Dictee – dictees [2710]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 287, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (570)
1. Ik heb nogal wat bobofuncties (denk aan: bondsbons) in de korfbalsport vervuld. Hij bezat een echte Van Gogh. Genuïniteit en authenticiteit zijn synoniemen van echtheid. Echting is het echten of geëcht worden. De eclatante zege maakte éclat [baarde opzien]. Een agnitie is een echtverklaring. De Frankrijkkenner moest eclaireren [ophelderen] wat een eclair [soes] is. Ecmnesie is een geheugenstoornis. Een ecloge [mv. VD eclogen, GB ook: ecloge's] is een herdersdicht. Is mijn eclipsbril [voor kijken naar een zoneclips] geëclipseerd [verduisterd, gestolen]? De Ecofin-raad is de raad van ministers van Economische Zaken en Financiën. Een ecolander is een kruising van een heckrund met een Schotse hooglander. Kan de E. colibacterie veel kwaad aanrichten? De économie de bouts de chandelle is de zuinigheid die de wijsheid bedriegt. Het economyclasssyndroom heet ook wel DVT [diepveneuze trombose] of vliegtuigtrombose. Op de écoute [luistergalerij] werd geënthousiasmeerd de écossaise [Schotse dans, Schotse drie, schottisch] gedanst.
2. De écriture artiste is een impressionistische prozastijl, gekenmerkt door ongewone woordvorming en syntaxis, de écriture automatique een surrealistische schrijftechniek. Het ecrue [schrijf wat je hoort] [touwkleurig] ecrin [juwelenkistje] bevatte een snufje ecrasiet zekere springstof. De ect is de elektroconvulsietherapie, de (elektro)shock(therapie) [of]. Het verschil tussen de oude écu [oude Franse daalder] en de moderne ecu [fictieve rekenmunt: European Currency Unit] moet nu toch wel bekend zijn. Ook Edammers kopen edammers, bolletjes Edammer kaas. In de heraldiek is het écusson een klein schildje in een wapen. De omnivoor was allesverslindend = edax rerum. Het eddyisme is de gebedsgenezing in de leer volgens de christian science. De Eerste Edele was de vroegere vertegenwoordiger van de adel in de Staten van Zeeland. Een edelcanina is een gekweekte hondsroos. De edelgasconfiguratie is de toestand van een atoom met acht elektronen (een octet) in de valentieschil. Edelmogende Heren (EE.MM.HH) was de titel van [de leden van] de vergadering der Staten-Generaal, vroeger van die der Provinciale Statenvergaderingen. Edelsteenkunde is gemmologie.
3.
De moerasdroogbloem is de Hollandse edelweiss. Zijn
edelgesteenteverzameling was
indrukwekkend. Een hof van Eden als lusthof is zo genoemd naar de Hof
van Eden (het
Eden) met Adam en Eva. Van de
edicten zijn vooral bekend het Edict van Nantes [1598:
vrijheid van geloof voor de protestanten]
en het Eeuwig Edict [uitsluiting
Willem III, Prins van Oranje, van de waardigheden van zijn
voorouders]. Zijn deze
Shakespeare-editie en Vondeleditie nu
proza-edities of
poëzie-edities? Het EDTA is
ethyleendiaminetetra-azijnzuur.
Gelukkig leven we in een maatschappij met éducation permanente. Het
Zwitserse eedgenootschap is de republiek Zwitserland. In 1566 werd
het Verbond der Edelen [beletten
Spaanse inquisitie] gesloten. De
samentrekking van edel is eel (vergelijk
anders en aârs – niet: aars = anus,
poepgat!).
Gebruik de eeltrasp voor die calleuze [eeltige]
plekken onder je voeten! Het eemien in
de geologie is de Saale-Weichsel interglaciale tijd. Wil je een glas
witte wijn uit juffrouw Eenarm? Hij was met zijn neus in het
eendenbier [in het
water] gevallen. Ook een
deux-chevaux is een (lelijke) eend
[auto].
4. Op het menu stonden eendenragout en eendenpaté. Het praktische eenhedenstelsel was het mks-stelsel [meter, kilogram, seconde], het mksa-stelsel [+ ampère] is het giorgistelsel (eenhedenstelsel van Giorgi). Jullie moeten eenhoog zoeken! Op de een-na-laatste [op een na laatste] schooldag kregen we een ijsco [genoemd naar de IJscompagnie]. De een-om-niet is de aas-blank [dominosteen]. Paardenmest is eensgegeten haver. Een eensnarige viool is een goezla. Monocotyle planten zijn eenzaadlobbig. Eau de la reine is lodderein en eau de quinine is een haarwasmiddel. De vice-mp's (de viceminister(s)-presidenten) kwamen bijeen. Ze streefden de status quo na. Met referte aan het Groot Breskens Dictee 2010: als het je belieft om alsjeblieft (ajb.) midden in de zin (middenin dus) te zetten en niet aan het eind, besef je pas het recente verschil – waarover VD en GB het (nu) eens zijn – met a.u.b. (alstublieft).
5. De eerbiedwaardige éminence grise [graue Eminenz – grijze eminentie, kardinaal] werd geëerbiedigd. Zelfs bij het vioolspelen wilde hij de eerste viool spelen. De ruiter behoorde tot de eersten der caballero's, zijn springpaard tot de eerste der rijpaarden. De eerstehandsmakelaar handelde in eersteklas eerstehands tabak. Het feest der eerstelingen is Pinksteren. De langstlevende overleeft de eerststervende. De afkorting e.v. staat voor eerstvolgend. 'Or gaat in contramine' [oo-wèhr ondernemingsraad], zo kopte een krant. De Sierra Leonees en de Guineese beminden elkaar. Let op de juiste schrijfwijze van Guinese [nu ook: Guineese] biggetjes, naast: het Guinees biggetje. Er was genoeg eten voor de analfabeet, asceet, exegeet en poëet.
6. Een fagocyt is een eetcel. De geur van het eten was appetijtelijk, orexigeen, eetlustopwekkend. De anorectica gebruikte een anorexans [eetlustremmer]. Zij leed aan boulimie (anorexie, boulimia, vraatzucht, sitomanie, anorexia nervosa). Als student heb ik in meerdere mensae (mensa's) gegeten. Fijne eetwaren zijn delicatessen of ook wel: comestibles [mv.]. Voor eeuwig en een dag is net zoiets als oneindig plus een (vergelijk ook: een wissel op de eeuwigheid trekken). De efebie, de efebenopleiding [jongeman van 18-20 jaar die militaire dienst deed], vond in Athene plaats. Leverde dat efemere [een dag durend] ministerschap nog pensioen op ook? Een diploma kan effectus civilis [civiel effect, bevoegdheid om les te geven] hebben.
7. Een beetje jeans is effiloché [gerafeld]. De afkorting e.g. staat voor eerstgenoemde (vergelijk: eerdergenoemde). Egalitair [gelijkheid nastrevend] en elitair [niet voor iedereen] zijn elkaar bijtende begrippen. In de Egelantier [oude Amsterdamse rederijkerskamer] stonden meerdere egelantiers (egelantieren – roosachtige heester). Bij egelliefde [terughoudend] doen ze het op z'n egeltjes. Een egghead is een intellectueel (geleerde). Hoe word je van egoïst [zelfzuchtige] altruïst [onbaatzuchtige]? Door een egoutteur [papierwals] wordt het papier geëgaliseerd. De egraz is een strijkinstrument. De uitdrukking 'egregiously an ass' (bij uitstek een ezel) komt van Shakespeare. De berooide immigranten verlangden terug naar de vleespotten van Egypte [de welvaart]. De egyptomaan was begeistert van de egyptologie, de Egyptekunde.
8. Eh bien, waar blijft die EHBO-afdeling met al haar EHBO'ers [eerste hulp bij ongelukken]? De broedkip liep op eieren [handelde voorzichtig]. Het examen was een eitje. Laatstgenoemde klank is trouwens een ei'tje (geen ij'tje!). Eibofobie is de angst voor palindromen en is er zelf ook een (van). Kennis, dat is het hele eiereneten (eiereten). Na de eierragout was er eierpunch. Wat is dat: eiergaren (eierzoeken) tussen de kievieten (ook: kieviten)? Eierlevendbarend is ovovivipaar. Deze eiffeltoren [die in Parijs: E…] is 30 meter hoog [en ligt niet in de Duitse Eifel]. Van de openbare weg kom je op de eigen weg en daar kun je eigengemaakte kaas kopen. De eigendomsactie greep terug op de eigendomsakte. De EHS is de ecologische hoofdstructuur.
9. Bij de eierschaalappretuur worden zeer kleine putjes in het stofoppervlak geperst om lichtbreking te verkrijgen. Ik schrijf u dit eigenhandig, propria manu [manu propria – m.p., ook mezzo piano]. Twaalf zesde is een oneigenlijke breuk (= twee). Authenticiteit is eigenheid. De vrouw van de kaasbereider was een eigenrijder [zelfstandige transportondernemer]. Eigentijds is contemporain. Eikelsuiker is querciet. De Orde van de Eikenkroon is een Luxemburgse ridderorde. Eilaci, eilaas, laci, het is weer zover. Bij de eilandjes van Langerhans kun je niet aanleggen. Met de Eilanden worden de Zuid-Hollandse eilanden bedoeld. Salpingitis is eileiderontsteking. De (het) eimad is het tweede gewas van een stuk hooiland.
10. Een interlocutoire (preparatoire) beslissing gaat vooraf aan de eindbeslissing. Bij het eindejaar kregen we een eindejaarsuitkering. Eindelijk is tenslotte ten slotte. De eindtermijn (de ontbindende termijn) is de terminus ad quem. Hij was achtentwintig jaar, dus eindtwintiger. Een einstein(er) is tussen 12 en 19, slim en heeft veel sociale vaardigheden [vgl. generatie Einstein]. Een rekwirant is een eiser. Een ejaculatio praecox [voortijdige zaadlozing, prospermie] komt te vroeg. In Vlaanderen kun je een ejt, een eindejaarstoeslag, krijgen. De appel valt niet ver van de boom en is dus ejusdem generis [van dezelfde soort]. Het nieuwe fenomeen ekd is het elektronisch kinddossier.
11. De e-laag, de ionosfeer, is de laag van Heaviside. Elapso tempore [na verloop van tijd] werd duidelijk waar zijn élan vital [stuwende levenskracht] vandaan kwam. El caballero de la triste figura (meervoud: los caballeros de la triste figura), is de ridder van de droevige figuur, met name Don Quichot. Als informateurs gebruikt de koningin meestal elder statesmen [gerespecteerd politicus]. Een èle (historisch) was lid van de Vereniging van Vrouwelijke Studenten Leiden (VVSL). Electric art kenmerkt zich door geluids- en lichteffecten. Elegantie is élégance. Electroclash [GB ook: k] is een stijl in de housemuziek. De elektriseermachine [opwekken wrijvingselektriciteit] van Otto von Guericke (17e eeuw, die van de Maagdenburgse halve bollen) is iets anders dan het sterrenbeeld Elektriseermachine. Elephantum ex musca facere is van een mug een olifant maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten