Dictee - dictees [2152]
Oefendictee maart 2021 (2)
1. Het (de) CBD is cannabidiol. Een hoefrasp, is dat gewoon een raps [hoefsmidsvijl]? Het is vandaag koniginnendag: alle misses uit Europa zijn gekomen. Een kompas is een leidend voorwerp. Een distyle heeft twee zuilen voor de tempelgevel, een tristyle – je raadt het – drie, een tetrastyle vier, een pentastyle vijf, een hexastyle zes, een heptastyle zeven, een octastyle acht, een enneastyle negen en een decastyle ten slotte tien. Overigens is een peristyle [peristylium] een zuilengang die een ruimte rondom afsluit of ook (metonymisch) die ruimte zelf. Een cyclostyle is een stencilmachine en doggystyle [geslachtsverkeer op zijn hondjes], lifestyle [levensstijl], libertystyle [art nouveau in Engeland] en slopestyle [skiën, etc. met bij afdaling acrobatische toeren]: zoek dat zelf maar op!
2.
Trouwens: reining [ee]
is dressuur in western style (2 x los in VD). Als je iemand een aar laat, betreft dat de aâren [aders].
Dat wist je vast wel: buní’s zijn
tonijnen, biná’s herten. Werkt de
catharanthusalkaloïde
[= vinca-alkaloïde] ook cathartisch [zuiverend]? Misschien wel. Wat hebben
‘cacciucco’(vissoep)
en cappuccino
(koffie met hete melk, cacaopoeder)
gemeen? Twee dubbele medeklinkers! [Ook:
fettuccine!] Hij
speelde op de celeste
[suh] [hemelsblauw]
celesta
[tsjee] [zeker klavier].
Een celeb
[sie] is
een celebrity
[suh] (beroemdheid). Een
déjà-vugevoel geeft een déjà vuutje [déjà vu]. Je karma is een soort
geestelijk cv [curriculum vitae - beschrijving levensloop]. Bij het golfen werd de divot
[dih-vuht –
stukje graszode]
gewoonweg in de rough [rahf]
gegooid. VD’s ‘dyuka’ [lijkt goed]
en GB’s ‘djoeka’ [lijkt fout]
lijken niet echt geschikt voor een dictee [2024: GB heeft beide vormen].
3. De muezzin doet een eerste oproep voor de salat (azan of adhan) en daarna een tweede (ikama). Daarvoor is een reiniging (woedoe) nodig en een vast onderdeel ervan [de salat] is de raka met als voorbeeld de takbir, de verheerlijking van Allah. Vanaf middernacht zijn de vijf rituele gebeden van de salat: isha (nacht), fajr (ochtend), dhuhr (of dohr: kort na de middag), asr (namiddag) en maghrib (avond). De khutbah is de vrijdagpreek van de imam, voorafgaand aan de salat. Islamofobie leidt tot islambashen. Islamofilie kan tot islam(o)fascisme leiden. Een islam- of moslimknuffelaar is beslist niet islamneutraal. Een islamstaat is een islamitische staat (IS, ISIS, Daesh). Een islam- of moslimschool is een Koranschool. Islamologie [studie] is niet altijd islamofilie [angst].
4.
Zoeken op *didi* geeft: candidiasis (candida,
candida-infectie, candidose – schimmelinfectie van huid of
slijmvliezen), nive candidor (witter
dan sneeuw) en splendid isolation
(heerlijke afzondering).
Wat schrijf je op als je foe-θahrk
hoort? Futhark (naam
van het runenalfabet)! Een yu di Kòrsou
is een liefhebber van Curaçao. Vermiljoenen doe
je met HgS [kwiksulfide]. Wrijten is bakkeleien. Kennelijk heel verschillend volk:
Wolgaduitsers
en Sudeten-Duitsers!
De geldwolf nuttigde de geltharing. Aboulie is willoosheid en
hyperboulie een overmatige drang tot daden. Jeu de boules of
jeu-de-boulen is een verzamelnaam voor onder andere la boule
lyonnaise, la boule de fort en vooral petanque. Een jetveer is een
snelle veerboot. De (s)jeu
(aardigheid, plezier)
is eraf.
5.
Een curieuzeneuzemosterdpot is een curieuzeneus
[heel nieuwsgierig]. Ze dansten de
écossaise [net als de anglaise een
contradans], de Schotse drie (dans
in driepas), de schottisch. De mho
[moo] is de
niet-SI-eenheid van geleidingsvermogen voor elektriciteit (ook:
siemens,
symbool: S).
Wat spondeïsch is, betreft een spondee of spondeus dan wel spondeeën
of spondei. En wat trocheïsch is een trochheus of trochee en
trocheeën (niet:
trochei).
Hij betaalde 50 euro met speciën oftewel speciës. We kennen de
lange golf
(LG) met
langegolfzenders, de korte golf (KG)
met kortegolfzenders en de middengolf
(MG niet
in wdb. – wel AM
= amplitudemodulatie)
met middengolfzenders. We kennen ook nog FM
(frequentiemodulatie)
op de ultrakorte golf.
6.
Daarop vinden dus ultrakortegolfuitzendingen plaats. Geef mij maar
twee drambuietjes.
Hij banjerde door de flanken van de bandjirende rivier. Toe maar: Een
chicka of chimeid is een 'chique chick' of 'chic chickie'. Er is geen
ijs, of het kost mensenvleis. De Bressiaanders uit Breskens werden de
seskens (stuipen)
op het lijf gejaagd. De scholieren mochten bij muziek oefenen op de
schoollieren(!).
De
Cito-mensen, de Cito'ers(!)
hadden en paar fraaie opgaven gemaakt over Tokioërs . In dat gezin
hebben ze als hulp een amahtje
[au pair uit lagelonenland].
Ik ben maar een eenvoudig ingenieurtje, afgekort is dat een ir.’tje.
Boombastboeken, dat zijn poestaha's. Een gingko
[Japanse waaierboom] is geen nangka
[boom, vrucht, jackfruit - 2 x: g
hoor je niet].
De hukou is een sociaal systeem in China voor staatsburgers.
7.
De rugwind van die fietsster veroorzaakte bij haar een buikwind
(een
veest). In een sciencefictionroman
vindt men sciencefiction
(sf). Het
stikt hier
van de brabo’s [informeel: Brabander]
en limbo’s [informeel: Limburger].
Ook bij dictees kennen we de
rupsjes-nooit-genoeg. Er zijn veel cold
cases met crime(s)
passionnels
[passiemoord, passionele moord].
Een romeo is gepassioneerd verliefd op zijn julia. Ik was
stomverbaasd dat je ‘stomtoevallig’ aaneen schrijft. In Nederland
kennen we de villataks. De Boeren spraken de boerentaal, het
Zuid-Afrikaans. De hardloopmarathon is geen onderdeel van de decatlon
(de tienkamp);
ook niet van de heptatlon. In de typografie is een jeres (verouderd)
een deelteken oftewel trema.
8.
Een (GB, VD)
piemontese [mv. s of ‘s]
is een van oorsprong Italiaans vleesrund. Alleen VD kent Piemontees
(p. of bnw.; ook de taal).
De mousserende wijn asti spumante komt uit de stad Asti in de regio
Piemonte. Deze woorden komen uit het Piemontees: bagna cauda
(dipsaus),
barolo (droge rode wijn),
carmagnole (lied, dans, wambuis,
jakobijn), de chamade
[sj]
blazen = terugkrabbelen en nebbiolo
(wijnstok, rode wijn).
Nieuwe update VD (22-03):
390.709 lemma’s (inclusief
Watersnoodramp), was: 390.421. Na het
apenkooi(en)
is (tikkertje met alle gymtoestellen
opgesteld) lagen de deelnemers op
apegapen. Een clergyman is het donkere pak met collaar van
rooms-katholieke geestelijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten