zaterdag 4 april 2015

0586 Dictee zaterdag 04 apr 2015 (1): dictee Het paradijs √

Dictee - dictees [0586]

Het paradijs

1. Eerst maar eens zoeken met 'paradijs': 1) (meervoud: paradijzen) a) Hof van Eden, de verblijfplaats van het eerste mensenpaar, zou in Mesopotamië gelegen hebben (let op: in algemene zin is een lustoord – buiten de Bijbelse context – een hof (!) van Eden, een waar Eden, ook: tuin van Eden), b) het verloren paradijs, naar John Miltons ‘Paradise Lost’ (1667), c) hij slaapt als Adam in het paradijs = ongestoord en vast, d) het aardse paradijs, antoniem: het hemelse paradijs, 2) de hemel, als woonplaats van God, Christus en de engelen 'heden zult gij met Mij in het paradijs zijn' (Lucas 23:43), 3) (figuurlijk) verblijfplaats van uitzonderlijke bekoorlijkheid en lieflijkheid, synoniem: lustoord, lusthof: een toeristisch paradijs, ook als tweede lid in samenstellingen als de volgende, waarin het eerste lid datgene noemt in welk opzicht een plaats een paradijs is: allesinclusiefparadijs [2020 niet in wdb.], belastingparadijs, duikparadijs, winkelparadijs, witwasparadijs en woonparadijs, 4) (bouwkunde) hof voor of opzij van een kerk, soms kerkhof, 5) leenbetekenis ontleend aan Frans paradis (Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt) engelenbak = hoogste en goedkoopste rang in een schouwburg, (metonymisch ook wel) publiek in die engelenbak en 6) paradijsappel = a) grote appel met een mooie, rode kleur (Malus pumila paradisiaca), (verouderd) tomaat, c) kolokwint (soort bittere appel) en d) cederappel.


2. Vervolgens gezocht met '*paradijs*': kinderparadijs, paradijsachtig, paradijsboom (Bijbeltaal: boom der kennis (van goed en kwaad)), paradijselijk, paradijshof (Hof van Eden), paradijshout (aloëhout), paradijskorrel (kardemom), in paradijskostuum (geheel naakt), de paradijsslang (die Eva verleidde), paradijsvogel (op Nieuw-Guinea), Paradijsvogel (sterrenbeeld, op het zuidelijk halfrond), paradijsvogelbloem (de strelitzia), smaragdparadijsvogel en zwemparadijs.


3. Om helemaal niets te missen, ook nog even gezocht op '*parad*' (met i.h.a. voorbijgaan aan 'paraderen' etc.): gayparade, parade-uniform, paradis artificiel = onecht paradijs, m.n. tijdelijke toestand van gelukzaligheid die door roesmiddelen kan worden teweeggebracht, paradise-by-the-dashboardlight (seksueel verkeer in de auto), paradise lost (verloren paradijs), paradisiaal (paradijselijk) en als uitsmijter: Eric Clapton treedt vanavond unplugged (= zonder elektrische versterking) op in Paradiso (Amsterdam).


4. Een en al gelukzaligheid dus, zoals op de Gelukzalige Eilanden (de Canarische Eilanden). O ja, en laat ik vooral het shangri-la niet vergeten (letterlijk: heilig en vreedzaam land), denkbeeldig afgelegen oord van uitzonderlijke schoonheid en lieflijkheid (vergelijk: paradijs), het woord komt uit het Tibetaans. En kijk verder zelf nog even naar mekka, Mekka, eldorado, Eldorado, het Elysium (de Elysese velden), walhalla en Walhalla en betrek ook 'hoeri' [volgens de Koran in het paradijs t.b.v. de gelukzaligen] nog even in uw beschouwingen.



 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten