Dictee – dictees [3525]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee juni 2022 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1113)
Oefendictee juni 2022 (1)
1. Dat schrijf je zo: lorrie (karretje op de rails) en dolly (karretje – gaat horizontaal en verticaal, waarop een camera is gemonteerd). En dat zo: aloë, aloë’s, aloëetje, aloë vera, aloë vera’s en aloë-veravariëteiten. Arabia petraea is de Sinaï, Arabia felix [= gelukkig] het Arabische schiereiland. De bakru (bosgeest) voer in de bakra (blanke). Het Friese rjucht en sjlucht [oprecht en eenvoudig] doet me denken aan de beroemde uitspraak: “Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin, is gjin oprjuchte Fries.” Na de cacciuccomaaltijd [Italiaanse vissoep] was er cappuccino. Dronken de machiavellismeaanhangers al caffè macchiato? Een schisis is een lip-, kaak- en/of gehemeltespleet. Dat is de verzamelnaam.
2.
Een schisis van het gehemelte is palatoschisis
of gehemeltespleet,
een schisis van de kaak is gnathoschisis
of kaakspleet,
een schisis van de lip is cheiloschisis
of hazenlip,
maar het allesovertreffende [GB,
VD]
is een lip-, kaak- en gehemeltespleet: cheilognathopalatoschisis!
Het mv. van chlamys (mantel)
is chlamydai. Kan dat, syfilis aan je epididymis? Weet
niet.
Een ballon captif [mv.
s s]
(kabelballon)
is aard- en aartsvast verbonden. In
het Van Dale Wiki-archief vonden(!)
we de Muscat d’Alsace [Elzas,
A.O.C.],
de muskaatwijn.
Verder nog met *elzas*: een Elzasser en de Elzasser zuurkool
(choucroute
[garni]),
het Elzassische gedachtegoed,
Elzas-Lotharingen, edelzwicker is witte elzaswijn, de flammkuchen
[zekere
koeken]
komen
uit de Elzas, net als de gewürztraminer (witte
wijn).
3.
Verder: de munster is een zachte kaassoort uit het Munsterdal (in
de Elzas – vgl.
de Vrede van Münster),
n’en parler jamais, y penser toujours = (er) nooit over praten,
(er) altijd aan denken. De druiven van de (wijnstok)
pinot blanc (weissburgunder)
worden gebruikt voor witte bourgognes en elzaswijnen, de pinot noir
is de spätburgunder, de pinot gris is de grauburgunder
of pinot
grigio
en van de pinot meunier maken ze rode wijnen en champagne. Ook witte
of rode wijn van druiven van de pinot
wordt met pinot aangeduid. Ook
het woord ‘quiche’ zoals in ‘pannenkoekenquiche’ komt uit de
Elzas: oorsprong: Frans, Elzassisch: küchen.
De riesling is een witte wijn (of
wijnstok)
langs de Moezel en in de Elzas. Schrifterts of sylvaniet ten slotte
is een erts uit de Franse
kalimijnen in de Elzas.
4. Pineau is trouwens een likeurwijn uit de Charente, gemaakt op basis van cognac. In GB is ‘wegwezen’ alleen infinitief, VD is veel bloemrijker: dat ik wegben, dat jij wegbent, dat u wegbent/wegis, dat hij/het/zij wegis, dat wij/jullie/zij wegzijn [idioot natuurlijk!]. Die schrijfwijze kun je natuurlijk wel goedrekenen (GB, niet VD). VD heeft terecht: die advocaat, die leerling kan goed rekenen. Op 27-05-2022 geconstateerd: nieuwe update oVD, nu 393.184 lemma’s (was: 392.869). Verwar niet focaccia (plat Italiaans brood) en cacciucco (Italiaanse vissoep). Verwar niet: ginkgo (boom) en nangka (jackfruit). Opvallend in VD: overal 'ter communie gaan', behalve in 'tot de Heilige Tafel = tafel des Heren naderen' = te communie gaan [VD 2023: te is katholiek *].
5.
Ook valt op dat het overal ter kerke gaan is, maar 1 keer: te kerk
gaan [vgl.
*].
De
GMT
(Greenwich
Mean
Time)
is hetzelfde als de WET
(West-Europese
tijd),
de GT
(Greenwichtijd)
en (niet
helemaal)
de AT
(Amsterdamse
Tijd
– 1909-1940).
Verwar niet de kretek- [met
in kruidnagelolie gesauste tabak]
en
de krossoksigaret [Maleis,
slechte kwaliteit].
Schrijf je ‘koeswe’ [de
anatto(boom)]
wel goed? En hoe spreek je dat woord uit [koes-wih]?
De
koebba is de koepel van een koepelmoskee. Hand-en-spandiensten kunnen
bestaan uit
duw-en-trekwerk,
kunst-en-vliegwerk
[beide
2023]
en
soms ook
gooi-en-smijtwerk. De latah
is een dissociatieve stoornis. Een lamyai of longan is een lychee
[ee/ie].
Een lanyard is een sleutelkoord of keycord. Een loerah is een
dorpshoofd op Java, zeg maar: kepala kampong.
6. Om ‘nashkischrift’ goed te schrijven, moet je aan het alfabet denken [h,k alfabetisch]. Na de orecchiette (oortjespasta) was er latte macchiato [Italiaans]. Vergelijk het vernederlandste ‘quiëscentie’ [innerlijke rust] eens met het van herkomst Latijnse ‘acquiesceren’ [berusten]. Raar dat VD oboe's [uitspraak: wee] heeft en GB oboes [uitspraak kennelijk wuh]. Bij VD is het oboe d'amore, mv. oboe d'amores / d'amore's [uitspraak uh of ee]. Let op de beide verschijningsvormen van hoorn des overvloeds: cornu copiae, mv. cornua copiae, en cornucopia, mv. cornucopiae. Voor ‘hoorn’ mag je van GB soms ‘horen’ schrijven, van VD niet. Hetzelfde geldt voor ‘doorn’ en ‘doren’. Een door (mv. doren) wordt wel gebruikt voor dooier (GB, VD: niet algemeen). Martial arts [vechtkunst] zijn o.a. pencak silat [GB ook tj], hapkido en taekwondo.
7. Een dickpic is een piemelfoto. Let op: porfier en porfirisch. De powwow [pau-wau – bijeenkomst indianen] vond onder de pawpaw [pau-pau – boom] plaats. En een sawpaw [soh-poh] is een bapao, een snack (deegrol met vlees). Wat is de early-in-early-outstrategie [GB]? Early in, early out (internet) betekent o.a. vroeger beginnen met werken, eerder naar huis. Het onnozelehalzenstel was in de weer met een woulfefles, om er worcestersaus [woester – worcestershiresaus] in te doen. In NL is 3VO de Verenigde Verkeersveiligheidsorganisatie. Het aed-apparaat [automatische externe defibrillator – hartstarter] werd betaald met dirhams [code AED – (Verenigde) Arabische Emiraten – de dirham van Marokko heeft als code MAD].
8. Verwar niet de rei of het reilatje, scheeltelatje [test op het vlak zijn/vlak-zijn], met rijlatje, rijlat, liniaal [metselaars, richtlat]. De affutage is een onderstel voor stukken geschut. Met gesloten deuren is à huis clos. A.H.S. is anno Humanae Salutis: in het jaar van het heil der mensheid (in het (zoveelste) jaar van de christelijke jaartelling). Allelen [verschillende vormen van hetzelfde gen] zijn geen allergenen [stof die allergie kan veroorzaken]. Hoe schrijf je à brûle-pourpoint (op de man/vrouw af) ook alweer? Geneflow [dzjie:n-floo] is de uitwisseling van genen en allelen tussen populaties. Het AB [Algemeen Beschaafd] is de Nederlandse standaardtaal . Het is een weetje, hoe je w’tje, z’je en x’je schrijft. Ze kunnen de takken krijgen (tak van attaque). In de muziek ook: attaca (aansluitend, nieuw deel van muziekstuk).
Wat is de early-in-early-outstategie... 'r' vergeten
BeantwoordenVerwijderen