Dictee – dictees [2333]
Oefendictee 566 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (291)
1. Myeline is zenuwmerg en plexus de zenuw- of zonnevlecht. Hij kreeg een lelijke zeper(d). De zerehandenplant is de kegelsleutelbloem. Rinse appelstroop is zerpzoet. Hij gooide dubbelzes met de dobbelstenen en zij pakte een dubbele zes [dominoën]. Wie won de Zesdaagse Oorlog [1967, Israël – Egypte; ook Jordanië en Syrië, Israël 'won']? De Hordeum hexastichon (linneaans systeem) is de zesrijige gerst. De zèta is de zesde letter van het Griekse alfabet. Die man is sterk van inhout [heeft een stevig gestel]. Een zetpil is een suppo(sitorium), suppositoire. Een band kun je vulkaniseren, een vulkaan kan uitbarsten, maar je kunt beter niet danser sur un volcan … (feestvieren met groot gevaar in aantocht). Hij is nogal een doeal. Te midden van (t.m.v. – afko niet in wdb.) al die BV's en BN'ers (of: BN's) – sommige(n) hebben hun eigen bvba's of bv's – val ik in het niet en zou liefst eclipseren [verdwijnen] als een ineenschrompelende ellips. Deze tekst is vulgaat [als standaard erkend]. Wetenschappers hebben het over decibel (dB) en dubnium (Db). Na het bal masqué volgt het demasqué. Bij de biljarters ligt een bal soms masqué [niet bereikbaar door bal ervoor]. Een ABC-oorlog dreigt.
2. Hier hebt u nog wat dicteewoorden: een declassé (man) en een declassee (vrouw), declasseren [uit lijst schrappen, overspelen in sport, terugzetten in rangschikking], klasseren [in klassen onderbrengen, (zich) plaatsen], délai [uitstel van termijn], delayeren [van organisaties: ontlagen], deiktisch [ij] (aanwijzend), deïsme [transcendente god die zich na de schepping terugtrekt], dekabrist (decembrist – mislukte opstand tegen tsaar, 1825), dejeunertje, déjeuner dînatoire [uitgebreid koffiemaal, vervangt middagmaal], déjeuner sur l'herbe [picknick], delfische orakeltaal (naar de tempel van Delphi) en Delphi's tempel van Apollo, delicieuze [overheerlijk] delicieuse [fijn gebak], déjeuner à la fourchette [lunch met vlees of vis], uit dépit [ergernis] handelen, meerdere depêches [postzakken], [vero] het departement van Oorlog, hij werkt bij Defensie (het MinDef). We gaan ervoor [GB]. Een beslissing de lege ferenda [volgens toekomstig recht] lijkt minder houvast te geven dan een dito de lege lata [volgens geldend recht]. In de middeleeuwen gebruikte men goedendags [knots met ijzeren punten]. Goedendagzeggen is iemand goedendag zeggen, iemand gedag zeggen. Hij is erbovenop gekomen. De daguerreotypie is fotografie volgens het procedé van Daguerre, op zilveren platen. Komt er nog wat van, wordt er nog gedaguerreotypeerd? Op de Dag (het Feest) van de Arbeid wordt het eenmeifeest (1 meifeest) gevierd.
3. Wat meet deze dartsspeler met een dasymeter [veranderingen in dichtheid lucht]? Jungle en trance zijn vormen van dance. Met dank aan ABBA (1976) kennen we de dancing queen [kan mooi dansen, swingen]. Een decher [dee-chuhr] bestaat uit tien stuks huiden of vellen. Wat was DDT ook alweer? Juist: dichloordifenyltrichloorethaan. Deadliftte [powerliften] hij vaak? Antwoord: gezien het woordgebruik, niet [grapje]. Het debarkeren doe je aan een débarcadère [aanlegplaats, steiger]. De déchéance [tenietgaan van een recht] van de débouchés [afzetgebied, markt] wordt betreurd. Toch weer niet van die decrooïsmen (niet in VD – Herman De Croo), hè? Door daldeeën [alles doen waar je zin in hebt] kom je in dalles [armoede] te leven. De dauphin [kroonprins Frankrijk tot 1830] ging dauwtrappen met zijn à la Daumont [4, 6, meer, 2 aan 2 voor elkaar] bespannen gerij. De stalmeester kreeg later een douw. Hij handelde de credulitate [volgens overtuiging] en de coutume [naar gewoonte]. Een decyl [s] is een alkylgroep afgeleid van decaan. Is er binnenkort sprake van deconfiture, banqueroute, faillite de la science [faillissement]? Aanslibsel is aangeslibde grond. Zijn wij niet allen door God tot aanzijn geroepen? O, Adonai [Heer], help ons!
4. Hij aardde (had een aardje) naar zijn vaartje. De aarden wal lag naast de aardeweg. Zijn achterstepartij was goed ontwikkeld. De vrouwen maakten acrobatentoeren. Wat heeft stralingsabsorptie met adsorptie van doen? Antwoord: niks. Ze hadden een affairetje (van affaire), een affairette. En wat te denken van het diminutief van dat laatste woord: 'affairettetje' [ook: affairetje]? Hadden jullie een adviseusetje? Dit advocatencollectief omvat louter vrouwen. Hij dacht minder ver dan afgronddiep. Afijn, een borrel van Florijn (die kostte drie florijnen)! De admiraal pitsjaarde [een bijeenkomst beleggen] (met) de kapiteins. Moet ik je dit af- of juist aanraden? Zijn zij altoos nog jonge alto's [alternatieveling]? Bij amanda's [amandelbroodje] denk ik aan amandelen. Amahs zijn au pairs uit lagelonenlanden. Allo [hallo], schiet eens op, allo's [allochtoon]! Volgens internet zou alcolade (GB) een soort van eau de cologne zijn. De alia (GB, mv. alia's, letterlijk 'opstijging') is de Joodse emigratie naar Israël of de verhuizing naar Jeruzalem.
5.
Komen aïssen en aïsissen veel voor in de muziek? Sedert Piets
afzijn [afwezigheid]
is de zaak geëscaleerd. Het werkwoord 'afzijn' betekent: nalaten
(maar niet aan
erfgenamen). Het was
afro-optimistisch te denken, dat het afrokapsel de wereld zou
veroveren, te beginnen bij de Afro-Amerikanen. Die Amerikaan rijdt in
een amerikaan. In dat analfabetenklasje
zitten alleen meisjes. Anderszins is hun anders-zijn wel heel
extreem. De Afscheiding resulteerde in de Christelijke Gereformeerde
Kerk, uitgetreden uit de Nederlandse Hervormde Kerk anno
Domini (A.D.)
1834. U beider appendix is verwijderd: u bent uw appendices kwijt.
6. Aperijen [gekheid] leiden tot na-aperij. Een aorist(us) (mv. aoristi) is een werkwoords(tijd)vorm. 'Anus' [aars] heeft als meervoud 'ani' of 'anussen'. Het antibolsjewistische sentiment droop eraf. Toch zouden ze onverrichter zake afdruipen. Die vrouwelijkeambtgenotenbijeenkomst is morgen. Dit riekt naar ambigue [dubbelzinnige] ambiguïteit [guu-wie] [dubbelzinnigheid]. Wie angejiddeld is, gebruikt Jiddische (Jiddisje) woorden correct. Het antentweetal [ante: vierkante zuil die een muur afsluit] sloot de muur beiderzijds af. De anti-Joodse sentimenten van nazi's zijn wijdverbreid en wijd en zijd bekend. Met gedaanteverwisseling is de Avondster de Morgenster. Haar au-pairervaring [au pair] kwam goed van pas. Hij kan goed autorijden. Mag ik een aspirinetablet? De asladereparatie (GB n/s – VD: asla + den) is klaar. Met aspics worden koude gekruide vlees-, vis- of groentegeleien aangeduid. Dat heeft veel voeten in de aarde. Is Asdag hetzelfde als Aswoensdag? Ja. In artefact is 'arte' de (Latijnse) zesde naamval van ars (kunst, mv.: artes).
7.
Daarom is het meervoud van ars moriendi dus ook artes moriendi, en de
vrije kunsten zijn de artes liberales. De aiq.
is de arbeidsinkomensquote.
Zijn armoeiige ouwelui leven met hun armoedje vol kommernis. De AOW
is niet een arbeidsongeschiktheidswet, maar de Algemene
Ouderdomswet.
Is het 'atv' of 'adv'?
Allebei: t = tijd, d = duur. Een AOW'er
met AOW-uitkering leeft van zijn AOW'tje. In dat archeologenklasje
zitten alleen vrouwen. Arganolie is vrucht van de argannoot. Een dor
klimaat is aride. NSB'ers hielden er als
NSB-opvatting op na (T.adv.:
opna), dat ariërs blanke
niet-Joden waren. Daarom heet een ariërverklaring ook wel een
niet-Joodverklaring. We kennen ook Ariërs: Indo-Europees sprekende
Indiërs of Iraniërs. De arro
[arrogante]
arrivé [met
erkende positie in de maatschappij]
Klaas en zijn eega, arrivee Klaasje, zijn gearriveerd (arrivé)
geraakt. De Hoge Raad der Nederlanden is een
hof van cassatie. Hoeveel assisenhoven vallen in België onder het
Hof van Cassatie? Weet ik veel ...
8. Dorien is haar associee en Arthur haar associeetje [associé]. Atlanten [dragende mannenfiguur] zijn telamons, toch? Ziehier, ziedaar, zie overal, ziezo, dat varkentje is gewassen! Kijk maar hiero of daaro. Bij zijn alleen-zijn voelde hij zich zielsalleen. Het zinne- en minnespel was zinnenstrelend. Heb je die Zoetemelkse overwinning toen nog opgenomen? Hij is zopas, zonet, geslaagd. De boeteling toonde zondebesef. Eén zwans, twee zwansen (staarten, GB, VD ook: zwanzen). Loop niet te zwanzen [gekheden uithalen]! Stelletje lapzwansen (VD ook: z – nietsnutten), dat jullie lanterfanters [leeglopers] ook zijn! De Zweden zweedden [behandelen ter ontharing] de huiden en die gezwede huiden werden verder bewerkt. De Zwarte Zeevloot vist vooral op sterletten [soort steur]. Wij houden van zwartewoudham. Een zelfopblaasbaar redding(s)vlot is verplicht. Zurkel is veldzuring. Zona of sint-antoniusvuur is gordelroos. Een zoutwatermeer bevat zout water, geen zoet water. Deze zoutevis (labberdaan) is bijzonder goed van zoutte.
9.
Een zore huid is ruw, schrijnend. Wat regelt de Zondagswet
zoal? In yuca zal een mot niet gaan zitten, in yucca kan dat wel. Er
zijn grote- en armeluiskinderen. De Didachè is een geschrift uit de
eerste eeuw (een
eerste-eeuws(
)geschrift):
'de leer der twaalf apostelen'. Staat in dat dictionairetje ook of er
dinghy's [rubberboot]
en dikdiks [kleine
antilope] op het formaat van
dinky toys [speelgoedautootjes]
zijn? De Deux-aesbijbel ken je toch wel? Bij ballet en dans kun
je developpés [basisbeweging:
been optrekken, etc.] uitvoeren.
Masala is een specerijenmengsel. Het Deuxième Bureau [Franse
militaire inlichtingendienst]
deed onderzoek naar het deuxième bureau [maîtresse]
van de industrietycoon (taikoen
is de titel die in Japan de shogun tegen het einde van de
Tokoegawadynastie aannam). Ze
liep nog in haar deshabillé. Desdochters zijn het slachtoffer
geworden van des, di-ethylstilbestrol.
De IJslandroute is de geldroute ter omzeiling van de btw (via
Icesave?). Hier is
de route-informatie. Wat houdt
rail-routevervoer in? Zullen we
die kruip-door-sluip-doorroute maar pakken? Een katheter kan
weleens een fausse route nemen.
10 Grouten is waterdicht maken. Het kostte moeite, maar we zijn en route. Ken je de Cyprusroute en de Antillenroute? Dit is echt en croûte gebakken. Wegens de naderende oorlog ondernamen zij een déroute [verwarde vlucht]. Waar kom je uit met een banqueroute de la science? Bij een faillissement ... Ik cros en neem bij het crossen altijd de crossroutes op mijn ATB (allterrainbike) of mijn MTB (mountainbike). Hij was nog en déshabillé. Hij was al lang (allang) délégueetje, zij was nog maar sinds kort déléguéetje. Hij was typisch een dégénéreetje, zij een gekend (= Vlaams) dégénéréetje.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten