2766 Dictee vrijdag 17-06-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (607)

Dictee – dictees [2766]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 250, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (607)

De computer

1. Gezocht op '*computer*'. Een provider biedt computerdiensten aan. Een aanraakscherm is een touchscreen. De wijze van aanslaan van een toetsenbord (keyboard) is het toucher. De accesstime is de toegangstijd tot het geheugen. Een acroniem is een afkorting of letterreeks ter vervanging van een veelgebruikte verbinding, zoals asap [aa-sahp] voor 'as soon as possible' en cu [sie-joe] voor 'see you'. De alfa-informatica staat voor computerlinguïstiek. De alfaversie van een programma gaat aan de bètaversie vooraf. Alice in computerland is een variatie op Alice in Wonderland. Alfanumeriek wordt afgekort tot A/N [aa-èhn]. Een applet [app] is een klein programmaatje en kan worden gedownload. In een arcadehal [speelhal] vind je ook computergames.

2. Een array is voor de computer wat een matrix is in de wiskunde. De ASCII is de American Standard Code for Information Interchange, een internationaal geaccepteerde digitale codetabel van [cijfers:] 128 (standaard) of 256 (uitgebreid) verschillende tekens (letters, cijfers, leestekens en computersymbolen). Een byte wordt aangeduid met B, een kilobyte met kB, als het 1000 bytes betreft en KB, als het 1024 bytes betreft, zoals bij computers gebruikelijk (tegenwoordig ook: KiB = kibibyte). Een back-up is een reservekopie van een computerbestand. Elektronisch bankieren is e-banking [ie].

3. De baud [Bd] is de eenheid van snelheid van informatieoverdracht van een modem. Een bbs [bee-bee-jèhs] is een bulletin board system (digitaal prikbord). Een beamer is een digitale projector voor computerbeelden. Een monitor is een beeldscherm. Een beeldschermterminal (eindstation) is opgebouwd uit een beeldscherm en een toetsenbord die zijn verbonden met een computer. Een bitmap is een verzameling bits die een afbeelding representeren. Een bookmark is als computerterm een bladwijzer (favoriet). De cursor wordt ook wel blinker genoemd. Een browser is een bladeraar (zoekprogramma). Bekende computertalen zijn C [see] en C++
[see-pluhs-pluhs]. CAD [see-jaa-dee] staat voor computer-aided design en CAM [see-jaa-èhm] voor computer-aided manufacturing. De combinatie ervan heet CAD/CAM.

4. Een CAT-scan [kèht-skèhn] (CT-scan [see-tee]) is een computertomogram (CAT komt van computerized axial tomographic). Met een cd-brander [see-dee] leg je informatie vast op cd's. Cheaten is valsspelen door een valsspeler bij een computerspelletje. Bij het
client-serversysteem vullen client en server elkaar aan. Clipart is een computertekening die in een tekstverwerkingsprogramma wordt ingevoegd. De COM [see-joo-èhm] dankt zijn naam aan computer output on microfilm. Een file is een computerbestand. Een computeraar is een fanatieke computerhobbyist. Een pc [pee-see] moet liever niet crashen. Een computernerd is een computerfreak. Hacking staat ook bekend als computervredebreuk.

5. Een computerweduwe is een vrouw wier partner te veel op zolder achter de pc zit. Consoles zijn – simpel gezegd – de toetsenborden. Het coo [see-joo-woo] is computerondersteund onderwijs. Een coprocessor is ondersteunend. Een cracker is een criminele hacker. Dbms'en [dee-bee-jèhm-èhs] zijn databasemanagementsystemen. Bij de-installeren wordt software verwijderd. Comprimeren heet wel zippen en decomprimeren unzippen. Help, ik heb het verkeerde bestand gedeletet. Digerati [let op uitspraak!] propageren de technologische en digitale revolutie, dit in tegenstelling tot digibeten. Een diskette is (was) een floppy. Bij een docking station kun je terecht met je draagbare computer. Op een display kun je documenten bekijken. Het aloude DOS [dohs] (disk operating system, vergelijk: MS-DOS – Microsoft) was een computerbesturingssysteem. De computer was down gegaan.

6. Dpi [dee-pee-jie] staat voor dots per inch. Het drag-and-drop is een bekende computerfunctionaliteit [met één (muis)klik bestanden verplaatsen binnen de pc]. Het DRAM [letterwoord] is een dynamic random access memory (een soort geheugenchip). Dubbelklikken komt ook voor bij dtp [dee-tee-pee] (desktoppublishing) en gebruik van een dvd-brander [dee-vee-dee]. Voorbeelden van drives zijn cd-drive, diskdrive en dvd-drive. Een e-boek (ook: e-book) [ie] is een elektronisch boek.

7. Ejecten is uitwerpen. De emp [ee-jèhm-pee] is de elektromagnetische puls. Een giclee is een e-print [ie], ook wel c-print [see] genoemd. Een flatscreen is een plat beeldscherm. Fotofucken is gradueel anders dan fotoshoppen. Ftp'en is bestanden overbrengen via het FTP-protocol [èhf-tee-pee]. De jeugd noemt een computerfreak een geek. Een gieg (afkorting: G [gee] of GB [gee-bee]) is de informele term voor een gigabyte. Een hd [ha-dee] kan een harddisk zijn, een
hd-spuit [hogedrukspuit] is iets anders. Een hoax is een e-mail [ie] met een onterechte viruswaarschuwing. Een hostcomputer is gastheer voor andere pc's. Een hyperlink is een koppeling naar een internetlocatie. Een icoon is een pictogram.

8. Een IC is een integrated circuit of een intercity. Een inlinecomputer is opgenomen in de productielijn. Bij instant messaging [IM] volgt de ontvanger de zender op de voet. Computers en websites hebben een IP-adres [ie-pee]. Een joker – ster of vraagteken – is een wildcard. Een joystick is een plezierstokje. De kernel is het hart van het besturingssysteem van een computer. Hij nam plaats achter de klaarstaande pc [personal computer]. Een klembord is een clipboard. Een kwantumcomputer is een heel snelle computer. Een LAN [letterwoord] is een local area network. Een lees-en-schrijfkop is niet echt nodig bij knip-en-plakwerk (van documenten: in tekstverwerkingscontext). Het level is het spelniveau bij een computergame. Linux en Unix zijn besturingssystemen, Logo is een computertaal. Een loop [oe] is een reeks instructies die wordt herhaald tot een bepaalde conditie (voorwaarde) wordt vervuld.

9. Een macro vervangt een reeks steeds terugkerende handelingen. De LSI [èhl-èhs-ie] staat voor large scale integration (ook VLSI (very) [vee-jèh-lèhs-ie] bestaat, de voorganger was MSI met de letter m [èhm] van medium). Computermagazines worden verslonden. Zet je mij op je dicteemailinglist? Met een meg wordt een megabyte (afkorting: MB [èhm-bee]) bedoeld. Mips [letterwoord] zijn (het aantal) miljoenen opdrachten per seconde (million instructions per second). Het scrollwiel is het muiswiel. Antoniemen zijn nc – netwerkcomputer – [èhn-see] en pc – personal computer – [pee-see]. OCR [oo-see-jèhr] staat voor optical character recognition (optische tekenherkenning door een scanner).

10. Computers kunnen off- en online zijn. Ontluizen is de Nederlandstalige term voor debuggen. Opslaan is saven, hij savede de gegevens safe. Een palmtop is een handheld of pda [pee-dee-jaa] (personal digital assistent). Een Pm [pee-jèhm] is een petameter (globaal een een met [letters:] vijftien nullen, een exameter – Em
[ee-jèhm] – heeft er nog drie meer ([cijfers:] 18), de zettameter – Zm – [zèh-tèhm] weer [letters:] drie meer ([cijfers:] 21) en de yottameter – Ym [i-grèh-kèhm] – overtreft alles via een [2 x cijfers:] 1 met 24 nullen aan m [èhm] (symbool voor: meter). Een powerpointpresentatie gebruikt het computerprogramma PowerPoint (niet meer zo in VD). Alle gemeenten waren in [cijfers:] 2010 potloodgemeenten [stemmen bij verkiezingen met rode potlood]. Een queue is een wachtrij, een PROM [letterwoord] een programmable read-only memory (programmeerbaar ROM-geheugen [letterwoord], ook EPROM's – erasable – [letterwoord] bestaan).

11. Een databank [database] heeft records. Een router [au/oe] bepaalt de meest efficiënte verbindingsweg op internet. Een shell is een schil bij de computer. Die shitcomputer werkte weer eens niet. De sourcecode is de broncode van een computerprogramma. Een split screen is een opgedeeld beeldscherm. Een spreadsheet is een rekenblad. Het SQL [èhs-kuu-wèhl] is de Structured Query Language, een computertaal voor het opvragen van gegevens in een relationele databank. Een state-of-the-artcomputer heeft de nieuwste snufjes. Een string is een reeks bits of tekens. Een tablet-pc [pee-see] kan handgeschreven of gesproken teksten verwerken. Timesharing bij vakantiewoningen is periode-eigendom (en ook een computerterm – geheugentijd delen).

12. Wat is het verschil tussen een update en een upgrade? Updatete of upgradede zij het programma? Computer, doe open die USB-poort
[uu-wèhs-bee]! Virtual reality is een interactief computersysteem dat de werkelijkheid simuleert. De black box is een vluchtdoos. Een wafer [ee] is een siliciumschijfje waaruit computerchips worden gemaakt. Een wallpaper dient als achtergrond van het bureaublad. De term wysiwyg is ontleend aan 'what you see is what you get'. Een whizzkid is briljant op de pc. Een worm is een virus en een WORM een informatiedrager (write once, read many times). NB Vijf laar later lijkt zo'n computerdictee al helemaal achterhaald! Basis: 2016, herzien: 2021 & 2022.