Dictee – dictees [1999]
Oefendictee 815 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (42)
1.
De hellevorst is Satan. De gestrengheid van winters wordt uitgedrukt
in het hellmanngetal.
Kan dat: een hell's angel [lid motorclub]
met een Hellp-syndroom
[zwangerschapscomplicatie met afbraak van rode
bloedcellen en een gestoorde leverfunctie – Hemolysis
(bloedafbraak),
Elevated
Liver
enzymes (leverfunctiestoornissen)
en Low
Platelets
(afbraak van bloedplaatjes)]?
Waarom eigenlijk niet? Een helmbasilisk
of jezushagedis kan over water lopen. Helminthocecidiën zijn
aaltjesgallen. Een Chinese is als hemelinge dochter van het Hemelse
Rijk. De Griekse goden leefden in de Olympische hemel [betreft
de Olympus]. Op welke dag viel in 2015
Onze-Lieve-Heer-Hemelvaart
(O.L.H.-Hemelvaart)?
Laat de leeuw niet in zijn hempie (hempje,
hemdje, hemmetje) staan! Hemeralopie [nachtblindheid]
en nyctalopie [dagblindheid] hebben een
verwante betekenis. Hoe betrouwbaar is de hemline-indicator
(quasistatistisch verband tussen de
rokmodelengte en de Dow-Jones(index)
– en hoe mooi de hemlockspar)? Alleen als je Grieks kent is
in 'hendekasyllabe'
elf [Grieks deka = tien, vgl. decameter, dam,
10 m] te herkennen (‘hen’
verwijst naar één). Wij vonden hem een gekke henkie, maar
zelf zei hij: "Ik ben gekke Henkie niet, nee, en ook geen malle
eppie (appie, beppie); ik ben overigens
wél een malle pietje". Op het hennekleed
[lijkkleed, henekleed] lagen een
hennenei en een hennepplant.
Heno- [1 god zonder andere goden uit te
sluiten] is iets anders dan monotheïsme.
2. Deze ebolapatiënt is past praying for [verloren, niet meer te redden]. De uitdrukking 'alle hens (aan dek)' komt van 'all hands'. Het schip stond trouwens in de hens [in brand]. Gaan we nog op hepivakantie [tussen Hemelvaart en Pinksteren]? Pentateuch [5 Bijbelboeken] plus Jozua en Richteren is Heptateuch [7]. Ze heeft twee herretjes [herexamen]. Met Herculeus labor wordt herculeswerk [een reuzenwerk] bedoeld. Een ecloge [èhk-loh-chee of èhk-loo-guh] is een herders(ge)dicht, een bergerette een herderslied. Een hereditas jacens is een nog niet aanvaarde erfenis. Wel goed uitspreken: 'hereditie' [her]. In natuurgebieden zie je soms herefords [hèh-rie-fuht – vleesrund, naar de gelijknamige plaats in Zuidwest-Engeland]. De Kroaten droegen ze al: kravatten [stropdas], de cravate blanche [white tie – witte vlinderdas] en de cravate noire [black tie – zwart]. En vergeet ook de lavallière [gestrikte das met breed uitlopende einden] niet! Nietzsche heeft de herenmoraal (herrenmoral – moraal van heersers t.o.v. de 'zwakkeren', de onderdrukten, de 'minderwaardigen') geïntroduceerd, maar wie de termen 'herenvolk' en 'herrenvolk'? Antwoord: onbekend. Helpt herfstbock [bier] tegen de herfstblues [depressie]? Mogelijk. Een repêchage is een herkansing in de sport.
3.
De heilige hermandad [politie] waakt
over ons. Een hermelijntram is een lagevloertram van de Vlaamse
vervoersmaatschappij De Lijn. Hermes, je weet wel: die god van de
hermeszuil en -staf. Hij werd ontmaskerd als handelaar in heroïen
(ook: heroïne). Elke heros [halfgod]
verdient zijn heroön [heiligdom, monument].
Een CVA [GB, VD]
is een cerebrovasculair
accident (en een
cva een
commissie
van
advies).
Wie was er toen directeur van de Herstelbank? Wat weet je van de
Herulische [Herulen of Herulers, een Germaanse
volksstam] geschiedenis? Niets! Ik zweer bij Hervese [(Land
van) Herve] kaas. Door
herverfransing is het woord 'vanielje'
weer vanille geworden. Met oud en nieuw heb ik een hesperidenfontein
gezien. Op de oude hessenweg zag hij een
Hessische vlieg, een hessenmug. Proost,
van hetzelfde! Een collumfractuur is een heupbreuk. Bij heuristiek
moet ik altijd aan trial-and-error denken. We gingen heuvelop,
richting heuveltop. Een trebuchet is een oud-militaire hevelblijde
[oorlogstuig bij belegeringen].
