Dictee – dictees [2935]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 142, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (715)
1. De BSE-verwekker [boviene spongiforme encefalopathie = gekkekoeienziekte] is beslist geen diarreeverwekker. Laesie is een synoniem van letsel.
2. Een deiktisch [aanwijzend] woord zoals 'toen' in de zin 'vorige week, toen werd de olie weer goedkoper' is een verwijswoord. De plafonneur en de collectioneur waren dikke maatjes. Een verzamel-cd is een verzamelcompactdisc [compact disc]. Dit is inmiddels nummer 142 van mijn opera omnia [gezamenlijk werken]. Mijn
ex-librisverzameling [ex libris] is geen antiekverzameling. De grote verzoendag houden als schoonmaakdag is niet gebonden aan Jom Kipoer, de Grote Verzoendag. Aposiopesis (reticentie) heet ook wel verzwijging. De Vesoc is het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité, het comité waarin vertegenwoordigers van de Vlaamse regering en de Vlaamse werknemers- en werkgeversorganisaties met elkaar overleggen over sociaal-economische vraagstukken. Een vespasienne is een openbaar urinoir, genoemd naar Vespasianus.
3. Hebben zij een pintje voor de vesper gedronken? De Siciliaanse vespers van 1282 [bloedbad onder de Fransen] zijn een schandvlek voor Palermo. Het werkwoord vessemen [draad door oog van de naald halen] is gewestelijk gelieerd aan de kameel en het oog van de naald. Je kunt iemand op zijn vestje kwatten (spugen). Samen met de laren en penaten [huisgoden] werd Vesta [godin van vuur en huiselijke haard] in elk huis vereerd. Mijn zussen waren een soort van vestaalse maagden [zeer kuis meisje]. Als je de vestigia amoris (sporen van liefde) draagt en de vestigia flammae (sporen van vuur) vertoont, kun je absoluut vestigia nulla retrorsum (geen stap terug) in de liefde meer doen!
4. Een vesting à cheval ligt aan beide zijden van de rivier. Een sigaar uit eigen doos, dat is nou pas echt vestzak-broekzak! Niet alleen de vulkaan, maar ook hij rookt als een Vesuvius! Een vetduiker is een pinguïn, de term vetgans [voor pinguïn] is verouderd. Veteren wordt niet vaak gebruikt voor vetoën, met een veto treffen. In de grafische industrie kent men de vet coole, vetfijne lijn. Vetiverolie vind je in de parfumerie.
5. Vetjes zijn in soldatentaal smeerkanissen, viezeriken. Kom je nu weer met die viezevazen [wissewasjes, beuzelpraat]? BE ook: in vetjes, in de boekdrukkunst.
6. De Maya's hadden het vigesimale, het twintigtallige, stelsel van tellen. De viggens zijn varkens, viggenen, biggen. Eén viggen viggent (bigt), twee viggens viggenen. In de dertiende eeuw had je in Friesland de Vetkopers [hooggeplaatsten] en de Schieringers [mensen uit het volk]. Vetkuivenmuziek is rock-'n-roll. De jubilerende postbode kreeg een vetleren medaille. Een butyrometer is een vetmeter. Vetpuistjes of acne's [dat heeft tweeërlei uitspraak – v.w.b. de klemtoon] ontstaan door mee-eters. Glutamaat of ve-tsin (umami) danken we aan de Chinezen. Vettekous (niet meer in VD) is de gewestelijke volksnaam voor veldsla (witte krodde, dauwnetel). Sterrenbeeld het Kleine Paard op het noordelijk halfrond wordt ook wel Veulen genoemd (en het Grote Paard Pegasus).
7. Als je aan vetzucht (obesitas, adipositeit, zwaarlijvigheid) lijdt, ben je zeker te weten obees. Een vetzuur zout is gevormd uit een vetzuur. Vexillologie is banistiek, vlaggenkunde. Deze quaestio vexata (vexata quaestio – veelbesproken, onopgeloste vraag) is nog niet opgelost. Er zijn nogal wat vezels, zoals de acrylvezel, de rameevezel en de tracheïdevezel.
8. Waar zijn de volgende termen afkortingen van: v.f. [viva (vivus) fecit – zij/hij heeft het bij haar leven gemaakt], VFBZ [in BE: Vereniging van de Fondsen voor Bestaanszekerheid], VFSIPH [Vlaams Fonds voor de Sociale Integratie van Personen met een Handicap], VGC [Vlaamse Gemeenschapscommissie], VGKN [Voortgezette Gereformeerde Kerken Nederland] en vh. (v/h) [voorheen]? En wat zijn de afkortingen van very high frequency [VHF], video graphics array [VGA] en video home system [VHS]? De Via Appia is niet de enige weg die naar (of vanuit) Rome leidt. Ook de via crucis en de via dolorosa zijn bekende wegen. Viagra is een erectiepil op basis van soldenafil. Ze zullen vi aut voluntate (gedwongen of vrijwillig) moeten betalen. Wat doen de vics (gaat over: veiligheid, informatie en controle – als wagenbegeleider) in Nederland bij het openbaar vervoer (afkorting: ov)? Hij was hier vicevoorzitter, daar adjunct-secretaris en elders nog onderpenningmeester. Vice anglais [homoseksualiteit], is dat (een) zonde?
9. Een vicieuze cirkel heeft kop noch staart. De vicomtesse is een vrouwelijke burggraaf.
10.
Stammen de termen victoriabaars, victoria
regia en victoria amazonica (VD,
wetenschappelijke namen: tweemaal met V
2021 oké – 2 maal v)
uit het victoriaanse tijdperk, genoemd naar koningin Victoria van
Engeland (1837-1901)?
Het victoriawater komt uit de Victoriabron te Oberlahnstein.
11. Reisproviand bestaat uit victualiën. Vicuña's zijn een kleine soort van wilde lama's.
12. Een video-installatie omvat meerdere videoapparaten. Dat raad je niet, dat VIDO staat voor Stichting Vrouwen in de Overgangsjaren. Ook aan alle vies manquées [+][leven waarin men zijn roeping of talent niet heeft kunnen realiseren] komt gelukkig(?) een eind.
13. Behoren de Romeinse vier en de Arabische vier ook tot de Grote Vier oftewel Big Four?
14. Het woord vierdaags vind je in de Vierdaagse Zeeslag en de vierdaagse afstandsmarsen van Apeldoorn en Nijmegen (vergelijk: de Nijmeegse Vierdaagse). Drie vierde en een vierde maken samen een hele; vier gewestelijke vierdeparten ook.
15. Door de 21 julivierders werd ook de (het) gilde gefêteerd alsof het een dies (schrijf je dat woord met of zonder trema?) betrof. Een vierendeelligger komt vreemd genoeg uit de bouwkunde en is genoemd naar Vierendeel (een Belgische uitvinder).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten