0582 Dictee donderdag 02 apr 2015 (2): dictee Ditjes en datjes (32) √

Dictee - dictees [0582]

Ditjes en datjes (32)

A. Reactie VD op 'waterpoloster': voor 2025 zal de spelling van dit woord niet gewijzigd worden. Waarvan akte.

B. Van Dale laat weten dat waar er nog ergens 'lage landen' stond (lemma 'laag') voor Nederland en België, dit in de 15e editie zal worden aangepast naar 'Lage Landen' (conform GB). Wel: de lage landen bij de zee.

C. Het jeugddictee in Laren had als titel 'TV-reclame' .Dat klopt niet, het is 'tv' en dat wordt aan het begin van een titel of zin 'Tv'. Juist is
'Tv-reclame' als titel. Zo wordt bijv. ook eBay aan het begin van een zin EBay en iPhone wordt IPhone.

D. Waarom is het lenteachtig? Antwoord: omdat 'lente' alleen een meervoud op s heeft (niet op n, GB). Afleidingen met -schap, -achtig en -dom worden behandeld als samenstellingen! Lastig zijn: gazelleachtig: gazel heeft als enige meervoud gazellen, maar gazelle heeft als meervouden gazelles en gazellen, en omdat 'gazelle' vaker gebruikt wordt, moet je daarvan uitgaan! Zo is het giraffennek (giraf heeft als enige meervoud giraffen, je moet dus niet kijken naar het minder gebruikte giraffe met meervouden giraffes en giraffen).

E. Als je je taal wilt kruiden, moet je dat sinds kort wel met Attisch zout doen (niet meer: attisch in dat verband tenminste ...)!

F. VD heeft 'megille' (wetsrol), GB 'Megille' en 'Megila'. De NTU heeft mij doen weten dat ze deze twee termen in GB voortaan ook met een kleine letter geschreven gaan worden, de termen zijn vergelijkbaar met 'mijn bijbeltje' en zijn 'zakkoran'.

2020: GB alleen megille (+ s) = wetsrol, VD: Megille - Bijbelboek Esther, Megilla, Megila en megille = exemplaar (boekje, rol) van de Megille.

G. In het Goese dictee kwam voor, dat 86 jaar geleden werd opgericht 'de Zeeuwsche *  voor Dialectonderzoek'. Voorgelezen werd ter invulling: vereniging. Lelijke instinker, want dat moest niet alleen met een hoofdletter, maar ook met 'ee', dat was (mede) af te leiden uit 'Zeeuwsche' met 'sch' en het feit dat de naam al 86 jaar bestaat …[Vereeniging]

H. In dat dictee wel 'Nedersaksisch' als taal (omdat het gebied Nedersaksen is, woorden allebei in VD!), maar Noord-Veluws, omdat het gebied de Noord-Veluwe is (vergelijk West-Vlaanderen en het West-Vlaams).

I. Het woord 'gedecafeïneerd' was een ware tongbreker voor de voorlezer van dienst.

J. Kende u trouwens het woord limpide = helder?

K. Bij de Specialisten aldaar in te vullen 18 woorden of woordgroepen: refugiee (een vrouw!), Burkina Faso, equatoriaal Afrika (geen land!), dp's ['diepies', displaced persons], Sierra Leoonse (bnw.), generaalpardonners (samenstellende afleiding van 'generaal pardon'), gecatalogeerd, agapenmaaltijd (agape = liefdemaal, meervoud alleen met n), gin-fizz (ook zo in het mv.), shangri-la (paradijs, uit het Tibetaans), closed-forever (armband), double-breasted (met 2 rijen knopen), tirolerhoed (soortnaam, net als panamahoed), er was een klik (niet: click of zo), billets-doux (enkelvoud: billet-doux), getae-bood
(tae-bo en ww. tae-boën), grand(s) pliés (enkelvoud: grand plié) en idee-fixe-eenheid (idee-fixe + klinkerbotsing).

L. Bij grand plié: het is wel demi-plié; na 'demi' altijd een koppelteken (semi wordt aaneengeschreven: demi-finale, maar semifinale). Ik kijk nooit meer in de papieren VD, maar mij werd gemeld (en dat klopt) dat daar nog grand-plié stond. De uitleg van deze wijziging in VD lijkt me de volgende: 'demi' altijd met koppelteken en 'grand' verder altijd los, vergelijk 'grand café'.