2652 Dictee vrijdag 01-04-2022 (1) dictee – Dictee van de dag (530)

Dictee – dictees [2652]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 327, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (530)

1. Had je protegé Klaas [je protegee Clara] een stiff upper lip bij dat rhythm-and-bluesconcert? Het is vanavond oud papier [GB, toelichting, ook aaneen!] ophalen door de oudpapierophalers, denk erom! Hij dribbelde naar hartenlust, zo zelfs dat het een lieve lust was. Daarbij voer je dribbels uit. De Grote Beer is een sterrenbeeld, dicht bij de noordpool van de hemel. Het ging daar hard tegen hard, men was hartstikke hardvochtig. Dat project, zullen we daar geld in steken? Als je aan die spelling twijfelt, zie lemma 'deelnemen'! Een cañon (canyon) is een diep, steilwandig erosiedal. Het banket was terzelfder tijd [tezelfdertijd].

2. Papier. Een blad papier kan twee zijtjes [evt. zijdetjes] hebben. De Zegelwet van 1917 is inmiddels vervallen. Xerografie is een reproductieprocedé. Wat doe je met wrijfletters en hoe bestrijdt men een writer's block? Het washi is zuurvrij, zeer poreus, transparant Japans papier. Een warrant is een geldswaardig papier. Viltpapier is een uit textielafval en oud papier [GB, toelichting, ook aaneen!] bereide, viltachtige stof. Een vergure is een stelsel van waterlijnen in papier. Vergépapier is papier met waterlijnen (een lichte lijn in papier aangebracht bij het scheppen). Velijnpapier is papier van fijn perkament. Een tissue is een soort zakdoekje, een tissu een fijn weefsel. Tipp-exen is onjuiste tekst op papier met correctievloeistof verwijderen. De tickertape is een strook papier aan een telegraaftoestel.

3. Textilose is een weefsel van papiergaren. Een tekenoculair is een op de microscoop geplaatst toestel. Een talisman kan een stukje papier met een spreuk uit de Koran zijn. Talbotypie is het maken en afdrukken van negatieven op geprepareerd papier. Een tabula rasa [de-woord] is een nog onbeschreven blad papier. Wat is staniolpapier [ook stanniool, bladtin, tinfolie] en wat is spartepapier [= spart, grassoort]? Een souche blijft voor controle achter in het boek waaruit men het geldswaardige papier heeft genomen. Sitspapier is effen gekleurd, sterk geglansd papier. Een sheetfeeder verwerkt losse vellen in een printer.

4. Een silhouettist maakt schaduwportretten. Sissers [speelgoed: stuk stevig opgerold grauw papier met wat buskruit erin] en serpentines worden van papier gemaakt. Een scanner zet papieren informatie om in digitale. Recto verso is aan beide zijden van het blad. Staatsgeheimen zijn aan publicatieprotocollen gebonden. Voor porotypie moet je echt Van Dale opslaan [zekere wijze van kopiëren]. Pleureuse is een zwarte rouwrand aan/om papier. Piëzografie is een kunstdrukmethode. Pergamijn is een soort transparant, gesatineerd papier. De peluredruk is druk op cellofaan. In patapar [speciaal geprepareerd papier] kun je spijzen bereiden. Papier werd vroeger vervaardigd uit een waterplant van de cypergrassenfamilie, papyrus (meervoud: papyri, papyrussen).

5. Een papillot doe je om koteletten. Een papier-maché model [ook: papier-machémodel] is gemaakt van deeg van papierafval of papiergrondstoffen. Papier collé [znw.] is een collage, samengesteld uit stukken verschillend gekleurd papier. Papierbrij is een ander woord voor papierpap. Een papeterie is een winkel van papierwaren. Het ovenvisje voedt zich met o.a. papier. Het oud-Hollands papier (andere naam: oudhollands) is met de hand geschept. Oleaat [de-woord] is een tekening op doorzichtig papier en oleaat [het-woord] is een ester of zout van oliezuur. Offsetpapier heeft een ruw oppervlak. Een mirograaf projecteert een beeld van het te tekenen voorwerp op papier. Ministerpapier is groot foliopapier. Marokijnpapier ziet eruit als marokijn [korrelig leer].

6. Een manchet kun je bij boeketten of gevogelte gebruiken, maar met name in Vlaanderen is het ook een handboord aan een overhemd of bloes. Mailpapier dient voor mailbrieven. Met maculatuur kun je boekbanden verstevigen. Logaritmisch papier is zeker geruit papier voor grafieken. Liniëren is evenwijdige lijnen trekken (nee, niet: lijntrekken!). Een laserprinter is niet erg milieuvriendelijk. Kokinje (ook: kokindje) bevat meestal gesmolten geraffineerde witte suiker. Een kattebelletje is een krabbeltje, een de kat aangebonden bel is een kattenbelletje. Een kakemono is een Japans schilderij op een afhangende rol zijde of papier met stokjes, of op latjes. Met jezuspapier wordt een Franse papiersoort benoemd. Het Japans (papier) wordt gemaakt van een moerbeisoort. Interfoliëren is doorschieten met wit papier [witte bladzijden ertussen om op te schrijven]. Een vel in octavo is in achten gevouwen en telt dus zestien pagina's. Lakmoespapier is indicatorpapier [onderscheid zuren en basen]. Vaak voldoet een inkjetprinter al. Indiapaper is Chinees papier (dundrukpapier). Ook (oud-)Hollands papier (oudhollands) is geschept papier.

7. Het hernhutterpapier is sitspapier [aan één zijde met heldere kleuren bewerkt, gemarmerd], vroeger door de hernhutters vervaardigd. Een hand-out wordt bij (voor/na) een lezing of toespraak uitgereikt. Guttaperchapapier sluit inmaakpotten af. Een guipure is een soort van reliëfkant. Guillocheren doe je op bankbiljetten [versiering van gevlochten lijnen] . Bij gouaches wordt de ondergrond onzichtbaar [door dekkende waterverf]. Met glyoxaal maak je papier minder vochtgevoelig. Een glossy [bnw.] magazine [glossy, znw. = glossy magazine] ziet er gelikt uit. Glacépapier is geglaceerd [extra lagen aanbrengen] papier. Gevelouteerd papier is met wollig pluis bestoven. Gegaufreerd papier heeft een wafelmotief. Met frottage [rubbing] kun je een kopie of afdruk maken [met potlood op papier wrijven over een oppervlak met reliëf]. Een frisket [ook: verschet] is een raam in de boekdrukkerij. Foelie [dun geslagen metaal] zet je achter edelstenen.

8. Met een fidibus [opgerolde of gevouwen strook papier] kan je een sigaar aansteken. Het ezeltje-prik is (een) kinderspel [deelnemers geblinddoekt]. Een egoutteur egaliseert het papier. Een e-paper is elektronisch ‘papier’. De écriture automatique is een surrealistische schrijftechniek. Een driekoningenster is een ster van papier. Het
DIN-formaat is in verband met papier het formaat volgens de Duitse industrienorm. Diazotypie vindt op geprepareerd papier plaats [kopiëren]. Cyclostylepapier [stencilmachine] en gecrêpt crêpepapier hebben elk hun eigen functie. De cyanotypie staat bekend als de blauwdruk. Een contre-épreuve is een tegendruk. Chrysotypie is fotografie op papier dat met een goudoplossing behandeld is. Carrouselfraude is btw-fraude met goederen [zogenaamd uit- en weer invoeren]. De camera lucida is een optisch instrument [bv. bij landschap(s)tekenen]. Calqueerpapier dient voor het natrekken [calqueren] van tekeningen.

9. Ook bijbelpapier is dundrukpapier. Je kunt er bijbels met de Bijbelse boodschap mee drukken. Brokaat is gekleurd papier met figuren in metaalpoeder. De banderilla wordt bij de vermaledijde stierengevechten (het stierenvechten) gebruikt. Een B4'tje en een B6'je zijn niet erg groot. De huichelgeile leugenaar – hij loochende Gods schepping als Schepper – zag vanuit zijn ooghoeken het guichelheil staan. Ik dieet, gaan jullie ook diëten? Een deux-chevauxtje (in symbolen: GB: 2cv, VD: 2CV, 2CV'tje) is van het merk Citroën. Het bloemetjesbehang was bezienswaardig. De verzekeringspapieren benadrukten mijn uitzichtloze (GB ook: + tussen-s) positie. Lang na de watersnood [VD 2021: Watersnoodramp van 1953!] ontstond er zelfs waternood. De twee zustersscholen van de nonnen waren vanzelfsprekend ook zusterscholen. Vermijd privéspellingen door verzinnen van fancywoorden. Naamvalsvormen stammen uit het Middelnederlands. In den brede werd erkend dat zij oud en der dagen zat was (waren).

10. De heer des huizes verklaarde letterlijk zonder aanzien des persoons dat deze kwestie niet des faculteits is. Dezer dagen ontving u een afschrift dezes. Bij dezen ontvangt u het gevraagde. Er gold immers: 's lands wijs, 's lands eer. Het is in u beider belang dat u te mijnen kantore verschijnt. Dit is het programma voor welks uitvoering deze ambtenaar verantwoordelijk is. Wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Toonder dezes is de klos, zo stond in de uriasbrief. Dit schrijfjuweel wordt afgesloten met uitdrukkingen met te, ter en ten: zijns weegs gaan, van goeden huize komen, u aller vriend, toentertijd (ook: toendertijd – en tot nog toe, tot nu toe), terzijde staan, terzijde laten, terzijdelating, ter zake kundig zijn, terneergeslagen zijn, onverrichter zake, ter aangehaalde(r) plaatse, bij machte, in allen dele, in arren moede, in goeden doen, in levenden lijve en heden ten dage.

11. We krijgen er geen genoeg van: te mijnent, ter linkerzijde, te goeder trouw, tegoed doen, tegoed hebben, te gelde maken, ten einde raad, te dien einde, ten bewijze waarvan, ten enenmale, ten anderen male, te berge rijzen, te berde brengen, ten behoeve van, tenlastelegging (telastlegging), mettertijd, ten bate van, ten besluite, te beurt vallen, ten einde raad, te dier zake, beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, iets ter harte nemen na het ter kerke gaan, materiaal te kust en te keur, te midden van, zijns weegs, van tevoren, te zijnen aanzien, ten vervolge op ons onderhoud van heden, ter waarde van, te uwer informatie, te uwen laste, te uwen gerieve, ten tijde van, ten langen leste, in der minne schikken (met een inderminneregeling), te moede, met voorbedachten rade [vgl. ook – juridisch: de voorbedachte raad = dolus praemeditatus i.t.t. dolus repentinus of dolus impetus: spontane opzet], onzes inziens, omwille van, ter wille van, ten nutte van, te rade gaan, op heterdaad, terzijde, terzijde staan en te zijner tijd.