4.
De Deense wiskundige Piet Hein heeft het hex (een
bordspel) uitgevonden. De heks had seks met haar ex. Voor de
nylon-6,6-fabricage gebruiken ze hexamethyleendiamine. Wormkoekjes
[wormdrijvend middel, santonine]
bevatten hexylresorcinol. Een hezbollah is een Hezbollahstrijder. Een
hibakusha [overlevende bombardement Japan WO II
met stralingsschade] herinnert ons pijnlijk aan Hiroshima of
Nagasaki. De calcaneusspoor is de hielspoor [boluitwas
onder hiel – bij de mens]. Hierbenevens zend ik u een
bijbel. Hangt het hiervoormaals samen met de reïncarnatie? In het
hiernavolgende wordt het uitgelegd [dit is een
geïsoleerde zin!]. Zo'n high-end stereo-installatie is
wel je van het (je het van dat). De
HIJSM was de Hollandsche
IJzeren Spoorweg-maatschappij.
Een hillula [hie-loe-laa] is een
feestdag ter nagedachtenis van het overlijden van een tsadiek
(rechtvaardige – mv. tsadikim). Het
barstte er van de himbo's (man met een ordinair
schoonheidsideaal) en bimbo's (dito
vrouw). De liefde was hinc inde (juridische
term), wederzijds. Wij zouden hem een jonge kluizenaar noemen,
maar Japanners noemen hem een hikikomori, je ziet hem nooit meer
buitenshuis [om niet aan de maatschappij te
hoeven deelnemen]. Een hinkjambe is een choliambe [ook:
choliambus: drievoetig jambisch vers met als laatste voet een
trochee].
5. Mag dit wel volgens de Hinderwet? Deze religieuze hindoes houden wel van hindipop. Hipo's zijn high potentials, hypo's niet [suikerziekte, te lage spiegel]. De Hippocreen (Hippocrene) was de hengstenbron [berg Helicon, hengst Pegasus] . Al ben je door hem geobsedeerd, je hoeft nog niet his master's voice [naprater] te zijn! Wat voor een sissend geluid in hoge frequenties is hiss [sterke bandruis of FM-ruis tussen de stations in] eigenlijk? Heel bekend zijn Hoofts Nederlandse Historiën. De historikerstreit ging over de interpretatie van de historie. De Hiswa is de Nederlandse Vereniging voor Handel en Industrie op het gebied van Scheepsbouw en Watersport. De tabloids bedienen zich van hit-and-runjournalistiek [snel uit de voeten maken]. Een hittepetit [klein bedrijvig persoontje] op een hittenwagen [hit = klein paard] die hittekramp [geen mv.] krijgt: laat me niet lachen! Hiziki is een zekere zeewiersoort
6.
Het hiv is het human
immunodeficiency virus
en verantwoordelijk voor hiv-infecties
(ook: hivinfecties,
uitspraak!).
De afkorting h.l.q.c. staat voor hora
locoque
consuetis (op de
gewone tijd en plaats). De internetextensie hm
is die van de Heard- en
McDonaldeilanden. Hoarding is
verzamelwoede en hoaxen is onjuiste of misleidende informatie
verspreiden, met name via internet. Heb ik je toch mooi te pakken:
hoc habet [die zit, die is raak]! Hou
eens op met dat
hocus-pocusgedoe [hocus pocus].
Hipperdeklinken zijn vlooien. Dit hoefijzertje is een porte-bonheur
[gelukaanbrenger, armband, sieraad]. Ik
zit regelmatig midden in het hoefijzerverkeer [tussen
Zeeuws-Vlaanderen en het overige Nederland via België], ik
zit daar dan middenin. Ook 'hoekerker' [hoek!]
spreek je vast verkeerd uit. Aan het woord 'hoefverwijder' ontbreken
echt geen letters [niet: verwijderaar, maar ww.
verwijden, wijder maken/worden]! Alles lag daar hoeks en
dwars, kris en kras, kriskras. Je bent alweer je hoffmann(s)druppels
[tegen zenuwen en bij bezwijmingen]
vergeten.
7.
Als het er ergens hoeks en kabeljauws aan toegaat, verwijst dat naar
de Hoekse en Kabeljauwse Twisten
[14e en 15e eeuw – GB, VD
(fout): t]. De Bosjesmannen en de
Lappen zijn hoekvolken [uithoeken].
Hoeneer [wanneer] komt bomma [oma]?
Wat denken die hogen wel? Gebruik je ho-ijzer(s)
[rem] beter! Een hogedefinitietelevisie
is een hdtv (VD,
GB: hd-tv),
hogedichtheidpolyethyleen
is HDPE (t.o. LDPE –
lage).
Holebi-jongeren hebben het moeilijk [homo,
lesbienne of biseksueel]. Is Holland verworden tot
Hollandistan [quasi-islamitisch land]?
Hominy (dikke pap van maisgries met koude
slagroom (een geliefd Amerikaans
ontbijt)) als ontbijt: graag! Al
mijn homies (vrienden uit wijk of buurt)
komen morgen. Ook de hommies onder hen (homoseksuelen).
Honden kunnen de ziekte van Carré [besmettelijke
jongehondenziekte] hebben en we kennen ook de ijsmachine van
Carré [kunstijs]. In welk jaar zaten de
Honderd Dagen
van Napoleon [tweede regering, 20 maart – 28
juni 1815]? En wanneer was de Honderdjarige Oorlog [Engeland
en Frankrijk (1337-1453)]?
De Magyaar reed op een hongaar [paard].
De fringale [uitspraak! –
frèhn-gahl]
heet ook wel hongerklop. Ik prefereer bretagnehoning. De derdehonkman
liet het vreselijk afweten.
8.
Het hoofddeksel is het belangrijkste deksel, toch? Een speciale eau
de cologne is de hoofdeau-de-cologne, die ook in een
speciaal
eau-de-cologneflesje zit. Zij heeft in haar leven een
Doel met een hoofdletter [met
een grote D] (vergelijk de Kunst met een
grote K). De (Brusselse)
Hoofdstedelijke Raad is het parlement van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest. De EHS is de ecologische
hoofdstructuur.
Het merinosschaap behoort tot de
hooglandse [uit
het hoogland
...] schapen. De titel van Prins Carnaval in Maastricht is
Zijne Hooglustigheid. Een hooisteker of hooidokter moet natuurlijk
wel een hooi-ijzer [om te 'steken']
hebben. De hooiwulp is een rosse grutto en hookahs
zijn waterpijpen (net als nargilehs).
De (Arumer)
Zwarte Hoop was het Friese rebellenleger dat door Pier Gerlofs Donia
werd gevormd om zich te verzetten tegen Habsburgers en Saksen.
9. Wie spreekt er nog Hooghollands? Somalië is de Hoorn van Afrika. Men moet de hop-over (oversteekplaats) gebruiken. Hopi is de naam van een Noord-Amerikaans indianenvolk. Het Hoorns Hop [aanslibbing] is totaal iets anders dan de Haagse hopjes [snoepjes]. Bij de hoquetus [compositietechniek] hoor je altijd maar één partij tegelijk. Horae subsicivae [mv.] zijn snipperuren. Uit het rijk van Djenghis Khan (13e – 15e eeuw) is (het los samenhangende rijk van) de Gouden Horde ontstaan. Is horiatiki [Griekse salade met schapenkaas] smakelijker dan fetasalade? Hij is zo horny (geil) als een bok, een bos uien of als boter. Eddy Merckx was hors catégorie [van de buitencategorie]. Waarom heet een horsmakreel ook wel marsbanker [van de bank bij het Marsdiep]? Een geit benader je met 'hort sik', andere trekdieren met 'hortsik' (tenminste, totdat VD anders beslist heeft). In mijn hortus conclusus [besloten tuin] heb ik een bijzondere hortus siccus [verzameling gedroogde planten]. Het hotel de Houten Lepel [gevangenis, ook: hotel Bellevue] is nu eenmaal geen hotel mama [met oudere kinderen].
10. In een hôtel garni kan de hôtelier (GB ook: hotelier) toch zeker zelf wel eten? Wat was hot or not in 2015 (zo'n dictee en de oVD verouderen vanzelf)? De Hottentotten zijn de Khoikhoi, verwant aan de Bosjesmannen. Hij valt op hotties [fysiek of seksueel aantrekkelijk persoon], zeker als ze in een hottub [tobbevormig bubbelbad] zitten. Houd links, dan links voorsorteren en vervolgens linksaf gaan, links afslaan. Hij werd in de Leidse Hout [bosje] vermoord. Die argumenten lijken me houtsnijdend. Is dat bidden van die valk of leeuwerik in de lucht zoiets als hoveren [zweven]? Een beetje …
Geen opmerkingen:
Een reactie posten