Dictee – dictees [3242]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee april 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (917)
Oefendictee april 2017 (1)
1.
Gezocht op '*metier*': arm(e)tierig,
cimétière des arts (museum), jalousie
de métier (na-ijver tussen personen van
hetzelfde vak) en metier (handwerk, vak,
beroep). Gezocht op '*sepot*': chassepotgeweer (achterlader),
huts(e)pot,
mors(e)pot,
papiniaanse pot (voorloper
autoclaaf = sterilisatietoestel medische instrumenten) en
sepot (mv.: s, het seponeren = (strafzaak)
niet vervolgen, ook sepositie). Ik zou nooit in een dictee
durven opnemen dat op de klok bij de Beurs van Berlage 'Beidt
uw tyd' staat. We maakten een voettocht van
Rilland-Bath naar Cadzand-Bad [beide: Zeeland,
niet in wdb.]. Je mag kiezen: pommes frites [friet,
patat], pommes dauphine = pommes duchesse =
hertoginnenaardappelen: torentjes van aardappelpuree, pommes
allumettes [heel fijne pommes frites] en
pommes parisiennes [gebakken krielaardappelen].
Ook bij de Mayavolken werd het huwelijk geconsummeerd
door de coïtus, maar ook zij kenden de coitus interruptus al. We
kennen de huwelijksbijbel, de huwelijksduivel (Asmodee
– Bargoens: loop naar de ratsmodee, duivel, hel), het
lesbohuwelijk, het jozefshuwelijk [vrijwillige
seksuele onthouding], het mutahhuwelijk (ook:
mutah [moe-taa],
genotshuwelijk, islam), het
neef-nichthuwelijk, het
voorhuwelijkssparen en het zwager- of
leviraatshuwelijk [na overlijden man].
Hij gleed van het taludje af. De tipsycake, met kirschcrème gevulde
cake, schrijf je nu compacter dan voorheen (zonder
streepje, dus).
2.
Cursus Maleis (een selectie): Maleier,
Maleise, Maleisiër,
Indo-Maleis, de
Maleise beer is de honingbeer en de munteenheid de ringgit [MYR
Malaysia],
abis perkara (basta!), abon (apenhaar,
gerecht), aniani (rijstmesje),
babiroesa (hertzwijn), balebale
[aa, ee]
(rustbank), bayem (spinazie),
bébé (lange jurk), boreh
(zalf kurkuma), botol tjebok (fles
water bij toilet), dugong [oe]
(zeekoe – ook:
doejong en doejoeng), ikan bali (visgerecht),
kaïn pandjang (kledingstuk),
karet (rubber(boom)),
kasuaris (loopvogel), keroewing (zeker
hout), kirakira (ongeveer), latah
(dissociatieve stoornis), Kromo
(verpersoonlijking van de Javaanse volksman),
loerah (dorpshoofd), mataglap
= mataklap (buiten
zinnen), obat (medicijn, geneesmiddel),
die witte pakean [pak, kostuum] is mijn
pakkie-an niet, orang blanda (blanke),
orang-oetan(g),
pasar dalam (overdekte markt), patjakker
(fielt – ook: badjakker), rajak
(termiet), randjau (voetangel),
rawah (moeras),
romusha (dwangarbeider),
sajoer lodeh (loh-dèh
– Indonesisch gerecht, bestaande uit gemengde groenten in
kokosbouillon), sawoe-manilla
(sapotilleboom,
melksap --- > kauwgu/om),
sedakah (islamitisch
godsdienstig offermaal), singkè (uit
China geëmigreerde Chinees), taledek (taa-lèh-dèhk
– beroepsdanseres op Java (vaak
ook prostituee)), teledoe (Indische
stinkdas), tjabé (lombok = Indië:
Spaanse peper), tjet (verf),
tokeh (gekko),
trassi (garnalenpasta), voor tjoema
(vergeefs) = tjomme, warong keliling
(venter met Indische producten en specerijen)
en wouwou (zilvergibbon).
3. Vanuit
de berceau (prieel) klonk een berceuse
(wiegeliedje).
Ik wil er cressonsaus [waterkers, tuinkers]
op, geen frietsaus. Andere sauzen (ook:
sausen)
(een selectie): archiduc(saus)
[roomsaus met champignons en sjalotten],
bearnaise(saus) [met
eierdooiers, wijn en kruiden bereide botersaus], bechamelsaus
[roux, aangelengd met melk],
bolognesesaus [pastasaus bereid met gezeefde
tomaten, rundergehakt, Italiaanse kruiden, uien en soms andere
groenten], carbonarasaus [pastasaus met
room, spek, kruiden, Parmezaanse kaas en eventueel andere
toevoegingen, zoals champignons], chili(saus)
[pikante saus met Spaanse peper],
Guinee-Bissaus(!)
(bnw.), hollandaisesaus (Hollandse
saus), joppiesaus [frietsaus met
kerriesmaak], kiksaus (ook: kwiksaus –
het hele eiereneten, de kwestie), martinosaus [ketchup
en tabasco – voor broodje martino], mornaysaus [bechamel
met ei, kaas], mousselinesaus [witte,
luchtige vissaus], Nassaus(!)
(bnw.),
broccolisaus, cognacsaus, maderasaus, marasquinsaus, satésaus,
stroganoffsaus [fijngesneden uien en paprika,
tomaten, knoflook, room en wodka, geserveerd bij vlees],
satésaus, tabakssaus(!
– sauzen van tabak), tausisaus
[in de Chinese keuken: saus van zwarte bonen
met knoflook], veloutésaus [blanke
saus, met roux bereid], worcestersaus [van
moutazijn, bietenstroop, knoflook en tal van essences en extracten]
= worcestershiresaus ,
olie-azijnsaus, pecorinosaus [schapenmelk,
harde Italiaanse kaas], picklessaus
[in azijn ingemaakte en sterk gekruide jonge
groenten, uitjes, augurken, komkommers enz.], rodewijnsaus,
sjalottensaus, wakamesaus [ee]
(zeewier, krulwier], yoghurtsaus en
yuzusaus (van Japanse citrusvrucht). Met
'dh*': DH (Duitse
hardheid –
water), D.H. (Doorluchtige
Hoogheid,
prins), dharma (geheel
van grondregels voor individueel en sociaal gedrag in een aantal
oosterse religies), DHEA =
dehydro-epiandrosteron
(hormoon dat rond het 20e levensjaar maximaal
wordt afgescheiden en waarvan kunstmatige toediening op oudere
leeftijd zou bijdragen aan de behandeling van
ouderdomsverschijnselen), dhimmi
(scheldwoord voor niet-moslim),
dhimmitude (min of
meer zelfopgelegde positieve grondhouding van niet-moslims tegenover
de islam), dhole (alpenhond),
dhow (dau:
– traditioneel Arabisch zeilscheepje), dhr. (de
heer), dhuhr (islam:
gebed kort na het middaguur, een van de vijf gebeden van de salat –
ook: dohr) en dhurrie
= Indiase kelim [tapijt(stof)].
Wat je je toe-eigent, heb je je
toegeëigend.
Is zij echt Cobra-deskundige [groep
schilders en dichters: Copenhagen,
Brussels,
Amsterdam]?
En was Eva een cobradeskundige(!)?
Kan de schrijfwijze 'I-profiel' verwarring zaaien? Antwoord: nee
[bestaat niet met kleine letter l, alleen
met hoofdletter I]! Le tout Breskens was buiten zinnen. De
schrijver leed aan een writer's blockblokkade [uitzondering,
geen -!].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten