3298 Dictee vrijdag 02-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (957)

Dictee – dictees [3298]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (7), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (957)

Oefendictee november 2017 (7)

1. Ik behoor kennelijk tot de osd, ons soort dicteenomaden. De jabroer (jaknikker) bracht een ja-stem uit. Een jab is bij boksen een punch. Je hebt een mooi jabotje [plooisel, geplooide strook] op je jurk. Het ja- en neekamp voerden hun bekende ja- en neecampagnes in de strijd om de ja- en nee-stemmen. Jammie, wat is dat lekker. njamnjam (mjam, mjammie, nomnom, nomnomnom, jammie)! De jakobieten waren: 1) aanhangers van het monofysitisme [Christus alleen goddelijk, niet menselijk] of 2) aanhangers van Jacobus II van Engeland (en jakobijnen vurige democraten of (vroeger) dominicanen). "Hebben jullie een nee-neesticker" [nee/nee-sticker] is een ja-neevraag
[ja/nee-vraag], ook als het antwoord 'neenee(nee)' is! De (d)jaran kepang (uit het Javaans?) is een Javaanse dans waarbij men gevlochten stokpaarden berijdt, in trance raakt en dan het gedrag vertoont van bepaalde dieren, zoals paarden, tijgers, slangen en apen (dit is dus geen javanisme en zeker niet dat van de javamens!). De tweeling (uiteraard twee-eiig) vierde hun zijn feest als waren ze jarige job en jarig jetje: beiden hadden ze hun jawoord nog niet vergeven. Bleekwater heet ook wel (eau de) javel. Zijn karkó's [kroonslak] (GB) grote zeeslakken, een carco [VD] lijkt hetzelfde te zijn.

2. Is die jazza nieuw als jazzzangeres [vrouwelijke jazzmuzikant]? Een janet mag je ook 'jeanet' noemen (homoseksuele man). De beide zaken werden gejuxtaponeerd [naast elkaar geplaatst]. Wie onverschilligheid tentoonspreidt, vertoont je-m'en-foutisme. Jeu de boules spelen is jeu-de-boulen. De vragende je-vorm krijgt meestal geen (extra) t: dat heb jijzelf jezelf toch wel aangeleerd? Die jeugdzorg is je van het. In Suriname hebben ze het Jeugdparlement. Hij zit in een jji (NL: justitiële jeugdinrichting (jeugdgevangenis)). De jij-bak ging over jijen en jouen (en ook over uitjouwen). Het woord 'jid' is Bargoens voor 'Jood'. Een jock is een dj (diskjockey). Joechei, 't was in de maand van mei. Hij leed aan Jodenhaat en gaf dus maar een jodenfooi. Een joert(e) of ger is een zekere nomadische Kirgiezen- en Mongolentent. Joh, bedoel je een johannieterridder?

3. Die jonggestorven man hield van jong belegen kaas. Hij kickt op jonathans en jonagolds, zeker na earl grey (earlgreythee) en ook als het geen Jom Kipoer is. Het jonassen met die jonas [pechvogel] is naar Jona(s) genoemd. Jij bent nog jong, al ben je geen twintig meer. Jottem, dat gaan we doen! Haar ware jozef bleek een kuise jozef te zijn: dat leidde tot een jozefshuwelijk. Een judaskus bezegelde zijn lot. De juriste en al haar feminiene collega's hadden een juristenbijeenkomst. Geef die jutezak (juten zak) eens aan, wil je? De juryuitspraak was gunstig voor hem. Voilà, je jackrussellterriërpuppy. Een kachu is op de Antillen een koehoorn, een traditioneel muziekinstrument. De kaisoi is een koolsoort als bladgroente. Nederlanders eten een kaiserbroodje, Duitsers een kaiserbrötchen. Een ka'i òrgel is een draaiorgel [Antillen]. Ik ga die rekening van Jan Kalebas [is niet wijs uit te worden] voorlopig niet betalen. Mooi, die kalken knikkers!

4. De kalief heerste over zijn kalifaat. Op het kamerbrede tapijt werd de motie Kamerbreed aangenomen. Feyenoord en Ajax hebben kamp op gespeeld [zonder te winnen of verliezen]. De meerkamper verbleef in een camper. Hij kreeg een klap op zijn kanis [kop, hoofd]. Het woord 'kapo' komt van Kamppolizei. Karet is rubber en een caret is een dakje (accent circonflexe). Met de karpattenziekte heb je op de Antillen teken. Een kashupete is een cashewnotentaart. De betaling voor de kassalade ging in de kassalade. Een kasyu (GB) is een kasjoe (VD; GB: katsjoe) [cashewnoot]. In dat huishouden van Kea vlogen heel wat kea's (papegaaien) rond. Hij sloeg een reuzenkemel [flater, bok]. Koffie met keksi (cake), lekker! Hij haalde kielekiele de eindstreep. Ken je de boom kibrahacha [boom, Curaçao]? Vlak bij ons huis in Middelburg staat een thomashuis [Thomas, zoon van Hans van Putten]. Geef mij maar kip kerrie, dan maak ik er kipkerriesalade van. Een kipper is een brado [kipperet, haring] of een kiep- of stortkar.

5. Wat betekent 'kinsena' [Japans: 'van de moderne tijd' of Spaans: 'veertien dagen']? En betekent 'kipashi' een heel brood? Ja. In SR staat 'kiut' voor 'fraai' [vergelijk: cute]. Is dat nou het prototype van een houten klaas, een droge klaas of een olijke klaas? Ik wil graag een klaasjes- of dirkjespeer. Een klapchi is een rotje. Onder het oogsten van de klarun [groente] werd er klaroen [trompet] gespeeld. Die atleet is een klas(se)bak. Die klassespeler is hoofdklassenvoetballer. Hoe heet dat in het klassiek Arabisch (en in modern Hebreeuws of vulgair Latijn)? Die klerenkast had zich in de kledingkast verstopt. Voor weinig geld wordt je verhaal in kleinkapitaal gezet. In SR vindt men nog kleinlandbouw. Wat klerikaal is, betreft de clerus [rooms-katholieke geestelijkheid, clergé – èh]. Ze hebben een klik (match).

6. Klezmorim [mv.] spelen klezmer(jazz). In onze inpandige garage zit een klinket (loopdeur). Ze maakte een schattig knicksje (niet in haar niksje!). Hij gaf zichzelf een klap voor z'n kneiter [hoofd, kop] vanwege die knijt [kriebelmugje]. Een kob is een kobwaterbok. Een kob is ook een kobmeeuw (zilvermeeuw). Een koekepeer [onhandig persoon] past niet op koekebrood. Een kofimama [GB: schaduwboom op koffieplantages; VD schrijft: koffiemama] heeft geen kinderen, maar takken. Nu is Engels feitelijk de koine [kohj-nèh] [algemene omgangstaal] (en in de toekomst het Chinees?). Een kokolampu is een blikken olielamp. Een kokosorgeade [drank] kun je drinken. Bij het koppeltjeduike(le)n aan de waterkant raakte hij geheel kopje-onder. Hij was de kop van Jut omdat ie er bij de kop-van-jut niks van bakte. Stuur mij s.v.p. een kopie conform (cc), wil je? Dat motief doet Korinthisch aan. Een koredor is een gang (vergelijk corridor). Komaan, kom op! In BE is een kortverhaal een kort verhaal, een short story, een novelle. Een kotkoti is een veenmol. Hij kan piano-, viool- en contrabas spelen (en ook nog chapeau bas – de onderdanige).

7. Lusten jullie krabsla [salade met krab]? In SR betekent krabita-anu hebben: 1) slechte handen hebben bij het knippen van haar of 2) alles wat men aanpakt, doen mislukken. Een koralenketting is vast ook een kralenketting. In het Kranshigebouw op Curaçao huist de afdeling Burgerlijke Stand aldaar. Krapaolie komt van de krapboom.
Krapé-eieren komen van zekere schildpadden. Hoe schrijf je krawkraw [kraa] tegenwoordig (chips van de cassave – vroeger: kraukrau). Een krioyo [bnw.] gerecht komt uit de Curaçaose keuken. Niet iedere kritische criticus heeft weet van het begrip kritikaliteit [kernreactor]. Na croquet spelen is het goed kroket eten. Over taal en de god Kromanti hebben GB en VD nog een appeltje te schillen [GB: K, VD: k – 2023 allebei kleine k!]. Hij ging liever kruip-door-sluip-door [bnw., bw. gebruikt]. Wanneer was de Kinderkruistocht [1212]? Hoeveel staties heeft een kruisweg [14]?

8. Een krutu is een vergadering, beraadslaging. Een KSA'er behoort tot de Katholieke Studentenactie. Een kuarta is een muziekinstrument en een kudzu een plant (bodembedekker). Met 'beiderlei kunne' wordt 'beide kunnen' [geen eind-n uitspreken] bedoeld. Ze woont zolang in een moeder-en-kindhuis. Een kulaman staat voor op een korjaal (hij staat voorop). De palmboom kumbu levert vruchtensap. Een kunukuhuisje staat op het platteland (buiten stad en dorp). Een kunukero is een boer. In een kursaal kun je geen kür (kuur) rijden. Hij heeft vroeger heel wat kwajongensstreken uitgehaald. De kwasibita is de kwassieboom [en levert een koortswerend middel]. De kwihi is een mimosa-achtige plant. De Kwinti's zijn zekere bosnegers en die spreken de taal Kwinti. Kwikwi's zijn zekere vissen [met beenplaatjes]. Het Kyotoprotocol [t.a.v. broeikasgassen] dient gerespecteerd te worden.