Dictee – dictees [3427]
Dictee van de Dag 1049
1. De letter H geeft o.a. de henry [H – eenheid zelfinductie], enthalpie [H, grootheid thermodynamica], hydrogenium [H, waterstof, atoomnummer 1] en het hellmanngetal weer (kijk eens bij lemma H, 10 – geeft de strengheid van winters weer). Gezocht op *hell*: clamshell (klaptelefoon), echelles (toonladder(s)), filhelleen (ijveraar voor de bevrijding Griekenland uit Ottomaanse overheersing, begin 19e eeuw), glacis- [bij vestingbouw] en groenezeephelling, Hellas, Helleen en Helleens, het helladisch (vgl. het laathelladisch en het laatminoïsch) = de cultuurperiode op het Griekse vasteland en de Cycladen die ongeveer samenvalt met de minoïsche cultuur (= het minoïsch) op Kreta, hellebaardier en hellegang, hellehond en Hel(le)hond, hellenisme, hellepijn, helleschipper (Charon, veerman van de onderwereld), helletocht, Hellendoorn(s) en Terschelling(s), hellewagen (mallejan) en Hellewagen (sterrenbeeld de Grote Beer = Hemelwagen), een hell of a job, Hellp-syndroom (bij zwangerschap), hell’s angel, hel(l)uo librorum (boekenverslinder), in a (een) nutshell, kachellak(!), panhellenisme, [streven: alle Griekse stammen in politieke eenheid] rochellezout [= seignettezout uit La Rochelle], schellak (! coating), Seychellen en Seycheller, shell (pc, schil – Shell – niet in wdb.), shellshock, softshell (jas), de Helleense Republiek en: hij speelt in dat stuk Othello (daaruit ook: egregiously an ass = bij uitstek een ezel).
2. De helmmycena is een plaatjeszwam. Het redders- is het helperssyndroom. Een helperwhitey is (vaak minachtend) een blanke die zich inzet voor de rechten van zwarten en kleurlingen. Zij is een echte she-woman [vgl. he-man]. Die hematomata [ook hematoma's, mv. van hematoma – hematoom = bloeduitstorting] zagen eruit als tomaten. Hij zou die goede raad aan zijn hemdsslippen afvegen. Veel hempathie [sympathie voor machtige mannen die ten val komen] zou hem toch niet redden. Een ankh is een hengselkruis. Hij kon niet meer henne- of denneweg [geen kant meer op]. Hij lichtte de deur uit zijn paumelles [scharnier]. Je moet daar haaks- [= haaks op de rijbaan], niet langsparkeren. Er gaan (qua inhoud) dertig kalkoentjes [wijnflesje, 1/5 = 0,2 l(iter)] in een methusalem [wijnfles, 6 liter]. De haantjepik is de duivel, ook: Heintje Pik. Een grimeur-posticheur is een haarwerker. De leporiden/s zijn een kruising tussen haas en konijn. De soldaat begon met haasvreten [bang zijn/worden].
3. Mijn naam is haas [ik weet van niets, laat mij erbuiten], ik [achternaam: Haas] ben genoemd naar het sterrenbeeld Haas. Ik ben me het habbiebabbie [heel erg] geschrokken. In de hepivakantie [van Hemelvaart + Pinksteren] voelde ik me best heppiedepeppie [happy]. Een hacendero bezit een haciënda [landgoed, ook: woning daarbij]. Je kan me de bout (h)achelen [jouw mening interesseert me totaal niet]! Een hadji gaat na een hadjprik [vaccinatie] op hadj [reis Mekka]. Die Hagedis zie je maar op één halfrond [heel hoog]. Wanneer valt de hafttijd ook alweer? Paar dagen rond Sint-Jan, 24 juni. Hij was van de hak op de tak (ook: van de os op de ezel – wispelturig) aan het hak(ke)takken [vitten, kibbelen]. Abrammetje spelen is menistenleugens verspreiden [noodleugen, halve waarheid]. Zowel het gehakt als de likeur was half-om-half (half-en-half). Bedoel je een halfbloed paard of een halfbloedpaard? Het halfgetal van zeven is drie en een half (drieënhalf). Er waren een halfhonderd (50) bezoekers. Assonantie is klinkerrijm, acconsonantie medeklinkerrijm. Bedoel je halfstam kroonbomen of halfstamkroonbomen?
4. Is halftaligheid [twee talen allebei slecht beheersen] de reciproke van tweetaligheid? Is ‘halfleeg’ echt het antoniem van ‘halfvol’? Zelfde vraag voor ‘halfwild’ en ‘halftam’. Een half wit(te)brood is geen halfwit brood. Met haar foulard (halsdoek) zat ze op de grand foulard [groot kleed over bank of stoel]. Halt houden is stilstaan. Een hamsa is een handje van Fatima [amulet, genoemd naar de dochter van de profeet Mohammed]. Handicraft is kunstnijverheid. Bij de moslims was een hanif (mv. hanifs of hoenafa) een monotheïst [in de pre-islamitische tijd]. De hanja is het Chinese karakterschrift waarin het Koreaans geschreven wordt (hanzi is Chinees karakterschrift). Hanniken zijn lummels. Zo’n hannekemaaier [Westfaling, kwam in de hooitijd hier gras maaien] mocht graag een hanneman [soort van Gelderse zoete appel] achteroverslaan. Het was hap-slik-weg. De hardheid [bv. van water] ervan is 4 D.H. (Duitse hardheid). Hij is hardlinks (door ervaring gestaald – vgl. hardrechts). Spreek uit: hardtrance. De dicteegastvrouw zal u te(n) harent ontvangen. Haring kaken (ww.) is een kwestie van het haringkaken [znw.]. Harkkeerders [hooi harken en keren], gebruiken ze die nog? Een harmonicatrein is een D-trein. De afstand is hart-op-hart 33 cm. Hij is hardsteke(n) blind. Een hart-vaatziekte is een hart- en vaatziekte. Dokter, ik heb toch geen hartverzakking? Hassium heeft atoomnummer 108 (Hs – en 118, oganesson is Og – vroeger ununoctium = Uuo).
5. De koningin van de Maas, dat is Rotterdam. Die vreemdeling doet als de Maas bij Bokhoven [voorbijgaan zonder groeten]. Ik zit nu bij de franc-maçonnerie, de vrijmetselarij. Tombak is rood messing [ook tumbaga – oe en de g van goal] en oreïd is kunstgoud. Wat is het verschil tussen een hatch- [met 5e deur] en een notchback [= sedan, met 4 deuren]? Cashback: aankoopstimulering [deel geld terug], clawback: afroming door belastingen, drawback: hindernis of zwarigheid, greenback: Amerikaanse dollar, kickback: vergoeding voor genereren van inkomsten, laidback: bnw. rustig, relaxed, outback: het ruige binnenland, pushback: achteruitduwen van vliegtuig, klaar voor vertrek of onderscheppen bootvluchtelingen, (Rhodesian) ridgeback: leeuwhond of pronkrug en slingback: hooggehakte damesschoen met een riempje achter de hiel langs. Een hatwoning of -eenheid is huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens. Haud mora: zonder dralen, haud sine gloria: niet zonder roem en haud passibus aequis: (van navolgers:) ver achterblijvend bij hun voorbeeld.
6. Hij is een haute-voléefiguur [haute volée = hogere kringen]. Een havanezer behoort tot de bichons [gezelschapshond]. Een havenzate [verhoging in haven] is nat en een havezate (havezaat – boerderij) droog. Spreek goed uit (mocht er maar een streepje staan, buiten dictees wel …): haveraar. Wat een hazard (= hazaard – geluk, buitenkans) was dat! Een hazard [hèh-zuhrt] is een hindernis bij golf. De haze [heez] [zeer kruidige wietsoort] heeft een hoog THC-gehalte [tetrahydrocannabinol]. Dit was weer zo’n hazennacht [met weinig nachtrust]. Het smaakte als hazenpeper zonder haas [het wezenlijke ontbreekt]. De hazewind had hazenvlees gegeten en vertrok met de noorderzon. Hoe hoog is je Hb (hemoglobine)? Het hbo-iw is het hoger beroepsonderwijs – inrichtingswerk. Een hd-tv [tv met high-definition] is een hd-televisie [GB: ook hdtv is correct als afkorting van hogedefinitietelevisie]. Met de hedjra (hidjra) verdween Mohammed uit Mekka. Een Heemsteedse heemstedebewoner [= boerderij] vind je niet in de stad. Zijn heengaan leidde tot veel heen-en-weergepraat. Een heldentenor is een tenore drammatico. Een helikopter-, hyper-, über- of curlingouder is vaak over/überbezorgd.
7. Hij verwerd van hero tot zero [nul]. Een hetaerie is een verbond. Een breeder is een homo [ook: breedertulp] en een airfryer is een heteluchtfriteuse. Heterodoxie is onrechtzinnigheid. Hij is gewoon heteroseksueel. Verklaar de term ‘Heterogonie der Zwecke’ [menselijk handelen heeft vaak een averechts effect]. Bij dieren is de HD de heupdysplasie [aangeboren afwijking: heupkom niet goed over heupkop]. Heuvelen is [bij de spoorwegen] rebrousseren [ook: terugkeren]. Ze speelden het spel hex [bordspel met zeshoeken]. Met hexylresorcinol kun je wormen bestrijden. De Hib is de Haemophilus influenzae type b, de bacterie die meningitis en luchtweginfecties kan veroorzaken. De HIJSM was historisch de Hollandsche IJzeren Spoorweg-maatschappij. Een hillula [hie-loe-laa, Hebreeuws] is een feestdag ter nagedachtenis van het overlijden van een tsadiek [rechtvaardige, mv. tsadikim]. Hij was himmelhoch jauchzend [laaiend enthousiast, euforisch] over dat weizenbier [uitspraak: tz]. Een hinkepoot is een manke. Hires [haaj-rèhs] (hoge resolutie van afbeeldingen) van digitale bestanden is natuurlijk niet lowres [loo-rèhs] (lage). De hiziki is een eetbare, bruine zeewiersoort. Ik lijd aan welvaarts- oftewel ouderdomsdiabetes (= type 2, jong: type 1).
8. Sommigen zeggen alpaca lepels, anderen alpacalepels. Er was veel gehob en getob, gesukkel dus. Ik moet het toegeven: hoc habet, die zit, 1-0, een-nul (vgl. nul-nul), een tegen nul. Een hodgetria is een zeker Maria-icoon. Hij weet het nog maar hodie atque heri (sinds korte tijd). Hoedoed [geheel van ernstige misdrijven] wordt volgens de Koran bestraft. Met een raps [hoefsmidsvijl] kun je niet raspen met een [rasp]. Of juist wel? De hoegrootheid van het probleem bleef onduidelijk. Uitspraak: hoekerker en hoeklassen … Hoeneer kom je? Evacuees zijn vrouwen, evacués zijn mannen, een gemengd gezelschap bestaat uit evacués (en mogelijk een evacueetje). Je kunt buitengewoon veel hoerenchance (-sjans) hebben [buitengewoon veel geluk]. Ken je die hoer(d)erijboerderij? Gebruik je die hoffmann(s)(druppels) nog? Een hofnar is een sjalksnar. Een rassé is een kleine Indische civetkat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten