Dictee – dictees [3527]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee juni 2022 (3), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1115)
Oefendictee juni 2022 (3)
1. Bakso is soep met vleesballetjes, ei en mi, bakzo is een hoeveelheid kleine vis om te bakken. Zijn existentie was afhankelijk van excitantia [opwekkende middelen]. De hele modefine-fleur [fine fleur] was aanwezig. De flos is het vlossig uiteinde van bepaalde sigaren. Waar komt de uitdrukking ‘geen geld, geen zwitsers’ vandaan? Onbekend, spreekwoord. Een zwitser is een (Zwitserse) huursoldaat. Een fourreur is een bontwerker. De frêle freule bezat freischwebende Intelligenz [niet doelgericht nadenken] en behoorde tot de focolarini [gezelschap van leken en priesters], die het ‘Werk van Maria’ deden. Is een calamondin of kalamansi, kruisingsproduct van mandarijn en kumquat, nou echt lekker? Een fylloxera is een druifluis die de wijnstok verruïneert. Zijn reactie was de bon augure, een goed voorteken.
2. In gruit [kruidenmelange] zit gagel [tweehuizig heestergewas met gele katjes]. Op een autoped kun je autopetten. De sofer [VD – kopiist van thorarollen] heeft een jaar geschreven aan de nieuwe thorarol. Na de solfège [zangoefening op notennamen] had je gesolfegieerd. Met trubbels ben je getroebleerd. Bariatrie is obesitaschirurgie. Wanneer stopte het UEFA-cuptoernooi [GB]? Voor ons drie gin-fizz [ook mv.] graag. Verwar glycine (Gly of G) niet met glyceride (+ n/s). Een goalgetter moet wel iets van een go-getter hebben. Een weide, het weideland of het weidelandschap, daarop laten de boeren – ze dragen vaak iets wijds – hun koeien weiden, in een weids landschap dus, met serene en gewijde rust. Tussen de sterren groeien geen sterrenetten [sterappel]. Ecarteren is écarté spelen [2 personen, 32 kaarten]. Een smousbaard of griffon [jachthond] is geen griffioen [mythologisch dier, grijpvogel]. Hardporno = harde porno(grafie).
3. Mooi woord: halfonderstandig = plantkunde: van een vruchtbeginsel ten dele met de kelk vergroeid en ten dele erboven uitstekend. Een heilbot mag je ook ijlbot noemen. Ze speelt het meisje dat zu haben [beschikbaar voor relatie of seks] is. Meerdere lettergrepen: syllabussen of syllabi, syllaben of syllabes. Hem trof een hard gelag, een hard lot. Leedvermaak daarover leidde tot een hard gelach. Een helmint is een helmins [ingewandsworm]. Rotwelsch is nu eenmaal geen Welsh. Op heterdaad = tijdens het plegen van een (strafbaar) feit = en flagrant délit, flagrante delicto, in flagranti. Het IPA is het International Phonetic Alphabet. Een jaliefgevoel treedt op in een driehoeksverhouding. Hij houdt van jeu-de-boulen, hij is een jeu-de-boulesspeler, hij jeu-de-boult vaak. Bij ‘juggelen’ is ‘beat’ [ervoor!] weggelaten.
4. Wat is een T-helpercel of T-lymfocyt (ook wel: T-cel)? Herkent antigenen – afweersysteem – en maakt ze onschadelijk. Wat hoort in dit rijtje niet thuis: amsoi, kaisoi, malgré soi/lui [tegen wil en dank], paksoi en tatsoi [4 maal groente]? Een kantele [halsloze citer] kan wel [5 tot] 34 snaren hebben. De schildersziekte – met tussen-s – is een beroepsziekte die voorkomt bij huisschilders en drukkers door het inademen van schadelijke dampen uit oplosmiddelen en die leidt tot onomkeerbaar verlies van hersenfuncties (ook: CTE = chronische toxische encefalopathie of OPS, organisch psychosyndroom). Wist je dat klip-en-klaar een germanisme is? Nu wel. Een chromen tafel is van Cr (chroom, 24) gemaakt. Een sbh is een stafbrevethouder [officier met de hoogste militaire opleiding]. Le petit caporal is bij VD gelijk aan de ‘de kleine Napoleon’ of ‘de kleine korporaal’. Miosis is mydriasis [pupilvernauwing – t.o. -verwijding]. Wat een gedoe, je bent terecht gekomen! Een mondop is een mandapa (bouwkunde – zekere zuilenhal).
5. Deze
oud-oudkatholiek is nu vrij-katholiek. Het woord ‘perpetuum’ is
niet, ‘vacuüm’ wel ver-NL’d. Ik moet de was nog binnenhalen,
wil jij het teiltje nog even binnen halen? Die toestand blijve in
statu quo [de bestaande, vgl. status quo].
De ouvreuse begeleidde [geen
aanvoegende wijs!] de religieuze
naar haar plaats. Het is recommandabel [aanbevelenswaardig]
om ‘remarquabel’ [opmerkelijk] en
publicabel [voor publicatie in aanmerking
komend] correct te schrijven. Ze hadden al meerdere
rendez-voustjes gehad, die
pince-neztjesdragers. Ken je die truc (van
[de] jen)
[het geheim van de
smid]? ‘Tetterettet’
is synoniem met ‘retteketet’
[nabootsing trompet]. Een velocipedist
rijdt op een vélocipède. Hij vertelde een reuzemop over gebroken
reuzenmoppen [grote baksteen]. Nieuwe
update oVD geconstateerd op 10-07-2022: aantal lemma’s wordt
393.277 (was: 393.184).
6. Reintje (de vos) en Reinaert verwijzen naar ‘Van den vos Reynaerde’ [middeleeuws wagenspel]. Met hoge frequentie frequenteert [bezoeken] hij cafés. De RIAGG’er was RIAGG-cliënt of -klant bij een RIAGG-kliniek of -centrum. Dat was geen hardlopen, dat was gewoon hard lopen. Die skiester is een echte skister. Een SRBM is een short range ballistic missile (ballistisch wapen voor afstanden tot 800 km). Cs’en [cs] zijn chefs-staf, chef-stafs of chefs van staven (GB). Goed schrijven: teppanyaki, sukiyaki, teriyaki! Gedenk Brahma, Shiva en Visjnoe [goden hindoeïsme]! De Hawaïaan en de Jamaicaan ontliepen elkaar niet veel (qua spelling). Hé poppelepee [uitroep verbazing, verwondering], is me dat een mooie popelpee (pop-lp)! Een velocipedist berijdt een vélocipède [velo, fiets] en bereidt dus geen maaltijden. Trikini: bh (beha), slipje, jasje.
7. Een Vendéeër is een interessante Fransman. Een ofos is een opgeblazen fietsopstelstrook. Wat is juist: achenebbisj of oggenebbisj? Beide. Okkendollen bij scouts is purken [stukken snot uit de neus wegschieten]. Oliezuur is het (cis-9-)octadeceenzuur [s]. Oligemie [verminderde hoeveelheid bloed in de bloedbaan] is geen onderdeel van de chemie. Oh la la kun je ook schrijven als olala (en omgekeerd). Beider clubs’ alv’s hebben dat besloten. De cafés zullen vollopen en vol zitten. Voor een gedeelde tramrit met je coupe soleil kun je één coupé, een coupeetje of meerdere coupés afhuren. Wil je de roerige rijing der dagen doorbreken? Die showlijders leidden toen de show. GB heeft ‘kaltgesteld’ (NL), maar VD ‘kaltgestellt’ (DE). ‘Bogey’ slaat op golfen, ‘bogie’ op een loc (locomotief).
8. Gezocht op ‘omni*’: omnia cum Deo: bij alles rekening houdend met God, omnia fausta: alle goeds, alles wat wenselijk is, omnibus credere et nulli: allen en niemand geloven, omnibus et lippis et tonsoribus notum = lippis et tonsoribus notum: bekend bij Jan en alleman, omnibus idem: voor allen dezelfde, omni exceptione major: boven alle verdenking verheven, omni jure: met alle recht, omni mode: op elke manier, omnis homo: factotum, doeal, manusje-van-alles, omnium consensu: met aller instemming, eenstemmig, unaniem, omnium horaro homo = homo omnium horarem: aangenaam gezelschap, omnipracticus (BE): huisarts, omnipotent: alvermogend, almachtig, omnipresent: alomtegenwoordig, ubiquitair en omnivalent: voor alles geldig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten