maandag 16 mei 2022

2721 Dictee donderdag 19-05-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (578)

Dictee – dictees [2721]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 279, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (578)

1. Als voorafje hadden we een consumptie-ei en als toetje een consumptie-ijsje. De ziekte was contagieus [besmettelijk]. Dat is geheel conto vostro (vostro conto) [voor uw rekening]. Een contre-épreuve is een afdruk in spiegelbeeld ter controle. De bewijsvoering bevatte contradictiones explicitae [uitdrukkelijke tegenstrijdigheden]. Was deze vrouw consummabel en haar appel consumabel? Een aantal muziektermen zijn: con grazia (bevallig), con moto (levendig), con precisione (heel nauwkeurig), con sordino (met demper) en continuo [aanhoudend]. Conveniencefood is gemaksvoedsel. We kennen de Nationale Conventie (Frankrijk, 1792) en de Berner Conventie. Een conveyer is een transporteur. Een convoyeur begeleidt een konvooi.

2. De coolingdown staat tegenover de warming-up. Het co-ouderschap is niet eenvoudig. Zijn copia verborum [woordenschat] was enorm. De afkorting COPD staat voor chronic obstructive pulmonary disease. Een copperhead is een giftige Amerikaanse ratelslang. Zoek eens op wat een copoclefiel [verzamelaar van sleutelhangers] is. De een zijn dood is de ander zijn brood; de ultieme restanten daarvan zijn voor de coprofaag [dier dat uitwerpselen eet]. Een copula is een koppelwerkwoord. De armzalige copycat imiteerde Chaplin. Een ander woord voor coq-à-l'âne is wartaal. De coq au vin is een gerecht van kip. Coquilles Saint-Jacques zijn jakobsschelpen. De stad Korinthe had een nogal Korinthische omgeving.

3. Hij droeg een corduroybroek [corduroy broek], of was het een manchesterbroek [manchester broek]? Een beetje bonbons doe je in een cornet. Een cornet-à-pistons is een koperen blaasinstrument; verkorting: piston. Cornrows [vlechtjes van kroeshaar] zijn een soort van kapsel. Met cornucopia (meervoud: cornucopiae) (synoniem: cornu copiae, mv. cornua copiae) wordt de hoorn des overvloeds bedoeld. Coronairarteriën zijn kransslagaderen. Na een coronary bypass [omleiding; CABG-operatie = coronary artery bypass grafting] is coronary care [hartbewaking] broodnodig. Corpo di bacco is de bastaardvloek 'goeie hemel'. In de studentensociëteit heerste een corporale [van: corps] sfeer. De corporate governance [onderneming financieel-maatschappelijk verantwoord leiden] was van hoog niveau. Het corps de ballet [geen solo's] verzorgt het groepswerk. Het Corpus Christi is de geconsacreerde hostie. Het corps diplomatique – waaronder attachés (m. of onbenoemd) – wordt aangeduid met de letters CD. Het corpus delicti was verdwenen. Corrida's (corridas(!) de toros) [stierengevechten] zouden verboden moeten worden. Een corselet is een combinatie van korset en bustehouder.

4. De hoogleraren verschenen cortègegewijs. De Cortes is senaat en volksvertegenwoordiging in Spanje en in Portugal. Ze was een coryfeeënplakster. In de wiskunde is de cosech de cosecans hyperbolicus. De cosa nostra vinden we op Sicilië. Een cosmetologe bestudeert de cosmetiek. De cosmos [plantje] is een veelkleurig klein onderdeel van de totale kosmos. Costa's [deel van de Spaanse Middellandse Zeekust] vindt je collega in principe niet in Costa Rica. Costumier [ie] recht is gewoonterecht en een costumière naait kostuums. Op een cosy corner [hoeksofa] neem je je gemak. Een beklaagde kan bij contumacie [verstek] veroordeeld worden. Hij was een vet coole kerel, zelfs supervetcool. Coördinaten zijn meestal cartesiaans [naar: Cartesius, René Descartes].

5. Coplanaire punten en lijnen liggen in één vlak. De copywriter moest het copyrightteken gebruiken. Vreemd: corvo rarior albo, zeldzamer dan een witte raaf. Hij had de genuttigde cornedbeef [figuurlijk] nog op zijn cornea [hoornvlies] staan. Corriger la fortune is valsspelen door een valsspeler. Bij het cotardsyndroom [waan van niet te bestaan of al dood te zijn] heb je weinig tot geen levensbesef. De coteriegeest tierde welig. De côtes du Rhône heet kortweg rhônewijn. Een cotoneaster is een dwergmispel. Cottagecheese is hüttenkäse. Een cottage orné is een villa of klein landhuis in landelijke stijl. De coulissefiguur bepaalde in feite door zijn optreden de couleur locale [sfeer].

6. Het is niet allemaal couleur de rose, rozengeur en maneschijn, al leek de wereld rozegekleurd [analogie, GB]. Een couch [kautsj] is een ligbank, een couche [koesj(e)] een laag verf en een couchette een geïmproviseerd bed. Heb je de schrijfwijze van coulombtje [uitspraak!] al meegekregen? Met countervailing power [macht om monopolisten te neutraliseren] kun je monopolisten neutraliseren. De
country-and-western is de countrymuziek. In een coup d'oeil [oogopslag] zag hij de coup de théâtre [ommekeer, wending] van de coup d'état [staatsgreep]. Haar coup de foudre [plotselinge en onweerstaanbare verliefdheid als bij een blikseminslag] voor zijn neef gaf hem de ultieme coup de grâce [genadeslag]. Een courgette is een zucchino.

7. Het courtisanegezelschap at couscous uit Noord-Afrika. In de couponnetjestrein [Belgische spaarders op weg naar Luxemburg] werd coupagewijn [te uitgesproken van smaak; om te versnijden] gedronken. Couragewater [jenever] geeft je heldenmoed. Op de couveuseafdeling was het stil vandaag. Een cover-up is een zorgvuldig geregisseerde operatie om iets geheim te houden. Een cowboyfilm is een wildwestfilm. Een cpa [see-pee-aa] is een centrale post ambulancevervoer, het CPB het Centraal Planbureau. Cpi staat voor characters per inch en CPI voor Consumentenprijsindex. De cpr is de cardiopulmonary resuscitation, de hart-longreanimatie. Een CPU is een central processing unit, de centrale verwerkingseenheid (cve) van een computer.

8. Een cracker is een criminele hacker. Cradle-to-cradle is het beginsel van ultiem hergebruik. Oude koek is in het Latijn: crambe repetita, crambe bis cocta of crambe recocta. Het crapuul [gespuis] kwam in opstand. Die meid is crazy [gek]. De CRC is de Costa Ricaanse colon. Een creabea is een vrouw met een creatieve hobby. Ben jij creationist [schepping] of darwinist [evolutie]? Het sluitende creditsaldo (niet te verwarren met de kredietruimte) staat aan de debetzijde. De crémant is een slechts licht( )mousserende wijn. De angstaanjagende creep [ie] [engerd] was horribel [afgrijselijk, gruwelijk] creepy. De snelle verassing was een verrassing. Soep à la crème is met room bereid.

9. Creneleren is bekantelen [niet in GB, VD]. Na de crème brûlée [nagerecht] kwamen de crème de cacao, de crème de menthe, de crème de vanille en de crème de cassis [alle: likeuren] op tafel. Desgewenst was er onder het gefiedel op de cremona [een viool] ook koffie met crème fouettée [slagroom; BE ook: crème fraîche] beschikbaar. De creolistiek bestudeert de creoolse (Afro-Surinaamse) talen. De bijna gecrepeerde crêperiehouder (uitbater van een pannenkoekenhuis) vertelde dat je een crêpe suzette [flensje met likeur mv. crêpes suzettes (of)] wel, maar een crêpe georgette [enk., = weefsel, net als crêpe de Chine] niet kunt eten. De cretin [kropmens, ezel, idioot] met kropziekte verborg zich achter de cretonnen gordijnen. De om creuse [Japanse oester] vragende man was criant irritant. Het was een crime voor hem, maar zijn cri du/e – VD coeur werd gehoord. 

10. Crimen laesae majestatis is majesteitsschennis. De onbeantwoorde liefde dreef hem tot deze crime passionnel. Cristallitis is ontsteking van de ooglens. Een croche is een achtste noot [vgl. double croche, 1/16]. De croesus was zo rijk als Croesus. Ondanks crohn (de ziekte van Crohn) croonde [enigszins overdreven romantisch, half neuriënd zingen] de man er lustig op los. Croque is de verzamelnaam voor croque-monsieur en croque-madame. De rechtsback gaf een crosspass. De cross-over is een combinatie van (muziek)genres. Crosssectoraal [verschillende sectoren vergelijkend] lijkt mij een containerbegrip. Het gerecht was en croûte [met knapperig korstje] gebakken. Een crown, voormalige zilveren munt van vijf shillings, is een kroon. De cruzeiro in Brazilië is vervangen door de real [BRL].

11. Wat was me dat een crunchy [knapperig] koekje! Een crumble is een Engels toetje van kruimeldeeg met vruchten. Cruft's (niet meer in VD) is de grote tweedaagse hondententoonstelling te Londen, in februari. De csardas (GB, VD ook: tsardas) is een Hongaarse volksdans. Een cubaan (havanna – uit Havana) kun je roken, een cuba libre drinken. Bij het cubitaletunnelsyndroom heb je een gsm-elleboog dan wel een telefoonelleboog. De cubitus is overigens de elleboog. De cucurbitaceeën omvatten de komkommerfamilie. Jij kent alle ins en outs nog; ben jij de laatste der Mohikanen?

12. Ook een christelijke scholengemeenschap (csg) heeft een centraal schriftelijk examen (cse). Een côtelette suisse is gevuld met ham en kaas. Een coupe-file is een voorrangskaart. Wat doet een coverband? Wel, die rijdt [van nieuw loopvlak voorzien] of speelt [covers = nieuwe versie van oud lied]. Een crèmerie (B.-N.) is een ijssalon. De crêpe de Chine is een licht zijden crêpeachtig weefsel. Een croton is een kreeftsbloem. In Nederland is CRM de aanduiding van een voormalig ministerie [beter: M, instelling] – [Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk] en c.r.m. die van candidatus reverendi ministerii
[kandidaat-predikant].

13. Een cul-de-sac is een doodlopende straat of steeg en figuurlijk een betoog waarin men zich vastpraat. Een culi is een lekkerbek, een smulpaap. Culilit is culinaire literatuur (GB ook: tt). De cultschrijver schreef een cultboek [levensstijl van bepaalde jeugdgroepen]. De betalingscultuur was minimaal in tegenstelling tot de graaicultuur. Culturen kunnen maar al te goed clashen. Een cultuursnob is een blauwnagel, een ongle-bleu. Rotterdam bestaat uit de binnenstad cum annexis (c.a.). Neem mijn woorden maar cum grano salis (niet te letterlijk, met een korreltje zout). 'Cum insanientibus furere' is 'huilen met de wolven in het bos'. Deed hij het cum suis (met de zijnen) of cum suibus (met de zwijnen) [c.s.]? Ook jouw cupidoboog [hartvormig deel van de bovenlip onder de neuspunt] zit onder je neus.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten