3415 Dictee woensdag 23-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1039) √ x

Dictee – dictees [3415]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee dec 2019 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1039)

1. Een aspectenonderzoek is een TA, een technologyassessment. Met t. of a.t. wordt 'a tempo' bedoeld [in de rechte of aangegeven tijdmaat]. Hij heeft een tak, een attaque [beroerte], gehad. Een aubrietia [au] is een mooie tuinsierplant uit de kruisbloemenfamilie. Een aufguss is een opgieting, ook: löyly [uit het Fins]. Die jongen volgt autionderwijs [i.v.m. autisme]. De meester heeft het zelf gezegd = autos epha. In NL is avas afwezigheid van alle schuld. De avondmaalstafel in de protestantse kerkdienst is de Mensa Domini. Een aya (mv. ‘s) is een Koranvers. Op die soiree was toilette de soirée [avondkleding] het kledingvoorschrift. Onvriendelijk doen is azijnzeiken. Dat baat je niet: je zult op je baadje krijgen [een pak slaag]. Baardschurft is sycosis. Het baarspel is een loop-en-vangspel, een soort krijgertje. Een babelse spraakverwarring is een babylonische dito. Hij heeft zijn vriend gebackstabd [verraden, achteraf in diskrediet gebracht – lett.: mes in de rug ...]. Lysis is geleidelijke vernietiging [desintegratie, ontbinding]. Bacteriurie: dat zijn bacteriën in de urine. Bagna cauda is een zekere dipsaus.

2. In de Noord-Afrikaanse keuken is een baghrir [baa-chrier] een kleine luchtige pannenkoek. Het Bal National [20 juli – vooravond nationale feestdag BE] kan niet worden getroffen door een drache nationale (gebruikelijke stortbui op 21 juli – dat is een dag later). Een balansschakeling is een push-pull(schakeling). Balbesen zijn in NL huisbazen (Bargoens). Mooie dansmuziek, die balearic. Jazeker: een bal folk [mv. bals folk of bal folks] is een folkbal (BE: boombal – mv. folkbals). De president van de afdeling Nederland van de Soevereine en Militaire Orde van Malta heet baljuw. Hij wil balken naar Noorwegen brengen [overbodig, nutteloos werk doen]. Zou je die Thaise ballon [wensballon] even willen vullen (liefst met balloons) [= tekstballon]? De BAM is de Bosnische convertibele [= inwisselbare] mark (munteenheid van Bosnië en Herzegovina). Een kipas [kie-pahs] is een bamboewaaier. De bam(moeder) en de bov(vader) sloten een gelukkig huwelijk (bewust alleenstaande moeder, bewust ongehuwde vader). Je bana [penis] tonen is wel erg banaal. Op een bancarella [koeltafel] ligt bederfelijke waar. Met een bancontactkaart ga je bv. naar een bancomat of bankomatiko [geldautomaat bank]. De band van Poupart is de liesband. Bandy: vorm van ijshockey. Bij wijn hoort het bouquet, bij bloemen een boeket.

3. Een banket kan een dis zijn, een au banquet de la vie, infortunés convives [mv.] = een rampzalige gast aan de dis van het leven. Bankholiday valt in Engeland o.a. op tweede paas-, pinkster- en kerstdag. Het lekkerst blijft toch banketbakkersspijs. Een banyan is een baniaanboom of banianeboom. Naast het AAP (assisterend academisch personeel) is er ook het BAP, bijzonder academisch personeel. Een barbican is een barbacane [middeleeuws vooruitgeschoven bolwerk]. Een acerola is een barbadoskers. Een barbecue-ei is een kamado (eivormige barbecue met deksel). Inderdaad: Barbertje moet hangen [er moet een schuldige zijn]; een barbertje [hangend mandje onder kastplank] ook ! Hij schildert à la de Barbizonschool [Frans dorp, beïnvloed door Hollandse (schilder)school]. Een barchaan is een sikkelduin en barchent is bombazijn, een weefsel. Een barones(se) kort je af tot bar.esse, Bsse of B^onne [baronne]. Waar ligt het Groot Barrièrerif [koraalrif dat een dam of versperring vormt; in de Koraalzee, voor de kust van Queensland in Noord-Oost-Australië – internet, beter: Noordoost?]. Wat zijn de grenzen van de baronie van Breda? De basiji
[baa-zie-dzjie] is een religieuze jeugdmilitie in Iran.

4.In NL is de Basisregistratie Personen het bevolkingsregister. Bastaardtras(!) is een zekere metselspecie. De Bataafse mythe [identificatie Nederlandse volk met de roemruchte Batavieren] bleek dat inderdaad te zijn. Een batterijei is een kooi-ei. Batacuda is opzwepende Braziliaanse dansmuziek, een barracuda is een vraatzuchtige vis. De schaal van Baumé rekent in graden Bé [concentratie van oplossingen]. Doe maar een bavetje [slab] om als je dat bavettetje [bavetje] [vanglap, vinkenlap, stuk rundvlees] opeet. Bayem is in de oosterse keuken spinazie. Met BCG, bacillus Calmette-Guérin, produceer je een
tbc-vaccin. Ik vind me lelijk: BDD, body dysmorphic disorder. Bè, dat klinkt schaapachtig! Zijn beanie [nauw aansluitende muts] zal hij nooit afnemen. Ze droeg een beatrixkapsel onder de Beatrixboom. Een mendicant [lid van een bedelorde] beoefent mendiciteit [bedelarij]. Hij werkt bij het Bedrijfsfonds voor de Pers. Sommigen kicken op beef jerky [reepjes gedroogd rundvlees als snack]. Bij judo kom je de
asji-waza (beenworp) tegen. Let op, je beeper [instrument met signalen, onderdeel van een alarminstallatie] gaat af! Dat kostte vroeger maar twee beestjes (beissies – dubbeltje). Dat gaf een hele begankenis [drukte, rumoer]. Ze waren begeind [in een vrolijke bui] en begeistert (enthousiast). Begging the question is petitio principii (iets als argument aanvoeren wat eerst nog bewezen moet worden).

5. 'Beginkapitaal' schrijf je met een beginhoofdletter. Hij is beginselvast: tenax propositi. Begreind is berijpt. Hij is klein- maar wel goed behuisd. Dit is van beidelliet [minerale klei] gemaakt. We dronken beiers, Beiers bier. Valt dit onder de Bekendmakingswet [officiële publicatie van wetten, etc.]? Golgotha is de bekkeneelberg [bekkeneel: hersenpan, doodshoofd]. Ben je bekotebikkerd (belatafeld – gek)? Een fermier général (meervoud: fermiers généraux) pachtte belasting(inning) (tijdens de Franse monarchie). Belastingvriendelijk is fiscaal vriendelijk. Belau is Palau, een eilandenrepubliek. Wie zet er nou een belfie = bilfie [eigen achterwerk] op internet? Hij belijdt die godsdienst. Over potloden: bij 12B, en hoger, 11B, ..., 2B, 1B = B staat de B voor 'black': hoe hoger het cijfer ervoor, hoe zachter; HB is een tussenmaatje (hard black – kantoorpotlood) en H = 1H t/m 9H, etc. is 'hard': hoe hoger het cijfer ervoor, hoe harder. Met beloken Pasen wordt het paasoctaaf
[8 dagen na de feestdag zelf] afgesloten. Het Beloofde Land is Kanaän, het Heilige Land, het land van belofte.

6. Belroos heet erysipelas, wondroos of ignis sacer. Je kunt er elefantiasis [knobbelmelaatsheid, olifantsziekte, roosbeen – monsterachtige verdikking balzak, etc.] aan overhouden. We hebben op de belg [tv] wielrennen gekeken. Tabak is een demeritgoed [ook wel: demeritgoods, mv. – gebruik ontmoedigen door hoge belastingen, meritgoed, meritgoods (mv.) worden door subsidies juist aangemoedigd, bv. groene stroom]. Flink doorzakken: be my guest [ga je gang]! In BE heb je BEN-woningen (bijna-energieneutraal). Is hij dat bendelid? Laten wij de Heer prijzen (danken): benedicamus Domino! De aanhef luidde: benevole lector, Latijn, goedgunstige lezer (B.L.). Taka: BDT (munt Bangladesh). Het antoniem van bentisch [op de zeebodem] is pelagisch [erboven]. Wat is de formule van (di)benzoylperoxide? Laat ook maar … Een berad [assen hebben ruwheid verloren] rijtuig rijdt lekkerder. Wat Bergens is, komt uit Bergen, wat Bergs is, uit Bergen op Zoom. Hij bespeelt de berimbau [Zuid-Amerikaans snaarinstrument]. Een IED is een improvised explosive device = bermbom. Via de cabotage [kustvaart] smokkelde de caboclo [halfbloed van een blanke en een indiaan in Brazilië] cabochons [zekere edelstenen]. Dikke Bertha [persoon!] met haar berthekraag [van kant] viel wel op. De Nederlandse standaardtaal is het Standaardnederlands. NB Een dikke bertha is een mortier, Kruppfabriek Duitsland, WO I.

7. Ook goed: AB(N), Algemeen Beschaafd (Nederlands). BES in GB betekent: Bonaire, Sint-Eustatius & 2025 ook: en Saba, in VD: Bonaire, Sint Eustatius en Saba [en dat heeft een Bestuurscollege!]. Besjt is Baäl Sjem Tov [grondlegger chassidisme, Meester van de Goede Naam]. Een worstseller [slecht verkocht boek] wordt algauw ramsj [verkocht tegen afbraakprijzen]. In een BEST-tas worden boeken, elektrische apparaten, speelgoed en textiel ingezameld. Zijn die AMvB's [Algemene Maatregel van Bestuur] al ingegaan? Een POS is een point of sale. Een bvo is een betaaldvoetbalorganisatie. Wie betjoecht of betjoekt [slim, geslepen, leep] is, zal ook vaak betoeft of betoegd [goed af, gered, uit de brand] zijn. De betonie of beteunie is een lipbloemige plantensoort. Een Betsenaar komt uit Geetbets. Echte wijsheid is betuun (betuin – schaars). De beuk, krop- of kraplap is een vrouwenkledingstuk. Een shimeji [dzjie] is een beukenzwam. Dat geklungel van Beun de Haas is dilettantenwerk. Burlen of beurelen doen herten. Er is beurre blanc [saus met witte wijn, etc.] en beurre noir (= beurre noisette – bruine boter of zwarte boter – is of wordt verhit). Wordt er dan een beurskrach, -crash of -crisis verwacht?

8. Een IPO, initial public offering, is een beursintroductie. Gisteren op de beurs vond er een raid [vijandige overname] plaats m.b.t. bedrijf X. Wie is hier thuis in de beursusances (ook: -usanties)? De gracieuze, elegante dame vertoonde veel élégance. Van de schrik werd hij een beverd (kreeg de beverik). Hij vindt dat ik naar bevind van zaken moet handelen. Zij bewaarheidde haar zwangerschap. Hij was bewariër [scheldwoord, m.b.t. eigendommen door niet-Joden] en ariër (een blanke niet-Jood). Zeeuws-Vlaanderen is Zeeland bewester Schelde. Die argumenten zijn houtsnijdend. Kijk: beyoncévliegen [paardenvlieg met goudkleurig achterlijf]! Kijk, dat is nou zeskant bezaagd hout [heeft aan alle zes kanten rechte hoeken]! Hij was bezeeuwd [bezwijmd], maar woont niet in Zeeland! Sparta moest uit spelen en miste drie uitgespeelde kansen. Het bezomerkade gebied lag er goed bij. Is dat een bezouten [met zeewater overstroomd] polder? Het gebeurde (in Indië) buiten bezwaar van den Lande [zonder dat het land het hoefde te betalen]. Een envoûtement is een (voodoo)bezwering. De afkortingen b.g. en b.g.g. * [zie onderaan!] staan voor 'begane grond'. De rajneeshies of sannyasins zijn genoemd naar Bhagwan Shree Rajneesh. Nuttigen van bhang (bheng – verdovend middel, drank) onder muzikale bhangra [Aziatische muziekstijl Punjab, met westerse elementen] zal niet tot de bhakti [hoogste vorm van godsdienstige toewijding in het hindoeïsme] behoren. BI is (ook) businessintelligence. Een bibelotje [loo] is een snuisterij.

* Ook: bij geen gehoor