2003 Dictee dinsdag 01-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (44) √ x

Dictee – dictees [2003]

Oefendictee 813 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (44)

1. Dat vond plaats in het Brielsche Gat. Waren er in de gay nineties (letterlijk de vrolijke jaren negentig, 1890 t/m 1899) ook al gays actief? De gazeuse [znw.] behoort tot de gazeuze [alleen VD bnw. gazeus] dranken (ook: gazeusedranken = samenstelling!). Bij een gsc [groenestroomcertificaat] is het gcs-stelsel
(gram-centimeter-secondestelsel) totaal overbodig. Een mihrab is een gebedsnis. Dubbelgebeide is dubbel gebeide jenever en geen dubbelgebeide wol. Hij is met een Vlaamse getrouwd en nu gebelgd [boos]. Zijn brommer is geblingpimpt. Zij droeg een gebriljanteerd collier, hij ging zonder brillantine de deur niet uit. De kastelein was rond- en dikgebuikt. Die wel gedijt, die wordt benijd. De cgt (cognitieve gedragstherapie) en de vog (verklaring omtrent het gedrag) hebben met gedrag te maken. In de Bijbel wordt Jobs geduld op de proef gesteld. Een jonker van Geenhuizen is een heer van Geenland. Gefaasd is van fazen [stroken op wapenschild] voorzien. De dokter is gegripeerd. In Nederland wordt de Verantwoordingsdag [Tweede Kamer] ook weleens ‘gehaktdag’ [derde woensdag in mei] genoemd.

2. Deze verhalen hebben een hoog Privégehalte [tijdschrift! - VD]. Is er verschil tussen het geheim van Soestdijk en het geheim van het Noordeinde? Daar is veel gesukkel, gehob en getob. De jihadist riep 'Allahoe akbar' en onthoofdde de gijzelaar. Zij bevond zich binnen gehoorsafstand. Wie heeft de geisslerse buis uitgevonden [gesloten buis met verdund gas – Geissler]? Wat doet de geïstiek [beschrijving van de vaste delen van de aarde]? De chupacabra is een geitenzuiger. Niemand kan dat Geitje [niet meer in VD: ster in sterrenbeeld Voerman of Wagenman] aanraken. Waar denk je aan bij gekapt-gekoust
[de heraldiek!]? Gekko's zijn tokehs. Ik vind het larie en apekool dat je met lari's [Georgië, GEL] wilt betalen. Hij kwam vrij uit de gevangenis en sprak vrijuit. Hij zocht met een duikbril naar zilver-onder-water
[niet meer in VD], niet wetende dat dit kroontjeskruid op het land groeide. Moet je 'zoiets' echt zó schrijven [ja, wel klinkerbotsing, maar uitzondering]? Die te zoute vis hoef ik echt niet. De vertellingen van Moeder de Gans bevatten onder andere het sprookje "De gelaarsde kat" (dat van de markies van Carabas). Na die mooie mop volgde een hard gelach.

3. Agaragar is plantaardige gelatine. Tijd is geld, en pecunia non olet (geld stinkt niet)! Het is verkeerd, de mammon (geldgod) te dienen. Drie weken geleên (geleden) was het er nog. Er waren heel wat geleeuwden aanwezig (geridderd met (Orde van) de Nederlandse Leeuw). Een gelegouw is een wielewaal. Alle collega's gelieven dit te lezen, en daarna: gelieve te betalen. De slaap: gelidae mortis imago, een beeld van de kille dood. De wedstrijd eindigde onbeslist, in een gelijkspel. We zullen je maar gelijk geven. Je zult wel gelijk hebben. Wat gelijk blijft, is gelijk blijvend. Die contrabassen zijn gelijkgestemd. Een akoe is een geluidsalarm. De geluidsleer is de acustica of akoestiek. Is dat nou een geluipaarde leeuw [heraldiek]? De geluks- en jobsbode kwamen tegelijk aan. De Gelukzalige Eilanden zijn de Canarische Eilanden. Zijn beroep is nog steeds gelulemaker (capsule).

4. Na het bal masqué volgt het demasqué. Dat moet op onze conto a metà [gezamenlijke rekening, mv. conti] gestort worden. Er komt hier een gesamtkunstwerk [met verschillende kunstvormen]. Het Engelse Lagerhuis is het Huis der Gemeenten. Tot in welk jaar is er gemeentefondsbelasting voor het Gemeentefonds geheven? Zie je die genebde [neb = snavel] vogel daar? Welke Generaliteitslanden ken je zoal [Land van Cuijk, Vrije van Sluis, etc.]? Is een gennaker [groot voorzeil] net zoiets als een spinnaker (GB ook: spinaker = ballonfok)? Ja. Genoisedeeg is een luchtige deegsoort. Het meervoud van 'gens' [zjahn - groep families] is 'gentes' . Ook zonder die gentle hint [lichte wenk] had ik dat gentleman's agreement wel gesloten. Beschrijf de gentrificatie (verbetering van de buurt door de komst van jongeren) eens. Hij is een genuïen [nuu-wie - echt, aangeboren] genie. Wie is hiervan de geoctrooieerde [octrooibezitter]? Geocaching
[dzjie-joo-kèh-sjing] is een spel waarbij een schat (de cache [kèsj]) gevonden moet worden met behulp van gps-apparatuur (via
geo-informatie - NL). Voorbeelden van geoniemen [van plaatsnaam afgeleid] zijn 'krent' [druif van Korinthe] en 'bikini' [tweedelig badpakje voor dames, genoemd naar het atol Bikini].

5. Slaat de algemene term g.o. ook op het in 1919 ingestelde Georganiseerd Overleg? Dat is niet duidelijk. Geotechnologie en -tektoniek hebben veel raakvlakken. Een gepard [ee] is een jachtluipaard. Te gepasten tijde zal ik het u betaald zetten. Een gerbil [woestijnrat] is geen ghibil [hete woestijnwind Noord-Afrika]. Ghee [gie] is geklaarde boter. Hij werkte tot 1991 bij het Hoog Militair Gerechtshof (HMG) in Nederland, daarna bij het Militair Gerechtshof in België en nu werkt hij sinds kort bij de militaire kamer van het gerechtshof te Arnhem. MG is (historisch) het Militair Gezag. Te betalen met gereed
[= contant] geld. Hij en die germain [neef] hebben dezelfde grootmoeder. Ook een gierige Gerrit heeft een gerrit (mannelijk geslachtsdeel). Een lang gerokte dame is niet kortgerokt. Een chalazion is geen echte gerstekorrel, maar dat strontje op jouw ooglid lijkt er wel veel op. Deze is heel geschikt als geschenkbijbel. Ken je de geschiedenis van Klein Duimpje? Geschubd leer is veau écaillé. Ik ben gesjareld, gejost (te grazen genomen, bedonderd). Neem een roergebakken (geroerbakt) maaltje. De Gestapo-fielten [Geheime Staatspolizei] waren horrorlike [niet in wdb.].

6. De drie Gestrenge Heren zijn de ijsheiligen Pancratius, Servatius en Bonifatius. Gesurseëerd ben je als je surseance van betaling geniet. Get a life [ga eens wat nuttigs doen met je leven]! Zij is van lotje getikt. De gettotaal, dat is Jiddisch (Jiddisj). Een getto is onder andere een Jodenbuurt. De Geünieerde Gewesten of Provinciën hadden de Unie van Utrecht gesloten. De giga-elektronvolt wordt tot GeV afgekort. Jullie moeten niet zo veel aanstoot geven. Het gebeurde in 1800 (en) zoveel. God is de Gever van alle goeds. Dat geeft een prachtig moiré-effect [gevlamd]. Waarom is een woord als 'wichtigmacherei' nodig [gewichtigdoenerij]? Het synovia is het gewrichtsslijmvlies. Was er politiek al een cordon sanitaire omheen gelegd, daarbovenop kwam nog een gezondheidskordon wegens besmettingsrisico's. Zuccotto is een Italiaans nagerecht. Die medewerker is zwaarbelast, zijn collega is al even zwaar [leespauze!] belast.

7. Wat gebeurt er zoal bij een ghat (dat is een terras) in India? Waar betaal je met cedi's (Ghana – GHS)? Hoogtepunt van een spellingtest: de giaur [gah-voer] (scheldnaam voor alle niet-moslims). In België hoor je de Gidsen [muziekkorps leger] regelmatig spelen. De gieren van de Nieuwe Wereld vormen een afzonderlijke familie. Gielerstaal (dieventaal, Bargoens) kun je niet smeden. Hij is zo parcimonieus [vrekkig: c – cent] als de pest. Goeie Mie was de Leidse gifmengster. Met GIFT wordt de gameta intra-fallopian transfer (bevruchtingstechniek waarbij de eitjes uit de eierstokken weggeplukt worden en onmiddellijk samen met een spermastaal teruggeplaatst worden in de eileider) aangeduid. Gifsumak wordt ook wel poison ivy
[= plant] genoemd. Naast het schippersgilde noem ik ook nog het Gilde van Luchtverkeersleiders. Lijkt een gimar (lang gewaad vrouwen, gezicht onbedekt) op een khimar (hoofddoek die ook boezem bedekt)? Nee, dus. Investeren gaat bv. via de GIMB (Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel) en Gimv (Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen). Gingerisme
(een afwijkende behandeling van roodharigen) lijkt me hinderlijker dan gingivitis (tandvleesontsteking). Was zij tipsy [aangeschoten] van de gipsyjazz [zigeuner-]?

8. Wat is de ginicoëfficiënt (maat voor inkomensongelijkheid)? De gioer is de overgang tot het jodendom. Hebben jullie echt giouvetsi [joe] (Griekse gegratineerde ovenschotel met lamsvlees, tomatensaus en deegwaren) gegeten? In een islamitisch tegelpatroon zie je vaak girihs (met vijf- en tienhoeken). Dat gitaarriffje heeft wel wat. In de vestingbouw kennen ze het glacis [sie – g van goal - talud]. Een gladdekschip heeft geen kampanje [verhoogd achtergedeelte]. Waar heb ik dat meer gehoord: glänzendes Elend, stralende ellende? Bij Goethe. Dat is mooi glas in lood. In vliegtuigrompen zit vaak glare [glèh:r – g van goal – zekere kunststof]. Het Westland wordt ook wel de Glazen Stad genoemd [kassen!]. Sommigen schrijven 'glazendak', anderen 'glazen dak'. Glazuur is verglaassel. Pas op voor Leidse glibbers [scheldnaam, griezel]. Helpt glidkruid tegen jicht? Ja! Met kapotte instrumenten maak je glitch [muziek – g van goal]. Gloriosae memoriae (Glor. Mem. of G.M.), (ter) roemrijker nagedachtenis, Pieter de V. Is het glossengebruik [ook: glos, woord in kantlijn van een handschrift] helemaal uitgestorven? Andere namen voor glutamaat zijn umami en ve-tsin.

9. De GMD, de dalasi, is de munteenheid van Gambia. De gnawa [muziek] komt van de Gnawa (afstammelingen zwarte slaven Marokko). Hoe is dat Gods ter wereld (godsterwereld) mogelijk? Het Woord Gods is het goddelijke Woord, bediend door een V.D.M.
(verbi divini minister): een bedienaar des goddelijken Woords. God is de goedertieren Vader. Een goelagarchipel ligt lang niet altijd in Siberië. Een goenoeng api is een vulkaan. Wees bedacht op Gog en Magog (vreemde volkeren die volgens de profetie vanuit het noorden Israël zullen binnenvallen). Een voorbeeld van het algemene begrip chochme is voetbalgogme. Genieten alle Golfstaten van de Golfstroom? Netsukes [uitspraak – nèht-skuhs] zijn gordelknopen. Gord u aan om de gordiaanse knoop door te hakken. Naast het IJzeren Gordijn kennen we nog het Zijden Gordijn en het Bamboegordijn. Het gorisme is naar Al Gore [klimaat!] genoemd. Is er nog goudzout [natriumgoudchloride]? De gourmands [lekkerbekken] aten gougère (goe-dzjèh-ruh – g van goal – luchtig hol gebak met hartige vulling bij de koffie). Een zekere goût de contradiction [dwarsdrijverij – lust tot tegenspraak] bekroop hem.

10. Gouverner, c'est prévoir: regeren is vooruitzien. Jonge dubbele graanjenever is dubbelgebeide [znw.!]. Grâce à Dieu, goddank, werd ze gered. Ze zongen als graculi inter musas: kraaien onder de muzen. Bevindt zich daar het Heilige Graf? Waar zijn die granaathouwitsers? Wees zuinig met die grand cru's (ook: grands crus [+]). De grand(s) desserts komen straks. Er staan meerdere grand(s) pliés (VD) en demi-pliés (VD) op het oefenrepertoire. Het meervoud van 'grand prix' is 'grand prixs' [s uitspreken] (ook: grands prix). Op die serie grand(s) tours kwamen ze heel wat grand(s) cafés tegen. Wil je rode of witte graves [graa-vuh, g van goal – zelfde mv.]? Bij traanbereiding uit walvissen blijft grax [grahks] over.