Dictee - dictees [1612]
Dictee
843 (DCCCXLIII) Dictee Specialisten (29-05-2015)
1.
Ik heb zo-even gelezen dat er bij 'zoiets' sprake is van klinkerbotsing. We
hebben zowat de hele middag maar zo wat aangerommeld. Vertel eens wat over lewiszuur
en -base, en over
zuur-basereacties en -titraties [uit
de chemie]. Zou die noorderling ook ' zoögloea'
[zoo-woo-gloi-jaa] (aantal bacteriën in slijmachtige substantie) hebben
opgenomen in zijn top tien (top 10) aller
tijden van moeilijk uit te spreken woorden? Terwijl er zouk (dansmuziek) gespeeld werd, hield hij (noch, niet) op met zotteklap
en zottenpraat, noch met zoute bollen eten. Leuk, zo'n kleine Antarctische kleine
adeliepinguïn. De noord-zuidverbinding verbindt de zuidoosthoek van Amsterdam
met de noordwesthoek. Het zwart-Amerikaanse vuur wordt in zwart Amerika flink
opgestookt. Daar moet hoognodig eens een zwabbertje
over gehaald worden.
2.
Die zwansen (GB, VD ook: zwanzen – prutser)
hebben heel wat afgezwansd bij het zwanzen (ww., VD, bij GB: zwansen – gekheden uithalen). De katjoesjaraketten zijn
afgevuurd. Seitan is een vleesvervangend product, gemaakt van tarwe. Onder de
blote hemel: sub divo, sub Jove, sub Jove frigido, à la belle étoile of sub
tecto coeli. Successen: succès de ridicule (succes
wegens belachelijkheid), succès de scandale (succes
door een veroorzaakt schandaal), succès d'estime (succes dat alleen berust op de achting voor de naam van de maker of
de voordrager, niet op de innerlijke waarde van het werk of de voordracht)
en succès fou (daverend succes, meervoud: succès
fous).
Such is life: c'est la vie. Sucrose, invertsuiker, kun je met sucres (ECS) (Ecuador, vóór de Amerikaanse dollar) betalen. Ik
heb dochterlief in slaap gesuid.
3.
Hij wist subiet dat subito een muziekterm is. Eigen haard is goud waard, sub
parvo sed meo: onder een klein dak, maar wel onder het mijne. Sub rosa is off
the record. Deo volente is: sub reservatione Jacobaea
(D.V., volente Deo, V.D.). Pas in de suite
kwam zijn vuile suit (kostuum) uit de
suitcase. Een suisse [kerkwachter] had vaak
een hellebaard en een bandelier (draagriem voor sabel).
Summa summarum, tenslotte (kortom), geef ik
hem de benefit of the doubt (voordeel van de
twijfel). Aan de rivieren van Babylon (super
flumina Babylonis) zijn de beginwoorden van Ps. 137, het klaaglied der
Israëlieten in hun ballingschap. Zoiets als Psalmen 24 (afgekort:
Ps. 24) moet je lezen, iets als psalm 33 (afgekort
ps. 33) moet je zingen. Ik beluisterde met veel plezier via internet Rivers of Babylon van Boney M. (1978, publ. 2012).
4.
(Tekst: By
the rivers of Babylon / there we sat down / Ye-eah we wept / when we remembered
Zion). Is deze snelheid sub- of supersonisch? Hij werd bedreigd met
een soaker (waterpistool). Het suppedaneum (rooms-katholiek) is de verhoging waar het altaar
op staat (of ook: blokje hout waarop de voeten van
de gekruisigde Christus rusten). Een suppo (suppositoire,
VD ook: suppositorium) is een zetpil. In die haven gold een surchargé (overladen) surcharge (toeslag).
Een vrijgeleide is een sûreté de corps, safe conduct,
sauf-conduit, sauvegarde,
laissez-passer of geleibrief (voor reizende geestelijken
is dat een obediëntie). In dat stadsdeel wonen veel suri's (Surinamers). Zijn optreden was verfrissend en
surprenant [verrassend]. Surra [oe] (de surraziekte) is de trypanosomenziekte. Een
sati is een suttee (denk maar aan het
suttiisme = weduweverbranding).
5.
Op staande voet is e vestigio, hic et nunc, illico, in continenti (incontinent is iets anders), ogenblikkelijk,
staandebeens, staandevoets, onmiddellijk, stante pede, sur-le-champ en voetstoots. Suzanne met haar mooie ogen kweekt heel graag een
suzanne-met-de-mooie-ogen. Rein, wat is suzereiniteit (waardigheid,
heerschappij)? En wat een suzonnetje (suçon:
coupenaad)? Die heersers voerden een sévère (ernstig;
in de kunst) bewind. Een swagger [èh] is een zekere damesmantel. Hoe spreek je 'swap' [swohp] uit (en hoe
'sweater' [swèh-tuhr])? Anno nu zijn er nog veel swiebertjes (vgl. anno dazumal). In het kort: swipen is navigeren ['vegen'
over scherm] en swypen is letters op een
bepaalde manier typen op een touchscreen [zonder de
vingers van scherm te halen]. Een symmachie is een
oorlogsbondgenootschap. De SZL is de genormeerde valuta-aanduiding van de munteenheid van Swaziland, lilangeni.
6.
Er was geen ziel te bekennen: typisch voorbeeld van een synecdoche [stijlfiguur, gedeeltelijke aanduiding].
'Schreeuwende kleuren' is een synesthesie [(vaste) verbinding tussen
verschillende zintuigsferen]. De szechuanpeper [peper]
heeft niets te maken met indiapaper [papier],
al zou je wellicht anders verstaan. Syzygie is samenstand [conjunctie en oppositie van zon en maan]. In de
politiek noemen we het afwisselend steunen op verschillende partijen (actueel in Nederland! – 2015) de (het) système de la bascule. Niet in GB of VD,
maar 'alles paletti' betekent 'alles oké'. Het coxsackievirus kan de hvm-ziekte
[niet in wdb.] veroorzaken, de hand-, voet- en mondziekte [die wel!]
(vooral bij jonge kinderen). Het virus is
vernoemd naar de plaats Coxsackie in de staat New York, waar het voor het eerst
bij een patiënt werd vastgesteld. De zwart-New Yorkse inwoners krijgen dat
allemaal zwart-op-wit.
7.
Acidofiel is zuurlievend. In de SWOT-analyse
staan de letters voor: strengths, weaknesses, opportunities [enk.: y], threats.
Een voorbeeld van een synaloefe is 'zevend'halfje' (=
pietje, oud muntstuk) [samenstelling met twee opvolgende klanken van
verschillende woorden]. Syndiceren doe je op de beurs [niet-geplaatste aandelen kopen], je syndikeren doe
je bij een vakbond. Hij verkaste [verkassen]
en vergastte [vergasten] mij op een
housewarmingparty. De intrigante zorgde in
Vlaanderen door intrigeren voor veel intriges.
Tachy- en bradycardie [te snelle en te langzame
hartslag] zijn niet goed voor een mens. Taciti, soli, sanza compagnia:
zwijgend, eenzaam, zonder geleide (Dante,
'Inferno'). Ze loopt bij een tactiele (tastzin
betreffend) therapeut. Met veel tact
legde hij de viertaktmotor uit. Tactel wordt
veel toegepast in sportkleding. De tabes (dorsalis)
is de ruggenmergstering. Ik tae-bo, ik beoefen
het tae-bo. Nee: geen tai chi dus!
8.
Houden taenia (lintwormen)
je darmen schoon? Bij GB eten ze taboulé (met
couscous, maar inmiddels eten ze daar nu ook tabouleh, zoals VD doet)
Zij zijn taillables et corvéables à merci: naar believen aan belasting en
herendienst te onderwerpen. Touw van rameevezels heet tali rami. Wat voor olie
is tallolie (als bijproduct – van cellulose uit
dennenhout)? Niet storen, ik tally, ben aan het tallyen (geloste of geladen lading bijhouden). Hij gleed
van het taludje af. Die veldslag werd tam arte quam Marte (zowel door slimmigheden als door geweld)
gewonnen. Een tamboereerraam gebruik je bij borduren. Hoeveel borduren [uren] zou zo'n schaker er al op hebben zitten?
Een tanguero is een tangodanser. Hij heeft zijn werk tant bien que mal (zo goed en zo kwaad als het gaat) weer opgepakt.
De tantebetjestijl wordt gekenmerkt door tantebetjes. Tant pis (het zij zo), amen! Mooi, die tapestrywand [èh, uh, ie] (sterke geweven stof)! De tartuffe (huichelaar, schijnheilige) meende echt fair play
te spelen.
9. Een tapplaats (plaats
om te tappen of tijdelijke arbeidsplaats) heeft er geen, een TAP-plaats (Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen; 1973)
heeft ze wel (hoofdletters). Een taxus is
een venijnboom. In een taxfreeshop koop je taksvrije
artikelen. Uit tazza's [drinkschaal] kun je
drinken. De teach-in werd druk bezocht en was dus drukbezocht. Het technetium (Tc) was het eerste kunstmatig gevormde chemische
element (43). Die begin-n hoor je daar niet.
Is dat te judice (naar uw oordeel) correct?
De spreker moest nog veel tekst verwerken. Zij is tele-, foto- en tv-geniek (teeveegeniek). Zijn teleologie (doelmatigheidsleer) en theologie (godgeleerdheid) nauw verwant? Nou ja, qua schepping dan. U koopt dit cash-and-carry, tel quel [zoals het is]. Teloh
[ee] omvat stukjes cassave. Temeer daar er een lid
afwezig was, was er een eter te minder [Man
overboord, een eter te minder: een sterfgeval zonder rouw heeft ook voordelen].
Hoe spreek je 'template' [tèhm-pleet] [model. sjabloon] uit? Hij voelt zich ten achter
gesteld (vgl.: tenachterstelling). De int(e)rest bedraagt vijf ten honderd [5 procent, 5%, 5 t.h.]. Nu ga je ten tweeden male in de fout.
10.
Hij moest in Ter Aar de bestelling afleveren: uitnodigingen voor de
teraardebestelling. Zijn alibi was teres atque rotundus (volmaakt: welgevormd en afgerond). Alle leven eindigt met de
terminus vitae, the debt which cancels all others (de
dood). Een vaste burcht moet op terra firma (vaste
grond, veilige bodem) staan. De terreur blanche is de Witte Terreur [vervolging
aanhangers Napoleon, Frans: Napoléon]. Een tertiaris is een
derdeordeling (verzachte vorm van kloosterleven).
Als testis oculatus (ooggetuige) is hij een
testis classicus (volkomen betrouwbare getuige).
In de Nepalese loterij won ik een thar (geit). Een thrillseeker
[spanningzoeker, niets met elektriciteit!] doet
het voor de thrill [opwinding,
spanning]. Kijk uit naar the war to end all wars [oorlog die aan alle oorlogen een eind zal maken – geloof je dat
zelf?]. Hij zal zijn trekken nog wel thuiskrijgen [verdiende loon: gestraft worden]. De ThUK is de Theologische
Universiteit Kampen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten