Dictee – dictees [2830]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 210, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (647)
1. De once-eenheid is het twaalfde gedeelte van het vroeger gebruikte medicinale pond. U wist, dat onchocerciasis rivierblindheid is? Wat is het nu: onconformistisch of non-conformistisch? Onze specialisten zijn on demand (op afroep) beschikbaar. Een onderbalk, een architraaf, bevindt zich onder de (het) fries. Een onderflens is het onderste gedeelte van een [kapitaal!] I-profiel [zoals L-profiel]. Onderhuids is subcutaan, hypodermaal. Waarom heet een onderdoortje ook wel een achterommetje? Waar is mijn (gele of rode) lieb? De Onderwijsraad is door de minister van Onderwijs ingesteld. De onderwijswethouder (wethouder – van – Onderwijs) van Rotterdam sprak hem daarover trouwens aan.
2. Ondeskundig is niet ter zake kundig. Een on-dit is een gerucht. Een onduline is een golvende kromme lijn waarvan de bochten elkaar zeer dicht benaderen, een slangenloop. Dat onechie [volkstaal: onecht kind, bastaard] van jullie is toch nog goed terechtgekomen. Het betreft een in onecht geboren kind. One for the road [afzakkertje, 'eentje voor onderweg'] , en hij klokte het glas jenever naar binnen. Het begrip oneirisch heeft betrekking op dromen, oneirodynieën zijn nachtmerries. Ongelijkstijligheid is heterostylie [bloemen]. Een ongeluksvogel vliegt niet, maar is een porte-malheur (onheilsbode). De Satan is de zoon der ongerechtigheid.
3.
Soldaten noemen tomatenpuree een blikje ongesteld. O ja, de oneet
(niet meer in VD)
heet gewestelijk de lidrus. De slaaf viel bij zijn heer in ongenâ.
Een ongle-bleu is een cultuursnob. Mijn vrouw lijdt aan
oniomanie, koopziekte. De onnozele Hals
[betwistbaar]
verkocht zijn eigen schilderij voor veel te weinig.
De onnozele-kinderendag is de feestdag van Onnozele-Kinderen
[kindermoord
Bethlehem
(VD;
NBG: Betlehem)].
Een onomasticon is een naamboek. Wie aan onomatofobie [ziekelijke
angst voor woorden en namen]
lijdt, is zelfs bang voor de onomatopoësis [woordvorming
door klanknabootsing – vb.: koekoek].
Ben je niet oprecht, dan ben je deloyaal. Met de Onoverwinnelijke
Vloot bedoelen we de Spaanse Armada van 1588. Een iniquiteit is een
onrechtvaardigheid.
4. Onrein
is besmet, on-Reins, wat Rein niet geschreven heeft
(on-Rijns
betekent dat iets niet van de Rijn is).
Een tevreden roker is geen onruststoker, geen stokebrand. Voor de
onzen geldt 'ons kent ons'. Die zou men Ons Heer (de
heilige hostie) geven zonder
biecht(en)
[ziet er
vroom uit, maar is dat niet]. Bij
osm (ons
soort
mensen) [oo-wèh-sèhm]
geldt de ons-kent-onssfeer. De entartete Kunst [kon
niet als nazipropaganda dienen] vinden
wij geen Kunst met een grote K. De Koning [grondwettelijke
aanduiding] heeft het recht de
Kamers der Staten-Generaal te ontbinden, dat is dan een
Kamerontbinding. Hij nam voor zoete koek aan, dat ontbijtkoek als
zoete koek geslikt wordt. Ontgoocheld constateerde hij dat de
gegevens ontgoogeld [van:
Google] waren.
5. Off the record, on the spot, on the rocks, het leven on the wild side: zwart-op-wit onthoudt wel. Ik geniet zeer van mijn DAF'je van het merk DAF. Ik heb heel wat wild gedood en de niet-sacrale beesten daarna zelf ontweid [ontweien = uitweiden!]. De kerk werd door de politie ontwijd. Waar heb je dat ontwerp van wet tot regeling van het hoger onderwijs [VD: eerst hoofdletters – 2022 oké]? Exsecratie is ontwijding. De onus probandi is de bewijslast. Hij keerde onverrichter zake terug naar de basis. De onychia is een ontsteking van weefsel rond de nagel. Onychitis is ontsteking van het nagelbed. De begrippen 'onychofagie' [nagelbijten] en 'onycholyse' [loslaten nagel] zoeke men op in de Dikke Van Dale.
6. De
ring aan de hand met onyxis [dwangnagel]
bevatte een onyxen steen. Houd toch op met die zotteklap,
nonsens, quatsch en larie(koek).
Een oogbedrieger is een trompe-l'oeil. Wat is
Onze-Lieve-Vrouwhalfoogst [15-08:
Maria-Tenhemelopneming] ook weer?
De nystagmus is de oog(bol)siddering
(oogbeving).
Het collyrium is de oogwassing. Het zal je familie maar wezen: Oom
Jan (=
Jan oom; Oom Jan leerde zijn neefje
schaken), Ome Hein (de
dood), Oom Kool, Ome Jan (=
janoom, de lommerd)
en ome Gevert is dood, ome Hebbert leeft nog. Een otorragie is een
oorbloeding. De uitdrukking 'zijn laatste oortje
[VD ook: oordje]
versnoepen' komt van een oud koperen geldstuk, het oord
[= oortje].
Een oorkondeboek is een charterboek, het
was inzet van de bendeoorlog.
7. Op oorlogswinst (afkorting: ow) kan zelfs belasting geheven worden. Een oorlogswinstmaker is een oweeër (ow'er). Het Nederlandse RIOD is het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. Oorlokken zijn peies (bij ultraorthodoxe joden). Sommige Oostenrijkers zijn het ook wel, maar een oostenrijker is een van nature vrijgevig persoon. Een oostenrijker hebben is een voordeeltje hebben. Onze oosterburen zijn de Duitsers. Hier volgt een aantal begrippen om op te zoeken in de Dikke Van Dale: de Oost (het voormalige Nederlands-Indië), de Grote Oost (oostelijk Nederlands-Indië), de Levant (zekere kusten), het Nabije en Verre Oosten, de Oostpolitiek (Ostpolitik), de Oostpriesterhulp en de oot (aat, wilde haver). De afkorting o.p. staat voor onderwijzend personeel en met O.P. [Ordo Praedicatorum] achter je naam behoor je tot de orde der dominicanen.
8. Opaline [stofnaam] wordt gemaakt uit getwijnd [ineengedraaid] cheviot [fijne Engelse wollen stof] kamgaren [van kamwol = kaardwol]. We zagen opalen [van: mineraal opaal] luchten. De Latijnse term voor 'in het aangehaalde werk' is opere citato, gedeeltelijk afgekort wordt dat op. cit. en geheel afgekort o.c. Hij stond nogal op-de-borst-klopperig voor het glas-in-loodraam. Make-up doe je op. De OPEC is de Organization of the Petroleum Exporting Countries. Ope et consilio (met raad en daad) stond zij mij als ter zake kundige terzijde. Een sloopregeling voor auto's wordt algauw een openeinderegeling. Een op-en-afrelatie heet ook wel knipperlichtrelatie. Bestaat het Openbaar Lichaam Rijnmond nog steeds?
9. De Openbaring van Johannes (Apocalyps) is een van de Bijbelboeken. Die jongen is op-en-duit (op-en-top) zijn vader. Zij droeg een paar ajour [opengewerkte] kousen. Trek je vandaag je opanken [zomerschoenen] uit Bohemen aan? Op-en-neren [plaat tegen te stutten muurwerk] worden in de bouwkunde gebruikt. Hij was op-en-top een heer. Wat bij de Fransen een opéra bouffe (opéra comique) heet, noemen de Italianen een opera buffa. De opera quae supersunt zijn alle nog bewaarde werken van een schrijver, de opera omnia zijn de gezamenlijke werken, de opera selecta zijn de uitgelezen werken. Voorbeelden van opera's zijn de opera seria's [serieus] en de grote opera's of grand(s) opéras [met koren, aria's en massascènes].
Geen opmerkingen:
Een reactie posten