Dictee – dictees [2833]
Aardrijkskundige namen
1. Omroep Zeeland verblijdde – verblijde mag ook: verblijen en verblijden zijn allebei goed en betekenen hetzelfde! – mij met de vraag: is het een Thools onderonsje of een Tholens onderonsje? GB (gratis: www.woordenlijst.org) helpt ons niet verder, Van Dale (VD, niet gratis) een beetje: alleen lemma ‘Thools’ vinden we (Thoolser, meest Thools; betekenis: van, uit Tholen). De meest secure bron is de ANS, de Algemene Nederlandse Spraakkunst, 2 delen, pakweg 4000 pagina’s. Deze bron is overigens op internet gratis te raadplegen: googel – werkwoord googelen – op Google – eigennaam – naar het www-adres e-ans.ivdnt.org. Dit werk heeft een register van Aardrijkskundige namen. Daarin komt de plaats Tholen voor met bijvoeglijk naamwoord (bnw.) Thools en inwoner Tholenaar (niet vermeld, maar vrouw: Thoolse). Het is dus een Thools onderonsje of het Thoolse onderonsje (bnw.). Voor het bezittelijk voornaamwoord geldt hetzelfde: de Thoolse burgemeester (= van Tholen). In het algemeen: de gemeente Tholen, als instelling, organisatie ook wel: Gemeente Tholen.
2.
Zeeland staat er ook in met bnw. Zeeuws en als inwoner Zeeuw (vrouw:
Zeeuwse). Wel grappig, want bij Nieuw-Zeeland hoort bnw.
Nieuw-Zeelandse en als inwoner Nieuw-Zeelander
(vrouw: Nieuw-Zeelandse). Nog wat voorbeelden uit de ANS: Goes, bnw. Goese
(één s!) en inwoner Goesenaar (idem). Nergens in VD -naarse, dus ik
denk dat de vrouw gewoon een Goese is (geen Goesenaarse). Zo ook:
Terneuzen, bnw. Terneus (niet Terneuzens, een Terneus groepje mensen
dus) en inwoner Terneuzenaar (voor de vrouw zou ik eerder Terneuzense
kiezen dan het mogelijk betere: Terneuse). Bij Hulst mag als bnw.
zowel Hulsts als Hulster – een Hulstse winkel of een Hulster
winkel, inwoner Hulstenaar
(vrouw: m.i. Hulstse en niet: Hulsterse).
Cadzand en Groede worden niet vermeld. Vlissingen levert geen
verrassingen op: alleen mag je bij bnw. kiezen tussen Vlissings
erfgoed of Vlissinger erfgoed.
3. Nu op naar Bresjes! Ik heb al eerder gemeld, dat sinds kort een Bressiaander een inwoner van Breskens is in VD, je kunt dus een Bressiaans (bnw.) feestje vieren, dunkt me. De uitdrukkingen: een Bresjes (bnw.) complot of (heel lang geleden) Bresjes’ (bezittelijk voornaamwoord, als het woord op een sisklank eindigt, niet + s, maar een apostrof!) burgemeester zijn in ieder geval niet officieel.
4. Maar ik doe ook weer niet moeilijk: hoewel niet ‘officieel’ mag je van mij best zeggen: plaats Breskens, (bnw.) een Breskense winkel, Breskens’ (bezittelijk) glorie, maar bij de inwoner loopt dat toch spaak: Breskenaar is echt fout (en Bressiaander goed). Voor de vrouw zou misschien: zij is een Breskense (naast Bressiaanse) wel kunnen ...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten