Dictee – dictees [2564]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 397, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (460)
1.
We zullen ertegen opkomen. Zij zullen ertegen opgewassen zijn. Hoe
ben je daarop kunnen komen? Ik heb Van Dale erop nageslagen. Zo
meteen zal het erop zitten. Vreemde gedachten hield hij eropna [GB,
VD]. Het was erop of eronder.
Geloof me maar, hij is erop uit om je te tillen. We kunnen erop los
gaan. Zullen we eropuit trekken? Zit dat nummer nu al in de top
honderd [top 100]?
De opbrengst was zesenhalfduizend euro. Dat was het dan: klaar is
Kees! Het
etc-onderwijs [eigen
taal en
cultuur]
moet meer aandacht krijgen. Bij scheikunde leer je wat ethaan (C2H6),
ethaandial (glyoxaal),
ethanal (aceetaldehyde)
en etheenoxide (oxiraan)
is. Heeft etiquette een meervoud? Nee.
Een vervelend être (pleonasme,
VD? – een être is immers al een vervelend wezen)
is als etter niet zo be/gekend.
Etnische Nederlanders hebben een niet-europide, niet-westerse
achtergrond. De rasechte Chinezen vormen een etnie [volksgroep].
Was dat de etude van de etrog e.t.q. (e
tutti
quanti = en
alle(n)
van die soort)? Het hele
continent Eurazië is behoorlijk groot.
2.
Daar is een euregio maar een vlekje bij. Het euro-enthousiasme is
aardig bekoeld. Eupneu is gewone ademhaling, apneu [tijdelijke
stilstand of slaapapneu = stokken tijdens slapen; OSAS
= obstructief
slaapapneusyndroom]
zeker niet. Euploïd is iets met chromosomen. Het euphuïsme
is een gekunstelde literaire (GB
ook: litteraire)
barokstijl. Pro- [eencellig]
en eukaryoten [meercellig]
zijn (elkaars) antoniem(en). Hij
bespeelt het eufonium, een soort tuba.
Daaraan vooraf ging de ophicleïde
[voorloper tuba].
Een prequel vat een voorafgaande filmserie samen. In het
eucalyptusbos waarde een eunjer [boze
geest, spook; overigens ook: plant, akkerpaardenstaart]
rond. De etappeplaats lag aan een étang [hafachtig
zoutmeer – haf = strandmeer].
Al de officieren van een oorlogsbodem vormen de
état-major. Vallen
Euroland en eurozone samen (m.i.
wel)? Voor alle duidelijkheid:
Luxemburg is een euroland. Alle Europagezinde eurohaters (hier
bedoeld: de munt) moeten zich verenigen. De eutrofe [rijk
aan voedsel] voedingsbodem was
een pre [pluspunt].
De eustachiusbuis is de buis [trompet]
van Eustachius [verbinding
tussen de middenoorholte en de keel-neusholte],
helder toch? Het Thomasevangelie is het evangelie volgens Thomas. Het
nudistenechtpaar was in alleen adams- en evakostuum.
3. In de etagewoning stond een etagère [dienblad met verdiepingen]. Een estouffade is een stoofschotel. Claudicatio intermittens zijn etalagebenen. De èta is de zevende letter van het Griekse alfabet. Wat ben jij stronteigenwijs, zeg. Zeker in de essetee [verhullend voor: stront] gelegen? De essayist dronk een espressootje. Ze droeg een esmerauden [= smaragden – edelsteen] ring. De Eskimo droeg een eskimopak. Het meervoud van Inuk is Inuit. Erytrocyten zijn rode bloedlichaampjes en erysipelas is belroos. Hij ervoer (ook: ervaarde – GB, VD) het als een belediging. Je ziet eruit als een varken. Ik moet ervan op aan kunnen. Ken je de vang van Prony [toestel om mechanische arbeid te meten]? Ze gingen ervandoor. Je moet ervoor uitkijken. De ribben werden vaneengereten (lemma vaneen!). Zijn antwoord was nogal evasief [ontwijkend]. Evene is schrale haver. Een evenhoge is een houten toren of aarden hoogte. Dat is mij even veel waard. Evoceren (evoqueren) is voor de geest roepen. 'Evoë' [van bacchanten] en 'evviva!' [leve!] zijn uitroepen. Een E-weg kennen we als Europese weg.
4.
Is dit artikel exactwetenschappelijk(!)
[volgens de exacte
wetenschappen] of
populairwetenschappelijk? Bij het dictee
behaalde de ex-agent-provocateur een ex-aequoklassering. De
ex-Bayerndoelman leed aan exantheem [huiduitslag].
Exacerbatie is verergering. Excusez-moi [pardon],
hoe werken excitantia [opwekkende
middelen] in op luiwammesen?
'Exocetraket' schrijf je anders dan ik
eerst dacht [geen
r na de o]. Welk van de ex
librissen was het beste ex-librisontwerp? De exitpoll
[opiniepeiling bij
uitgang stembureau] gaf
duidelijkheid. Ze had een exigeante [veeleisend]
echtgenoot. De woorden 'exhumatie' [opgraven
lijk], 'exhortatie' [aanmaning,
opwekking], 'exequiën'
[èh ee]
(kerkelijke
uitvaartplechtigheden),
'exemptie' [uitzondering]
en 'exuviën' [afgeworpen
lichaamsomhulsels] kom je niet
vaak tegen. De Vlaamse executieve
[deelregering]
reisde executiveclass [businessclass].
Is deze notering ex dividend
[zonder meerekenen
dividend, xd]?
De
ex-tbs'ers zijn voor het leven getekend. Wat is de exdatum [zonder
de dividendbetaling] van deze
aandelen? De excuustruus [alibivrouw],
excusez le mot [vergeef
me de uitdrukking], fungeerde
als
excuus-Turkse. De experimenteel psycholoog deed
experimenteelpsychologisch onderzoek
[volgens de
experimentele psychologie]. XXL
is extra extra
large. Extemporeren [voor
de vuist weg spreken] doe je ex
tempore [als
bijwoord: onvoorbereid]. De
F-16's waren paraat.
5. De extranei [tentamens, examens, maar geen colleges of faciliteiten] bestudeerden de exsiccaten [gedroogde exemplaren]. Valt dit onder extinctieve verjaring (extinctie is uitblussen – hier bevrijdend of vernietigend)? Daar gaan we niet over uitweiden: exsecratie is ontwijding. Betekent exploiteren [uitbaten] exploten [aanzegging deurwaarder] uitbrengen? Door mijn ex propriis [uit eigen middelen] uitgevoerde onderzoek kan ik ex professo [e.p., beroepshalve, ambtshalve] wel zeggen dat je 'expressedienstregeling' volgens VD zonder tussen-n schrijft. GB-adepten doen dat [2018] nu ook. Is er bij 'expliceren' en 'expliqueren' nog een voorkeurspelling? Nee. In de extra time scoorde de underdog alsnog. Hij was exuberant (extreem) links en lid van een extreemlinkse partij. Fabliaux/s (fabliaux – alleen in VD) zijn vertellingen. Hij verschuilde zich achter zijn façadeoptrekje.
6.
Dat zijn nagelnieuwe spijkers. Het is kei-jammer, berejammer, dat dit
tosti-ijzer niet meer in productie is. Het was een beregoed,
bere-interessant, product. Zullen we dat face to face bespreken [in
een face-to-facegesprek], met alleen ons beider facies
[tronies,
gezichten]? Dat
façon-de-veniseglas is van façon de Venise [kristalglas]
gemaakt. Façondraad is van ijzer, façonné is een zekere stof. Met
het facsimileetje (faxberichtje)
werden de verhoudingen figuurlijk weer wat gefaçonneerd
[gefatsoeneerd].
De fax et tuba [aanvoerder,
belhamel] nam het voortouw.
Petit-gris is Siberische-eekhoorntjesbont (synoniem:
fäh). Speelt Go Ahead fair play?
Dat levert dan de fairplaybokaal op. Fagocyten zijn witte
bloedcellen. Is de vox populi [stem
des volks] de stem van de faex
populi [het
gepeupel]? Kan dat: een
Faeröerder in een faëton [ook:
licht open rijtuig – naast visetende keerkringvogel]?
De faculté maîtresse is het belangrijkste vermogen. Ik heb een
faible [zwak]
voor falerner [wijn].
Een majolicategel is van faience. De fairway is de overgang tussen
tee en green [bij
golf]. Wij kopen meestal alleen
fairtradeproducten.
7. Wat is het verkleinwoord van 'fait accompli' [fait accomplietje, mv. faits accomplis – [+] of: fait accompli’s]? En wat het meervoud van 'fait divers' (fait(s) divers)? Waar is die fancy fair [bazaar] morgen? Moge de fancyfairopbrengst hoog zijn! Zittend aan zijn mimietje vernam hij het fait diverstje. De falange is een fascistische, extreemrechtse politieke partij [Spanje, Libanon]. Een lange falanx [dichte schare – vgl. legerschaar] van Falasha's trok Ethiopië door. Een falconet is een veldkanon. Een falcon is een langlopende optie. Krijg nou het falderappes (de pleuris). Half begrijpend herhaalde hij de halfbegrepen uitdrukkingen. De onbegrepen gedaantewisseling vergde een grote gedachtesprong. De Plathaagssprekenden beheersen het Plathaags. Het is gênant als je de betekenis van 'arro' (arrogant) niet kent. Een bekende uitdrukking was 'mozes, wat een lawaai is het hier!' (zo niet meer in VD; vergelijk mozesmeier, mozes kriebel en jezusmina). Van Wippenstein gaan is de liefde bedrijven [van bil gaan]. Een koffiedikkijker doet aan koffiedik kijken.
8.
De queuevorming hield aan. Medelijden op
z'n Bargoens is rachmones. Wil jij die tien rachels [smalle
plank, rachter, rafter] daar even
op deze richel [platte
lat voor plafonds] leggen? De
adviseurs [raadgevers] werden
geraadpleegd. Ze moesten raad geven. Radicale radikalinski's vond je
in Rusland. Radicchio is rode sla. Hij was met voorbedachten
rade bij mijn broer te rade gegaan. Is hij nu
radicaal-links of
radicaalnationalistisch? Na de radiocommercial nam de
radio-interviewer mij een interview af, maar helaas: zijn
radio-cassetterecorder was kaduuk. Een raglanmouw is niet ingezet.
Het meervoud van radix (wortel)
is radices, en dat van radius [straal]
radii (of
radiussen). Mooi hè, die
berthekraag [kanten
pelerine]? Met de berlitzmethode
[door spreken]
leer je vreemde talen, het bernoulli-effect [twee
vlakken met vloeistof- of luchtstroom ertussen]
stamt uit de natuurkunde. De Berner sennenhond stoof op de sennhut
[zomerhut herders]
af. Bij de Berlijnse muur aten we berlinerbollen [vgl.
Engelse bol – VD – en engelsebol – GB]. Geef hem een
beerenburg (VD,
GB ook: berenburg(er),
beerenburger).
Bertillonnage geeft een signalement van boeven.
9. Berliozs [ie oo] muziek klonk goddelijk, hemels. Het bestverkopende (bestverkochte) boek was dat van Jan de Hartog. Bevertien (beverteen) is moleskin. De bètaleerling probeerde het betamaxsysteem (tv) te begrijpen. Kerkmensen moeten hun kinderen in het geloof vrijlaten. Dictators moeten gevangenen vrijlaten. De ref van dienst gaf een free kick. Beurre noisette [beurre noir, bruine boter] veroorzaakt een nootachtige smaak. Het verraden plan kan niet meer uitgevoerd worden. Hoeveel bévues [flaters] gaat hij nog slaan? Beziën zijn de bessen des velds. Bezanté is in de heraldiek gevuld met bezanten (gouden munten). Bezique is een Frans kaartspel. De b-boy en de b-girl, zij breakdanceten (breakdansten) voort. Is er verband tussen bhang [ook: bheng, verdovend middel] en bhangra [Aziatische muziekstijl]? Nee, dus. Een bibelot is een snuisterij. Niet iedere Bhutaan (Bhutanees, Bhutanner) zit bij de Bhagwanbeweging en doet aan bhaktiyoga [mystieke vorm van yoga, waarbij devotie centraal staat]. Beun de Haas had de klus bijna betsjoend [betoverd].
10. In de Biblebelt wordt de Heilige Schrift hooggehouden. De spits van de christelijke voetbalclub aldaar wil het balletje hoog houden. Waarom is er wel een Secretaressedag en geen Bibliothecaressedag (GB, VD)? Wanneer begint die biënnale [om de twee jaar gehouden]? Bifurqueren is een bifurcatie [V-vorkvormige splitsing] vormen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten