Dictee – dictees [2353]
Oefendictee 551 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (306)
1. Hartritmestoornissen worden bestreden met flecaïnide. Flecteren (inflecteren, ook: declineren) is verbuigen en inflectie dus verbuiging [taalkunde]. Een reflectant reflecteert op een (personeels)advertentie. Zelfreflectie [wie ben ik?] kun je leren. Schrijf je 'accent circonflexe' zelf met een circumflex? Nee. Een babinskireflex is een voetzoolreflex. Wat is de cremasterreflex [de cremasterspier zorgt ervoor dat bij koude de testes = mv.; testis = zaadbal – zich optrekken naar de liesstreek]? Deflexie is het verloren gaan van buigingsuitgangen (ten faveure van een voorzetsel). Een flexwerker is flexibel. Flexie is een overkoepelend taalkundig begrip [verbuiging en vervoeging]. Een genuflex is een kniebuiging. Inflexie is de buiging van de stem. Een pylorusreflex treedt op bij de (het) maagportier [openen, sluiten]. Het Oranjehuis is het huis van Oranje. Het Koninklijk Huis is [staatsrechtelijk] beperkter! Met de heilige uit Assisi wordt de Heilige Franciscus bedoeld. Bij het huiswerkmaken moeten leerlingen hun huiswerk maken. Het Rode Kruis moest hulp verlenen [er was hulpverlening]. Is er nog menthol [hoofdbestanddeel pepermuntolie]?
2.
Ik verwar het hutchinson-gilfordsyndroom (progeria
– snelle veroudering) te vaak
met het syndroom van Guillain-Barré
[guillain-barrésyndroom,
GBS,
spieren ---
> verlamming]. Een arboarts
voert namens de Arboraad de Arbowet uit. Op Vaderdag kreeg ik een
vaderdagcadeau. Hij is van het semi-intellectuele type. Heb je al
uitgeplozen [VD
ook: uitgepluisd], wat het
verschil is tussen een mamba [slang]
en een mambo [dans]?
Een ikstern is een visdiefje. Hij woonde extern.
Het creutzfeldt-jakobsyndroom
(afkorting CJD:
Creutzfeldt-Jakob
Disease)
is verwant met de gekkekoeienziekte (BSE
– boviene
spongiforme
encefalopathie),
scrapie [schapen, schraapziekte]
en kuru
[oe]
(kannibalen Papoea-Nieuw-Guinea – met
ataxie: de spieren doen het niet meer).
Een andere aanduiding ervan is ziekte van Creutzfeldt-Jakob. Het
opsteken van langejaap [middelvinger]
wordt meestal niet gewaardeerd. Die eilander hield ijslanders [pony].
Een zekere rooms-katholieke lekenorde heet 'de
Vrouwen van Nazareth' – Graalbeweging.
De hypofyseoperatie is geslaagd. De
ichtyologie houdt zich niet met ichtyosaurussen bezig (wel
met vissen). De jakobieten zijn
leden van een christelijke kerk [Syrië,
monofysitisme: Christus alleen goddelijke natuur].
Een jakobijnenmuts is een Frygische muts. Een jankrent is gierig.
3. Alle jakob-evertsens zetten gewoonlijk grote ogen op. Dit filetje [lee] van een jakobje [jakobszalm] smaakt verrukkelijk [Je kunt ook in een filetje staan]. Een sjako is een militair hoofddeksel. De Jakoetse (Jakoetische) volksstam is Turkstalig. Die janongeluk heeft al 12 ambachten gehad. Ome Jan (janoom) is de lommerd. Aan een janpappelepap heb je niets. Het janhagel [gepeupel] nuttigde janhagel [zekere brosse koek]. Je moet eerst iemand het graf in prijzen voordat je hem de hemel in kunt prijzen. Braziliaanse inséparables (agapornissen, agaporniden, lovebirds) zijn inseparabel [onafscheidelijk]. Ik maakte instantane [onmiddellijk, direct] instantanés (instantaneetjes – momentopname). Instrumentvliegen is blind vliegen, zeg maar: blindvaren op de instrumenten. Je kunt een open deur intrappen (actum agere, jugulare mortuos) en het gas, de koppeling, de rem intrappen. Je kunt heel goed ergens in trappen (ook in de poep), ergens in tuinen(!), ergens in lopen, ergens in tippelen, ergens instinken en ergens in vliegen.
4. Je kunt over iets inzitten en ergens tot je nek aan toe inzitten. Je kunt er de pas in zetten, maar ook ramen of een melodie inzetten. Je kunt aarde en deuren intrappen, maar ook iemand de grond in trappen. Een jako is een grijze roodstaart. Een jacobus (ook: kobus) is gewestelijk een visdiefje. Ach toe, vertel het verhaal van Simson (Samson) en Delila nog een keer! Het talliet katan (meervoud: talitot ketanim) is een klein gebedskleed. De moutan [oe] is een als sierplant gekweekte heester (Oost-Azië). De leviathans [monsterachtig waterdier: krokodil?] komen voor in Job 40 en 41. Een harmattan is een droge wind op de kust van West-Afrika [zandstorm]. Coltan bestaat uit columbiet en tantaliet. De capstan is de bandtransportas bij bandrecorders en cassettedecks [toonas]. Waar is mijn sporttas? In Bhutan hebben ze geen bantoestans (thuislanden). Een soempit (mv. soempitan) is een Indisch blaasroer (blaaspijp). Een liwan is de omlopende galerij om de binnenhof van een moskee.
5. De Bhagwanbeweging is gesticht door de Indiase goeroe Bhagwan Shree Rajneesh. Een halsketting met zijn portret is een mala. Zijn volgelingen heten oranjehemden, rajneeshies of sannyasins. De immortels zijn lid van de Académie française. De strobloemen vormden een immortellenboeket. Dat schrijft hij implicite [èhm – = impliciet] ook. Hoe werkt het impsysteem [bridge: international match point = internationaal wedstrijdpunt]? Bij de Inca's had je veel mannen in bonis. Die gaven je soms een bonus. Deze fabriek is nu improductief [ihn]. De impresario gaf zijn eerste impressie. Het moest in allerijl, in aller haast. Heipalen kun je heden ten dage met een draaiende beweging de grond inboren (in boren), mensen of hoop de grond in boren.
6. Wat stelt zo'n casuele voorwaarde voor? De incineratie (lijkverassing) kwam als een verrassing. Casu quo (c.q.) wordt vaak gebruikt als respectievelijk bedoeld wordt. Wie is de oudste in anciënniteit? Wat houdt die in-esseperceptie in [= werkelijk bestaand – in esse – antoniem: in posse]? Hij bestudeert momenteel het Indochinees en het Indo-Europees. Indertijd was ik nog wethouder, dat verdiende toentertijd [uitspraak: d, nu, 2018 ook: toendertijd] goed. Ze was als een ingénu [bnw. onverbogen] bosnimf met een ingénuekapsel [znw.]. Is deflexie [verloren gaan buigingsuitgang] het tegenovergestelde van inflectie [verbuiging, taalkunde]? Ja, dus. Bij Ingoesjetiër (niet in wdb.) vergeet ik altijd een gemodificeerde t-dief te zijn. De recessie heeft er flink in gehakt. De politie heeft op de demonstranten ingehakt. Hij lijdt aan ingewandsstoornissen en die leiden tot congestie [opstopping]. Zedrakken (paternosterbomen) hebben dodelijk gif in de besjes. Hij was in de laatte: de verlate bezoeker trof een verlaten gebouw aan. Hij kon de call of the wild niet weerstaan.
7.
Hij kreeg het consilium abeundi (raad
om te
vertrekken, onderwijs, meervoud: consilia abeundi).
De geschiedenis vermeldt drie forestiers [voorganger
eerste graaf van Vlaanderen]. Ze
ontmoetten elkaar vorige week toevallig in the middle of nowhere.
Ovovivipaar is eierlevendbarend. Een refusenik is een Joodse
Sovjetburger die niet weg mocht. Bij de take-off (van
een vliegtuig)
bedacht hij dat de successierechten nog niet voldaan waren. Hij heeft
de krijgsdienst vaarwelgezegd. Hij is van God en alle heiligen
verlaten. De krabpaal stond naast de schrobput. De jongen in het
slobpakje reikte naar de sliptongetjes. Jouw reactie is wel erg
tardief [te laat].
Het
back-upbestand is verdwenen! De schoenmaker had een rispbeen
[werktuig voor
rand nieuwe schoenzool]. Deze tv
heeft een settopbox [zekere
decoder]. Is dit up- of downbeat?
Een wespbij is een koekoeksbij. Zittend op de zit-slaapbank unzipte
hij het zipbestand. Op een Amerikaans oorlogsschip zie je vaak de
crewcut [korte
haardracht]. Tot slot (ten
slotte): pickwicksyndroom
[stokken
ademhaling tijdens slapen: (slaap)apneu,
apneusyndroom, OSAS
= obstructief
slaapapneusyndroom],
back-wounding calumny [in
de rug wondende laster], duckwalk
[huppelpas,
rock-'n-roll, Chuck Berry] en
picknickweide.
8.
De japanoloog bestudeerde het Japannees.
Een Japanse aralia is een vingerplant. De Indische azalea is een
niet-winterharde potplant. Een zeker konijnenras behelst de
japanner en een zakjapanner kun je in je zak steken. Is dat
namaak-Japans? Een Japanse parasolden [den]
is een zekere bonsai. Wat doet een Japanse reuzenkrab onder een
Japanse toverhazelaar? Wat vliegt daar door het struikgewas?
Een ik-weet-niet-wat, een je-ne-sais-quoi. Een jarl is een
zeekoning. De pelgrims wezen met hun jakobsstaf naar de Jakobsstaf
(Gordel van
Orion). De jahilia is het
voorislamitische tijdperk. Ixia's zijn Engelse zwaardlelies.
Fayalobi's zijn Surinaamse sierheesters.
De iui
[ie-juu-wie]
is de intra-uteriene
inseminatie (een
vorm van ki
– kunstmatige
inseminatie).
Vroeger betaalde je in het Bargoens met een joetje (Jodenduits,
Jiddisch, Jiddisj: joed is 10).
De Wandelende Jood is de aanduiding van Ahasverus. Zij praatten
vroeger joods (met
een Joods accent!).
9.
Die vrouw woont in een Joods bejaardentehuis. Het joodgetal [chemie]
is niet het getal der jodengenoten (proselieten,
zeker:
niet-Joden). Een Jodenster
is een davidsster (GB
ook: davidster).
Zevenmaal is Jodenrecht. Dat was een jodenstreek en toen gaven ze ook
nog maar een jodenfooi. Waar ging die Jodenmop over? Sam en Moos! Wat
je zegt, daar kan ik best in komen, maar je plannen, daar zal niets
van inkomen. Hij inktte zijn kroontjespen opnieuw. De psychiater kent
alle ins en outs van ups en downs (ups-and-downs).
Het ID is het intelligent
design. Het was intreurig en intriest:
de arbitrageant was een intrigant.
Het io vivat zingen is io-vivatten. Ik weet niet, of er
loonsverhoging voor je in zit. Ipso facto is noodzakelijkerwijs (door
het feit zelf) en ipso jure
volgens de wet (rechtens).
De super-pg is de voorzitter van het
college van procureurs-generaal.
Een bijzit: iemand die erbij zit? Nee:
concubin(e)!
10. Zullen we een reine-claude eten? Baarle-Hertog is vanuit Nederlands perspectief een enclave, vanuit Belgisch perspectief een exclave. Mytilotoxisme is mosselvergiftiging. Is dit een tyltyl-, mytyl- of tyltyl-mytylschool? Woon je in die koudekarbonadebuurt? Dan eten ze daar geen karbonaadjes (karbonadetjes). Voor de geest roepen is evoceren (ook: evoqueren). Hij strooit graag met jeux de mots [woordspelingen, enk.: jeu de mots]. Ik mag dat wel, dat heitres Franzosenvolk (die fransozen toch). Daar werd heel wat afgejij-joud. Zijn jolie-laides [lelijk van een aantrekkelijke onregelmatigheid] nu aantrekkelijk, of juist niet? Vader en moeder kabassen [boodschappen doen?] vaak.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten