2302 Dictee maandag 12-07-2021 (1) dictee Dictee van de dag (267)

Dictee – dictees [2302]

Oefendictee 590 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (267)

1. De chladnische klankfiguren, klankfiguren van Chladni of kortweg chladnifiguren zijn …? Figuren van zandkorrels op een glazen plaat die met een strijkstok tot klinken wordt gebracht. Een son et lumière is een klank-en-lichtspel. Pats is een klanknabootsend, onomatopoëtisch woord. Klankkleur is timbre en een soundscape is een sfeervol muzikaal tafereel. Bij sommige therapieën wordt een Tibetaanse klankschaal [gaat vibreren] gebruikt. Een habitué is een vaste klant (een habituee trouwens ook!). Je kan beter geen klap van de Kamper molen beethebben of weg hebben. De klappei [kwaadspreekster] werd onwel van het klapei [barst open in de broedmachine]. We moesten eens klappen (praten, zei Witse altijd). Een custos (custode, klapper, bladwachter) vindt men terug op de volgende bladzijde. Waar vind ik de Klapper voor Nederland [naamlijst van boeken, kaarten, platen, enz., alfabetisch gerangschikt op het hoofdwoord van de titel]? Een badjing is een klapperrat. Wat houdt klaproosdag [WO I, 11 november, Eng.: Poppy Day] in? Een klappersteen is een adelaarssteen (arendsei). Een clamshell is een klaptelefoon. Ik hoorde die symfonie op Klara [Klassieke Radio, Vlaanderen]. De MWO is de Militaire Willemsorde. Hij is bevorderd tot luitenant-ter-zee eerste klas.

2. De bezitloze en de bezittende klasse zijn de havenots (habenichtsen) en de haves. Een klasseermap is een ordner. Die middenklassenauto is een klassewagen. Deze moeten geklasseerd, geclassificeerd worden. Wat is het klassenmidden van de getallen 1 tot en met 99? 50! Van je klits klats klander, van de ene bil op de ander. Een kokanjemast [gladde klimpaal met bovenin lekkernijen] vond je op de kermis. De strijd ging tussen de klauwaards [aanhangers graaf van Vlaanderen] en de leliaards [aanhangers van de Franse koning in het graafschap Vlaanderen, omstreeks 1300]. Een unguliet is een klauwschelp. Wat is het verschil tussen een klauwier [haakspijker, plant, vogel] en een klauwwiel [door molenaar gebruikt]? Hoe ziet de Berkhouter klaver [rupsklaver, zilverschoon] eruit? Het jongetje kreeg billenkoek, hij was een kwajongetje. Ze ondergaat momenteel een cystebehandeling. Iedereen heeft zo zijn (Nederlandse) ups en downs, of (Engelse) ups-and-downs. En (et) voilà, de zon! De internetcode van Sint-Helena is sh. Pace tua, met uw permissie. Een ricinus, een djarak, is een wonderboom, een palma-christi. Palmpasen, Palmzondag, Passiezondag: drie namen, één begrip.

3. Hannie is mijn protegee, en haar dochter mijn protegeetje. Karel is eveneens m'n protegé en zijn zoon Piet ook mijn protegeetje. Jansen is de délégué van Rotterdam en Lien is de déléguée van Amsterdam. Van de jeugdafdelingen oefent Marie vast als déléguéetje en Maarten als délégueetje. Naar de vrouwenbijeenkomst gaat een groep déléguées en naar de mannenbijeenkomst een groep délégués. Dit zijn de zeven klassieke wereldwonderen: de piramiden van Egypte (waaronder die van Cheops; deze zijn er nog!), de hangende tuinen van Babylon, het beeld van Zeus in de Griekse stad Olympia, de tempel van Artemis in Efeze, het mausoleum van Halicarnassus in Anatolië, de Kolossus van Rhodos en de vuurtoren op het eiland Pharus (ook: Pharos, beide niet meer in VD 2015) van Alexandrië. Als achtste wereldwonder worden wel geclaimd: de Deltawerken, de Chinese Muur, het Great Barrier Reef en (vroeger) het Paleis op de Dam.

4. Hij gaat voor gaas betekent niet, dat hij in een gaaz (mv.: gaazen) of paaz (mv.: paazen) moet worden opgenomen. Paaz: psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis, gaaz: geriatrisch. Deze
oud-docent doet onderzoek naar de oudvaders (aartsvaders). Quizvraag: hoeveel ouistiti's [oe-wies-tie-ties] gaan er in een telefooncel? Hoeveel ouguiya [oe-gwie-jaa] moet je in Mauritanië betalen voor een ouijabord [Franse 'oui' – wie-jaa-bohrt]? Hij viel ten offer aan een passe-droit [passeren bij een benoeming]. Er is een papiersoort oudhollands (dat is dus oud-Hollands papier). Hoe schrijf je dat in het Oudhollands? Wat is het verschil tussen een vrij-katholiek [Engeland: Liberal Catholic Church] en een oudkatholiek [Nederland: afscheiding 1723]? En dan zijn daar nog de uitgeschreven afvalligen, de oud-katholieken. Wat is dat een katijf [feeks], zeg. Helaas is de Tibetaanse uitdrukking 'om [oo] mani [ie] padme [mee] hum [oe]' uit VD verdwenen [centrale mantra boeddhisme: de beschermer van het juweel in de lotus]. Ik was indertijd immers lid van een toen Tibetaans georiënteerd SSR-dispuut in Delft. Zij kregen onderscheidenlijk 8, 6 en 5 strafpunten. Het ontraden plan werd toch uitgevoerd.

5. Zij zouden naar Oostinje varen. Een ongle-bleu is een snob. Het boek ging over de Oorlogswinter van 1944-'45. Zullen we nog een fles opentrekken? Zal ik een boekje over hem opendoen? Wil je de deur opendoen? Je moet die brief opsturen. De crimineel werd in een notendop het meer op gestuurd. Dat is een handig opensourcewysiwygprogramma! De Opta is de Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit (zelfstandig bestuursorgaan dat toeziet op eerlijke concurrentie). In België is een opz een openbaar psychiatrisch ziekenhuis. De Syrisch-orthodoxe kerk is in 37 n.C(hr). in Antiochië (Zuid-Turkije) gesticht.

6. Wat is een soroptimiste? Bij tarot excuseer je jezelf met 'skus' of 'excuse'. Met skypen wordt internetbellen met Skype bedoeld. Deze man is van Kleef van de familie Van Kleef, een vrek dus. Kleilei is argilliet. De klei-industrie is een kleiige bedoening. Een kleinduimpje is naar Klein Duimpje genoemd. Hij is geen klein-, maar een groothans [(on)aanzienlijke]. Zo'n kleinjantje is een winterkoning. Mesquin is kleingeestig. Het kleinmediaan is een papierformaat. Een stengel met klemdraai heeft biastrepsis [abnormale bladstand]. Het was, kort gezegd, een klere-evenement. De politie heeft ze klemgereden. In de classicale vergadering sprak men over de clerus en de klerikale partijen. Jullie moeten niet zo veel klessebessen. Bullshit, dat is je reinste, klinkklare, onzin. Voetballers kunnen erin kletsen (er vol in kleunen). Weer zo'n kletsmeier. De couleur locale [sfeer] geeft er wat extra schwung [vaart] aan. Kleuraanpassing is mimicry. Doza's [donderdagavond en zaterdag] zijn vakkenvullers.

7. Een kleurdrager is een chromatofoor, een pigmentcel of melanocyt. Het oudste lid van het corps diplomatique (CD: het diplomatenkorps) ter plaatse is de doyen(ne = vr.). Overigens is de doyenné du comice een geelbruine, zoete en sappige handpeer. In welk letterkorps (corpus) is dit gedrukt? O, zit hij bij het Korps Mariniers [KMarns]? De hanenvoet als weefsel (pied-de-poule) vinden we terug in VD, die als grassoort (panikgras, panikkoren) echter niet. Dat brengt ons echter niet in paniek, doet ons niet panikeren, paniekerig of panisch (naar de Griekse god Pan) worden. In dit verband kan de torschlusspanik niet onbesproken blijven [vrouwen 40: angst om geen kinderen te krijgen]. Wie wind zaait, zal storm oogsten. Heb je die laatste zin helemaal goed? Klasse! Beroemde Griekse uitspraken zijn 'panta rhei' (Heraclitus: alles verandert, letterlijk: alles stroomt) en 'mèden agan' (alles met mate, ne quid nimis: niets te veel). De heer Zondervan uit Nergenshuizen, wie kent hem?

8. Die bekakte lui zijn als de heren van Nergenshuizen in Geenland. Let op: de jonker van Geenhuizen is de heer van Geenland. Met parousie wordt wederkomst bedoeld. De Paphlagoniërs zijn in VD 2015 (kennelijk) uitgestorven. Een paramour is een minnaar of minnares. De marquise de Pompadour droeg vaak een pompadoeren rok.
Willem-Alexander wordt Koning der Nederlanden. Voor ons is hij dan koning Willem-Alexander (met naast hem koningin Máxima). Ze gaat de krant opzeggen, daar kun je donder op zeggen. Tot aan het opkomen van de zon kon ik er niet op komen. Wie zal er nu het toneel opkomen? Hij kon een opkontje [stimulans] gebruiken. Doen ze dat nog, kontje ketsen [jongen opnemen en met achterste tegen de grond stoten]? Je zou zomaar een ziekte oplopen bij het in de kou zonder jas de buitentrap oplopen (op lopen). Als je morgen vroeg opstaat, zoek dan de foto even, waar opa op staat. Dat oreïd [kunstgoud] kun je met Zweedse öres [1/100 kroon – SEK] betalen. Een orleanist is aanhanger van het vorstenhuis van Orléans.

9. Kenden de Ouden de gargouille [waterspuwer] al? Een oranjehemd is een Oranjespeler. Zijn het pythisch en het delfisch orakel [orakel van Delphi] hetzelfde? Ja. Huisde dat dan in de Delfische tempel, Delphi's tempel? Ostraciseren [aan een schervengericht onderwerpen] doe je met ostraka [scherven, enk.: ostrakon]. Osteoblasten [vormt nieuw bindweefsel] en -clasten [breekt beenweefsel af]: het lijkt wel oorlog en vrede. Willy Brandt was de man van de Ostpolitik [oh]. In de oude wereld van de klassieken had men geen weet van de kwartels [met patrijzen: de veldhoenders] van de Oude Wereld [de kwartels van de Nieuwe Wereld zijn de boomhoenders]. Hij leidt een moeizaam bestaan: hij lijdt aan achromasie [z] [totale kleurenblindheid]. Kleurperspectief duidt op het rood-blauwcontrast. In het sprookje is het van zwaan-kleef-aan. Die Haagse kliek (clique) omvat ook de linkse coterie. Vrouwen hebben twee klieren van Bartholin [in de vaginawand], de (ook vrouwelijke) klieren van Montgomery vindt men in de areola [kring om de tepel]. Kinderen kunnen heel scrofuleus [klierachtig] zijn. Wat is een acinus [klierblaasje] en welke aandoening is scleradenitis [klierverharding]? Een klimaatraam heeft hr-glas [hoogrendementsglas, hoog rendement, isolerend]. Een steiger kun je met stijgijzers wel beklimmen.

10. Zijn klimuur bracht hij aan de klimmuur door. Bacchus en Dionysus hadden een klimopkrans. Ze hadden ook een klimopstaf, een thyrsus. Als je aan het syndroom van Klinefelter (kortweg: klinefelter – man met vrouwelijke geslachtshormonen) lijdt, is de kans op oir niet erg groot. Hij spaart klingen [zwaarden] zoals de Moorse, de Damascener en de Toledaanse kling. Het Rode Klif ligt in Friesland, maar waar? Wikipedia: Het Roode Klif is een keileemwand ten zuidoosten van Stavoren bij Scharl in de Nederlandse provincie Friesland. Een Kling is een (oorspronkelijke) bewoner van de kust van Coromandel (vroeger Kalinga geheten) en Malabar. Treedt er in 'placebo-effect' wel of niet klinkerbotsing op? Ze spelen klinkslaan [kinderspel met een houtje].