Dictee – dictees [3416]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee dec 2019 (6), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1040)
Oefendictee dec 2019 (6)
1. De Wet Bibob behelst de bevordering van de integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur. Een bidelotje [loo] is een aapje (vormpje om een das op te strikken). Wat is de bidduur van een biduur? Vrome moslims kunnen een bidvlek, zebibah, op het voorhoofd hebben. Bieslook is snijprei. Een bietsster bietst. Bifurqueren is een bifurcatie [splitsing, vertakking] vormen. Bij big government [veel taken overheid met veel gemeenschapsgeld] horen hoge taksen [belasting]. Dat staat gedrukt tussen bijbelhaken [teksthaak – waar ook dit tussen staat]. De bijkerij is de bijenteelt of apicultuur. Moet ik naar bik- [stuurboord] of naar bakboord kijken? Vroeger werd er op 2 januari gebalanst [in winkels]. Een mukluk is een winterse indianenlaars. Het binnenste buiten keren, is iets binnenstebuiten keren. Er zijn daar zowel intra- als extradostjes [doo] (binnenwelfvlak, c.q. bovenvlak van boog of gewelf). De postdoc [gepromoveerd onderzoeker] maakte een voortreffelijke biodoc [biografische documentaire]. Het BIOS is het basic input/output system.
2. Tja, quadrupedalisme [op 4 poten lopen] is niet zo moeilijk, bipeed [tweevoetig, tweepotig] zijn wel. Een zoete blimbing is een carambola [zure besvrucht, stervrucht]. Het caecum is de blindedarm. Bling is blingbling [opzichtige versiering] en bij een geblingde jurk denk ik aan een gepimpte [optuigen, versieren] dito. Is een blintse een joodse blini? Ja, pannenkoek. De blitskikker speelde een blitzpartij (schaken) met zijn tegenstander. De abachi [houtsoort West-Afrika] wordt ten onrechte ook goudberken genoemd. Lesje natuurkunde: je hebt dubbelbolle (1), platbolle (2) en holbolle (3) lenzen. Die zijn allemaal in het midden het dikst: van 'holbol' zegt VD terecht dat (dus) de bolle zijde meer gekromd is dan de holle. Er zijn ook dubbelholle (4), platholle (5) en bolholle (6) lenzen: die zijn allemaal in het midden het dunst: bij de laatste is de kromming van de holle sterker dan die van de bolle. De wetenschappelijke termen zijn (1) biconvex, (2) planconvex, (3) concaafconvex, (4) biconcaaf, (5) planconcaaf en (6) convexconcaaf. VD heeft m.i. onterecht concaaf-convex en convex-concaaf (zouden verwisselbare begrippen zijn – en dat is niet zo). Maar dat doet geen recht aan het feit dat in 'concaaf-convex' convex (bol) overheerst en in 'convex-concaaf' concaaf (bol)! Zie: https://www.youtube.com/watch?v=TsPKP4zVpww – werkt in 2023 nog steeds! In een vervolgfilmpje komt ook nog de lenzenformule 1/f = 1/b + 1/v ter sprake: f (van focus, brandpunt) = brandpuntsafstand, v = voorwerpsafstand en b = beeldafstand. De vergroting is b/v.
3. Als je weet wat een bireem is [galei met twee rijen roeiers boven elkaar], weet je ook wat een trireem is. Zong die nozem toen echt over een bisamrat (en bizon = wild rund)? Een biseau is een schuin geslepen rand en bisette is boerenkant. Bij de Papoea's kennen ze de bisjpaal [bij zeker dodenritueel] en Arabieren dragen soms een bisht [veelal versierde traditionele Arabische overjas]. Maak het maar moeilijk: kreeftensoep is bisque de homard of bisque d'homard. Bissara is puree van gekweekte tuinbonen (Noord-Afrika). De bisschopsring is het teken van zijn (‘s bisschops - des) huwelijk met de Kerk (van Rome). Ik ben geen bitneuker [programmeur van complexe problemen]!
4. Let wel op het verschil tussen bivakring [met straalsgewijs enige paarden bij het bivakkeren] en bivakkering. Vervelend, die urethra- of blaashalssclerose. Blaasontsteking is cystitis [k] en een blaasspiegel is een cystoscoop [k]. Een blade [bleet] is een veerkrachtige (onder)beenprothese. Wil je blanc de blancs of dito de noirs [witte wijn]? De blanc-bec [melkmuil] nuttigde blanc-manger [zeker nagerecht]. Een blancet is een blanco accept, blanc-seign of blanket. Een hole-in-one [golf] bij een blind hole [niet te zien vanaf de afslag] is een wereldprestatie. De pocher(d) at yoghurt. Onder de blauwende lucht begon de boer te blouwen [boerenvuur maken, armen over de borst tegen het lijf slaan]. Een blauwkous is een savante. Het Blendwerk der Hölle is een helse zinsbegoocheling. De rode kaart bleek een blessing in disguise [meevaller die een tegenvaller leek te zijn] te zijn. Zij is een gekende [niet algemeen] blètster [blèten = huilen]. Vlees kan bleu chaud [rauw en lauw] of bleu froid [rauw en koud] zijn. Een happy end(ing) is blijeindend. Een blitzkrieg is een bliksemoorlog. Bij het blind varen moet je blindvaren op de instrumenten. Het taurobolium is de bloeddoop.
5. De beginnende cabaretier was bloedje-enthousiast. Geloof het of niet: een boap is een beestenontmoetings- en activiteitenplek. Het uurwerk van Flora is een bloemenhorloge. Hij liep weer te bloemkolen [malen, niet goed bij het hoofd zijn] en Tante Bloemkool [zonderling gekleed] keek toe. De blokjescode is de QR-code (quick response code). Het bloemenrijk, het rijk van Flora, is bloemrijk. Het blondientje, blondinetje, was een blondie van een typemiep (ook: typmiep). Hij liep in zijn hassebassie, zijn niksie. Bloteriken zijn bloterds. Om maar eens een zijstraat te noemen: blue monday [in januari: meest deprimerende dag van het jaar] en Black Friday [beurscrash]. Na de boer [hoorbare lozing van gassen uit de maag] volgt: burp, blurp of burps. De blush is rouge, de blusher is rouge in poedervorm. Blut und Boden [leus van de nationaalsocialistische binnenlandse propaganda en grondpolitiek, 1930] kwam ver na Blut und Eisen [1830, beginsel van machtspolitiek]. Begeistert is begeesterd. Op silvesteravond [oudejaarsavond] werkt een sylvester (stijlentrekker) meestal niet. De BNRO was de Belgische Nationale Radio-omroep. De afkorting BO staat ook wel voor bodyodour, lichaamsgeur.
6.
De croesus [zeer rijk man] was zo rijk
als Boaz [in Bijbelboek Ruth]. Met een
bobbynet vangt men dieven(!), bobbinet
is tuleachtig weefsel. Het was er botertje tot de boom (ook:
boôm – onderlinge verstandhouding uitstekend). Hij zat
erbij als een boeddha [onbeweeglijk in
lotushouding]. Boeën is boe roepen (het
boegeroep) door een boeroeper (GB).
Boeghies is gerookt runderboegstuk. Is
dat verhaal al geboekstaafd, te boek gesteld (door
teboekstelling)? De Boekenweek wordt geopend met het boekenbal
(en je krijgt dan een boekenweekgeschenk).
Een boekhoudfout is meestal onbewust, boekhoudfraude bewust. Een
boeksharing(!)
is een bokking: dat heeft niets met (time)sharing
te maken ... Bij de boerenbond verkopen ze boerenbont. Een Boeren- is
geen Stadsfries en komt mogelijk uit Boerenkoolstronkeradeel. De
boerentaal is de taal van de Boeren, het
Zuid-Afrikaans. Ach,
hij is maar een boertje van buut'n [plattelander].
Hij moest een poenitetje [boetedronk – bij
maaltijden als straf] drinken. Heerlijk,
die boeuf-bourguignonfantasie [blokjes
gesneden rundvlees, etc.]!
7. Een animae dimidium meae is een boezemvriend. Eindigt het boezemgebied [land dat water naar die boezem aflevert] bij het middenrif? En kun je daar een boezemwond [wond in de borst, ook: grievend leed] oplopen? Boing is boink [pats, boem, pats-boem]. Sportvissers hebben een boilie [met geurstof geprepareerd aasbolletje]. Hij leefde la vie de bohème [ongebonden, onconventioneel], bijna als een bohemer [zigeuner]. Bokstaan is bokjestaan. Bokstavast is bok(je)springen. Ze droeg een bolerootje [kort manteltje zonder mouwen – bolero]. Een bollebof van de bazaar is commissaris van politie. Het bollenpellen is een kwestie van bollen pellen. Een bolstaand zeil zal bol staan. Die ver dragende knal was nauwelijks te verdragen. Hij is op weg naar Bommel: hij gaat sterven. De bonafide man was bonaf [goed af]. De (gereformeerde)bonders zijn geen lid van de Bond, dat is de (Nederlandse) Protestantenbond [wel van de Gereformeerde Bond in de voormalige Nederlandse Hervormde Kerk – vgl. bonder, bondsman, gereformeerdebonder en gekrookterieter]. En die houdt jaarlijks haar protestantendag. Het bone china [boon tsjaai-nuh] is zeker porselein. Een bontwerker is een fourreur. Een wisiman (SR) is een zwarte magiër, een bonuman een witte. Met *pulch* alleen pulchri studio (uit liefde tot het schone) en in verum, bonum, pulchrum: het ware, het goede en het schone (en verder nog wat binnen plantennamen).
8. Harries of bobbies zijn boobies [borsten]. Zou er op de beroemde Nachtwacht van Rembrandt tussen de schutterij ook minstens een geboren Schutter (Boogschutter) gestaan hebben? Een boommarter heet ook boomotter. Bomen: let op voor het boomkankermeniezwammetje! Een toepaja is een boomspitsmuis. Een boomvalk is een baillet. In de oosterse keuken heten sperziebonen boontjis. Een casing [kee-zihng – boorbuis] bekleedt een boorgat. Boordroeien is oarsen [elke roeier één lange riem] en het antoniem daarvan is scullen [iedere roeier twee riemen]. Een boortoren is een derrick. Hé boots(man), let je wel op? Een bordelaisevat bevat 224 l bordeauxwijn. Waar wonen de Bordelezen [in Bordeaux]? Zo'n bordvol kan ik niet op. Een borstenparade is een topless show [VD: in een toplessbar]. Hij is nogal zelfingenomen, op-de-borst-klopperig. De maka(slang) is de bosmeester. Was dat een geval van bossnapping [gijzeling van manager of directeur]? Boterwegen is bij een kinderspel rug-aan-rug staan. Botoxen doe je met Botox (merk – botulinetoxine). Ik zweer bij bottientjes (bottinetjes) [hoge schoen]. Heerlijk, zo'n boucheetje [pasteitje – bouchee, koninginnenhapje]. Mijn e-mail werd gebouncet [retour, niet-bestaand adres of mailbox vol]. Daar gaat de dienst Bouw- en Woningtoezicht over! Het bovarysme staat haaks op de werkelijkheid [mens die zichzelf anders ziet dan die in werkelijkheid is – vgl. Madame Bovary]. Boyo is een zeker ovengerecht. Een bozzetto is een zekere voorstudie. De bracco italiano is een staande jachthond. Daar heb ik de brains [hersens] niet voor.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten