Dictee – dictees [2619]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 354, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (503)
1. Wil je er mayonaise of dijonnaise op? De mauritiushennep is naar Mauritius, een onafhankelijke staat binnen het Gemenebest en eiland in de Indische Oceaan, genoemd. Men spreekt daar Mauritiaans, een creolentaal gebaseerd op het Frans, en de munteenheid is de Mauritiaanse roepie [MUR]. Let wel: Mauretania is het gebied van Algerije en Marokko (thans een deel daarvan, sinds 1960 een zelfstandige staat). Er is nu een republiek Mauritanië; de munteenheid daarvan is de ouguiya [MRO]. Het mecano's-zoontje(!) speelde met zijn meccanodoosje. Het mazdeïsme (mazdaïsme) is de door Zarathoestra gestichte Perzische landsgodsdienst, met Mazda, de Alwijze, als hoofdgod. Passen de mbalax (muziekstijl – het woord stamt uit de Afrikaanse taal Wolof) en de mbira (dat stamt uit het Shona, een Bantoetaal – kafferpiano, kalimba – een plankje met circa 30 metalen lamellen die getokkeld worden) samen in één orkest? Een M-draad is een metrische schroefdraad. Die Mechelaar spaarde mechelaars [zilveren munten].
2.
Wat is nou toch een meemoeder [duomoeder
van de lesbische biologische moeder]?
Het wil mij zelden meezitten, maar daar kan ik niet echt mee
(in)zitten.
Mijn vrouw wel, die zat erover in. Grappig: het werkwoord 'meebakken'
(GB)
bleef onvervoegd (nu
niet meer!). Als je aan MPS
lijdt, heb je een meervoudigepersoonlijkheidsstoornis.
Krijgt zij low, medium of intensive care
(afkorting: ic)?
De medoc is een rode bordeauxwijn. Ze gaven twee medleys ten beste,
ze brachten die ten gehore. Een mediorescontre en -wissel doen me
denken aan de iden (idus)
van maart. Zij was een mediocre [middelmatige]
mediëviste [kenster
van de middeleeuwse geschiedenis en beschaving].
Bij de Meden en Perzen moest ik denken aan de spreuk 'mèden agan'
('alles met
mate'). Melisseolie
[plant]
en melissuiker [mindere
kwaliteit van broodsuiker]
stammen uit zeer verschillende bronnen. De meldenstruik
vind je in Zuid-Europa. Is dit een havomeisjes-bh'tje of een
vwo-meisjes-bh'tje (ook:
behaatje)? De meiose (meiosis)
is de reductiedeling. Je vindt daar verscheidene megalithische
[van groot
rotsblok, ook: menhir]
monumenten.
3. Ik heb een megacoole en mefistofelische (zo genoemd naar Mefisto, de duivel, in het Faustverhaal) mega-eega. Hij hield het midden tussen een melofoob [afkeer van muziek] en een melomaan [liefde voor muziek]. Voor het mens-zijn is menswording (het mens worden) nodig. Kannibalen doen aan menseneten: ze eten mensenlijken, maar al het menselijke is hen vreemd. Een mennoniet is een menist (doopsgezinde). De waarschuwing 'mene tekel' [gewogen en te licht bevonden] verscheen in Daniël 5:25 bij koning Belsazar op de muur. Een ménage à trois is een samenleving van drie personen. Zij voeren dan een gezamenlijke menage (nee, geen manege!). Memento mori [gedenk te sterven], maar vooral ook: memento vivere [gedenk te leven]! Zijn ménagère [huishoudster] leed aan ménière [ziekte van het evenwichtsorgaan, gekenmerkt door draaiduizelingen, verminderd gehoor en oorsuizen – ook: ziekte van Ménière]. Was zijn dementie een méprise [dwaling] en was hij gewoon mente captus (krankzinnig)? Mercedariërs krijgen geen ridderorde, ze vormden er een [om gevangen christenen los te kopen]. Ik houd van mentholpastilles en meringues [gebakje van schuimdeeg], vooral na het dansen van de merengue. Tsjakka!
4. Ook van merguez (een braadworstje) geniet ik. Een méridienne is een sofa voor de middagslaap (in empirestijl). Meritgoods [nuttig en dus met subsidie ook meritgoederen] zullen nooit erg duur worden. De diva [gevierde zangeres of actrice, man: divo] had een mesalliance [huwelijk beneden haar stand] gesloten, hoewel ze ook eerder al gemesallieerd (werkwoord: mesalliëren) geweest was. Hij was een méritoire [verdienstelijk] dichter. Mesdjids zijn net als mesigits (missigits) moskeeën. Het mesencefalon bestaat uit de middenhersenen. Mesquinerie is kleingeestigheid. Kun je van messaline [zachte, lichte zijden stof] een avondjapon maken? Wat zou jij schrijven: meteoroïedje of meteoroïdetje? Beide, niet in wdb. Wat hebben methamfetamine [crystal meth, meth, tik] en crystal meth (VD: een harddrug) met elkaar te maken? Alles dus! Methodacting is een bepaalde acteerstijl. Het metoestrum is de laatste fase van de bronstcyclus voor de rustperiode. De meursault is een bourgognewijn. De Brugse metten dateren van 1302.
5.
De méthode champenoise [in champagnestreek,
tweede gisting op fles] en de méthode traditionnelle [idem,
buiten die streek] hebben betrekking op mousserende wijn in en
buiten de champagnestreek. Hij maakte korte metten met de crimineel.
'Vondel lezen' is een vorm van metonymie (metonymia).
Kan een metis (alleen
in VD = mesties; mv. metissen en mestiezen),
een halfbloed, half zo oud als Methusalem worden? De microbecultuur
ontwikkelde zich. Het
micro-organismegeheel zag er wonderlijk uit. De
mico (zilveraap)
boerde in de mike [microfoon].
Een mezzanine is een tussenverdieping. Mezzogiorno is het Italië
bezuiden Rome. Hij wist alles af van mica en micro-elektronica. In de
Michelingids staat vast geen michelinmannetje. In een oud-Engels
ingerichte boekwinkel vond ik naast Middelengelse literatuur
(GB ook:
tt) uit de middeleeuwen ook Oud-
en Nieuwengelse boeken.
6. Het middenwesten van Nederland is niet te vergelijken met het Midden-Westen van Amerika. Zij behoorde tot de middle class en reed in een middleclassauto (in onze moerstaal: middenklassenauto). Ze luisterde graag naar middle of the road, middle-of-the-roadmuziek dus. Haar eega was een middle-of-the-roadmannetje. Samen leefden ze eenvoudig buiten, middle-of-the-road. Ze kenden veel ellende en hij zat er dan ook middenin. De mielies [mais, maïs] van Sarie Marijs zijn niet de miliën (gerstekorrels) in het gelaat. Ik zie mijn conculega's nu toch meer als het pureconcurrentenvolk. Het miese [slecht, bangelijk – ook: miesje] mannetje kon bij het miezemauzen [zeker kaartspel, misère] behoorlijk miezemuizen [kniezen, tobben]. Mihrabs zijn gebedsnissen. Een minimalmusiccomponist componeert minimal music [weinig variatie, veel herhaling]. Een minimalartvertolking is een uiting van minimal art [zekere non-figuratieve kunststroming]. De Amerikaanse kameleon is een boombewonende leguaan, die nuttig gebruikmaakt van mimicry [camouflage, nabootsing]. Mjammie [jammie, mjam, njamnjam, nomnom], lekker!
7.
Ze zat in haar mini-jurkje in haar uppie bij haar mimietje [set
tafeltjes] en heeft
gebruikgemaakt van het vakantieverlof om de mime als mimespeelster te
kunnen oefenen. In de milord [rijtuig]
in Indië stond een zak milocorn (gierst,
sorghum). De minstbedeelden zijn
minder bedeeld dan de minderbedeelden. In het boek Psalmen wordt
psalm 51 (psalm 50
in de Vulgaat) ook wel aangeduid
met miserere [indien Bijbelboek betreffend:
Psalmen 50 en 51]. Een krant heeft een
mise-en-page, een
lay-out, een opmaak. Een goed toneelstuk heeft een sterke
mise-en-scène [planning,
toneelschikking]. Bij het
bereiden van een goed diner hoort een goede mise-en-place [het
gereedmaken van alles wat nodig is voor de bereiding van de
gerechten]. Misantropie
[mensenhaat]
is een verzamelnaam voor misandrie [mannenhaat]
en misogynie [vrouwenhaat].
De mise au point [het
zuiver stellen van een kwestie, het vaststellen van de juiste stand
van zaken
– stavaza
– vgl
metteur en scène, mettre en scène]
bracht klaarheid. Het (de)
mirepoix is een mengsel van fijngesneden groenten en kruiden. Het
mioceen is een periode van het tertiair. Minoïsch is uit de tijd van
koning Minos op Kreta. Het werd in minuskels [kleine
letter] gezet: een minus habens
[achterlijk
persoon] heeft minuscule
hersentjes.
8.
Mirabile dictu [wonderlijk
om te zeggen]: de minkukel werd
toch burgemeester. Van je misjpooche [familie]
moet je het maar hebben. Wat is jullie missionstatement [taak
en doel van een organisatie]? Op
de mississippiboot speelden ze de mississippideltablues. Bij een
miss-wet-T-shirtverkiezing wordt miss wet-T-shirt verkozen. Ze
dronken mistella [wijn]
onder de mistletoe [mih-zuhl-too]
(maretak).
In een gifwijk raakte je vanzelf gemithridatiseerd
[gewend aan gif].
Na de mixed double [tennis:
gemengd dubbel] waren er (mixed)
pickles . Hij had bij het gewestelijke mitsmatsen [kaartspel
met 'mits' en 'mats' als troef]
heel wat mitsen en maren. Ben je vrouwen hatend, dan ben je een
vrouwenhater. Zijn moeë voeten waren helemaal vereelt. De zeven
smarten van Maria zijn: voorzegging van het lijden door Simeon, de
vlucht naar Egypte, het verlies van Christus in de tempel, de
ontmoeting bij de kruisdraging, onder het kruis, de ontvangst van de
gestorven Christus en de graflegging. Daarom wordt zij de Moeder der
Zeven Smarten genoemd.
9. Een van de sprookjes van Moeder de Gans is Roodkapje. Op Moederdag geef je moederdagcadeaus. Het modelé is de wijze van modelleren, de modus operandi de manier van behandelen en de modus vivendi een manier van (moeilijk) leven. De MKZ wordt veroorzaakt door het MKZ-virus [mond-en-klauwzeer]. Tijdens de moddercatch [moddergevecht] dook gelukkig geen mocassinslang (mokasen) op. Een MO-disk [magneto-optisch schijfje] is een modern opslagmedium. Een motorhomepje is een 'klein groot model camper'. Moais zijn monolithische (= uit één stuk steen gemaakte) beelden, met name op Paaseiland. Iets aanhangig maken is een aanhangigmaking. 'Zwaan kleef aan!' is een sprookje van de gebroeders Grimm. De moedjahedien [opstandelingen Afghanistan] verzorgden de moedertjes-van-duizenden [moederplant: met witte bloemetjes]. De Moerasarabieren waren dol op de moerasvergeet-mij-nietjes. Bij het GB is een molecuulmassa (bij VD: moleculemassa) een brij van molecuultjes of moleculetjes [uitspraak!].
10. Doe je bij die bevertienen broek (van moleskin) je molières aan of je mocassins [beide: schoenen]? Op de m.o.k.-school [moeilijk opvoedbare kinderen] kregen de kinderen allemaal een mok [vgl. zmok, z = zeer en zmlk, l = lerende]. Mojito [g] is een cocktail van rum met limoen en spuitwater. Is Moffrikaans de taal van Moffrika? En was de Mohawkstam een volk? Kwam daar de laatste der Mohikanen uit voort? Leidde de moefti [islamitisch rechtsgeleerde met fatwarecht] de moesjawara [eindeloze beraadslaging] onder de moerascipres of was het de mollah (moellah = islamitisch geestelijke)? De moezjiek [Russische kleine boer] volgde een moermandieet [zou helpen tegen kanker]. De mollebonen (molbonen; scheldnaam) wonen in het noorden van het land, in Groningen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten