Ditjes en datjes (33)
A. In het Hoogeveense dictee zaten nogal wat woorden, die niet in de woordenboeken voorkomen: niet de moeite waard om aandacht aan te besteden, want die horen in een dictee niet thuis!
B. Met één uitzondering: We moesten Caecilia opschrijven, en ik schreef 'Cecilia'. Inderdaad niet in de huidige woordenboeken, maar nog wel in de papieren VD (en op het schijfje van 2005) in bijlage 1! Het lemma is 'Anch'io sono pittore', het is overduidelijk Italiaans en de toelichting luidt: ook ik ben schilder! Correggio zou dit uitgeroepen hebben bij het zien van het schilderij van de H. Caecilia van Rafaël in Bologna. Vandaar in alg. zin gebruikt om aan te duiden dat men zich van zekere roeping bewust wordt, dat men zich kunstenaar voelt. Zo leer je ieder dictee weer nieuwe dingen! Overigens leert internet ons nog, dat Caecilia patrones van muziek, instrumentenmakers en zangers was.
2020: Caecilia en Cecilia.
C. Ook in het dictee van Ede kwamen nogal wat bediscussieerbare zaken voor. Op een na niet interessant om te vermelden. Het ging over sport en onder andere over voetbalschoenen. De jury (en ik) schreven 'kicksen', dus had ik dat 'goed'. De waarheid is echter anders: In het Engels is het 'kick' met meervoud 'kicks' en in het Nederlands gewoon 'kiks' en 'kiksen'. Wel leuk, achteraf!
D. In dat kader kwam laatst ook aan de orde: een klik hebben met iemand. Ook dat klinkt heel duur, maar je schrijft geen 'click' of zo, maar gewoon 'klik'.
Click mag je wel gebruiken voor muisklik! En denk aan de clicksong.
E. Wist u dat 'plan de campagne' twee meervoudsvormen heeft? Te weten: 'plans de campagne' en 'plan de campagnes'. Nu dus wel … GB en VD!
F. Het GB noemt 'dank je wel' een frase, (het) 'dankjewel' een znw. Naar analogie lijken me ook de frase 'dank u wel', het znw. (het) 'dankuwel' [2020 GB, VD OK] en mv. 'dankuwels' goed. In een recent dictee ge-a.u.b.'d.
G. 'Atjees' en 'Atjeeër' zijn gewijzigd in 'Atjehs' en 'Atjeher'. Ook heeft 'Biblebelt' nu een hoofdletter (net als in GB).
H. In GB staat nu 'maai-dorsmachine'; VD heeft nog 'maaidorsmachine'. 2020: OK.
I. Dat 'ditjes en datjes' geen koppeltekens (meer) heeft, dat wist u natuurlijk al.
J. 'Golfstaat' heeft nu een hoofdletter, 'half en half' (als bijwoord) geen koppeltekens meer.
K. En u moet 'klassiek Arabisch' schrijven, dus niet 'Klassiekarabisch'.
L. 'Labourregering' heeft nu een hoofdletter en 'maffiose' is 'maffioze' geworden.
M. Enkele uitdrukkingen zijn verfijnd: op den duur (niet meer: de), in de piepzak zitten (niet meer: den) en 'ter bevoegder plaatse' en dus niet meer de vrijheid-blijheiduitdrukking 'te(r) bevoegde(r) plaatse'. Op grond van dat laatste lijkt me ook alleen 'ter aangehaalder plaatse' juist. VD heeft dat 1 keer zó en 1 keer anders. VD 2020: OK.
GB 2020: ter bevoegde(r) plaatse. Ook: te(r) aangehaalder plaatse = t.a.p., loco citato, l.c.
N. De poes (als kat) heeft alleen nog ook als als meervoud 'poezen' (let ook op smeerpoets en smeerpoes, mv. alleen smeerpoezen, en vuilpoes (alleen VD ook: vuilpoets!), mv. alleen vuilpoezen), 'Rummikub' schrijven we met hoofdletter (ik neem aan: afgedwongen door de fabrikant). Het meervoud van 'pylon' is voortaan 'pylonnen'. Naast 'transliteratie' mag nu ook 'translitteratie' - alleen GB heeft die tt.
2020: VD heeft poesen en poezen! GB: alleen poezen.
2020: VD: rummikub (merk) - GB alleen ww. rummikuppen (ik rummikup).
O. Een sire (niet die ideële reclame! - Sire) schrijf je met kleine letter en de juiste spelling is 'Sassaniden' - al heeft VD Sassanieden, maar wel: Sassanidisch!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten