Dictee – dictees [3543]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee mei 2023 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1130)
Oefendictee mei 2023 (1)
1. Helpt jatrophaolie [biobrandstof] tegen iatrofobie [angst voor doktersbezoek]? Vast niet! Welke slang is gevaarlijker, een ouroboros [mythologie: staartbijtend] of een owrukuku [lanspuntslang, labaria, zeer giftig]? De afghaan [windhond] vlijde zich neer met zijn kluif op het Afghaanse tapijt. Helpt hydrotherapie [water, ijs als geneesmiddel] tegen anhidrose (anhidrosis – ontbreken van zweetafscheiding)? Klopt dat: aan manga [mango, vrucht] is een anime [animatiefilm] gewijd? Wel krom! Geheimzinnig hoor: anonieme anonymi. Een primogenituur [eerstgeborene, eerstgeboorterecht] is ook een apanage [toelage]. Een PAZA (postanesthesiezorgafdeling) is in BE een verkoeverkamer (recovery). Buidelen is kangoeroeën [baby op blote borst dragen] en een voorbeeld van huid-op-huidcontact [huid op huid]. Een tussenwerpsel is ‘bismillah’ (Arabische vrome uiting bij het begin van een onderneming). Het basmala is het uitspreken van: “Bismillahi rahmani rahim”. Variaties van baccarat zijn chemin de fer, faro en punto banco.
2. Dat is
heel eel, heel edel
van je (niet hoeveel, maar hoe eel ...)!
Singelen is een single [bv. bij tennis]
spelen. Raki is Turkse brandewijn en een rakhi is een versierde
armband. Waar vind je de whigs [liberaal]
en tory’s [conservatief in Engelse
parlement]? Een whip maant trouwens zijn medeleden tot
opkomst. Weer zijn baas is de chief whip! Een coquette is koket
[behaagziek]. De cola’s-lightbestelling
kwam verkeerd over. Niet te verwarren: consanguiniteit
[gwie] en contiguïteit
[guu-wie]. Als een elektrisch apparaat
stand-by staat, is er wel
stand-byenergieverbruik: byebye centjes! In
NL is cm ook c&m
(cultuur en
maatschappij,
leervak). 2023: VD schrijft nu:
Doopsgezinde Gemeenten
(was: d g
– naam organisatie). Het
draadmanneke (zangvogel)
heet bij VD draadmanakin! Is een hetaere [publieke
vrouw] lid van een hetaerie [verbond]?
Waarschijnlijk niet! Een soukous
is een zekere muziekstijl.
3. Sub rosa [onder de roos] is off the record [niet bedoeld voor publicatie]. Een lis sub judice is een zaak die nog onder de rechter [sub judice] is. Her- en derwaarts is heen-en-weer. Een heilbot is een ijlbot [grote zeevis, soort van schol]. Een cyberchonder [hypochonder, zwartkijker door veel googelen op internet] word je door toedoen van Google. Met hoedjesdag wordt Prinsjesdag bedoeld en met de hoedjeskerk de zwartekousenkerk. De kleine beer liep aan een dierenriem en de Grote Beer stond in de dierenriem (zodiak, goed te zien vanuit die zodiac = opblaasbare rubberboot). De lesbische liefde mag je ook gayseks noemen. Ken je alle ins en outs van (Engels) zijn ups-and-downs of (NL) ups en downs? Is/heeft hij zijn interlockje vergeten? Heb jij eigenlijk wel een rijbewijs AM [bevoegd tot het besturen van een bromfiets, scooter of brommobiel]? Waar staan de afkortingen a.m. [ante meridiem, vóór de middag] en p.m. ‘[post meridiem, na de middag] voor? Met een jacquardmachine [toestel aan weefgetouw voor patronen] maak je geen jaquemarts [staand figuurtje dat de uren op een klok slaat].
4. Hoe
werkt zo’n synth(esizer) nou precies?
Plukken van karwijzaad is een heel karwei. Het woord ‘Kaffervrouw’
is verdwenen uit VD. INRI (boven
het kruis op Golgotha) staat voor Iesus
Nazarenus Rex
Iudaeorum (Jezus
van Nazareth, de Koning der Joden). De manilla(tabak)
en -sigaar komen oorspronkelijk uit Manilla, de
havanna(sigaar)
uit Havana. Vergelijk satire, satiricus
en satirisch [hekelend geschrift] eens
met satyr en satyriasis = donjuanisme, antoniem: nymfomanie. Ben jij
overigens een oude sater (wellusteling)?
Die kauw zit in de kouw (vogelkooi, ook:
kou). VD: erop afkomen, erop afgaan, GB: eropaf vliegen …
Dauw: gecondenseerde waterdamp en uitgestorven zebra. Douw: duw,
straf (bv. militair) en regionaal: bed.
De lieb (libanon) komt uit Libanon, vgl.
paak (Pakistan).
5. Het was zijn ultieme wens: zij uite haar waardering voor me. Inmiddels uitte zij die waardering en heeft zij die dus geuit. De uite kachel brandt niet meer. De ane kachel doet dat wel. Constatering [VD]: mede staat tot met als ane tot aan. Het chemisch element met atoomnummer 117 (voorheen: ununseptium of Uus) heet nu naar Tennessee: tennessine (Ts). De afkorting B.V. staat voor Beate Virgo (Zalige Maagd – Maria). Een uterus virgo is een virgo intacta (meisje met ongeschonden maagdenvlies). Deze atleet is niet gestart, aanduiding: d.n.s., did not start (d.n.f. is: did not finish). De DNS, domain name server, is een soort van verkeersagent op een deel van het internet. De oorlog in Oekraïne is zeker geen proxyoorlog [namens anderen].
6. Het Chinese Nieuwjaar duurt maar één dag. Een noli me tangere is een kruidje-roer-mij-niet (mimosa). De NMBS is de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen. Die knijten [knut, kriebelmug] waren kneiterhinderlijk. Het feest was keitegek. Het in memoriam (i.m.) was al geschreven, uitgesproken werd het R.I.P., het requiesca(n)t in pace (zij ruste(n) in vrede), ook: rest in peace. Het DéFi is een Belgische politieke partij: Démocrate Fédéraliste Indépendant. De Ottomaan [inwoner Ottomaanse Rijk, Osmaan] zat in een ottomane [lage sofa zonder leuning] op een ottoman [ripsweefsel met dwarsribbels]. Dat oud wijf [anders: oude wijf], is een oudewijvenkoek. Paroxetine is seroxat (antidepressivum). Een patjakker is een badjakker [smeerlap, patser]. Je wilt zeker een luilekker leventje leiden? Kun je een pijlwagen [pijl bij stremming] ook als peilauto [radiopiraten opsporen] gebruiken? Nee, dus. Preetje: voorrang, soldij.
7 Pree:
soldij, pre: voorrang. Bij een quectometer gaat het om een een met
dertig nullen! Een dirty harry is een rouwdouw, rouwdanus of
rouwdouwer. GB ook nog: rauwdouw(er).
Hij wilde een zeker linnen, kat-in-de-zak, kopen maar dat bleek een
kat in de zak [bedrogen uitkomen] te
zijn. En erger nog: hij had eigenlijk zo’n au-bain marie bereide
koek, een jan-in-de-zak, willen kopen [vgl.
bain-mariepan]! GB’s pyaw is een Chinees gokspel met
loterijbriefjes. Het wuhanvirus is gewoon SARS-CoV-2. Onder opheffing
van de wet is s.l.r. – sub
legis remissione.
Een snorrenmans draagt een snor. Op
*isering o.a.: dollarisering, mcdonaldisering, festivalisering
[GB: ll – 2023
VD ook!], maar: betonnisering(!
– vraag VD/Taaladvies). Aaneen met razend: [GB]
razendknap, -enthousiast, VD: razendsnel, ook GB.
8. Hij is ergens in Tirol opgegroeid. Het systeem van Linnaeus kent hij als geen ander. Fijn, dat je je kind zoethoudt met zoethout. Jokari is een balspel met bat, balletje, elastiek en houten schijf. Voorbeelden van pekari’s [varken, zwijn] zijn de witlippekari en de halsbandpekari. De mocromaffia kan gemakkelijk tot zwacri [zware criminaliteit] vervallen. O wee, die ow’ers (ook: oweeërs) uit de WO II mag je gerust valutaschweine noemen. We hebben het dan over ow: oorlogswinst. Ik wilde het eerst op z’n Engels uitspreken: meezingshow. Het kan niet genoeg gezegd worden: de afko van zuidzuidoost(en) is ZZO, die van zuidwest ten westen is Z.W.t.W. Hij had een baard als een Zwitser en was zo zat als een zwitser. Hij moest zich sjakes houden om niet weer de sjaak [de pineut] te zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten