2550 Dictee zondag 09-01-2022 (3) – dictee Oefendictee jan 2022 (1)

Dictee – dictees [2550]

Oefendictee jan 2022 (1)

1. Een soort uit het geslacht ganzenvoet, dat boven 3000 m in de Andes voorkomt (Chenopodium quinoa) is de gierstmelde, ook wel quinoa geheten (net als de zaden ervan, waarvan meel wordt gemaakt dat als eiwitrijke voedselbron dient). Een kanta/eloep [soort van meloen met uitstekende zijden en wratachtige knobbels – Cucumis melo cantalupa) mag je ook cantaloupe noemen (SR: Spaans spek). De spina bifada is medisch gezien een open rug (mv. 2x ae) en voorbeeld van een neuraalbuisdefect. Bij prenatale screening door bv. een twintigwekenecho (20 wekenecho, screeningsecho, seo = structureel echoscopisch onderzoek) wordt daarop gecontroleerd.

2. In culinair opzicht is een open ruggetje een frikandel speciaal. De huiselijkgeweldzaak kwam voor de rechter. Een soixante-huitard is een achtenzestiger (arbeiders- en studentenprotesten in mei 1968). Een loft(woning), is dat nu een penthouse? Het teken | is een pipe of een plaatje. De bridgester en de bridgester vormden een ideaal bridgekoppel. Een jacana [k] of jaçana [s] is een steltloperachtige vogel. Gezocht op *creool*: [GB] creool [elders geboren uit Europese ouders, v.: creoolse, bnw. creools = als van creolen, ook: taal – creooltaal], bosland- en stadscreool (p) en boslandcreools = taal, [VD] creools-Engels [RL: C?]. Verder: angisa (SR: hoofddoek), dedoso (wake en rouwceremonie bij overledene) [GB ook: dedeoso] en gaucho (nomadische veehoeder).

3. Ook nog: dogla (iemand van gemengd
creools-Hindoestaanse afkomst), kaseko (dansmuziek), kaskawi (dansmuziek kazeko + muziekstijl kaskawi + wintimuziek kawina = met trommels), koto (wijde rok of jurk, vgl. kotomisi), mambo (Cubaanse gezelschapsdans), Negerhollands, ratafia (likeur), skrakipoku (voorloper kaseko = skratjie pokoe – RL: oe? – u), taffia (rum), voodoo (magie), zouk (dansmuziek) en zydeco (volksmuziek langs de Mississippi]. Allemaal één pot nat: cambric, chambray, batist, kamerdoek, Kamerijks doek. Loop niet zo te kalegezichten (zaniken). Pas op met die schibbenverwonding! De cursus is volgeboekt, het is een volgeboekte cursus. Die plaat staat in de top 10, top tien, top 40, top honderd.

4. In de tandheelkunde is een coffer- een rubberdam. We nemen een cointreautje (GB, VD: C!). De coïonerie, het koeioneren, is het bezigen van coïonaden, schimpwoorden [beide: oo-joo]. Let op: wortelschieten altijd los, wortelschietend niet! Het waren er tig duizend, preciezer: drieduizend. Het was een tigtal, preciezer: een drieëndertigtal. Het was op Driekoningen (Epifanie, driekoningenfeest, je weet wel: van de foekepot en het bedelzingen en de maandag erna: kopper- of verloren maandag, ook wel: koppertjes- of raasmaandag, ook: zotte maandag) dat we de Drie Koningen (Caspar, Melchior en Balthasar) herdachten. De twaalf dagen, dat is de tijd van Kerstmis tot Driekoningen. De avond voor Aswoensdag wordt vaak Vastenavond genoemd.

5. Kerstmis en Driekoningen zijn onroerende of vaste feestdagen. Het appparkeren wordt steeds populairder. Die in-appproducten moet je niet onderschatten, het appprotocol trouwens ook niet. AUKUS = Australia, United Kingdom, United States, verdedigingspact tussen Australië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. BENG = in NL: bijna energieneutrale gebouwen. In soorten en maten: vaxer,
non-vaxer, antivaxer, provaxer. Het jaar van de os = buffel, Chinese astrologie. De Grote Reset (plan herinrichting wereldeconomie n.a.v. coronapandemie door Wereld Economie Forum = WEF). De wall of sound is een muzikale opnametechniek voor de afzonderlijke instrumenten. Een zkv (zeer kort verhaal) is een literair genre (A.L. Snijders).

6. 2020: arte povera: stijlrichting in de moderne beeldende kunst, COVID-19 is de ziekte, maar SARS-CoV-2 is het virus, fabeltjesfuik: steeds meer complottheorieën op sociale media, heimlichgreep/manoeuvre: blokkade van luchtwegen opheffen, infodemie: onjuiste info op sociale media, knuffelcontact (buiten leden eigen gezin), poujadisme = kleinburgerlijke protestbeweging met extreemfascistisch karakter, V7 = Volk Voorwaarts, Vooruitgang, Vernieuwing, Verbetering, Verjonging, Veiligheid, Vrede: samenwerkingsverband van een aantal politieke partijen in Suriname, waaronder VHP (2015-2020), en vivaldicoalitie (BE: coalitie van christendemocraten, groenen, liberalen en sociaaldemocraten). Wuhanvirus = SARS-CoV-2.

7. De wuhanshake is een begroeting door eerst rechts, dan links, elkaar met de geschoeide voeten aan te tikken. Een pvba is in BE (historisch) een personenvennootschap met beperkte aansprakelijkheid (in 1985 vervangen door de bvba; sinds 2019: bv). De IAAF is de International Association of Athletics Federations, de Internationale Associatie van Atletiekfederaties, de wereldatletiekbond (in 2019 is de naam veranderd in: World Athletics). 2018: balanstrutje (werk en gezin), creditboy, deepfake, hempathie (him – machtige mannen), intimiteitscoördinator (op de filmset), nutriscore (label bij voedingsproducten m.b.t. gezonde levensstijl), plogging (tijdens joggen afval opruimen) en practivisme (activisme in praktijk).

8. Ook nog: primarkpremie, tritordeum (graansoort), trollenboerderij/farm (internettrollen t.b.v. nepnieuws, bedreigingen, etc.) en vliegschaamte. 2018: drionpoeder (zelfdoding), de Flora- en faunawet is in 2017 vervangen door de Wet Natuurbescherming (Natuurbeschermingswet, Nb-wet), laadpaalklever, MeToo-ervaring (etc.) en de sleep- of tapwet. 1617: 17-jarige herdenking van de Slag bij Nieuwpoort. Met *fcr* in GB alleen brandstofcrisis. Met *gcr* in VD: dag- en nachtcrème (evt. dag-en-nachtcrème!), rugcrawl, far from the madding crowd, antiagingcrème en terugcrossen, in GB ook nog: vlieg(tuig)crash en -cruise en phishingcriminaliteit. Met *xcr* in GB: excretie, excrement, in VD o.a. excreta, excreten.