Dictee - dictees [1585]
Dictee
851 (DCCCLI) Dictee Specialisten (07-08-2015)
1.
Een woord als 'monalisaglimlach' is gelexicaliseerd. Wanneer waren het moustérien en het magdalénien
ook alweer? Bezit Münster een munster [kloosterkerk,
domkerk]? Wil je dat ik de tekst erop nasla? Let op: '*yasis' komt niet
voor, '*iasis' wel: amoebiasis (oorzaak: amoebe =
slijmdiertje), ankylostomiasis (mijnworm),
bilharziasis (bilharziosis, bilharzia) =
schistosomiasis (zuigwormen), candidiasis (schimmel candida), cholelithiasis (galsteen), elefantiasis (parasiet),
filariasis of filaria (worm), giardiasis (parasiet), helminthiasis (worm),
leishmaniasis (parasiet), mydriasis (pupilverwijding), onchocerciasis (rivierblindheid), psoriasis (huidziekte), satyriasis (donjuanisme),
trichiasis (naar binnen groeien van haren),
trichomoniasis (protozoön met zweepdraden) en
trypanosomiasis (trypanosomen, zweepdiertjes).
2.
Je weet nu dus dat het 'myiasis' is en niets
anders (parasitisme van vliegenlarven). Een
mycoloog weet alles van schimmels en
paddenstoelen. Verder is de myiologie de
muggenkunde (en een myoloog een spierkundige). Ze
zouden natregenen, zeg maar: kletsnat regenen. Bij de brand werd tot 'brand
meester' het aanpalende gebouw natgehouden. Breda, de Nassaustad, kleurde
nassaublauw. Alle mysten [mv., ingewijden in een
mysterie] zijn ingewijd in een mysterie (vergelijk:
neomist = tot priester gewijd). Hij sleepte altijd een nandi (beeldje) met zich mee. Een near miss is een
bijna-botsing. Hij dreef een winstgevend nerinkje [handel,
klandizie, vertier] in netsukes
[nèht-skuh]
(gordelknoop). Een niet-bezitter, is dat een havenot? Hij speelde ney [ei] [bamboefluit] in een leycentrum
[lie] (knooppunt van leylijnen – verbinden
prehistorische locaties en heilige plaatsen). Je hebt nieuwzilver [zekere legeringen] en oud zilver. Die vijftiger
houdt het bij de nifty fifty (aandelen New York).
3.
Wat hebben 'cyste' [lichaamsholte met weke massa]
en 'cysteaaltje' [draadworm --- > soort aardappelmoeheid] met elkaar te maken? Niets, dus. Je bent een malloot, als je met (ma)loti betaalt in Lesotho (LSL). Dat is een rare vent: hij heeft antilopebenen en een giraffennek.
In het Witte Huis woont [2015] de president,
Barack Obama [2019: Donald Trump]. Geef mij
maar zo'n crunchy (knapperig) hapje, bereid
uit quinoa [kihn-waa, ook: kie-noo-waa].
Hoofdstuk 134 uit Psalmen wordt – vaak berijmd – gezongen als psalm 134. Wat
omvat de Kerk van Rome zoal? Onder het spatakruis (sint-jacobuskruis)
stond een pot met jakobskruiskruid. Een
jehova is een Jehova's getuige. Een hegelaar is een overdreven hegeliaan. Een
peronist hing Perón aan. De whigs en tory's [Engeland] zijn het meestal niet eens. Welke
spanning geeft het daniellelement (1,1 V, niet: leclanché-element
– internet: 1,5 V). Ook dit is weer zo'n Leentfariaans
dictee.
4. Karel is een Maagd. Wie spreken er hier
Faeröers of Plat-New Yorks? Met pidgin wordt Pidginengels [?] bedoeld.
Het Schwyzerdütsch is het Zwitsers-Duits [Zwitserduits].
Wanneer waren de Brugse metten [volksopstand tegen het Franse bewind in Brugge op 18 mei
1302]. Kun je ook in Trinidad en Tobago een vervangend paspoort krijgen
bij de Ambassade (instelling
– vgl. Ministerie van Financiën) van het Koninkrijk der Nederlanden? Ik
heb met haar gewed, dat het mes al gewet was. Deze schlager heeft al in
meerdere top 10's (top tiens, toptienlijsten, top
10-lijsten) gestaan. Dat bracht wel een shockje teweeg: we waren
gechoqueerd (geshockeerd). Hoe is beregeld
dat BV de afkorting is van 'bekende Vlaming' en WK die van 'wereldkampioenschap'? Ik haal mijn patat met (!) bij een
Febo-vestiging
[Ferdinand Bol(straat), Amsterdam]. Ik zie die mère [moeder (in klooster)] nog geen merengue dansen. Een merozoïet is een
zeker ontwikkelingsstadium (m.n. het tweede, van
sporozoa).
5.
Drijft zij in Volendam een woodenshoeswinkeltje [klompen]?
What's in a name: dit was een quick-and-dirty [snel,
van mindere kwaliteit, goedkoop] schoonmaakbeurt. Die zullen elkaar wel
vinden: een vrouwenborstenman en een mannenborstenvrouw. Swipen [navigeren] op het touchscreen
– aanraakscherm – is net iets anders dan swypen [letters typen]: zoek dat maar eens na! Een van
mijn voorvaderen heeft nog op het departement (gebouw, anders eigenlijk: D) van Koloniën
gewerkt. Een colon is (ook)
een kolonist. Bij de parade leek het wel een kolonelscolonne. Baad
je iedere dag: baat het niet, het schaadt ook niet! Was myiasis [parasitisme van
vliegenlarven] de reden van haar miosis (pupilvernauwing), waardoor ze haar gecombineerde
studie myologie [leer
spieren] en myiologie [leer muggen en vliegen] op moest geven? Zoek op:
myalgie (spierpijn), myasthenie [zekere spierziekte] en myatonia (onvoldoende of afwezige spiertonus, tonus = de
natuurlijke gespannenheid van spieren).
6.
Mijn ouders gaan scheên [scheiden].
Beschrijf het bernoulli-effect [vloeistof- of
luchtstroom tussen vlakken]. Mijn tante is semioloog, symptomatoloog [leer van de ziekteverschijnselen]. Op feta (kaas; vooral bèta's houden daarvan) lijkende
witte verse kaas uit Cyprus die onder meer geroosterd wordt gegeten, heet
halloumi. De meeste digibeten [onkundig met
computers] hebben weinig op met literati [geletterden]
en digerati (vooroplopen met kennis van computers, vgl.
ook culturati en twitterati). Grapje voor intimi: de vertaling van 'my
kingdom for a horse' is 'mijn volkstuin voor een woordenboek' [Johan]. Met een Damascener kling kun je een
Damascener pruim (damastpruim) klieven. Het
hoornvlies heet ook wel cornea. De chorea is de dansziekte of -manie (vergelijk: sint-vitusdans, sint-veitsdans, fieteldans,
huntington, ziekte van Huntington). Een choree (choreus)
is een trochee (trocheus). De groep is
gisteren bijeengeweest.
7.
De Tyrolienne ging naar de biënnale. De gioer is de overgang tot het jodendom.
De grammaticacontrole wilde 'Woerden is een mooie stad' veranderen in 'woerden
zijn een mooie stad'. Tja, … Als je 'huntingtongen' [gen]
opschrijft, is dat geen werkwoord … Heel vroeger, voordat hij zijn kandjes
haalde, heeft hij er de kantjes flink van af gelopen. Hij is geen orgelist,
maar een survivalist: hij doet aan survivallen. Ik vrees, dat die argumentatie
geen hout snijdt (!) [houtsnijden: alleen infinitief]. Hoe spreek je zoögloea uit (het zijn bacteriën) [zoo-woo-gloh-jaa]? Een
Siënees komt uit Siena [èh].
Is dat nou een beatrix- of een fabiolakapsel? Zoals die sp.a-partijvoorzitter erbij loopt: schunnig gewoon. O ja, die zocht ik: de vang
van Prony [toestel om mechanische arbeid van een
machine meet]. Het meervoud van 'architraaf' is 'architraven'. Wat is
het Caudijnse juk [Caudium, Samnieten, 321 v.Chr. –
versloegen Romeinen en lieten ze onder een juk doorgaan – beeld van
vernedering]?
8. Die handige harry hangt graag de grote jan
uit. Je kent klein Davidje uit de david-en-goliathverhalen toch wel? Een ontnieter [nietjes
verwijderen] is dat een soort van bevestiger? Nee,
dus. Cheek to cheek [wang tegen wang]
heeft niets te maken met business-to-business [b2b –
handel tussen bedrijven, niet: consumenten]. Zoek op wat de naar een
gelijknamige film genoemde French Connection [smokkel
van opium ...] is. Was bekend dat baron Zeep [ow'er,
oweeër] een ballethater is? Die beau désordre (bevallige
wanorde) heeft wel iets. Hij vertoonde een belle indifférence (serene onverschilligheid (voor
de realiteit van het leven)). Met het
nieuwe zusje zou hij benjamin af zijn. Beter blo of blode Jan dan dô of dode Jan. Er stonden wel drie bureaux-ministres. De
cluniacenzers kwamen uit Cluny. Een capotasto [mv.
i of 's] of capodastro [mv. 's] is
een barréklem [snaren verkorten]. Wat een
lekker kippie, dat blondientje (blondinetje).
De benedictines, kloosterlinge onder de regel van Sint-Benedictinus, dronk
benedictine [likeur].
9.
De brabo komt uit Noord-Brabant, spreekt Brabants en is een kei in
brabantismen. Zo is de limbo afkomstig uit Limburg (gekscherend:
Limbabwe), hij spreekt Limburgs en is thuis in limburgismen. Gênant,
zo'n fâcheux troisième (derde aanwezige die de
intimiteit van twee anderen (ver)stoort), vooral als dat een genante [man: genan(t)] is. Hij ving bot en dusdoende haalde hij
bakzeil. Met deixis [ei] wordt een zeker
taalverschijnsel aangeduid. Ik ben Pikkie Tanis, 35 jaar oud, en woon sinds
mensenheugenis in 's-Hertogenbosch. Je moet een hippopotamus (nijlpaard, log persoon) natuurlijk niet
uitschelden voor hypothalamus (anatomie: deel van
de tussenhersenen onder de thalamus). Is er een wezenlijk verschil
tussen een paladijn (hielenlikker) en een
pylades (meervoud: pyladessen) (trouwe metgezel)?
Toch wel. Niets menselijks is een mensenlijk
vreemd. Hij kwam uit Dublin en was een wild schoffelende tuin-Ier (!). Een piesemopsantee
is een toilet of wc.
10.
Dat laatste komt van 'puis-je m'absenter?' Waarom schrijf je 'choemasj' (niet) met een hoofdletter? Gebonden boek, niet de inhoud ervan! De blauwe
passiebloem is de Passiflora caerulea. Is dat nou bhakti-
[mystiek, devotie] of
hathayoga [lichaamsoefening, adembeheersing]?
Aan de andere kant van de Neder- of Boven-Rijn geef je aan met Overrijns. Dat
meervoud schrijf je algauw verkeerd: amphigouris. Ik kan je dat déjeuner dînatoire [uitgebreid koffiemaal dat een middagmaal vervangt]
in dat grand hôtel [groot,
statig] zeer recommanderen [aanbevelen]! De verzouten [te zout gemaakt] soep kieperde hij in het verzoute [te zout geworden] water. Ik verafschuw die
encierro's [volsvermaak met stieren in straten].
De conveyer [transporteur] trad zelf als
convoyeur [konvooibegeleider] op. Ik krijg
liever volkspot dan volksspot. Goed is zij niet, niettemin is zij is niet
te min voor mij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten