woensdag 24 maart 2021

2152 Dictee vrijdag 26-03-2021 (2) dictee Oefendictee maart 2021 (2)

Dictee - dictees [2152]

Oefendictee maart 2021 (2)

1. Het (de) CBD is cannabidiol. Een hoefrasp, is dat gewoon een raps? Het is vandaag koniginnendag: alle misses uit Europa zijn gekomen. Een kompas is een leidend voorwerp. Een distyle heeft twee zuilen voor de tempelgevel, een tristyle – je raadt het – drie, een tetrastyle vier, een pentastyle vijf, een hexastyle zes, een heptastyle zeven, een octastyle acht, een enneastyle negen en een decastyle ten slotte tien. Overigens is een peristyle [peristylium] een zuilengang die een ruimte rondom afsluit of ook (metonymisch) die ruimte zelf. Een cyclostyle is een stencilmachine en doggystyle, lifestyle, libertystyle en slopestyle: zoek dat zelf maar op!

2. Trouwens: reining [ee] is dressuur in westernstyle (2 x los in VD lijkt fout). Als je iemand een aar laat, betreft dat de aâren. Dat wist je vast wel: buní’s zijn tonijnen, biná’s herten. Werkt de catharanthusalkaloïde ook cathartisch? Wat hebben ‘cacciucco’(vissoep) en cappuccino (koffie met hete melk, cacaopoeder) gemeen? Twee dubbele medeklinkers! [Ook: fettuccine!] Hij speelde op de celeste [suh] celesta [tsjee]. Een celeb [sie] is een celebrity [suh]. Een déjà-vugevoel geeft een déjà vuutje. Je karma is een soort geestelijk cv. Bij het golfen werd de divot [dih-vuhtstukje graszode] gewoonweg in de rough [rahf] gegooid. VD’s ‘dyuka’ [lijkt goed] en GB’s ‘djoeka’ [lijkt fout] lijken niet echt geschikt voor een dictee.

3. De muezzin doet een eerste oproep voor de salat (azan of adhan) en daarna een tweede (ikama). Daarvoor is een reiniging (woedoe) nodig en een vast onderdeel ervan is de raka met als voorbeeld de takbir, de verheerlijking van Allah. Vanaf middernacht zijn de vijf rituele gebeden van de salat: isha (nacht), fajr (ochtend), dhuhr (of dohr: kort na de middag), asr (namiddag) en maghrib (avond). De khutbah is de vrijdagpreek van de imam, voorafgaand aan de salat. Islamofobie leidt tot islambashen. Islamofilie kan tot islam(o)fascisme leiden. Een islam- of moslimknuffelaar is beslist niet islamneutraal. Een islamstaat is een islamitische staat (IS, ISIS, Daesh). Een islam- of moslimschool is een Koranschool. Islamologie is niet altijd islamofilie.

4. Zoeken op *didi* geeft: candidiasis (candida, candida-infectie, candidose – schimmelinfectie van huid of slijmvliezen), nive candidor (witter dan sneeuw) en splendid isolation (heerlijke afzondering). Wat schrijf je op als je foe-θahrk hoort? Futhark (naam van het runenalfabet)! Een yu di Kòrsou is een liefhebber van Curaçao. Vermiljoenen doe je met HgS. Wrijten is bakkeleien. Kennelijk heel verschillend volk: Wolgaduitsers en Sudeten-Duitsers! De geldwolf nuttigde de geltharing. Aboulie is willoosheid en hyperboulie een overmatige drang tot daden. Jeu de boules of jeu-de-boulen is een verzamelnaam voor onder andere la boule lyonnaise, la boule de fort en vooral petanque. Een jetveer is een snelle veerboot. De (s)jeu (aardigheid, plezier) is eraf.

5. Een curieuzeneuzemosterdpot is een curieuzeneus. Ze dansten de écossaise [net als de anglaise een contradans], de Schotse drie (dans in driepas), de schottisch. De mho [moo] is de niet-SI-eenheid van geleidingsvermogen voor elektriciteit (ook: siemens, symbool: S). Wat spondeïsch is, betreft een spondee of spondeus dan wel spondeeën of spondei. En wat trocheïsch is een trochheus of trochee en trocheeën (niet: trochei). Hij betaalde 50 euro met speciën oftewel speciës. We kennen de lange golf (LG) met langegolfzenders, de korte golf (KG) met kortegolfzenders en de middengolf (MG niet in wdb. – wel AM = amplitudemodulatie) met middengolfzenders. We kennen ook nog FM (frequentiemodulatie) op de ultrakorte golf.

6. Daarop vinden dus ultrakortegolfuitzendingen plaats. Geef mij maar twee drambuietjes. Hij banjerde door de flanken van de bandjirende rivier. Toe maar: Een chicka of chimeid is een 'chique chick' of 'chic chickie'. Er is geen ijs, of het kost mensenvleis. De Bressiaanders uit Breskens werden de seskens (stuipen) op het lijf gejaagd. De scholieren mochten bij muziek oefenen op de schoollieren(!). De
Cito-mensen, de Cito'ers
(!) hadden en paar fraaie opgaven gemaakt over Tokioërs . In dat gezin hebben ze als hulp een amahtje. Ik ben maar een eenvoudig ingenieurtje, afgekort is dat een ir.’tje. Boombastboeken, dat zijn poestaha's. Een gingko is geen nangka [2 x: g hoor je niet]. De hukou is een sociaal systeem in China voor staatsburgers.

7. De rugwind van die fietsster veroorzaakte bij haar een buikwind (een veest). In een sciencefictionroman vindt men sciencefiction (sf). Het stikt hier van de brabo’s [inf.: Brabander] en limbo’s [inf.: Limburger]. Ook bij dictees kennen we de rupsjes-nooit-genoeg. Er zijn veel cold cases met crime(s) passionnels [passiemoord, passionele moord]. Een romeo is gepassioneerd verliefd op zijn julia. Ik was stomverbaasd dat je ‘stomtoevallig’ aaneen schrijft. In Nederland kennen we de villataks. De Boeren spraken de boerentaal, het Zuid-Afrikaans. De hardloopmarathon is geen onderdeel van de decatlon (de tienkamp); ook niet van de heptatlon. In de typografie is een jeres (verouderd) een deelteken oftewel trema.

8. Een (GB, VD) piemontese [mv. s of ‘s] is een van oorsprong Italiaans vleesrund. Alleen VD kent Piemontees (p. of bnw.; ook de taal). De mousserende wijn asti spumante komt uit de stad Asti in de regio Piemonte. Deze woorden komen uit het Piemontees: bagna cauda (dipsaus), barolo (droge rode wijn), carmagnole (lied, dans, wambuis, jakobijn), de chamade [sj] blazen = terugkrabbelen en nebbiolo (wijnstok, rode wijn). Nieuwe update VD (22-03): 390.709 lemma’s (inclusief Watersnoodramp), was: 390.421. Na het apenkooi(en) is (tikkertje met alle gymtoestellen opgesteld) lagen de deelnemers op apegapen. Een clergyman is het donkere pak met collaar van
rooms-katholieke geestelijken.

 

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten