Dictee – dictees [2544]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 413, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (444)
1. Met
verwijzing naar 'was dat nou de geheime bedoeling' vraag je, maar
niet algemeen: is dat nou het hele kerseneten, het hele eier(en)eten?
Een hannekemaaier is een lompe,
ongemanierde kerel [oorspronkelijk:
Westfaling of bovenlander – uit hogere
of bergstreken, zoals die vroeger in de hooitijd naar Nederland
kwamen om gras te maaien]. Dat
hangt ervan af. Je gaat van die hangop [hangebast
= koud melkgerecht van yoghurt]
toch geen hang-up [kwestie
waar iemand altijd direct negatief en emotioneel op reageert]
maken? Hij verleende mij hand-en-spandiensten bij het repareren van
mijn
hang-en-sluitwerk en het plaatsen van mijn hang-legkast. Een
handy is een mobieltje, een handycam een gemakkelijk te bedienen
videoapparaat. Hoe verliep de handicaprace – met
voorgift(en)?
Een fiets heeft twee handvat(t)en,
een homoseksueel maar een. Men moet de brand meester worden en dan
kan de brandmeester het sein 'brand meester' geven. Hij is graag
hands-on [praktisch]
bezig. Na de lezing kregen we een hand-out [samenvatting
of begeleidende tekst van de
voordracht]. Dit is een overval:
hands up [geef u
over]! Waar vind je nog
handmelken? Al ben je dan een handige harry, ik zeg: dikke Harry
[bekijk het maar]!
Zich in de handen wrijvend ging hij zijn handen wassen.
2. Handenwrijvend van plezier verkneukelde hij zich. Mag dit handje contantje [= uitdrukking: contant, boter bij de vis]? Ja, want het is hier Jantje Contantje [er wordt hier contant betaald]; bovendien ken ik jou als een jan-contant [iemand die contant betaalt, solide koopman]. In 1864 zeiden ze nog 'comptant' [kohm-tahnt] tegen 'contant'. Ik had er handenvol (figuurlijk) werk aan, en het kostte me handen vol euro's (letterlijk, figuurlijk: handenvol euro's). Zij hield er een handvol (handjevol) vrijers op na (T.adv.: opna). Het hanengekraai was knap hinderlijk. Een handgeschreven briefje is met de hand geschreven. Zijn hardejantjes [soort van zoete winteraardappelen] afkokers? Ik zou het niet weten. De hard edge is een zekere schilderstijl. Op een hardcourt [znw.] tennis je, naar hardcorepunk [hardcore punk] luister je, naar hardcore pornografie [hardcorepornografie] kijk je (niet) en een hardcorekatholiek [hardcore katholiek] ben je. Een hard-boiled crimineel is doortrapt. In Japan zelf noemen ze harakiri [rituele zelfmoord] seppuku. Haploïde cellen bevatten één stel chromosomen.
3. De
happy few [mv.] beleefden hun finest
hour in het happy hour. Haoma is een roesdrank. Een hans-van-gelder
is in het Bargoens een roggebrood. Hansje-sokken en
hansje-mijn-knecht zijn kinderspelen. Kaartspelen doe je met
kaartspellen. Kaartspelen zijn geen dobbelspelen. Een
hans-en-grietjehuis is genoemd naar Hans en Grietje. Een
hans-met-de-bellen is een sloddervos en een
hansje-in-de-kelder is
een likeurtje, geschonken in de zevende maand van de zwangerschap. Ik
zal me hardmaken om deze hardvochtige crimineel te elimineren. Leuk,
een clown met een couperoseneus [huidaandoening:
verwijde bloedvaatjes], ook nog
een keer roze! De harmattan [wind
West-Afrika] vermocht niet de
stijve harmen [houten
klaas] als een harmonicawand uit
de plooi te krijgen. In welk werelddeel vind je dat: harira [gebonden
soep] vooraf en harissa [pittige
saus] bij het hoofdgerecht?
Antwoord: in Noord-Afrika. Haricots
verts [soort van
dunne sperzieboontjes] zijn dun.
Ik wil graag haring of kuit (hom
of kuit): gaan we nu haring kaken
(dan beoefenen we
het haringkaken) of niet? Is er
hardeschijfruimte genoeg, denk je?
4. De matroos was in Harer Majesteits dienst op Harer Majesteits De Ruyter. De moeder van koningin Beatrix was toen prinses Juliana. Dat viel ons tegen: koningin Beatrix' audiëntie werd snel beëindigd. Het Cito [in NL: Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling] werkt voor het basisonderwijs, de CEVO voor het voortgezet onderwijs (in Nederland, historisch: Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven, in 2010 opgegaan in het CvE = College voor Examens). Een četnik (let op: c met v = haček) is een Servische nationalist. We eten ossenhaas. Een coyote is een prairiewolf. Met een harrypotterbrilletje op zijn harses (VD ook: harsens) las hij Harry Mulisch' De aanslag. De hartree [Eh] is een eenheid van energie. Hatsjie, zo klonk het plotsklaps. Hatsiekadee (GB, VD: hatsekiedee, hotsiekiedee, hatsiekiedee), de Hattemer scoorde een hattrick. Die hart-longarts is een hartendief, als hij niet met hart- en vaatziekten of een hartkatheterisatie bezig is. Zijn hartverscheurend gebrul was hartstikke aandoenlijk. Hij woonde in Haspengouw in een hateenheid [huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens], deed aan hathayoga [lichaamsoefeningen en adembeheersing] en liep graag in zijn hassebassie [blootje]. In getwitterde berichten zie je vaak een hashtag, in feite een hekje.
5. De eerste maandag na 15 augustus is het in Amsterdam hartjesdag. Dan gaf men zich over aan hartjesjagen [feestvieren op hartjesdag]. Hare krisjna's zijn aanhangers van de door swami Prabhupada gestichte sekte, de hare-krisjnasekte. Wegens mijn matennaaien (vinden zij), ben ik nu mateloos [bovenmatig] mateloos, zonder vriend dus. Bij agence [(vakantie)woningbureau] Riemens [niet in wdb.] kun je woningen huren in Cadzand-Bad. De airhostess [BE: stewardess in vliegtuig] en de airmarshal [vluchtbewaker] zongen in hun luchtmachtkoor heel wat aïssen. Hebben de Marshalleilanden ook Marshallhulp gehad? Er klonk 'ahoi' en ook de vreugdevolle ahs, ohs, oehs en o's [klank, znw.] waren niet van de lucht. Het aan het Frans ontleende 'à gogo' schrijf je zo. Zijn agavevezels sterk? De agami's zijn trompettervogels, maar agamie is alleen maar ongeslachtelijke voortplanting.
6. Hij
zeek de goedwillende knul gewoonweg af. Ze draagt een schattig
agentenuniformrokje. Sinds hij me ervan
afhielp, ben ik ervanaf. (Ik
wilde er ook vanaf zijn). Zijn
afzijn [nalaten,
in gebreke blijven] veranderde de
zaak. De communisten werkten met agitproppen [politieke
onruststoker]. Een airbrush is
een retouchespuit. Een
aide-mémoire is een geheugensteuntje.
Allocatie is een kwestie van alloceren [toewijzen].
Het servicekanon sloeg drieëndertig aces. Alto's zijn
alternatievelingen. De althea is een plant. De Amerikaanse
ambassadrice reed in een grote
amerikaan. Zij geloofde in de American
dream [Amerika is
het paradijs]. Bij het ancien
régime [staatsvorm
voor een revolutie, m.n. Frankrijk]
was de amuse-gueule [appetizer]
taboe en de filet americain [BE:
preparé]
geliefd. Het anarchosyndicalisme groepeert anarchisme en vakbonden.
Amechtig [hijgend,
buiten adem] moest hij wel
neerzijgen. Onze analist zal een analyse uitvoeren. De anthurium
[plant]
floreerde goed. Het voorstel kende veel pro's en contra's en dus ook
veel pro's en anti's. Een anonymus wil anoniem blijven.
Antiamerikanisme leeft!
7. Het
angostura-elixer komt uit de bast van een Zuid-Amerikaanse boom. Als
je goed angejiddeld bent, spreek je het Jiddisch (Jiddisj)
goed. De meeste andesgieren leven in het Andesgebergte. Een angisa is
een Surinaamse hoofddoek. Een andreaskruis (vorm:
de hoofdletter X) of
sint-andrieskruis vindt men op beveiligde overwegen en is naar de
apostel Andreas genoemd. Ankerop gaan is naar het anker toe varen
door de ankerlijn in te halen. De Anjerrevolutie is de Portugese
Revolutie van april 1974. De cai is in
Nederland de centrale
antenne-inrichting.
Onder CAI verstaan we computer-aided
instruction. Simon Wiesenthal was het
prototype van een antinazi. Ooit schreef Rein antipaaps helemaal
fout en amateurbokser ook! De Antillenroute [belastingontduiking]
is inmiddels wijd en zijd bekend. Deze
stereo-installatie was de
beste ooit. Sommigen vinden dat de Bijbel ontmythologiseerd moet
worden. Wat is een antiraketraket?
8. Hoki's zijn kabeljauwachtige vissen rond Nieuw-Zeeland. Hawaïanen plegen in hawaïhemd hawaïpepers te nuttigen in hun voedsel. De hawkingstraling komt uit een zwart gat. Een havezate is een ridderlijk goed, een havenzate een ondiepte in de haven. De haveloze zwerver bevond zich in de havenloze stad. De zelf slechts hbo-geschoolde [hoger beroepsonderwijs, hogere beroepsopleiding] docent gaf toch les aan hbo'sters, specifieker: hbo-v'sters. De haviken doken op de petfles [polyethyleentereftalaat] af. Zou er nog ooit een H-bom [waterstofbom] vallen? Een havelock beschermt je nek tegen de zon. Een hauw is een plantenvrucht. Komen havannasigaren echt uit Havana? Gehuld in haute couture (exclusief-modieus – en dus zeker geen prêt-à-porter = confectiekleding) beende zij de haute-cuisinekeuken [fijne Franse keuken – haute cuisine] binnen. Speculeren kun je à la hausse [hoop op prijsstijging] en à la baisse [idem prijsdaling]. Een hausmacher is een grote, smeerbare leverworst. Ik hou(d) me het liefst in de haute volée [de voorname, hoge kringen] op. Een haut-reliëf is een verheven beeldwerk, dit in flagrante tegenstelling tot een bas-reliëf.
9. Het
HBO [Het
Brabants
Orkest]
gaf een puik concert. Is hdtv
(high-definition
television;
VD, GB: hd-tv)
nu voorlopig echt de laatste nieuwe ontwikkeling? Van mij kun je het
heen-en-weer krijgen: al dat heen en weer lopen en
je heen-en-weergepraat bevalt me niks. We zijn met de
heen-en-weer naar Texel geweest. De vier Heemskinderen zijn Ritsaart,
Writsaart, Adelaart en Reinout, zonen van Heymijn van Ardennen. Hoe
groot is de hectaretoeslag (GB,
VD: mv. n/s)?
Mijn grondstuk is circa drie hectare groot. In de hectische hectiek
vergat ik de omrekening van de afstand naar de gevraagde hectometers.
Hechsjeirem (hechsjers,
enkelvoud: hechsjer) zijn
koosjerverklaringen. Uit welke industrie stamt de heelgoedhollander
[papier!]?
Ik geniet erg van de verhalen van Tom Poes en heer Bommel. Hij was
altijd een heel goed(e)
Hollander. Vorig weekend heftten [zuipen,
zich bezatten] de heibeiende
[tieren, schelden]
studenten er lustig op los. De Heilige
Thomas (H. Thomas)
is naamgever van het Sint-Thomasluiden. De bal curvede [een
boog beschrijven] behoorlijk.
10. Hèhè, de (Heilig) Bloedprocessie [Brugge] zit er weer op. Heiligegeestarmen woonden in een heiligegeesthuis. De Heilige Maagd Maria (deel van de Heilige Familie) heeft nooit op de Heilige Stoel gezeten. Bij het opdragen van de heilige mis werd bij de eucharistieviering de Heilige reserve ingezet. Werd het heilig oliesel in het heilige der heiligen bewaard? Wat is het subtiele verschil tussen een heiligendag [algemeen] en een heilig(e)dag [niet op zondag, ook: kale plek in baard]? Met hem is het altijd hei of fij (de dood of de gladiolen). Bij een heiligverklaring wordt iemand heilig verklaard.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten