Dictee 825 (DCCCXXV) Dictee Specialisten (03-03-2015)
1. Er moet gede-islamiseerd worden. Het conceptdictee: een taalfreak heeft daar al een blik op geworpen en in eerste instantie geen problemen over opgeworpen. Die fytoftora (zwakziekte in aardappelloof) blijft een groot probleem. In de whodunit (detective) droeg de hard-boiled (keiharde, ongevoelige) detective een gabardine regenjas met holmespet (is die genoemd naar Sherlock? Ja! Het holmeslicht niet ... en kunt u het holmes – mes ...?) Naar dat Geitje (ster, niet meer in VD: in sterrenbeeld Voerman) kun je alleen maar opkijken. Is gaultheria's [bergthee] kweken moeilijk? Hij moet zo nodig weer de shockjock (dj) uithangen met zijn gechoqueer (geshockeer). Een Maltezer leeuwtje is een maltezerhond. Een whippet (hond) is verwant aan de terriërs. Als mauwerik (kat) heeft zij een ocelot (pardelkat – roofdier ...). Een kribbebijter verrinneweert de ruif. Een thar is een kleine, gracieuze [vgl. gratie] himalayageit. Voorbeelden van een epitheton (meervoud: epitheta) ornans zijn 'de listige Odysseus' en 'de koeogige Hera'. Nu zullen we gauw een nijlgau (soort antilope) zien.
2. Een brahmapoetrakip heeft een driedubbele kam, hoenders kunnen buff (bruingeel) zijn en een lombards hoen is van origine Lombardisch. Voor nog geen honderdduizend markka [FIM, Finland, tot 2002] zou ik zo'n maka (bosmeester: Amerikaanse gifslang) willen houden. Zoek op, wat een nyala (soort antilope, koedoe), een oryx (paardantilope) en een wouwou (zilvergibbon) zijn. Niet te geloven: een sagoïentje (soort van zwart klauwaapje) op de rug van een steppezebra. Een Egyptische cobra is een uraeusslang. Die kutai (hoogkijker – vis) moet dat Veulen [sterrenbeeld] toch extra gemakkelijk kunnen zien? Een kongeraal komt niet uit Congo: het woord komt van het Latijnse 'conger' (zeepaling). De houting is een soort zalm. Wat zijn griet (grutto, ook: platvis) en griend (rondkopdolfijn)? En wat is een fint, als het geen waterbewoner is? (Een list!) De kiur [ie, oe] is een uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar. Ken je de lori (halfaap) en de kokkelevi (kuifleeuwerik)? Vergeet ook de magelhaengans, humboldtpinguïn, feniks (mythische vogel) en faëton (vogel of rijtuig) niet.
3. Voor mij zijn toppers bij de vogeltjes: Blyths rietzanger, Cetti's zanger (bruine rietzanger), Dougalls stern, Kuhls pijlstaartvogel, het Numidisch juffertje (kraanvogel), Temmincks strandloper en de Vlaamse gaai. Reuze-interessant allemaal. Hoe schrijf je trouwens 'orpheusgrasmus', 'quelea' (vogel in de savannen) en 'quetzal' (vogel of munt)? Hier volgen wat woorden die interessant zijn i.v.m. de tussen-n: adenoïdenlijder, apelazarus, apotheosenachtig, apotheosenmoment, advocateborrel, advocatencollectief, bolleboos, bollenkweker, bullebak, bullenpees, dogemuts, dolleman, driefasemotor, drinkebroer, dronkenlap, ellepijp, ellenstok, gortepap, gortenteller, giraffennek, hellekind, kattebelletje (briefje), kattenbelletje (bel), kinnebak, klassewerk (erg goed), klassenwerk (met de hele klas), klereschool, klerenhanger, klotegevoel en klotenbibber.
4. Verder: pokkenweer, krabbedief, krabbenduiker, lollepot, linzensoep, lulleman (babbelaar), lullenman (brandweer), minnenijd, minnenloon, opgavenboek, pieleman (naakte), pielenman (arbeider), redekavelen, redengevend, ruggespraak, ruggensteun, runenalfabet, scharrebier, schredenteller, secondelang, Secretaressedag, sirenenzang, sirenegeluid, sibbenkunde, smarteloos, smartengeld, sorbenboom, sukadebrood, sullebaan, vedettedom, vedetteneigingen, nomadenstam, zedelijkheid, zedendelict, zegetocht, zegenwens, zinnebeeld, zinnenstrelend, zittekist, zielenroerselen, zondelast en doodzondenbesef, normen-en-waardendebat, waardevrij, gazelleoog, wiegelied, wiegendood, takkewijf, takkenbos, reuzezwijn (meevaller), reuzenzwijn (heel groot), libellennet, lindebloesem, pagodeboom, maretak en pieremachochel.
5. Zijn er recent nog nieuwe bijbelrollen ontdekt? Wat bedoelt GB met een bursa-equivalent (?)? Een Lapaceen is een inwoner van La Paz, een Manilleen van Manilla. Een Salvadoreen is een inwoner van El Salvador en een Quiteen van Quito. De Slavenoorlog was de Amerikaanse burgeroorlog van 1861-'65. Op een tafelberg [de Tafelberg: Zuid-Afrika] kun je heel goed de Tafelberg (Mensa, sterrenbeeld) zien. De furor teutonicus is de teutoonse razernij [Duitsland, antisemitisme]. Ik heb weer genoten van het tikitakavoetbal (tikkietakkie, tiktakvoetbal) van Barcelona. Hier, pak aan, one for the road [borrel], een afzakkertje! Deze politicus heeft extreem linkse ideeën. Er werd wat afgeijsbeerd toen de examenuitslag uitbleef. Op de gelukwens van Piet repliceerde Jan met: van 's gelijken.
6. Een olibrius is een snoever of pochhans. Al- en dieldrin behoren tot de drins (pesticiden). Uche-uche, mag ik even de aandacht, anders gebruik ik mijn oeioeimachine! Ik zag het: George' oor had hij te luister gelegd. Op een sophisticated [mondain, verfijnd] manier werd de wijn gesofisticeerd [suiker toevoegen, versnelling gistingsproces – geen k]. De gezapigerustverstoorder werd tot de orde geroepen. Of hij gereïncarneerd was, weet ik niet, gere-integreerd was hij. Het getoupeerde [met haar ...] gezelschap heeft nog wat rondgetoerd. Door al die trubbels was hij getroebleerd. Hij zoekt nu een troubleshooter. Zijn getruukte trucjes en getrukeerde trucages waren fenomenaal. In elk respectvol dictee zou 'giaur' [gah-voer] (Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims) voor moeten komen, niet te verwarren met het grote rund, de gaur [gou-wuhr]. Gierstjes zijn sorghumkorrels. Het was een relaxed middagje, we hebben heerlijk gerelaxt. De GeV is de
giga-elektronvolt.
7. Zonder die hepatitis B-vaccinatie zou ze nu misschien hepatitis B hebben. Hij zat voor in de kerk. In de tram was het druk, maar voorin vond hij nog een zitplaats. Ze zijn het jammerlijke slachtoffer geworden van CO-asfyxiatie [koolmonoxidevergiftiging]. Wat was een Nisskakam [SR, merk] ook alweer? Tegen hoofdluis! We hebben 325 kilowattuur (kWh – hour) verbruikt. Door de bewolking was het een sterreloze nacht. Ik kreeg ge-e-maild dat een wienerschnitzel gemeeld is. Een wormkoekje wordt ook wel santonine genoemd. Met 'oom': adenoom (gezwel uit klierweefsel), carcinoom (kwaadaardig kankergezwel), dermatoom (huidgezwel), fibroom (onschuldige aangroeiing huid), hematoom (bloeduitstorting), lipoom (vetgezwel), myoom (vleesboom), oom agent, Oom Jan leert zijn neefje schaken, Jan oom (verouderd voor Oom Jan), Oom Kool (arme sukkel), daar ligt Oom Kool (is gevallen), oud- of grootoom en De (neger)hut van Oom Tom. We zullen dat gluiperdje eens een lesje leren!
8. Met 'omes': hoge omes (hotemetoten), voor de omes komen (professoren, examen doen), ome dokter (vertrouwelijke aanduiding), Ome Hein (de dood), Ome Jan (de bank van lening: het bij Ome Jan brengen, ik moet naar Ome Jan – geld van de lommerd zien te krijgen), ook 'janoom' is een aanduiding van de lommerd, Ome Gerrit (scheldnaam voor een rooms-katholiek geestelijke), Ome Kolenbrander (Bargoens voor gevangenis) en: ome Gevert is dood, ome Hebbert leeft nog: men krijgt liever dan dat men geeft. Gods Woord bevat bijna ontelbaar veel godswoorden. We hebben een centstuk, een vijfcentstuk en een 2½ centstuk (twee-en-een-halvecentstuk). De nazi's waren
anti-Joods. Mijn vrouw en ik hebben al lang een en-ofrekening
(en/of-rekening). Dat gijsje goochem (die goochemerd) is van Atjehse komaf, ook zijn ouders waren Atjeher.
9. Het haringkaken verwijst naar (ww.) haring kaken. Een goth (of gothic) is een aanhanger of vertegenwoordiger van gothic (= gothic stijl of muziek). Hier zie je wat voorbeelden van de gothic kunst. Een gothic novel is een griezelroman. De gothique rayonnant is de rayonante gotiek (tussen de hoge en de flamboyante gotiek in). De gotiek is origineel de spitsbogenstijl. Het Gotisch is een Oost-Germaanse taal. De Goten, een oorspronkelijk uit Zuid-Zweden en Gotland afkomstig volk, werden later opgesplitst in de Oost- en West-Goten. Gisteren liep ik nog door de Rotterdamse koopgoot. Deze schoenen zijn van
gore-tex [zekere kunststof]. Grâce à Dieu [goddank], je bent gered! Die graatmagere man heeft een academische graad. Pieter is een graag geziene gast. De douairière (adellijke weduwe) deed het met de gonfalonniere (burgemeester). Een contrail is een condensatiestreep.
10.
Hij heeft een afschuwelijk degout (afkeer, walging)
van goût de contradiction (dwarsdrijverij).
Is dat te combineren, goulash (Hongaarse
stoofschotel) met golauyoek (Chinees
gerecht)? Achenebbisj (armetierig, sjofel),
aggenebbisj, oggenebbisj, genebbisj of nebbisj? Ze had extramatrimoniële (buitenhuwelijkse) seks. Mooi, die fourruremantel (bont). Ik las in een dictee 'kris poesaka', maar
ik denk dat dit poesakakris moet zijn. Hij is minnaar van de schone letteren.
Hij wil vast weer munt slaan uit die situatie. Hun na-ijverigheid druipt eraf [ervan af]. Wie kent het middeleeuwse Latijn, het
Kloosterlatijn nog? Een 65-plusser heeft een 65 pluskaart (ook 65+-kaart). In Madurodam heb je een
miniatuur-Schiphol. Delft is prinsenstad en Hanzestad, Deventer is koekstad,
Eindhoven lichtstad, Utrecht domstad en in Alkmaar begon de victorie!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten