2792 Dictee donderdag 07-07-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (627)

Dictee – dictees [2792]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 230, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (627)

1. Pas op voor de bordercollie, die zwart-witte herdershond, oorspronkelijk gefokt in het Engels-Schotse grensgebied. De protestanten doen vaak badinerend over kindjewiegen, de nachtmis met kerst. Voor de rooms-katholieken is het de kinderviering rond de kerststal op eerste of tweede kerstdag [wel: Kerstmis ...]. Met een asdic [anti-submarine detection and investigation committee] kun je geen asdiktes meten, het is geen asdiktemeter. Gisteren plootten [van wol ontdoen] zij de schapenvellen. Hij verloochende zijn geplogenheden [gewoontes] niet, maar placht [was gewoon] de plaggen [afgestoken gras- of heidezode] schuin af te steken, waartegen Het Zeeuws Landschap lijdelijk verzet pleegde.

2. De ex-heks was geïmponeerd door het haantjesgedrag en de spierballentaal van haar sexy pooier (souteneur, in het Bargoens: mietnasser), die haar als prostituee seks liet bedrijven, in het bijzijn van een gekooide ekster, met zijn vriend, een ex-ster en prostitué. Asjoera is de herdenkings- en vastendag op de 10e (10de, tiende) dag van de 1e (eerste) maand van de islamitische kalender, waarop soennieten de uittocht van Mozes uit Egypte en sjiieten de dood van Imam Hoessein herdenken. Alizarien en alizarine zijn synoniemen. Alkanna is een altijdgroene struik.

3. Ik kom zojuist uit het shoppingcenter. Het alkaliveldspaat is orthoklaas. Het giftige alkaloïde zit onder meer in: cocaïne, morfine, strychnine en kinine. Alkoxy is een van de eenwaardige zuurstofhoudende alifatische [niet-aromatische koolwaterstof] radicalen [chemie: functionele groep]. De Alkmaarse duim is kleiner dan de Engelse, de inch. Het allantoïs [ah-lahn-too-wihs] is de embryonale urineblaas. Muziek alla breve is [in cijfers] 2/2-maat. Allee, niet zeuren alsjeblieft! Een alleensprekende rechter is een unus judex. Krijg jij ook de alleenstaandeouderkorting? Rome beschouwt zich als de Alleenzaligmakende Kerk.

4. Zij kon niet tegen het alleen-zijn (alleingang, solisme) en koos voor het samen zijn; dat leidde zelfs tot een samenzijn en dat was geen allehensje, allejezus nog a(a)n toe. De strijdkreet van de Drie Musketiers was: één voor allen, allen voor één [VD – de twee hoofdletters en de 4 accenten zijn omstreden!]. De voormalige Portugese koningen mochten zich van paus Benedictus XIV Allergetrouwste Zoon der Kerk noemen. Evenzo mochten de voormalige Portugese koningen zich van paus Paulus II Zijne Allerchristelijkste Majesteit noemen. Het was de allerallereerste(!) keer, maar het ging alleraardigst. Allerheiligen valt op de allerheiligendag, 1 november. Van Maastricht tot Allerheiligen is van Aken tot Pasen [nergens, nooit]. De Allerheiligenvloed was in november 1570.

5. Het Allerheiligste is het binnenste gedeelte van de tempel te Jeruzalem, maar ook de hostie. De Allerheiligste Vader is de paus, maar het Allerheiligste Wezen is God, de Allerhoogste. Allerkinderen valt op de allerkinderendag, net zo valt Allerzielen op allerzielendag. Maria is de Allerreinste Moeder. Het allervolmaakst gebed is het Onzevader [naam gebed – keer bidden: vaderons]. De
alles-of-nietspoging [alles of niets] was allesbehalve succesvol. De vorst bezat alles behalve het vetorecht [en was allesbehalbe dom]. Met de alleterreinwagen (allterrainbike, ATB, mountainbike, MTB) reed ik door het allesinclusiefparadijs (niet meer in VD, wel: all-inclusiveparadijs). Allfinanz [bank + verzekeren] is gelijk aan bancassurance.

6. Je hebt de Triple, de Quadruple en de Heilige Alliantie. De bezorging was bij de all-inprijs (de prijs was all-in) van het allinsonbrood [volkorenbrood met weinig gist] inbegrepen. Bij alloceren [s] is sprake van allocatie [k] (toewijzing). Alle allo's (allochtonen) komen (niet) uit Allochtonië. Wanneer traden het alltime low en het alltime high [beursrecords] nu precies op? Dat je allrisk verzekerd bent, is all right. De (het) allspice is het piment (jamaicapeper). De allseasoncoating zorgde voor allweatherkleding. Moet je een allumeuse nu een aansteekster of een aanstookster noemen? Op dezelfde toon is all'unisono. De almaviva is een wijde, lange mantel. De Leidse Alma Mater is niet zomaar een alma mater, nee, het is de Leidse Universiteit. De aloenaloen is een ruim vierkant grasplein voor de woningen van regenten. Hij droeg zijn alohashirt [hawaïhemd] alogisch [niet logisch, onlogisch] achterstevoren. De alpenanemoon en -azalea vind je in de Alpen.

7. Ook de alpenherfsttijloos vindt ge in het Alpengebied. Het Alpentoerisme is gericht op Alpentoppen, Alpenpassen en het alpineskiën. Bij al rovescio moet je de muziek achterstevoren spelen. ALS [aa-èh-lèhs] is de amyotrofische laterale sclerose, een dodelijke spierziekte. Al secco (a secco) is op een droge ondergrond geschilderd, in tegenstelling tot al fresco [natte]. De alstroemeria [eu] is de incalelie. Het Altaar is een sterrenbeeld. Doe dat alstu(blieft) niet. Een ciborie is een altaarkelk. Een alt-A-hypotheek is een vreemd fenomeen [makkelijk verstrekt]. Een alta mente repostum geheim (dat is zo een pico bello schrijfwijze) wordt diep in de ziel bewaard. De alta moda is de haute couture. De alt.country is moderne muziek. Mijn alter ego (alter idem) deed het.

8. Een alterneut is een alternatieve genezer. Alkannarood is alkannine. Allel is allelomorf (iets met genen …). Was men toen al in de allerdoorluchtigste republiek Venetië geweest? Alloferine is een spierverslappend middel, stanozolol is juist spierversterkend, tot de anabole steroïden behorend en in de sport verboden. De althea is de zeemaluwe (heemst). Alto's [alternatievelingen] zijn vaak lid van D66. Bang voor de overheid? Zet dan je aluhoedje [tegen gedachtecontrole tegen de overheid] maar op! De ziekte van Alzheimer is preseniele dementie, ook alzheimer genoemd. De dokter heeft dan een alzheimerdiagnose gesteld. De ama's [Japanse parelduiksters] doken naar parels (het waren dus geen alleenstaande minderjarige asielzoekers!). De afkorting am [aa-èhm] staat voor Armenië (internetadres) en attometer, de afkorting AM daarentegen voor Armenië (landcode, munt: dram = AMD) en amplitudemodulatie. Amahs zijn au pairs afkomstig uit lagelonenlanden.

9. De stad werd à main armée [gewapenderhand] ingenomen.
Top-down is a majore ad minus, bottom-up is a minore ad majus. Als je amandelontsteking hebt, is dat tonsillitis. Amantes amentes [verliefden zijn hun verstand kwijt] en niet elke amant de coeur [geliefde] is een amant attitré [officiële minnaar]. De amanuensis verschalkte graag een amarettikoekje. De amarillokoker [sigaren] diende als amarilletje [kussentje om naalden in te steken]. De amaryllis [plant] moet je niet met poedervormig amaril [zeer hard gesteente] bestrooien. Met Nieuwjaar drinken Japanners amasake [rijstwijn]. Amaxofobie is wagenvrees. Sommige dames waren in amazonekostuum. De AMB [aa-èhm-bee] is in Nederland de (r.-k.-kritische) [èhr-kaa-krie-tie-suh] Acht Meibeweging. Zijn stiel (metier) was koekenbakker.

10. Witte amber is spermaceti, gele amber succiniet en in de betekenis 'hars met aangename geur' is amber ook storax. De ambient is psychedelische housemuziek zonder beat. Is 'parterretrap' ook een ambigram (ja: woord in twee richtingen lezen, een anagram is ruimer: alle letters van een woord in andere volgorde zetten zoals bij ‘zoldering’ en ‘grondzeil’)? Met amblyopie heb je een lui oog. Het is een gratuite [onverplichte] gratuïteit [ongegrondheid] te denken dat alles ambigue [verbuiging – dubbelzinnige] ambiguïteit [dubbelzinnigheid] is. De ambrosiaanse hymnen zijn pregregoriaanse kerkgezangen. Dat stuk was in het ambtenarees (ambtenarenlatijn) gesteld. Hij deed het ambtshalve (ex officio, ex professo). Ambulacrale voetjes zijn wandelvoetjes van stekelhuidigen. Ambushmarketing vind je rond een door de concurrent gesponsord evenement.

11. De dram [munt] komt uit Armenië en heeft de aanduiding AMD
[aa-èhm-dee]. De afkorting A.M.D.G. [aa-èhm-dee-gee] staat voor 'ad majorem Dei gloriam' (tot meerdere ere Gods). De ame [aa-èh-mee] is de atomaire massa-eenheid. Een âme de boue (letterlijk: slikziel) is een verachtelijk wezen. Een amelanchier is een krentenboompje. Zij leefden a mensa et toro, van tafel en bed gescheiden. Amentia komt het meest voor als kraambedpsychose. American's Creed is het Amerikaanse credo: een regering van het volk, door het volk, voor het volk. Een amerikaan kan een schip, een effect, tabak, een eik, wittebrood of een auto zijn. Het amerikaans staat voor de duurste merken sumatratabak.

12. Een amerikaantje is een pilsje gemengd met limonade. De amersfoorder (het amersfoort) is inlandse tabak. Het amethisten hangcollier blonk à merveille [prachtig, wonderlijk wel]. Een amfibrachys [drielettergrepige versvoet met een beklemtoonde of (in bv. Griekse poëzie) lange lettergreep in het midden: ⌣ – ⌣] bestaat uit amfibrachen. Dit geschenk werd je amicitiae causa (uit vriendschap) amica manu (door vriendenhand, afkorting: a.m. [aa-èhm]) bezorgd. Een amfitryon is een gulle gastheer. Amfoliet is ook zwitterion. Het Amhaars spreken ze in Ethiopië. Aminfluoride beschermt tegen tandcariës. In de amigocratie vond je veel amici humani generis (allemansvrienden).