1996 Dictee vrijdag 27-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (40)

Dictee – dictees [1996]

Oefendictee 817 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (40)

1. Moet je dit nu een symfonie- of een filharmonieorkest noemen? Het valt niet mee, terdoodveroordeelde te zijn. Wil je tijm [keukenkruid] meebrengen? Ik typ een typ(e)fout, zie ik nu. Hij verafgoodde het al veel verafgode idool. Hij danste driemaal in de rondte. Weet je überhaupt wel wat ubiquiteit [alomtegenwoordigheid] betekent? Wij sleeden [ww. sleeën, ook: sleedden, ww. sleden] en gleden van de heuvel af. Het boaatje [boa] lag op de loer. Het aiootje [aio] studeert erop af. In die formule komen een rho'tje [Ρ, ρ – volgorde: hoofdletter, kleine letter] en een pi'tje [Π, π] voor, maar geen omegaatje [Ω, ω]. In 'reikwijdte' komt één ei'tje en één ij'tje voor. 'Goud' schrijf je met een ou'tje en 'gauw' met een au'tje. Een chemise-enveloppeje(s) [GB] is een hemdbroek(je). Drie kwart (drie vierde, driekwart) van de bezoekers droeg een driekwartbroek. De adjunct-directeur vervulde zijn adjunctschap goed. Dat is een interimkantoor (en dat heeft een
interim-directeur). Vroeger had je vaak een zusters- en een patersschool.

2. 'Ten algemenen nutte' heeft de ten-vorm [vgl. de-woord]. Hij kreeg een ja-antwoord. De bird's eye viewjournalist [uitz.!] had een writer’s blocksyndroom [idem]. Met een Wii kun je wiiën (en wiiitis krijgen). Jan Rap en zijn maat [het gepeupel] was te hoop gelopen. Wij gaan aloë's (aloëetjes) kweken. Ik vind dat jullie iets extra's moeten doen. Waar vindt men die nog, de 2pk'tjes [BE: deux-chevaux]? In een [cijfers, symbool] 30km-zone staan veel [cijfers] 30 kilometerborden, geen [letters] vijftigkilometerborden. Heel erg veel [cijfers] 65-plussers draaien nog [cijfers] 78 toerenplaten. Het vermogen van dit apparaat is [cijfer] 2 pk, niet meer. Een lelijk eendje heette van origine [basisbegrip in 3 tekens] 2cv'tje (VD: 2CV – 2020: 2cv) of voluit geschreven:
deux-chevauxtje. Een aanbodcurvestudie leert ons dat. Ons eerste korfbalteam heeft een aanvoerder, het tweede een aanvoerster. Ik had al een donkerbruin abdomengevoel [onderbuik].

3. Accumulatie is geen accommodatie. Spring maar achterop (achter op mijn fiets). In het kort geding werd de à-la-minute-eis door de kortgedingrechter afgewezen. Hij ging al gelijk in de tegenaanval. Het was alle hens [all hands] aan dek toen hij vrijkwam. Was dat je allerallereerste keer? Amahs zijn au pairs uit lagelonenlanden. In het Andesgebergte vliegen andesgieren. De Angelsaksische anglicaan ging lelijk onderuit (en hij kreeg daarom onder uit de zak). Die antilopeaankoop [n/s, antiloop = stof] was een goeie. De smokkelaars zijn anti narcoticabrigade en niet van de antinarcoticabrigade. De bhv [NL: bedrijfshulpverlening] is onthand, want Jacco moest daarstraks naar de apk-keuring [algemene periodieke keuring – auto's]. Die arbeidster was een fervent fietsster. Met yaws, de Engelse benaming voor framboesia, moet je oppassen. Wie wonnen de laatste Academy, Emmy en Grammy Award? Het ypresien [tijdperk, GB] is een onderdeel van het eoceen. Ze spoot per ongeluk zaan [room] op de Zaanse klok.

4. In zijn santenkraam heeft hij heel wat gezant [zanten: verzamelen]. Hij zweedde wat af in de leerbereiding [zweden: klaarmaken voor ontharing van de huiden]. Wie kan me uitleggen wat nou precies het verschil is tussen een baksis en een baksjisj? Beide: extraatje, fooi. Het balletje-balletje leverde een unieke win-winsituatie op. Hoe is dat geregeld in de vigerende Zondagswet? De bedrieglijke bankroetier [die gaat bankroet, banqueroute], werd bij de kladden gevat. Vanmiddag zal de priester biecht horen. Het Bijbelboek Openbaring vormt het Bijbelslot (en aan de bijbel waaruit gelezen werd, zaten bijbelslotjes). Het ontstaan van de samenstellingen 'bigbangtheorie' en 'bigbandmuziek' is niet helemaal identiek [big bang los, bigband aaneen] … In de wolken moet de piloot blind vliegen en blindvaren op de instrumenten. Bloed zuigen doet een bloedzuiger. Voor de Playboyfoto's moest ze bloot liggen (ook: blootliggen). Wat, rijdt hij op een Bodo [historisch Duits merk motorfiets]? Heb jij het laatste bouquetreeksboek (GB – bouquetroman, VD: Bouquetreeks – alleen indien eigennaam!) al gekocht? De brandmeester gaf zelf het sein 'brand meester'.

5. Als je de breeveertien opgaat, zit je niet op die zandbank. Achter iemand aan lopen is iemand achternalopen. Een apsis is een abside (zekere nis of uitbouw). Een synoniem van à bout portant is à
brûle-pourpoint. Hij was een abominabele ABN-spreker [Algemeen Beschaafd Nederland]. Een acre [aa-kruh – Frans] is maar 9,5 are meer dan een acre [ee-kuhr – Engels]. De abderieten zijn genoemd naar een onnozelehalzenstad [Abdera, Thracië]. Het abc leer je uit een abc-boek. Waar is het ab'tje [afstandsbediening] van mijn tv'tje? Ze kwam me achterophinken. Wil een voetbalploeg achterstaan, dan moet die eerst achter komen. In Marokko draagt men fezzen: een fezje of een tarboesje. Deze gegevens worden in een matrixje weergegeven. Een metis (alleen in VD, mv. metissen) wordt ook mesties (mv. mestiezen) genoemd. Die Chaldeeuwse vrouwen, tja ...

6. Ik dank u, milord. Een ADHD-achtig ADHD-kind is een ADHD'er of ADHD'ster (ook wel: adhd – alle dagen heel druk, attention deficit hyperactivity disorder). Bekende affaires zijn de affaire DSB (zaak) en de affaire-Galilei (persoon). Een ad-valvaspublicatie wordt ad valvas [op het aanplakbord] gepubliceerd. Geef een voorbeeld van een apokoinou [zekere foute zinsconstructie]. Adipocera (adipocire) is lijkenvet. Kamelotten (kamelots) zijn zekere fraaie, kostbare weefsels [en een camelot een straatventer]. Een kakemono is een Japans schilderij. Hij is starnakel zat [bijwoord – ook: aaneen], stomdronken. Er was sprake van een onverwachte coïncidentie [samenloop van omstandigheden]. De biljarters moesten queueën [in de rij staan] om te kunnen keuen [biljarten]. Zijn paarden poikilotherm (koudbloedig)? Nee: warmbloedig! Een beetje studentencorps heeft een muziekkorps, een preses, een abactis en een quaestor. De meerderheid van het docentenkorps is tegen. Men schrijft: één promiscue mens, twee promiscue mensen, één continu spectrum, maar twee continue spectra.

7. Even in herinnering roepen: een marque is o.a. een gedenkteken, een marqué is een toneelspeler en een marquee loopt over het beeldscherm. Wil je de radio even aanzetten? Er is een programma over het aanzetten van knopen. Een cliquet is een tourniquet [draaikruis] en een kliko is een afvalcontainer op wielen. Cava [wijn] is alleen maar schuimend, kava (ook: kawa) is bedwelmend. De matroos was overboord geslagen. Het Haagse Bos ligt niet zo ver van de Haagse duinen, eigendom van het Zuid-Hollands Landschap. Opvallend, hoe snel hij die gewoonte afwende. Voordat hij de helling af skiede, had hij al heel wat afgeskied (hij zei: ik ski). Een afrodite is meestal een onbereikbare liefde, een princesse lointaine. Droeg Aida in de opera van Verdi aïdakleding? Wie slecht horen, zijn slechthorenden. Vooruit maar, à la bonne heure, jij je zin dan maar!

8. Die pierlala [wonderlijk persoon] zou eruitzien als de dood van Pierlala. Een aldislamp [met smalle bundel en vizier] is geen Aldi-lamp. Volgens mij horen Ali B-petjes thuis in de alibabataalschatkamer. Het woord 'orfisme' verwijst in de beide betekenissen [religieuze beweging, kubistische stijlrichting] naar Orpheus. De philonisten hangen de leer van Philo aan [joodse godsdienst en Griekse wijsbegeerte verenigen]. Wat is nu eigenlijk het verschil tussen china- [angst meltdown kerncentrale] en Jeruzalemsyndroom [acute godsdienstwaanzin]? Leg precies het verschil uit tussen peronisme (denk aan Perón – politiek systeem Argentinië) en pyrronisme (denk aan Pyrrho – aan alles twijfelen om de waarheid te vinden). Ik was allang blij dat hij deed, wat hij al lang beloofd had. De aanduiding voor alfanumeriek is A/N. De naam 'abaca' (manillahennep) komt uit het Tagalog. Het abachi is een zekere houtsoort. Ab alto ad altum is excelsior [steeds hoger] . Een abaja is een zeker moslimvrouwengewaad. Ik zal het haarfijn, ab acia et acu, uitleggen. De uitdrukking 'a baculo ad angulum' betekent ongerijmd. De ångström [Å] is erg klein!

9. Linksom of rechtsom: à bis ou à blanc, hoe dan ook. Bij 'ab incunabilis' [van kindsbeen af] moet ik aan wiegendrukken denken (incunabelen, incunabels). Ze keuvelden over van alles en nog wat, ab hoc et ab hac (zeg maar: van de hak op de tak). Dat noem ik geen achternarijden meer, dat is achterna-ijlen. Stro dorsen is actum (mv. acta) agere [overbodig werk doen]. Hoe hoog is dat premie-inkomen? Een amfitryon is een gulle gastheer. Klassieke versvoeten zijn de amfibrachys, anapest, dactylus, jambe, spondee en trochee. Op internet vond ik anderhalf miljoen anderhalfduizend treffers. Een anthologie is een bloemlezing (anthos = bloem). Daar heb je hem weer met zijn amphigouri’s [VD 2020 – nietszeggend gedicht]. Hij voelde zich à son aise [op zijn gemak] met zijn capote anglaise [kapotje, condoom]. Gebak van laagjes biscuit en crème au beurre heet javanais [zj]. Onderling spraken ze Franglais. Een charentais is een cavaillon: een kleine gele meloen met geribbelde schil.

10. Die deelnemer met dat groene ski-jack, kreeg die de kwalificatie d.n.s. [did not start] of d.n.f. [did not finish]? We gaan straks [afko] BBQ'en [bee-bee-kuu-wuhn, beter (gewoon): barbecueën]. Bij moderne communicatie heb je geen bellenman meer nodig. Helpt hydrotherapie bij anhidrose? Een ank vind je bij de goudsmid, ankhs zijn Egyptische sleutelkruisen. De antiloop = antilope is een stofnaam, die stof komt van de antilopesoort [n/s]. Hij werd à demi (half, voor de helft) vrijgesproken. Hij heeft een Addis Abebitische vriendin, zijn vriend een Adenitische. Was die nu pangeran(g) adipati [troonopvolger in zekere vorstenlanden] of raden adipati [rijksbestuurder in vorstenlanden]? Adipocire (adipocera) is lijkenvet. A.M.D.G. staat voor: ad majorem Dei gloriam. Ad modum Minellii [op de wijze van Minellius] betekent: zó vertaald en/of geannoteerd.