(herstel). Hé lachebek, houd eens op
met dat gemierenneuk. Deze wedstrijd
wordt live op tv (teevee)
uitgezonden. Geven de MIB-30 (Milano
Indice
Borsa-30)
en de Mibtel (Milano
Indice
Borsa
Telematico)
echt dezelfde beursindex van Milaan aan? Ik
denk van niet. Vroeger zaten er onder andere in de
kolenkolomkachels micavenstertjes (glimmers),
waardoor je de vlammengloed vaag kon zien. Een micabril heeft
mica plaatjes, tijdens het klussen in me-time kan ik die goed
gebruiken.
10. De mic is de maximale immissieconcentratie [doordringing van verontreinigende stof], de mac de maximaal aanvaarde concentratie. In welk opzicht hebben Mich(i)el [Duitsland] en Marianne [Frankrijk] een haat-liefdeverhouding? Die hele geschiedenis is nu op micraten [microscopisch kleine reproductie van een document] gezet. Een alg is een micro- [niet] en geen macrofyt [wel met blote oog waarneembaar]. Die petite histoire [mv. s s + klein anekdotisch voorval] is me altijd bijgebleven. Het symbool voor microgram [10^-6 – 10-6 – gram] is μg [muu-gee]. Die Microscoop is er niet voor de kleine dingen [sterrenbeeld]. Een onbevoegd kunstrechter is een midas. De siësta zorgt voor middagrust. Hoe zeg je dat in het Middellimburgs? Hij studeert middeleeuws Latijn. Het middellandse klimaat is fijn. Met Dubai is er een niet-rechtstreekse treinverbinding.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten