2623 Dictee dinsdag 08-03-2022 (1) dictee – Dictee van de dag (506)

Dictee – dictees [2623]

NB Het Dictee van Brummen - 04-03-2022 - is wegens gebrek aan belangstelling niet doorgegaan! 

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 351, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (506)

1. Na de high five reden ze weg in hun auto met hifi-installatie; de auto werd later gehijackt. Het haar werd gekrept (gekroesd): het leek wel crêpe! Het was dan wel geen Goudse, Turkse of Duitse pijp noch een nargileh, hij stak zijn krommertje toch maar op. Een criticus spuit kritiek en kritiseert. Hun neus bloedde quasi: zij gebaarden van krommenaas (kromme haas – alsof ze van niets wisten). De accuplaten zijn kromgetrokken, niet iets dat je doet krom lachen. Zelfs in de Kristallnacht [1938: Jodenpogrom] werd er nog naar krill [walvisaas] gezocht. Bij een kernreactor is er sprake van kritikaliteit. Dit is bedoeld voor wie het bedoeld is, maar zeker niet voor Krethi en Plethi [Jan en alleman]. Vroeger was er tegen buskruit geen kruid gewassen, zeker geen kruid uit de kruidhof, waar het kruitvat stond. Let op: winkelketen het Kruidvat is genoemd naar een vat met kruiden! Het is mij lood om oud ijzer (het zal me worst wezen), of ze gewestelijk
kruid-aan-den-balk ook kruid-aan-den-zolder (beide niet meer in VD) noemen. Hetzelfde geldt mutatis mutandis ook voor kruip-door-de-haag en kruip-door-de-tuin (beide niet meer in VD – hondsdraf, kweek en ander onkruid). De noordse en Kuhls pijlstormvogels hebben lange smalle vleugels. Een kub is een visfuik. Hij had een hele kubbenverzameling. Het kubbspel laat je elkaars houtblokken omwerpen.

2. Een zeker kinderspel heet kruip door, sluip door [VD 2020:
kruip-door-sluip-door]. Langs een kruip-door-sluip-doorroute moet je dan je doel bereiken. Paruresis is plasangst. Is er ook een moeilijk woord voor valangst [niet in wdb., op internet niets gevonden] ? Wat is het verband tussen Kultuurkamer [Nederlandse cultuur doordrenken met NSB-ideeën] en kulturkampf [machtsstrijd, div.] ? Een kür [kunstschaatsen, dressuur] in een kurhaus [in badplaats, ook: kursaal], dat zal niet meevallen! Hier volgt de geschiedenis van het kwaad: het begint met kwaadwilligheid van kwaadwillenden die kwaad willen. Daarna volgt het kwaad denken van kwaaddenkenden. Vervolgens gaan kwaadsprekers kwaadspreken (kwaad vertellen) en kwaaddoeners kwaad doen. Als de kwaadzaaiers dan klaar zijn met kwaad zaaien, moeten de goeden met de kwaden lijden, wordt kwaad met kwaad vergolden, gaat het van kwaad tot erger en geldt ten slotte – je moet het tenslotte ook weer goed maken: kwaad worden is menselijk, kwaad blijven is duivels. 'Kussebek' en 'kullebroer' worden om gelijksoortige redenen (ww.! – kullen = voor de gek houden) op die manier en dus zo geschreven. Zelfs een kungfubeoefenaar [vechtsport] zou de naam van deze universiteit als volgt schrijven: KU Leuven [Katholieke Universiteit]. De KKK [Ku Klux Klan, vroeger: – –] lonkt naar het kukriwapen [mes met gebogen lemmet] van de Gurkha's [Britse militair van Nepalese herkomst].

3. De kwant [snaak, snuiter] deed kwansuis [quasi] of hij voor kwantiteit in stade [plaats] van kwaliteit ging. Waren de kwikwi's [vis] nu aan een kwik-I- of kwik-II-verbinding gestorven? Je zal toch maar je ei niet kwijt kunnen en het vervolgens kwijtraken! Kwarto is een boekformaat (afkorting: qto.). De kynoloog [hondenkenner] frequenteert het cynodroom [hondenrenbaan]. Bij kyfose is het thoracale of sacrale deel van de ruggengraat achterwaarts gekromd. De kyat [tsjaht] is de munt van het vroegere Birma [nu: Myanmar – MMK] en geen k-woord zoals kanker. Een Griekse ogenschaal (kylix) kun je – als die van hout is – kyaniseren: voor bederf behoeden door het die met een oplossing van sublimaat (kwik-II-chloride) te doortrekken. De laatste van de laatstverschenen boeken werden door de laatsten der aanwezige schrijvers gesigneerd. Laatstleden zondag genoot oma haar laatste avondmaal en kreeg ze haar laatstewilpil. De laagstbetaalden zijn niet altijd laaggeletterden. De labrador-retriever vrat de reproductie van het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci bijna op. De lactovegetarische lachebek vond la città eterna [de Eeuwige Stad, de stad Rome, urbs eterna] het ridicuulst (meest ridicuul).

4. Er zijn heel wat fobieën (tussen haakjes eventueel het onderwerp van de angst): zoöfobie (dieren), xenoglossofobie (vreemde talen), xenofobie (alles wat vreemd is), virginitifobie (verkracht worden), vaccinofobie (vaccinaties), trypanofobie (injecties), toxicofobie (vergiftiging), thanatofobie (de dood), tafefobie (levend begraven worden), tachofobie (hoge snelheden), somnifobie (slapen), sanguinofobie (bloed), rypofobie (smet), russofobie (Rusland), radiofobie (röntgenstraling), pyrofobie (vuur en brand), pathofobie (ziekte), parafobie (perversie), onomatofobie (woorden en namen), obesofobie (dikker worden), nyctofobie (duisternis, nacht), nosofobie (ziekte), nomofobie (geen mobiele telefoon), necrofobie (dood, dode wezens), mysofobie (infecties), monofobie (alleen-zijn – GB), melofobie (muziek), melanofobie (kleur zwart), logofobie (woorden), lalofobie (spreken in het openbaar) en kynofobie (honden).

5. Voorts: kleptofobie (bestolen te worden), keirofobie (scheren), islamofobie (islam), entomofobie (insectenfobie, insectofobie), infofobie (informatie), ichtyofobie (vissen), iatrofobie (doktersbezoek), hypsofobie (hoogte), hypnofobie (te sterven in de slaap), hypegiafobie (nemen van verantwoordelijkheid), hydrofobie (water), homofobie (homoseksualiteit), hippopotomonstrosesquippedaliofobie (lange woorden), hematofobie (bloed), heliofobie (zon), gynaefobie (vrouwen – voorheen zonder a), glossofobie (speech, spreken), globofobie (mondialisering van de economie), gerontofobie (ouderdom), gefyrofobie (brug), gamofobie (relatievrees), fotofobie (licht), fonofobie (geluid), fobofobie (fobieën), eurofobie (euro), erytrofobie (blozen), erotofobie (erotiek), ergofobie (werk), entrefobie (ergens binnengaan), emetofobie (braken), eibofobie (angst voor palindromen, zoals … dit ...), dysmorfofobie (mismaaktheid) en dinofobie (duizeligheid).

6. En ten slotte: cyclofobie (fietsen), claustrofobie (engte), chromatofobie (kleurenvrees), christofobie (christendom), chemofobie (chemische stoffen in voedsel), chaerofobie (vrolijkheid en vreugde), bifobie (biseksualiteit), bacteriofobie, aviofobie (vliegangst), arachnofobie (spinnen), antropofobie (mensen), anglofobie (alles wat Engels is), androfobie (mannen), amaxofobie (wagens), allodoxafobie (opinie), algofobie (pijn), ailurofobie (katten, de beestjes), aichmofobie (alles wat scherp is), agrafobie (seksueel misbruik), agorafobie (plein), aerofobie (tocht, wind), acrofobie (hoogte), achluofobie (donker, duisternis), acarafobie (bijtende insecten) en ablutofobie (wassen). Conclusie: Onze-Lieve-Heer heeft rare kostgangers!

7. Zit er nog iets tussen Lagerhuis en Hogerhuis en tussen lagerwal en hogerwal? Het schip en mijn oom zijn beide aan lagerwal geraakt. Bert Jansen is geen landgooier (vgl. erfgooier, het Gooi, Gooiland, Naarden). De lagunestad Venetië is niet op palen gebouwd; dat is Amsterdam, het Venetië van het Noorden. Zoeken op 'van het noorden', geeft onder andere dat Antwerpen het Jeruzalem van het Noorden is. De zuiderbroeders zijn de bewoners van Zuid-Nederland ten opzichte van die van het Noorden. Zijn de blonde dochteren van het Noorden voorbestemd voor de hel van het Noorden? Het schilderij Meisje met de Parel van Johannes Vermeer wordt wel de Mona Lisa van het Noorden genoemd. Kan ik hier mijn lakhs [rekenmunt, vm. Brits-Indië] inwisselen voor pa'anga's [Tonga – TOP]? De laika [Russische eskimohond] ging in de lahar [modderstroom] ten onder: zijn tenondergang was compleet. Hou eens op met dat gecajoleer, dat geflikflooi! Rimmen is oraal-anaal contact hebben [kontlikken dus]. Sommigen vinden het ongepaste vleierij, maar ik vlei me met de gedachte, dat de wereld (niet) aan vlijt ten onder gaat.

8. De tenuis [tee-nu-wihs] is de stemloze plofklank. Hij verscheen ten tonele en trok in zijn tenue de ville ten strijde. Zijn bouwoptie is tenietgelopen. Het lamarckisme verbindt evolutie en erfelijkheid. Het lambrequinornament (lambrekijn) op Chinees porselein en Delfts aardewerk heet ook wel de Franse punt. De prij zocht het lamprei dat zich in de prei verborg. De landaulet(te) is een coupé-landauer. Caoutchouc (rubber) spreek je uit met een k aan het eind. Zij dansten de ländler en dronken lambrusco uit Emilia-Romagna in Italië. Wat is het verschil tussen lamé [weefsel met goud- of zilverdraad] en lancé [stof met kleine of grote contrasteffecten]? De bojaren [adellijk grootgrondbezitter Rusland] en daimio's [idem Japan] waren niet blij met de landtoe-eigening door het proletariaat, de landloze was dat wel. 'Lang leve(n) onze ouders', zo klonk het in koor. Is die langedijker [bloemkool] al gaar? Nee, maar deze Langedijker [persoon] is wel een rare! Met zijn langejaap [middelvinger] wees hij naar de Lange Jan in Middelburg. Het langstzittende Kamerlid zag uit naar zijn lang vervlogen liefde, die een languissant (langoureus) bestaan leidde. Haar lasciviteit [wulpsheid] was grenzeloos, dan kun je wel nagaan … Onder de lariksen [boom] groeiden lathyrussen [plant]. Bekende huisgoden zijn de laren en penaten. Dat is bijna een wet van Meden en Perzen. Het largo is de 'vergrotende trap' van larghetto. De lapis philosophorum is de steen der wijzen (chemie).