2646 Dictee zondag 27-03-2022 (1) dictee – Dictee van de dag (525)

Dictee – dictees [2646]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 332, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (525)

1. Uit hoofde van mijn functie mag ik dat niet zeggen. Dat heeft mijn zusje uitgeknobbeld [GB ook: uitknobelen]. Hij is er thuis uitgekieperd [informeel]. Het neergekiepte zand was nat. Uitkippen [ih] is uitkiezen. Het was een ware uitputtingsslag. Ze kon het wel uitschreien van het schrijnende, haar aangedane, onrecht. De rook stijgt al boven de steiger (nee, we zitten niet op de beurs …) uit. Geen uitstaans hebben met iemand is volgens de Vlamingen niets van doen hebben met iemand. Uitvindsters [geen d in uitspraak] produceren uitvindsels [idem]. Een uitwijkeling is een uitgewekene. De toestand was uitzicht(s)loos. De ultraorthodoxe [overtreffende trap: orthodoxte, geen s!] rabbi's wilden nog meer woningen in het westeinde.

2. De ukkepuk kon al ukelele [joe-kuh-lih-luh] spelen. Per ultimo [eind] tweeduizend vijf [letters] kreeg hij zijn congé. Ze was ultra-astrant. De ultramontaanse pers verbreidt op extreme wijze de absolute autoriteit van de paus in zaken van geloof en discipline. Een unciaal is een schrijfletter van het majuskeltype dan wel een kapitale beginletter voor opschriften. Zijn Walen en Vlamingen nog wel te uniëren (zoals de Geünieerde Provincies in de 17e eeuw de Republiek vormden)? Unisono's zijn eenstemmige stukken. Met de unster [weegtoestel] werd de ulster [lange dikke overjas, oorspronkelijk uit Ulster] heel zorgvuldig gewogen.

3. De muziek is unplugged: niet elektronisch versterkt. De Union Jack is de vlag van het Verenigd Koninkrijk [VK, UK]. Behoort hij tot de ultra's? Zij had al uitzaaiingen. Hij heeft de krant uitgespeld. Er gold daar een uitrijverbod. De volgelopen drinkebroer (dronkenman) had een portefeuille vol lopende zaken. Een e-boek (ook: e-book) lees je met een e-reader (ook: e-lezer). Bij het veldrijden moest hij zijn kampioenstitel te velde veiligstellen. In het spel had hij veine, in de liefde was hij een veinzaard. Velaren (VD ook: velairen) worden met het velum (verhemelte, gehemelte, palatum) gevormd. Velijn is fijn perkament en velours is fluweel.

4. Het manchester is een voorbeeld van velvet [met fluweelbinding]. Een velo kan een vélocipède zijn, maar ook een velotype [schrijfmachine: meerdere letters tegelijk aanslaan]. De stof was er met velerhande (velerlei, allerlei) bloemmotieven. Vendelzwaaien vind je vooral in Brabant en Limburg. De vendetta is de eeuwigdurende bloedwraak op Corsica. Venezolaanse producten (geen vuvuzela's!) komen uit Venezuela. Het venijn zit in de staart [in cauda venenum]. Een veneroloog behandelt venerische ziekten. Nieuwe wegen vallen onder VenW [in 2010 opgegaan in IenM – tot 2017, ook IenW – V = Verkeer, W = Waterstaat, I = Infrastructuur en M = Milieu]. Op de venusberg groeien geen venusbloemen. Ventrikelfibrilleren (adjectief: ventriculair) kan een hartstilstand ten gevolge (tot gevolg) hebben. Let in het verkeer op bij het paradise-by-the-dashboardlight. Op de ventweg ging haar vent weg en wel naar een verafgelegen (veraf gelegen) oord.

5. Wees nou eens eerlijk: lijdt schrijver dezes aan verbalisme [woordenkraam]? Het was geen verrassing dat hij voor verassing koos. Jam is een aardbeienproduct, honing een bijenproduct. Lusten aardbijen aardbeien? Hij verbeidde zijn verscheiden. De verbena is de (het) ijzerhard. Verbeurdverklaren geschiedt niet zomaar. Je moet niet zo rijden, maar zo [handgebaar]. Een verbindendverklaring slaat meestal op regelingen. We kennen ook de algemeenverbindendverklaring (avv) voor cao's [collectieve arbeidsovereenkomst]. Verbeulemansen is taalkundig verbasteren (vergelijk: Beulemans Frans – Belgisch-Nederlands). In pannenkoek zit een verbindings-n [tussen-n], in verblijfskosten een verbindings-s [tussen-s]. Een eufemisme is een verbloemde uitdrukking. De zee was verbolgen [onstuimig].

6. De maximale verblijf(s)tijd in Zuid-Afrika is drie maanden. U onderschat mijn verbositeit, mijn woordenrijkdom. De bruidegom had het nu al verbroddeld (verbruid). Een verbum is een werkwoord. Het kantoor was geheel gecommercialiseerd, dus niet gebureaucratiseerd. Het adagium 'verdeel en heers' leidt onherroepelijk tot een
verdeel-en-heersstrategie. Hoe ging het verder met het verdere verloop? Is dit het verdict van de jury? Verdietsen is Diets, Nederlands maken, in het Nederlands vertalen. Verdoeken doe je met een schilderij. Je kunt iets verdriedubbelen, maar ook verachtvoudigen. Ik ga naar Betje van Veren (Betje de Veer – slapen). De onderhandelingen zijn vergevorderd, het nog aan de orde zijnde excuus is vergezocht.

7. Bij de verhaalstructuur gaat het niet om het verhaalsrecht. Verhip, hij heeft het gefikst! Het verisme is een naturalistische stroming in de Italiaanse literatuur (GB ook: tt). Verkavelingsvlaams is een tussenvorm tussen dialect en ABN [Algemeen Beschaafd Nederlands]. Verindischen is Indisch worden. De te verkazen melk was niet goed. Het is verkieslijk haar niet op een verkiesbare plaats te zetten. De verkiezingstournee liep in het honderd. Het verklote plan is van de baan. De verlies-en-winstrekening [ook w. en v.] zag er goed uit. Hij vermarktte de al eerder vermarkte waren. Onder alle verlossers – zoals Johan Cruijff – is maar één echte Verlosser. Als je het Davidsfonds noemt, moet je ook het Vermeylenfonds vermelden. Vernachelen [= vernoggelen] is belazeren. Vermout kun je drinken. Vernooi (niet in wdb.) is verdriet, verveling (vergelijk: ennui).

8. Een van de langere woorden is vermogensrendementsheffing. Een verneuteld kereltje is nietig. Als gevechtssport heeft het vrijgevochten catch-as-catch-can mijn voorkeur. In de schaal (ik was in Vlaanderen) zat paling in 't groen, op de vensterbank stond het plantje
juffertje-in-'t-groen. Een product met die naam kan ook een drankje zijn met curaçao en persico. De sjoemelaar verpachtte de door hem gepachte grond weer door. Zijn verpande bijouterieën lagen bij Ome Jan, de lommerd. Zonder verpinken biechtte de loochenaar zijn leugens op. Verpatsen is versjacheren, verpauperen is tot armoede vervallen. Het restant boeken werd verramsjt. Dat continent is nogal verroomst. De rust werd door dat heerschap, die sinjeur, helemaal versjteerd. Verschroten is tot schroot verwerken.

9. Het brood was versgebakken, het sap was versgeperst, de kaas was versgeraspt en de koffiebonen waren versgemalen. De verso is de achterzijde, de recto de voorzijde van een blad. De stropop verschrikte de vogel, die van schrik verschrok. Er was kritiek op het versteedste centrum. Een cesuur is een verssnede. Wat was de verstechniek van de Tachtigers? Een verstolen blik is steels. Wat is een verstierde [onvruchtbaar geworden] koe? 'Kramer versus Kramer' is de titel van een bekende film. Ben jij nu vertaler-tolk of tolk-vertaler? Vertebraat is gewerveld, vertebraal tot de wervels behorend. De hoofdambtenaar was aan het schip van staat vertuid. Die vervallenverklaring is een
ver-van-mijn-bedshow. Hij maakte iemand vervaard [angstig, bang], hij vervaarde [vervaren = bang maken] diegene. De Nederlandse immigrant was al aardig vervlaamst.

10. Het verafgelegen dorp was ver verwijderd. Ten vervolge op ons gesprek deel ik u dit mede. In Verweggistan verwies [vergroeien] het gewas op de akker. Mijn verwassen overhemd is naar de maan. Wat een verwaten [opgeblazen] en blasé [ultraverwend] knul ben jij eigenlijk! Zonder verwijl [uitstel, vertraging] is onverwijld. Ze hadden al meerdere verzamel-lp's (verzamelelpees) op hun naam staan; dit was hun eerste verzamel-cd (verzamelceedee). De ontwoestijning van de Sahara gaat op sommige plekken gewoon verder. Volgens Handelingen kun je de verzenen tegen de prikkels slaan. Je kunt ergens verzeild raken. Een zijl is een waterlozing. Eenaprilboodschappen worden gedaan op verzenderke(n)sdag [GB]. De verzinkte golfplaat verzonk in het meer. Het maal is verzout, mijn eega heeft het verzouten.

11. Hij viel met het vest nog aan in de vest. De veterane was lid van haar veteranenorganisatie. Het was vet cool, beter nog: supervetcool. Het kan nooit veel voorstellen: het is vestzak-broekzak in vestzakformaat. Vestibulair is behorend tot het vestibulum, de voorhof van het inwendig oor (maar niet: tot de vestibule!). Vestaals is aan Vesta gewijd. Een vestaalse maagd is een priesteres van Vesta te Rome; ieder van de zes maagden die het altijddurende vuur in de tempel van deze godin moesten onderhouden (en figuurlijk: een zeer kuis meisje). Het scheidende fanfareorkestlid kreeg een vetleren medaille opgespeld. In de assemblee van de Verenigde Naties hebben sommige landen vetorecht. Vexeren is kwellen, vexatie is kwelling en vexatoir is kwellend, maar vexillologie is geen kwelkunde, maar banistiek [vlaggenkunde]. De firma Jansen, voorheen (afkorting: vh. – VD, ook: v/h) Pietersen doet in lompen en metalen. Via via hoorde ik dat Marloes haar V-hals toch maar wat minder inkijkelijk gemaakt had. Waarvan akte!