Dictee – dictees [2336]
Oefendictee 563 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (294)
1. De bourree is een oude, snelle rondedans uit Auvergne. Bedoel je echt bombazijn, of misschien pilo [die twee worden vaak verward]? Zou hij de bokkenpruik ophebben? Zou hij een borrel te veel ophebben? Hij bestelde een pasteitje, een bouchee. Hij wilde zijn hebzucht botvieren, maar zou bot vangen. Een boulingrin is een verzonken grasveld voor balspelen. Een bonjourmadammeke (niet meer in VD) is een dagschone of driekleurige winde. Welke is de loevertzijde [windkant, antoniem: lijzijde – te loever(t) is aan de loefzijde]? Mijn auto heeft een windhapper (grill [grihl] of grille [grie-juh]), Hagenezen zijn het (volgens Amsterdammers) [Hagenaars]. Een windharp is een eolusharp, de god van de wind is Aeolus. Een windjak (windjekker) is meestal gemaakt van Egyptisch makkokatoen [ook: mako, vgl. voile]. Makoré is een houtsoort uit tropisch West-Afrika. De windmaand is ventôse [zesde maand Franse Republiek]. Een cowpertoren is een windverhitter. In het denkbeeldige Winjewanje (Wingiewangie – denkbeeldig land) vinden wonderlijke zaken plaats [luilekkerland: winjewanje, wingiewangie]. In de winkel van Sinkel is alles te koop.
2.
Op Nova Zembla kun je de Winkelhaak [sterrenbeeld
Norma] nooit zien. Het
truckstelsel houdt gedwongen winkelnering in [arbeiders
in goederen uitbetalen].
Winkelskijken is statten. Ze woont in die
winkel-wandelstraat. Een
action de jouissance is een bewijs van
aandeel in de (over)winst.
Let op: jouïssance is vruchtgebruik.
Wilfen (what
was I
looking
for?)
is hetzelfde als winozzen (winoz:
waar was ik
naar op
zoek?).
Nog geen knoop van mijn gulp, voor de Winterhulp [zgn.
voor behoeftige burgers, in feite de NSB, WO II].
Wil je deze winterjannen [stoofperen]
stoven? De Winterkoning [Frederik
V van de Palts, die in 1619-1620 (een
winter lang)
koning van Bohemen was, ook: Sneeuwkoning]
kon niet vliegen, díé winterkoning [vogel]
wel. De Winterspelen zijn onderdeel van
de Olympische Spelen. De winter-WW
[Werkloosheidswetuitkering]
wordt ook vorst-WW genoemd.
Het
winti-ensemble [winti:
godsdienst] speelde wintiliederen
bij de wintiprei
(ee)
[dansfeest,
in trance]. Zijn privé-ijdelheid
was grenzeloos. Hé, zit er geen taugé
in die loempia? Een to(f)felemoon
is een katholiek, 'to(f)felemone'
of 'tof(f)elemoons'
is katholiek (bijvoeglijk
naamwoord). Ulcus durum is harde
sjanker en ulcus molle zachte, malse of weke sjanker [syfilis,
lues]. Wisi [SR]
is zwarte magie.
3. Op veel bureaus wordt burotica [elektronica en IT] gebruikt. In Brazilië beoefenen ze het capoeira [kaa-poe-wee-raa] (zelfverdedigingstechniek). Kun je met briquets (aansteker: nee, die zijn niet brique! = steenrood) briketten aansteken? Heb je weleens in een broughampje [broo-wuhm] (rijtuig) gezeten? Broederscholen kunnen wel zusterscholen hebben, zustersscholen geen broederscholen … Brouilly is een bekende beaujolais. Bucephalus [specifiek], de bucefaal [alg. strijdros] van Alexander de Grote, vertrapte de buddleja's [vlinderstruik]. De slaven volgden de Byzantijnse onderdrukkers slaafs. Een butoh [oe oo] is een Japanse dans. Waar dient burowwater [oe oo] voor [kompressen, desinfectans]? Wat een schattig cache-potje [sierpot om bloempot]! De brønsted- en de hammettrelatie (niet meer in VD) zijn beide vrije-energierelaties. Een hamei is een hekwerk voor een poort. De WISC, Wechsler Intelligence Scale for Children, is een intelligentietest voor kinderen. De WIR [NL: historisch: Wet op de Investeringsrekening] hielp het bedrijf om wireless internet te krijgen. Wiseguys [weet alles beter] uiten vaak wisecracks [kwinkslag].
4. Is deze wissel [opdracht tot uitbetaling van zekere som] een lang- of een kortzicht? Een wisselarbitrageant voert valuta-arbitrage uit. Een avalist staat borg voor een aval [wisselborgtocht]. Het witte leger in Rusland bestreed het rode leger. Het Rode Leger was dat van de Sovjet-Unie. Witte Zaterdag en [Witte] Zondag, ruim een week na Witte Donderdag, zijn de zaterdag en zondag na Pasen (beloken Pasen). De Witte Terreur [vervolging aanhangers Napoleon na Waterloo] is de terreur blanche [ook wel algemeen: witte terreur]. Ze verkopen daar Delfts wit en blauw. In de politiek moet je with-it [erbij] zijn. De norbertijnen worden ook wel als witheren aangeduid. Woela (ik zweer het – straattaal, ook: wollah)! De woedoe is de rituele reiniging voorafgaand aan de salat (vijfmaal daags islamitisch ritueel gebed). Kijk, dat is nou de roze of rosse woelmuis. Een woestijnvos is een fennek [mv. fenneken, fenneks]. Die wokkok(!) doet het goed. De Grijze Wolven vormen een extreemrechtse Turkse groepering. De term 'jonge wolven' is een synoniem van 'jonge turken'. Wie naar de Wolf [sterrenbeeld] omhoogkijkt, ziet de Lupus. Calx is een poedervormig residu.
5.
Een calvarietocht heeft wel iets van iemand de Calvarieberg op
leiden. Candidiasis is een candida-infectie [schimmel].
Candide [argeloos,
onschuldig] keek hij in de candid
camera [verborgen
camera]. Het calicivirus
veroorzaakt gastro-enteritis [buikgriep].
Hij was horende doof en caligare in sole [ziende
blind]. Cachaça's
[kaa/ah-tsjaa-saas]
zijn Braziliaanse drankjes. Een cachelotje
[oo]
is een potvisje. De gekwetste huid bultte nogal. Op Freek Braeckman
(niet in wdb.)
is het bekende Vlamingschap (BV-schap)
van toepassing. Een CABG-operatie
(coronary
artery
bypass
grafting)
is een bypassoperatie. Dat is een kwestie van cadensen en cadansen.
Die Cahorse kooplieden [streek:
Cahors] verpatsen [rode]
cahorswijn.
6.
De burosaurus [monsterlijk
persoon met fossiele denkbeelden]
zat rustig te kijken vanachter zijn bureau. Ze droeg alleen een
cache-sexeje [driehoekig
lapje voor geslachtsdelen].
Caliet is een buitengewoon sterke en harde legering van
ferroaluminium en nikkel. Wat weet je van het lycopodium [stof,
de ... is
een plant], de euforbia
[wolfsmelk]
en het christoffelkruid [zwarte
gifbes]? Op een dambord kun je
het wolfsspel [één
schijf (de
wolf) moet
een linie van 5 andere (de
schapen)
doorbreken] spelen. Spelling is
subtiel; denk maar aan wolfstand (wolventand)
en wolfsstand (wolvenstand).
Zijn Kaapwolken (Kaapse
wolken) te eten? Antwoord:
Kaapwolken zijn twee sterrenstelsels, Kaapse
wolken is ook
een nagerecht. En is Kaapse wijn of kaapwijn te drinken? Vast
wel. Wolkaarde [kaarde,
gereedschap van wolkammers] kun
je niet opscheppen. Wat doet een nefoscoop [wolkenhark:
instrument om de drijfrichting van de wolken te bepalen]?
Een wolkersvrouw (niet
meer in VD) kent geen schaamte [à
la Jan Wolkers]. Is bukskin
[wolleer]
wel wollegoed? Een mangalitza is een
wolvarken. De Woman is de World
Organization of Mothers
of All Nations.
Met teratoliet wordt Saksische wonderaarde bedoeld. In het annus
mirabilis (1666),
dat wonderjaar, won Michiel de Ruyter de Vierdaagse Zeeslag. Jij hebt
toch geen wonderjock [corrigerende
herenonderbroek om het geslachtsdeel groter te doen lijken]
nodig, Karel? Een wood is een golfclub (hout).
7.
Het naar Alice in Wonderland genoemde
alice-in-wonderlandsyndroom
wijst op metamorfopsie [gezichtsstoornis:
voorwerpen misvormd zien]. Zonder
het Woningfonds [voor
gesubsidieerde woningbouw en – renovatie]
had deze Vlaming die woning nooit gehad. De Woodbrookers
[protestantse
stichting gericht op religieuze verdieping – Quakers]
zijn weggefuseerd. De Woonruimtewet is achterhaald. Hij woont in een
soort pipowagen [woonwagen].
Hebben deze dictees nu echt iets van logorroe [woordenvloed]?
De auteur geeft immers blijk van een grote verbositeit
[woordenrijkdom].
Zeg eens eerlijk: welke woorden veroorzaken bij jou woorderotiek (is
dat soms woordneuken?).
Morgenochtend graag een wake-upcall: om zeven uur graag [letterlijk
dus]. Bij judo betekent w.o.p.:
wint op
punten. 'Bezanté' komt uit de
heraldiek; een bezant is ook een oude gouden Byzantijnse munt (twee
dukaten). Het clenbuterol is een
tot de bèta 2-agonisten behorend antihoestmiddel. Zijn cilicium
[haren boetekleed]
werd door een cingulum [wit
koord priester] bijeengehouden.
Rome noemen sommigen caput mundi [hoofdstad
v.d. wereld].
8. Een türbe is een grote torenvormige graftombe uit de tijd van de Seltsjoeken en een turbe een grote menigte. Die cassante [overmatig kritisch] karottentrekker (carottier – fopper, lijntrekker) was bedreven in het carottespel [biljarten, verdedigend]. De ceanothus is een sierheester uit de wegedoornfamilie. Hij droeg geen simili- maar cantillegouden epauletten. Is de cérémonie protocolaire al geweest? Hij had nogal calleuze [eeltige] voeten. Wist je, dat callanetics hetzelfde is als calisthenics [fitness op muziek]? Is dat nu een canopenveld [asurn, lijkvaas]? Hij had iets met de cantinière [marketentster, kantinehoudster]. Voltaire typeerde Holland en de Hollanders met: canaux, canards, canaille (kanalen, eenden, schelmen). Je zult als predikant maar canere surdo (voor dove oren preken). Wat denk je: zijn 'capsuultje' en 'capsuletje' allebei (alle twee) goed? Ja. Hij heeft Castiliaanse en Sevilliaanse zakenrelaties. Ernstige kunst is sévère [streng]. We zullen even ruggespraak houden. Hij had een oostenrijker, een voordeeltje. Shakespeare: words, words, words! (Woorden, woorden, (niets dan) woorden.) Wortel-en-stokmethode? Wijze van gedragsbeïnvloeding waarbij gewenst gedrag wordt beloond en ongewenst gedrag bestraft! Denk bij 'wortel' aan paard.
9. Zo maar een paar wortels: altheawortel [kaasjeskruidfamilie], cassavewortel [maniok], ipecacuanhawortel [kina-achtige plant met braakwortel], kavawortel (ook: kawa!) en salepwortel [tegen diarree]. Rizomanie veroorzaakt haarwortels aan suikerbieten, grondstof voor bio-ethanol (groene diesel). Een rizoom is een wortelstok. Een etymon is een stamwoord. De Zwitserse kantons Uri, Schwyz, Unterwalden en Luzern zijn Woudkantons. Zien Milanezen in Milaan ook weleens milanen [wouw] vliegen? Een wouwou is een zilvergibbon, krawkraw [aa] zijn cassavechips. Enkele wetten: WOZ (Wet Waardering Onroerende Zaken) en Wp (Wet Personenvervoer). Welke is ouder, de méthode champenoise of de dito traditionnelle?
10
Verder nog: WPG (Wet
Prijzen
Geneesmiddelen),
WPO (Wet
op het primair
onderwijs)
en Wpr (Wet
Persoonsregistraties).
De godin van de wraak is Nemesis (de
wrekende gerechtigheid). Het
werkwoord 'verlijeren' [naar
lij afzakken] kom je in het
scheepswezen tegen. Een wrak kan een wrak [gehavend]
schip zijn. Leven we nu in een
W-recessie [dubbele
economische dip]? Opzoekitems:
WRR [Wetenschappelijke
Raad voor
het Regeringsbeleid],
WSF [Wet
op de Studiefinanciering],
WSNP [Wet
Schuldsanering
Natuurlijke
Personen],
WSNS (Weer
Samen Naar
School),
WSW [Wet
op de Sociale
Werkvoorziening],
WTC [World
Trade
Center]
en WTO [World
Trade
Organization],
wtf [werktijdfactor,
what the
fuck],
W.t.N. (west
ten
noorden)
en W.t.Z. (west
ten
zuiden),
WUB [Wet
op de Universitaire
Bestuurshervorming],
www [world
wide web],
WZW 2025 (westzuidwest)
en wubo [waarschuwingsinstallatie
bij uitzichtbelemmerende
objecten].
Bestaan wuppies? Ja:
popjes [world
unique
promotional
product
identity &
emotion].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten