Dictee – dictees [2548]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 409, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (448)
1. Wilde dieren: een steppelynx is een caracal, een quagga is een steppezebra, een steppewolf is een coyote, een steppeolifant is een in de savannen levende Afrikaanse olifant, een manoel is een steppekat en een Nubische wilde ezel is een steppe-ezel (en vergeet ook de savannebuffel niet!). Ik mag graag de steppeflora en -fauna bestuderen. De plaats van de hemelvaart van Jezus was de Olijfberg. Er werd wat afgehannest (ze waren aan het hannesen) met die geiser. Googelen is geen goochelen: er wordt daar voor je gegoocheld. Als voorgerecht is gefilte fisj voor Joden gefundenes Fressen. Geëtioleerde [lang uitgroeien door gebrek aan licht] planten plegen vrij donker te staan. Gij zult het geitouw [bij het bergen van het zeil] niet stiekem doorsnijden. Dat is gekkenpraat. Koeioneer [joo] me niet! Ik ben geen gekke henkie (ik ben gekke Henkie niet) en zeker geen gekke gerrit (ik ben gekke Gerrit niet). Moet je die Ome Gerrit [scheldnaam voor pastoor, priester] toch zien: hij is gierige Gerrit (een gierige gerrit) gelijk. Het is van de gekke dat zij zich van den domme (GB, VD: de) houden.
2. De winkel is druk gekalandeerd, druk beklant. We werden uitgejouwd omdat we jijden en jouden. Geïncrimineerd is gewraakt, laakbaar. De gere-integreerde popster [v.] had geisha-allures. De geitenbreier, een geitenwollensokkentype, had geen idee wat een geisslerse buis [voorloper gasontladingslamp] was. De Geloftedag (hoofdletter; immers: officiële feestdag!) is een feestdag in Zuid-Afrika. De geloftebreuk (of is het beloftebreuk?) kwam hard aan. Bij de verkiezingen zouden de partijen gelijk opgaan. Twente zou gelijkkomen met Ajax. Als je bij een 0-1-achterstand dat doelpunt achter gelijk maakt, is de gelijkmaker direct gevallen. Met de grond gelijkmaken kan letterlijk en figuurlijk bedoeld zijn. Gelijkmaken kan ook in een voetbalwedstrijd. Het team dat dit doet is gelijkgekomen. De uitspraak van die homoniemen is gelijkklinkend, homofoon. Hij is zichzelf altijd gelijk gebleven. De geldzak-bv handelde zogenaamd in blindengeleidehonden. De gelaatsscan gaf uitsluitsel. De gekrookterieters [uiterste rechterzijde van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk (voormalige, thans PKN)] zijn zwaar in de leer. Het was een hard gelag, dat de gelaedeerde zelf het gelag moest betalen.
3. Daar
werd niet om gelachen. In het dierenrijk kennen we de geldwolf [wolf,
figuurlijk: geldgier,
(geld)haai]
en de geltharing [mannetjesharing,
hommer]. Mijn grootste ideaal
ooit: elkaar gelukkig nieuwjaar wensen op de Gelukzalige [=
Canarische] Eilanden . Een
voorbeeld van een gemenebest is het Britse Gemenebest. Bij 'gemet'
moet ik altijd aan het Rijnlands gemet en het eiland Tiengemeten
denken. In de scrimmage, de mêlee, werd er gescoord. Dat werd gezien
door een gemêleerd gezelschap. Wijn kan gemilesimeerd
[van de beste kwaliteit]
zijn. De verkorting van genade is genâ. Piet Paaltjens en Piet Snot
zijn genanten. Zijn optreden was een van de gênantste optredens die
ik ooit gezien heb. Genderdysforie is transseksualiteit. De
gendarmepet waaide (woei)
weg. Deze uitvinding is geoctrooieerd. Zijn dit genuïene
[echte,
aangeboren] eigenschappen (van
genuïniteit
getuigend)? (Vergelijk
ook: consanguien
en consanguiniteit).
De genetischbiologische benadering was een eyeopener. De
geneesheer-directeur behoorde tot de gens du monde [mensen
uit de hoogste kringen]. Waarom
toonde de Gentenaar voortdurend zo weinig geneugtebeleving?
4. George' oor was gewillig luisterend. 'Gere-integreerd' en 'gereïncarneerd' zijn bekende dictee-instinkers. De koetsier nam zijn gerei mee op het gerij. Een gereformeerdebonder was lid van de Gereformeerde Bond in de (voormalige) Nederlandse Hervormde Kerk (thans: PKN). Gezocht binnen artikelen naar 'bas': acid house is een van de eerste stijlen van housemuziek, met zware bas, een albertibas is een albertijnse bas, de bas-bariton is een mannenstem tussen bas en bariton in, de basso continuo (afkorting: b.c.) is de doorgaande bas, chapeau bas spelen is zich onderdanig gedragen, de chitarrone (twee uitspraken, twee meervouden! – s en 's) is een soort van lange, als bas gestemde luit, een fretloze bas, het relief en bas is het bas-reliëf, op de Benedenwindse Eilanden is typico-orkest de benaming voor orkestjes van snaarinstrumenten: cuatrogitaren(!) (waren die er in het quattrocento ook al?), mandoline en bas. Uitemetuit, het verhaaltje is uit!
5. Ik ken
mijn pappenheimers. Het was een kwestie van pappen en nathouden. De Papoea-Nieuw-Guinese kusten (met
de
Papoea-Nieuw-Guinese stranden)
zijn steil. Zijn jullie trouwens op de hoogte van de Papoease
(Papoese (VD))
gewoontes? Papillotten doen dames in hun haar. Zij had een
papier-maché kabouter [anders
ook: papier-machékabouter]
vervaardigd. De paragnost zag het hoogstzelden klaar helder
(glashelder).
Een paradigma is een voorbeeld. Een parabellum is een lugerpistool.
De Paranen wonen in het district Para, Paramaccaners in het
Paramaccaans(e)
gebied. Welke paralympische onderdelen zijn er op de Paralympics,
Paralympische Spelen, Olympische Spelen voor gehandicapten? De
Parakleet is de Trooster (volgens
christelijk geloof).
6. Een pardessus is een overjas. De KMA is een para-universitaire opleiding. Parathion is een landbouwgif (di-ethylnitrofenylthiofosfaat). In België is een parastatale een semioverheidsbedrijf. De Parisien stootte de parisien [korte driekante stootdegen], de Parisienne bewerkte de gestippelde parisienne [zijden stof met stipjes]. Parfait is ijs, het toetje par excellence [bij uitnemendheid]. Het pastoraat is parochieel werk. In 'gastvrij dak' is sprake van een pars pro toto [deel voor het geheel]. Een mooi voorbeeld van een palindroom is 'parterretrap'. Weet je overigens wat een pangram [zin die alle letters van het alfabet bevat, bv. 'sexy qua lijf, doch bang voor het zwempak'] is? Hier schoot de partijideologie tekort. Dat partijtrekken van je staat me niks aan. Er was sprake van vooringenomenheid, parti-pris. Dans je de paso doble met me? Is de Giro d'Italia zwaarder dan de Tour de France? Wanneer valt Passiezondag dit jaar? Een passerelle is een smalle loopbrug. Hij heeft een passe-partout voor het museum. De linksback heeft al driemaal fout gepasst. Het boek heeft een dos passé [vlakke, vierkante rug].
7. Een passe is een uitval bij het schermen. Bij het censuskiesrecht stemt alleen de belastingbetaler. Kochten we vroeger gewoon patates frites in de patates-friteskraam, tegenwoordig koopt de patatgeneratie patat met of een patatje oorlog. Zou trouwens patati patata (GB) lekker smaken [Nee! VD: patati en patata = enz., enz., en dergelijke onzin meer]? Een pastiche is een slechte nabootsing, pastis is een anijsdrank. Vroeger waren Drostes(!) (vergelijk: droste-effect) pastilles in trek. Een pastifi [SR] is een spleetje tussen de voortanden. Het passivum is de lijdende vorm. Zie ze daar, de arme paupers. Peekoffie werd van cichorei gemaakt. Het (VD, GB: de en het) pcb is polychloorbifenyl. Wil jij peet staan [peetvader, peetmoeder zijn]? Het was pech, dat de peg [pin of spie] niet paste. Peies zijn haarlokken (slaaplokken) bij de (Oost-Europese en Jemenitische) Joden. 'Deerne' en 'collaborateur' zijn pejoratieven [met ongunstige betekenis]. Wat zijn laren zonder penaten [samen: huisgoden]? De pelargonium wordt ten onrechte wel geranium genoemd. Is hij echt lid van de PEN-club [International Association of Poets, Playwrights, Essayists, Editors and Novelists (Internationale Associatie van Dichters, Toneelschrijvers, Essayisten, Redacteuren en Romanschrijvers – internationale vereniging van literaire auteurs)]? Werkte die penicilline-injectie? Een pendeloque is een soort hanger.
8. De
pen-en-gatverbinding is een zekere houtverbinding. Een pensee is een
driekleurig viooltje. Jazeker, wel een plant. Een toekan is een
pepervreter [vogel].
Dat peper-en-zoutstel heeft een
peper-en-zoutkleur. In het Pentagon
is er geen tijd om de Pentateuch te bestuderen. Is hij een germain
[van neven: met
zelfde grootmoeder] van jou? De
kinderen roetsjten de glijbaan af. Wil je dat vlees even sauteren [op
een flink vuur snel bruin braden]?
Ik word gallisch [zeer
sikkeneurig] van dat geschwärm
[gedweep]
met Billy Holiday [niet
in wdb.]. Hij biljartte
geserreerd [kort
en krachtig van stijl]. Uit het
ge-sms'te bericht bleek dat hij geslipt was omdat er veel slib
[modder]
op de weg lag. Smaakt gesofisticeerde [suiker
toevoegen om gisting te versnellen]
wijn nog wel? Nota bene (NB):
sofisticeren is geen water, maar suiker, bij de wijn doen! De
sophisticated [wereldwijs,
mondain] geleerde was nu
gesjochten [arm,
zonder inkomsten]. Biechten doe
je bij Ome Gerrit [pastoor].
Met de touringcar toerden
ze door het Meetjesland [het
noorden van Oost-Vlaanderen].
Zijn haar was getoupeerd [creperen,
haar in plukjes tegenkammen]. In
het getijdenboek staan de getijstromen.
Ellen is van studie geswitcht. Ghee
kennen we als geklaarde boter.
9. De voltooide deelwoorden van 'theeën' en 'teaën' zijn 'getheed' en 'getead'. Het getatoeëerde geteisem [schorr(i)emorrie, uitvaagsel] heeft de nieuwe oogst geteisterd. Een stresssituatie geeft aan dat iemand door stress gestrest is. Als je gesurseëerd bent, geniet je surseance van betaling. Hij stofzuigde nog, zijn buurvrouw had al gestofzuigd en in de houtzagerij werd al eerder gestofzuigd. De gesteentelaag zat dieper dan gedacht. Aan het diner namen vier gesoupçonneerde [verdachte] personen deel. Bij de solfeggio (de solfège, de solmisatie) wordt er gesolfegieerd (Is dat mollen van sollen? Nee, de klankladder zingen.). Ze hebben maar wat gespelevaard. De drie Gestrenge Heren, de drie ijsheiligen, zijn Pancratius, Servatius en Bonifatius. Bij het getuigenverhoor spraken de drie getuigen-deskundigen, de vijf getuigen à charge en de twee getuigen à decharge elkaar tegen. De geuite verklaringen spoorden niet. In de geweldsscène werd veel geweld gepleegd.
10. De getruukte manager had met zijn trucages het beeldmateriaal getrukeerd. De ge-VTM'iseerde [Vlaamse Televisiemaatschappij (commerciële tv-zender)] maatschappij bevalt me niets. Hij was gevleid dat ze zich naast hem neervlijde. Onder geuzenliederen dronken de geuzen hun geuzelambiek. De Geünieerde Gewesten vormden de Unie van Utrecht. Bestaat er ook een ghostwriter's block?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten