2777 Dictee zaterdag 25-06-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (615)

Dictee – dictees [2777]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 242, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (615)

1. Zijn dit alle aspecten van het laatmiddeleeuwse en laat-Romeinse leven? Hij is een syndroom-van-Aspergerlijder, hij heeft asperger. De aspidistra is het kwartjesblad (niet meer in VD, nog wel: blarenplant), de aspic een koude, gekruide gelei. Maakt de (het) aspidosperma-alkaloïde je onvruchtbaar? De aspirant-student was nog een groen(tje) (noviet). Assaisonneren is op smaak brengen (kruiden). Het jaarlijkse assaut van het cadettencorps aan de KMA [Koninklijke Militaire Academie] in Breda vond eenmaal 's jaars plaats in het Kasteel van Breda. Had Assepoester zelf ook een assepoestercomplex? Hoeveel s'en telt het woord 'assessment'? En 'assessor'? Beide: 4. Waarom schrijf je 'hof van assisen' met kleine dan wel met hoofdletters?

2. Wel modieus, om een grensrechter assistent-scheidsrechter te noemen … Zeg je mijn associé of mon associé tegen je compagnon, je vennoot? De groenten waren assorti [gesorteerd, gevarieerd]. Een assumptionist is een priester van de congregatie van
Maria-Tenhemelopneming. De Assumptie is trouwens de
Maria-Tenhemelopneming, een rooms-katholieke feestdag op 15 augustus. Een assurélijn is een balklijn op onder andere wissels. Hij wilde altijd al assyrioloog [wetenschap van de Assyrische oudheden en taal] worden. De A-status was nog ver weg. De astatki is het residu van Russische petroleum als vloeibare brandstof voor stoomketels.

3. Hij lijdt aan asthenische [krachteloos] zwakte. Kijk daar, de asteroïdengordel [op een planeet lijkend klein hemellichaam]. Ben je aamborstig [adem], dan ben je astmatisch, kortademig. Je ochèma (astraallichaam) is je tweede, etherische [vergeestelijkt] lichaam. De milieuactivist rukte de astrakan [bont van lammeren] muts [ook: astrakanmuts] van zijn knar. Het astrakin is een zeker cloqué (opbollend) dubbelweefsel. De astringence is de enigszins wrange smaak van rode bordeaux. Bepaal de hoeveelheid a suo arbitrio [naar eigen inzicht]. De domoren onder u kunnen zich wenden tot het asylum ignorantiae, de toevlucht voor onwetendheid. Dankzij de Heer ben ik bekeerd! Dank zij de Heer! De kraamvrouw leed aan het kraambeen, flegmasie [zie]. De afkorting van aanstaande is a.s. en nl. is die van namelijk. De aspirant-kornet [vaandrig] was op weg naar de Asser TT. De assistent-arts was nog lang geen arts-assistent. De astic is het likbeen, het strijkbeen van schoenmakers.

4. De ezelstal was ook al een asylum ignorantiae [toevlucht voor onwetendheid]. Het atb-systeem behelst automatische treinbeïnvloeding, de ATB is de allterrainbicycle (mountainbike – MTB). Atelierkunst wordt niet als plein-air tentoongesteld. Hij leed er al a teneris (annis) [van kindsbeen af] aan. De vijand viel a tergo [van achteren, in de rug] aan. De partijen overlegden à tête reposée [bedaard, rustig]. De bevalling vond à terme [zoals uitgerekend] plaats. Arteriosclerose (atherosclerose, atheromatose) is aderverkalking. Athymie is het ontbreken van de thymus (zwezerik). Atimie is bij de oude Grieken eerloosheid. Het was allemaal erg Atjehs: de Atjeher en de Atjehse(!), beiden uit Atjeh, droegen beiden een atjehjas. Een atk is een antitankkanon.

5. De Atlas is een gebergte in Noord-Afrika en loopt door de drie Maghreblanden. De Atlantikwall is ooit gebouwd tegen een
Anglo-Amerikaanse invasie. Een atlasceder is een sierboom, een atlashert een berberhert en het atlashout een zekere glanzige Guyaanse houtsoort. Wat is gezonder, de Mars- of de zonneatmosfeer? Een atomizer is een verstuiver. A tort et à travers (doldriftig, lichtvaardig) werd er in het rond geschoten. Ik wil het zo, à tout hasard (in elk geval) en à tout prix (tegen iedere prijs). Atramenteren is met een laagje ijzerfosfaat bedekken tegen het roesten. Die rampdag was atro carbone notatus (niet meer in VD), een zwarte dag.

6. Het atriumfibrilleren [boezemfibrilleren, hart], was dat een atrium mortis, een voorbode van de dood? Atropine is een giftig alkaloïde, uit wolfskers verkregen, racemaat van hyosciamine. Het wordt gebruikt als pupilverwijder (niet: verwijderaar ...). De diplomate torste haar attachékoffer [geen vrouwelijke vorm]. Het attacher le grelot (de kat de bel aanbinden) deed heel wat stof opwaaien. De mp
[minister-president] werd behoorlijk geattaqueerd [aangevallen]. De huzaar droeg zijn attila [huzarenbuis, naar: Attila de Hun] met trots. Zonder attestatie de vita [bewijs, akte van in leven zijn] was (ik) mijn leven niet zeker. Iets au bain-marie verwarmen doe je in een
bain-mariepan [gerechten boven of in warm water bereiden of warm houden onder het kookpunt van water]. Wat doe je met een baissepositie [effecten verkopen die de verkoper nog niet heeft] op een haussemarkt [stijgende markt]? Hij was au bout de son latin, aan het eind van zijn Latijn. De aubrietia is een tuinsierplant. Van de zwarte vlakte rond de Teide op Tenerife kun je zeker niet zeggen dat het 'auch ein schöne Gegend' [ook een mooie streek] is. De auctor intellectualis (de aanstichter van het misdrijf) van de bedrieglijke bankbreuk [opzet ten nadele van de schuldeisers] had dat auctoritate sua (op eigen gezag) gedaan. De audicien mocht op particuliere audiëntie komen bij de paus.

7. De audio-opname op geluids-cd is helaas mislukt. De audiowandeling door Brugge was bere-interessant. Hij was helemaal au fait (op de hoogte) en au fond [in de grond van de zaak, eigenlijk] had hij gelijk. Het jaar 50 voor Christus behoort tot het augusteïsche [Romeinse keizer Augustus] tijdvak. Traden er toen al domme augusten [in de gedaante van een clown] op? Met een augurenlach [tussen ingewijde bedriegers] haalde hij de bezem door de augiasstal [bende]. Au grand complet (voltallig) en au grand sérieux (in volle ernst) nam het college een besluit. Het nuttigde vervolgens gratin dauphinois, een gegratineerde schotel van aardappelen, melk en kaas. Een aulos is een schalmei met twee pijpen. Die augustijn [lettersoort, 12 didotpunten] heet ook wel cicero. Ik zie die au pair [in buitenland in gezin voor kost en inwoning] het liefst au naturel (naakt). Neem mijn woorden niet au pied de la lettre (letterlijk). Hij viel niet op en behoorde tot de aurea mediocritas, de gulden middelmaat. Aureo hamo piscari betekent letterlijk 'met een gouden haak vissen'.

8. De Auschwitzleugen is de ontkenning van de Holocaust. Hij stond als aan de grond genageld, hier was sprake van: auribus lupum tenere, niet voor- en niet achteruit kunnen, in grote verlegenheid zijn. Die verrekte honger naar goud, de auri sacra fames, heeft al veel stennis veroorzaakt. De aurora australis en de aurora borealis zijn het zuider-, respectievelijk het noorderlicht. Hij was een kerel aus einem Guss, uit één stuk. De Austraalnegers behoren tot de australiden. Autarchie is onafhankelijk zelfbestuur en autarkie zelfvoorziening. Het copyright is het auteursrecht. Het fiets-voetveer (voet-fietsveer) van Breskens naar Vlissingen is geen autoferry (autoveer).

9. Autogas is lpg [liquefied petroleum gas]. Autogynaefilie [fout VD, die had e – 2021 OK!] is de seksuele opwinding die optreedt bij mannen als zij zich als vrouw of in vrouwenkleren voorstellen. Ik zeg dit op persoonlijke titel, à titre personnel. Donkere wolken en duistere zorgen, atra cura, trokken zich boven hen saam [samen]. Auditeurs-militair zijn een soort officieren van justitie, die bij krijgsraden de rol van het Openbaar Ministerie vervullen. Het was alles of niets, aut omnia, aut nihil, en dat leidde tot een alles-of-nietsgevecht tussen de armoedzaaiers, de armoedelijders. Avocado's zijn peervormig.

10. Geef dat autootje, die dinky toy, eens aan! Ze kroop onder de autoplaid. De autoplastiek [medisch, bij plastische chirurgie] betreft geen zelfgemaakte beelden. Vlak voor de autorally werd de autopyjama verwijderd. De Hoge Autoriteit van de Europese
kolen-en-staalgemeenschap was een uit negen leden bestaand beheerorgaan (vroeger had je de EGKS: Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, een van de voorlopers van de EU). De AFM
[aa-èh-vèhm], de Autoriteit-FM, heet voluit Autoriteit Financiële Markten. Autos epha, het is dus waar. Een claxon is een autotoeter. Met een autoped kun je autopetten. In Engeland heet een autowasserette een carwash. Hij was au vif (sprekend) zijn vader.

11. Aux âmes bien nées (niet meer in VD, betekenis: bij hooggeboren zielen) komt ook laagheid voor. Het vlees werd aux fines herbes (met geurige tuinkruiden) geserveerd. We zullen het auxiliante Deo (met Gods hulp) volbrengen. Hij was erg aux petits soins (attent). In zijn avant-propos (woord vooraf) zei hij, dat de avant-gardefilm avant la lettre (voordat het begrip bestond) surrealistisch was. Het Ave Maria bidt men op een ave maria (kraal van een rozenkrans, niet meer in VD). Het ging van kwaad tot erger, a verbis ad verbera. De avers [voorzijde] en de revers [keerzijde] hebben geen kijk op elkaar. De aviaire influenza is de vogelgriep. De averijagent regelt schaden/s. Ze leefden a vinculo matrimonii, van de band des huwelijks gescheiden. Beriberi en scheurbeuk zijn beide een avitaminose. Het avodiré is een tropische houtsoort, het avoirdupoids is een gewichtsstelsel.

12. Avoir toute honte bue (de schaamte voorbij) geldt nog niet voor jonggeliefden. Bij een behandeling à vol d'oiseau (in vogelvlucht) kun je à volonté (naar believen) keuzes maken. Een avondpartij is een soiree. De curfew is de avondklok. De AVRO [letterwoord] heette oorspronkelijk Algemene Vereniging Radio-omroep. De avv
[aa-vee-vee] van cao's [see-jaa-oo] is de algemeenverbindendverklaring. Een awd [aa-wee-dee] is een allwheeldrive (analogie met fourwheeldrive in GB, nu in VD, ook awd, fwd). De axel vind je bij het kunstrijden, de AWW [aa-wee-wee] is Algemene Weduwen- en Wezenwet. Axillaire bloemstelen staan ten dele in de bladoksels. Het axishert lijkt op het damhert. Het axminstertapijt is genoemd naar een stadje in Devonshire. Een axolotl is een Mexicaanse salamander.