Dictee – dictees [2570]
Oefendictee jan 2022 (3)
1. De
strijders die de merdeka [2 x èh - bevrijding Indonesië van het kolonialisme] nastreefden, hadden als strijdkreet
‘bersiap’
[1945-1950: wees paraat, geef acht]. ‘Merde is een ander woord voor stront, shit, poep.
De aedicula [2 pilaren en puntgevel] werd geplaagd door aedesmuggen [geslacht Aedes, verspreidt gele koorts, dengue en zika]. Een AE'er
is lid van een aanhoudungseenheid.
VD, *bee: frisbee, (hart)scarabee, jubee
(zangkoor), spellingbee en tabee, ww.
frisbeeën en toynbeewerk [en: te beê
gaan!]. Met *cee: aracee (plant),
bombe (glacée), femcee (vrouwelijke
mc), panacee (wondermiddel),
pencee (rondo, viooltje = pensee),
relâche forcée (gedwongen oponthoud schepen
met averij), roosvicee, theodicee (rechtvaardiging
van God), vole annoncée (bij
omberspel), fiancee en introducee. De stofnaam renforcé staat
voor madapolam [katoenen weefsel].
2. VD,
*dee (selectie): orchidee, Asmodee
(huwelijksduivel), godsidee, hallekidee,
hatsekiedee, hatsiekiedee, kadee, kondee (haardracht),
ratsmodee, spondee (spondeus), standee
[Eng., groot reclamebord, persoon] en
reuze-idee. Een weeë lucht, poe-ee en de/het IEEE (Institute
of Electrical
and Electronics
Engineers).
Met *fee (o.a.): coryfee, flat- en
greenfee, Irish coffee, toffee en trofee [=
tropee]. Absint is groene fee [een likeur]. Een honorarium, een beloning is
een fee [ie - Eng.]. BE: KultuurKaffee
vervelt [van naam veranderen] tot/in
Pilar. Met *gee: chose jugée (afgedane zaak,
judicata res), dragee, plongee en expogee, agrégée (mo
Fr., vrouw), logee en protegee. Met *hee: bouchee (pasteitje),
coachee (wordt gecoacht), ghee
[geklaarde boter] , hachee
en hee (hede).
3. Ook
nog: lychee (boom, vrucht), schee (=
schede), timothee(gras), trachee,
tranchee (loopgraaf) en trochee (=
trocheus). Op *iee: refugiee en associee. Met *jee: herejee,
holadijee, jee (jees, jeetje, tjee),
tararaboem(dijee), Here jee, o jee en
ouwe taaie, jippie jippie jee. Op *kee: bloemekee (BE:
ruiker), Cherokee (lid inheems volk
Noord-Amerika), *moskee, huplakee (hup,
hupla), huppakee, huppekee, hupsakee, (l)iwanmoskee,
kee (hok op vissersvaartuig voor gevangen vis
in ijs) en yankee (= yank). Bij
of in een moskee: ablutiefontein (ritueel
wassen), arasta (bazaar of overdekte
markt), avlu (binnenhof),
bedesten (overdekte bazaar), cami
(gebedsruimte), eyvan (nis
met koepelgewelf), fondoek (gastenverblijf) en
haram (gebedsruimte).
4. Verder nog: ikama (tweede oproep tot de salat), imam (voorganger), imaret (Turkse gaarkeuken), jihadgala (evenement met haatimam), Kaäba (gebouw Mekka), kibla (richting van Mekka, muur), koebba (koepel van koepelmoskee), külliye (bijgebouwencomplex), liwan (omlopende galerij om binnenhof), masjid (= moskee. ook: mesdjid, mesigit, missigit), mescit (kleine moskee zonder minaret = moskeetoren), mihrab (bidnis, gebedsnis), mimbar (kansel, ook: minbar), moekim (islamgemeenschap Atjeh), panghoeloe (directeur moskee) – vergeet Goeree-Overflakkee niet!, sahn (binnenplaats, gebedshal) en ‘Yankee Doodle went to town, ariding on a pony‘ (Amerikaans volkslied).
5. Op de
persco [persconferentie] zeiden ze dat lng de afko [afkorting] is van
liquid
natural gas
(lpg: liquefied
petroleum
gas). Demee
is temet, temee. Tjeminee, jeminee nog an toe, hij is er nog niet aan
toe. Zij heeft moeë (VD ook: moeie)
benen. Met *ree: associate degree
(Ad), barking up [blaffen]
the wrong tree (de verkeerde voorhebben),
onvree is onvrede, tevree is tevreden, steatorree is vetdiarree en
weltevree is weltevreden. Op *see: arrière-pensée [bijgedachte, voorbehoud],
à tête
reposée [bedaard, rustig], chaussee (straatweg),
chimpansee (jokko), Elysée (Frans:
É), fricassee, frisee (krulandijvie),
go see (ontmoeting model en potentiële
opdrachtgever), hatsee
(uitroep
enthousiasme), een lessee leaset iets, massee (borsthoning), must-see, O/odyssee,
porte-brisée, rez-de-chaussee, risee, tseetsee.
6.
Verder: wait and see en NiNsee =
Nationaal Instituut
Nederlands Slavernijverleden
en Erfenis.
Ook: marechaussee en Koninklijke
Marechaussee (KMar
– Kmarns is het
Korps
Mariniers).
Op *tee: een suttee is een sati (weduweverbranding),
à portée (binnen bereik – portee =
draagwijdte), huiskamerdictee, invuldictee, puttee
(beenwindsel militairen), manatee
(lamantijn), goatee (kinbaardje),
feuilletee (bladerdeeg), essetee
(stront),
cactee (cactus), bractee (schutblad)
en bootee (kinderlaarsje). Op *uee:
*prostituee
(man: prostitué) en vie
manquée [roeping niet kunnen realiseren]. Ook déléguée (man: délégué).
Verhoer je tijd toch niet met de veile liefde. Een temeie(r)
is een hoer (ook: motyo, meretrix,
kadraaister). Is blonde Greet een fille de joie [prostituee]? Een cargirl
[op autobeurzen] als callgirl [luxe prostituee, telefonisch ontboden]?
7.
Voosbinkie [partner prostituee] biedt aan: een blauwe begijn [prostituee]. Een habitué en een habituee
zijn stamgasten. Met *vee: travee (in
middenschip kerk) en teevee
(= tv,
televisie).
Kweekvissen vormen het zeevee. Een humvee
is een HMMV, van high
mobility multipurpose
vehicle (zeker
legervoertuig). Ook: fokvee, klapvee en
corvee. De Brugse travee is een zekere gevelindeling. Met *wee: hij
lijdt aan papegaaienheimwee (fernweh =
verlangen naar verre, onbekende landen), kweekwee en de
damesdubbeltwee. Met *yee: employee en envoyee. Met *zee: Zuidzee,
Zuiderzee, Zoutzee
(Dode Zee), yahtzee, Waddenzee, vaandrig-ter-zee, Sargassozee, Krooszee, een wierzee,
de overzeese gebieden, Oostzee, Noordzee, luitenant-ter-zee en hoezee
(uitroep).
8. Verder nog: kapitein(-luitenant)-ter-zee en eemzee (uit het eemien). Nog wat aforismen: (titel) Altijd is Kortjakje ziek, blühende Landschaften (Kohl), beauty is but skin-deep, alles sal regkom, alles schon da gewesen, es wär so schön gewesen, in vino veritas, parvum parva decent (men moet de tering naar de nering zetten), that’s past praying for (een geheel verloren zaak), nil sine Deo (niets zonder God), cave canem (pas op voor de hond), it’s a long way to Tipperary, it’s the economy, stupid!, non sibi, sed patriae (niet voor zichzelf, maar voor het land), occasio facit furem (de gelegenheid maakt de dief), old soldiers never die, they just fade away, propria cures (zorg voor je eigen zaken, P C is de naam van een Amsterdams studentenblad).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten