Dictee – dictees [2049]
Oefendictee 779 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (78)
1. Een tubax is een contrabassaxofoon in es. De TUD [Technische Universiteit Delft] is een tu [technische universiteit], net als de TU/e [Technische Universiteit Eindhoven – UT = University of Twente]. Een gebroken been wordt gegipst, een ontuchtige gegispt. Die ambtenaar was vertuid aan het schip van staat [vaste betrekking bij de overheid]. Tuiles du nord zijn zekere dakpannen. Het leek daar wel een tuin van Eden [lustoord]. De tuingod Priapus beschermt de tuinen [ook god vruchtbaarheid met enorme fallus]. Waarom heet een flobert een tuingeweer [licht geweer]? Ziedaar: een ijdeltuit met een tuit(zak) patat. Met tukkers worden Twentenaars bedoeld. In Thailand vind je veel tuktuks [oe] [driewielig voertuigje, tweetaktmotor]. De tUL [Transnationale Universiteit Limburg] is een samenwerkingsverband van LUC [BE, historisch: Limburgs Universitair Centrum] en UM [Universiteit Maastricht]. Die tungsteen wordt ook wel scheeliet [mineraal voor wolfra(a)mbereiding] genoemd. Een aandoening van de carpale tunnel is het carpaletunnelsyndroom [aandoening van de hand]. Ik wil leren turbolezen [snellezen]. Het zit ertussenin. Een musketon (mousqueton) is onder andere een wapen. Een ijker [die ijkt] vaart zelden mee op een turfeiker [schip]. Een tuinfeest is een fête champêtre.
2. Wat is dit voor entremetstje (tussengerecht)? Het spinsel van de rups van de tussahvlinder is tussor [zijde]. Een tuyau [BE, twie-joo] is een tip. VD vertelt niet wanneer de twaalfdaagse veldtocht plaatsvond [kennelijk zomaar een naam], wel wanneer de Tiendaagse Veldtocht [van 2 tot 12 augustus 1831: was een veldtocht van koning Willem I der Nederlanden om de Belgische Opstand met wapengeweld te onderdrukken] en de Achttiendaagse Veldtocht [aanval van Duitsland op België in de Tweede Wereldoorlog van 10-28 mei 1940] waren. Ze stuurde een leuke twaiku [haiku via Twitter] over de twatwa, de zwarte bisschop [vogel!]. Tweedens (ten tweede): en de buurman dan? Mijn broer is tweeds [kindertaal: tweede] geworden bij het hardlopen. Een tweepaardje, is dat een deux-chevaux, gewoon een lelijk eendje? Is zij nog steeds aan het twilliciteren [solliciteren via Twitter]? Wij tweetjes hebben het maar goed getroffen (met elkaar). Een twitcher is een vogelspotter. Een twitterazzo [fanatieke twitteraar] verspilt tenminste geen papier. In een typico-orkest zitten ook cuatro's [snaarinstrument]. Ook een typemiep (ook: typmiep – ww. typen) maakt tik- of typefouten (ook: typfouten – idem). Wat is typosquatten [domeinnaam registreren die veel op een andere, commerciële, lijkt]? Terzelfder plaatse wordt afgekort tot t.z.p. Een tzigaan: zigeunermuzikant. Een überbitch (secreet) is erg
3. U aller aanwezigheid verblijdt (ook: verblijt – ww. verblijen) ons. Jouw überschwänglichkeit [overdreven enthousiasme] gaat soms te ver. Let op de woorden 'uberteit' [overvloed, rijkdom, vruchtbaarheid] en 'ubique' [overal]. Uche-uche [wel duplicatie, maar klinkerbotsing!], het stikt hier van de muggen. Een uchiki kuri[‘s] [oetsj-kie-koe-rie] is een smakelijke pompoen. De UCL is de Université Catholique de Louvain, de Katholieke Universiteit van Louvain-la-Neuve. Het percussie-instrument udu [oe-doe – aardewerken pot, opening, gespannen vel, handdrum] komt uit Nigeria. De afkorting U Ed. is van U Edele [aanspreekvorm adellijke personen]. De UEFA is de Union Européenne de Football Association, de Europese Voetbalbond. Ze liep op uggs [zekere schoenen]. De Universiteit Gent wordt aangeduid als UGent. Een uienpatroon vind je in het Meissener porselein. De Vlaamse jaarlijkse literatuurprijs (GB ook: tt) is de Gouden Uil. Hé, uilenbal, uilskuiken, even opletten, hè? Hij ging helemaal onderuit. Zij was een vrouw uit één stuk [gegoten] (consequent in opvattingen en handelen = aus einem Guss). De appels moeten onder uit de kelder komen. Daar kom je niet onderuit.
4. Met die voorraad moeten we uit kunnen, toe kunnen. De uitersten raken elkaar: les extrêmes se touchent. Hij is al vroeg het huis uit gegaan. Die dronkenlap is uitgegleeën [door te veel drank onderuitgegaan]. Hij maakt weleens een uitglijer [blunder, miskleun, flater, uitschuiver, vergissing, misser]. Daar hangt de Vergulde Arend [uithangbord] uit. Zo'n uitlaatplaats [honden] is natuurlijk geen uitlaadplaats [vrachtauto]. In 'A'dam' is er sprake van een deleatur [weglating]. Laat hem eens uitredeneren. Wat hield de Akte van Uitsluiting of Akte van Seclusie in [Staten van Holland, 4 mei 1654: Prins van Oranje van de waardigheden van zijn voorouders uitgesloten]? Toen ze bij het uit spelen voorstonden, hebben ze de wedstrijd rustig uitgespeeld. Heeft dit schip wel een plimsollmerk [uitwateringsmerk voor maximale belading]? Het uit-zijn is goed voor de gezondheid. Heb jij die televisie-uitzending ook gezien? Een ulcus cruris is een open been. De ULB is de Université Libre de Bruxelles, de Vrije Universiteit van Brussel (VUB). Ullmanniet is nikkelglans. Ultima forsan: wellicht uw laatste (uur). Het ultima Thule: fabelachtig land, IJsland?
5. Ultra captum: dat gaat mijn bevattingsvermogen te boven. Wij leven in de umbra Dei [de schaduw van God]. Een voorbeeld van een umc [universitair medisch centrum] is het UMC Utrecht. De una sancta is de ene heilige (Kerk – van Rome, volk Gods). Zoals met die Britse treinrovers, dat noemen sommigen (ten onrechte) een mooie misdaad, un beau crime. Het leven van de treinmachinist was na die roofoveral verwoest. Under the greenwood tree: onder de bomen van het groene woud en und kein Ende: tot vervelens toe. Ze verdienden dat ongecompliceerd geluk: une chaumière et son coeur (een hutje (op de hei) en een goed hart). Ze zullen zich unguibus et rostro, met hand en tand, verzetten. De Liberale Unie en de Nederlandsche Unie waren politieke groeperingen. Ik noem de Unie KBO [Katholieke Bond van Ouderen] en de Unie mhp (ontstaan uit De Unie en MHP – middelbaar en hoger personeel). De Geünieerde Provincies vormden (via de Unie van Utrecht) de Nederlandse staat van 1588 tot 1795, ook wel de Republiek genoemd.
6. Een unique sellingpoint is een USP, een uniek verkoopargument. De Unizo is de Unie van Zelfstandige Ondernemers. Een schitterend werk, deze unvollendete [onvoltooid werk, naar de 8e symfonie van Schubert, de Unvollendete]. De farao's hadden een uraeus [brilslang: macht over leven/dood] op hun diadeem [hoofdband]. Alweer verwisseld: de ureter (2) en de urethra (1, uitgang!). Hij was de urheber [grondlegger] van deze filosofie. Dat utopiaanse [niet te verwezenlijken] denken leidt tot niets. Een urning is een utrechtenaar [beide: homo(man)]. Het uur U heeft geslagen. Dat Uurwerk, Horologium, loopt nooit [sterrenbeeld]. Waar staan Uub [ununbium. element 112, copernicum – CN] , Uun [ununnillium, 110, darmstadtium, Ds] en Uuu [unununium, 111, röntgenium, Rg] voor ? O wee! Toen ze een wee kreeg, viel ze van haar segway [sèhk-wee = soort elektrische step]. Iedereen in de buurt riep toen ach en wee en belde 112. De afkorting van west ten noorden is W.t.N. Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd. Je moet in het kaartsysteem bij de v kijken. De vogels vliegen in een V. Niet te verwarren: V1, V2 [wapens] en V 8 [Veronica]. Vendelzwaaien is niet met het vaandel zwaaien. Met vendels kun je vaandelzwaaien. De uitdrukking 'vaakgebruikt' wordt volgens VD 'weinig gebruikt'. Onherroepelijk verloren zijn, naar de vaantjes zijn, naar de haaien zijn. Met een vaartje holde hij naar zijn vaartje. Hij heeft die studie vaarwelgezegd.
7. Geef de vadoek [vaatdoek] even aan. Het nagerecht is vacherin [kaas]. De Vaddahs stammen oorspronkelijk uit Sri Lanka. De Heilige Vader is de paus. De Drie-eenheid of Triniteit bestaat uit God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest. De opsteller van dit dictee is niet Vader Rijn. Een vadersvader is iemands vaders vader. Wat zijn benwa- of geishaballen [vaginaal]? Wat moeten we met zulke vago's [dubieus figuur]? Dat vakbargoens zegt me niks. Wat wordt met 'de val van Urk' [diepste van de Zuiderzee] aangeduid? 'Falconet' is vernederlandst tot 'valkenet' [geschut]. Dit is een valse Vermeer van Van Meegeren (vervalser). Met de corvina [blauwe druif] worden ook bardolino en valpolicella [wijn] geproduceerd. Wat is een valreepsscepter [opgang schip – vasthouden]? De valserik spande een valstrik.
8. Het vroegere 'ad valvas' heeft nu plaatsgemaakt voor e-valven. Bora en mistral zijn koude valwinden, chinook (Wikipedia ook: snow eater) en föhn warme. Een Chinook is [Wikipedia] een tandemrotor-transporthelikopter. Waar ligt het Groot Gemeneland van Arkel? Hun tegenwens was: van 't zelfde, van 's gelijken [geen n uitspreken]. Ons Wilhelmus is genoemd naar Wilhelmus van Nassouwe. Reeds acht jaar na het begin van de Tachtigjarige Oorlog werd de Pacificatie van Gent gesloten. 297 jaar later vond de pacificatie van Atjeh plaats. In Van Dale staat dat de Vandalen in 455 Rome plunderden, daarom is er nog vandalenwerk [vandalisme, vernieling]. Dit lijkt in niets op Reins leuke Van Dalewerk. Hoe werkt de vang van Prony [mechanische arbeid meten]? Ze speelden vangeman [krijgertje]. Hij kreeg ervan langs, vanjewelste (GB ook: 'van jewelste en 'van je welste')! We zullen de boel aan kant maken. Willen ze hem van kant maken? Waar betaal je met vatu's [VUV, Vanuatu]? Hij is een van-negen-tot-vijftype [-9-tot-5-]. Wat moet ik met die vaporware [komende soft- of hardware – als ‘reclame’]? Die variétéartiest heeft een variëteit aan acts.
9. Die scheep is, moet varen: wie a zegt, moet ook b zeggen. Voor de beschrijving van varicose (varicosis, varicositas) heb je varikeuze begrippen nodig. De scheldnaam voor Prins Hendrik was varkensheintje [wegens wildezwijnenjacht]. Het staat vast dat hij een man van stavast, een jan-stavast is. Een expert moet die zaakjes goed kunnen inschatten. Ze wensten me waarachtig nog wel slaapwel. Beware (ook: Engels, vergelijk: Beware the Ides of March, Shakespeare, Julius Caesar) de paparazzi! Gaan jullie maar vast lopen, want de motor is vastgelopen. In het Liedboek (voorheen: voor de Kerken) luidt het vijfde couplet van lied 217 als volgt: "Aan U ons loflied: glorie aan de Vader, dank aan de Zoon die ons bestaan aanvaardde, zijn Geest geleide ons en onze aarde naar de voltooiing." Hij werkte eerst bij VenW (Ministerie van Verkeer en Waterstaat – instelling), maar sinds oktober 2010 is dat het (nieuwe) (Ministerie van) IenM geworden (Infrastructuur en Milieu). Met die danaïden worden ronde openingen aangeduid. Je zult het vat der Danaïden maar moeten vullen.
10. Een eretitel van Maria luidt: Eerwaardig/Schoon vat van godsvrucht. Een vaatwasser moet vaatwassen, de vaten wassen. In het Eerste Vaticaans Concilie (1869-1870) werd de onfeilbaarheid van de paus (als hij ex cathedra sprak) afgekondigd. De antiabortusorganisatie VBOK is de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind. De veelgeprezen afkorting V.D.Q.S. betekent: vin délimité de qualité supérieure (aanduiding op Franse streekwijn; plaats herkomst gegarandeerd).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten