Dictee – dictees [2119]
Oefendictee 722 OUD, geheel herzien naar situatie 2021
Dictee van de dag (135)
1. Hij draagt altijd H&M-jacks [Hennes & Mauritz – niet in wdb.]. Een tongbreker is 'caccia' [muziekstuk met jachtscène], zeker als je cachaça [Braziliaanse sterkedrank op basis van suikerriet] ophebt, een borsalino [gleufhoed met brede rand (voor mannen)] ophebt, maar geen huiswerk ophebt. Het kabinet en bloc [allen samen] gaat niet over de cabinets particuliers [+] [kamer voor samenkomst met minnares] van ministers en staatssecretarissen. Is een buxus een buksboom? Ja. Het was druk in het luchtruim: de ex-F-16-vlieger, thans C-130-piloot, bestuurde een Boeing 747-vliegtuig. In het Byzantijnse Rijk sprak men Byzantijns-Grieks en ook daar waren al mensen met een byzantijnse geest [slaafs, kruipend]. De blauwe passiebloem heet officieel Passiflora caerula. Wat is een cadmische overwinning [pyrrusoverwinning, schijnsucces]? In sommige café(s)-brasseries/ën bieden ze verschillende cafés crèmes [of] [soort espresso] en cafés glacés [of] [nagerecht van ijs met mokkasaus] aan. Ook een lukuman [oe – medicijnman winti, ziener], een visionair, maharishi (Hindi – 'wijze' als eretitel) of vates [Latijn: ziener, voorspeller, profeet] lijkt soms caligare in sole [ziende blind]. Het woord 'caliet' [legering van ferroaluminium en nikkel] is kennelijk afgeleid van 'kalos' (mooi) en 'lithos' (steen).
2.
Wat voor stof is calciumcyaanamide[insectenverdelger,
kunstmest]? Calando is muzikaal
wegsmeltend, een calandrone is een houten blaasinstrument met twee
kleppen, Italiaanse schalmei, een calange (werkwoord:
calangeren) is een bekeuring en
aangifte van een strafbaar feit ter zake van belastingheffing. Een
kalander is een soort van mangel, een schildvleugelig, vraatzuchtig
zwart insect of een zeker aantal slagen met een heiblok, een
kalanderij is een kalandermolen, de kalander- of ringleeuwerik vind
je in het Middellandse Zeegebied en een kalant is een klant of vent.
Om cahorswijn te kopen moet je bij Cahorse
[oor,
niet in wdb.] kooplieden zijn.
Een cajon [kaa-chohn]
is een handtrommel. Afstammelingen van Franse kolonisten in de
zuidelijke staten van Amerika, met name in Louisiana zijn Cajuns
[kee-dzjuhns]:
van hen kennen we de cajunkeuken en de cajunmuziek.
3. Holland en de Hollanders typeer je met 'canaux, canards, canaille' (kanalen, eenden, schelmen). Een capstan [èh] of toonas is een bandtransportas bij bandrecorders en cassettedecks. Minister Plasterk werd ooit de Calvarieberg op geleid. Een muze zal niet gauw amuzisch [zonder kunstgevoel] zijn of aan amusie [toondoofheid] lijden. Dit medicijn zit in capsuultjes [capsuletje]. Hij pronkte met zijn cantillegouden horloge. Hij is carottebiljartexpert. Voor een duel deed men een cartel uitgaan. Van wantsen kun je chagas [de ziekte van Chagas] krijgen. Hebben jullie daar pied-à-terres [optrekje, buitenhuisje]? Caeca zijn blindedarmen [enk.: caecum]. Zou een caesarsalade de cesartherapie [bewegingstherapie i.v.m. afwijkingen natuurlijke houding] nog kunnen versterken? Het ene dictee is nog catchyer [goed in het gehoor liggend, gemakkelijk verstaanbaar en daardoor aantrekkelijk] dan het andere. Chambray is cambric [batist, kamerdoek] en een chambree is een militaire slaapzaal. Eén chassis, twee chassis, een chassistje [sie] of een chassisje [sies].
4.
Thalia is een van de Charites [Bevalligheden,
Grieks, Gratiën, Romeins]. De
chikungunya is een tropische virusziekte, door muggen verspreid. Een
cheider is een orthodoxejodenschool (een
orthodox-joodse school). De
chemin de fer is een kansspel à la baccarat. Het chihuahuaatje van
de CTO, de chief
technical
officer, lag onder zijn respectabele
chiffonnière, ladekast dus. Zijn vader was heel vroeger CHU-bobo
[Christelijk-historische
Unie],
hij is dus van christelijken huize; zijn
vrouw is zelfs van christelijk-gereformeerden
huize. Een chrie [Grieks] is de
behandeling van een thema naar een gegeven schema van gezichtspunten.
Cd-e's [compact
disc –
erasable
(spaties om
– !),
wisbare cd] zijn herbruikbaar. Cinellen zijn slaginstrumenten.
Een toneelstuk is een opeenvolging van clausen
[claus, clause:
door één acteur gesproken]. Dat
clerihewtje [vierregelig
gedicht, aabb] borrelde zomaar
bij me op. De klepzeiker [zeurkous]
vond het clepsydra [wateruurwerk]
mooi. Een van Hugo Claus' boeken wordt verfilmd; welk ook weer? De
cichlidenschool [baarsachtige
vissen] zwom vrolijk voort.
5.
Het cvs
(GB,
VD: CVS)
is het chronischevermoeidheidssyndroom.
Een cifbeding [s]
gaat over cost, insurance
en freight. Hoeveel volt geeft een
clarkelement af? Antwoord: 1,4328 volt (V).
In deze
Vinex-wijk [NL:
Vierde Nota
Ruimtelijke Ordening Extra]
zijn er al meerdere clashes [autobotsing,
conflict] geweest. Een andere
naam voor clair-obscur is chiaroscuro [met
licht- en schaduweffecten]. De
clairette is de witte wijndruif of de
mousserende wijn ervan, de clairet
(paillet, blekerd)
is lichtrode, droge wijn. [ezelsbrug:
kort, lang woord, alfabetisch:
rood-wit]. Tijdens mijn civielingenieursstudie speelde ik
c-klarinet. De fine fleur [meest
uitgelezenen – geen mv.] van
die coterie maakt veel kabaal. De boel lag totaal pêle-mêle
[overhoop, door
elkaar]. Bij tex-mexmuziek moet
je aan Texas en Mexico denken. De brousse is de jungle, rimboe,
wildernis. Jongeren zeggen voor 'cool' liever 'coewl'
[koe-wuhl].
Een koksiaan was volgeling van De Cock, een coccejaan van Koch
[Coccejus].
6.
Coeurs de palmier zijn palmharten
[spruit van
bepaalde palmen als groente]. De
coeur de boeuf is een soort tomaat. Een coeloom
[see-loom]
is een lichaamsholte. Een coenobium
[see]
is een klomp van samenhangende eencellige organismen. In die
beroepsgroep spreekt men in stede van collega-notarissen liever over
collegae proximi [enk.:
collega proximus]. Kunnen alleen
burgers een commuin [koh-muin],
burgerlijk delict plegen? Een commère is een klessebes. Wie zich
committeert, vertoont commitment. De handelsnaam voor kokosvezels als
stof is coir [koh-juhr].
Wat houdt de coming backservice [verdeling
over opvolgende jaren van bedrijfslasten die verband houden met
toekomstige wijzigingen in lonen of prijzen]
in? Ingeklede vraagstukken zijn het complext van al. De
comptes-rendus
[+][financieel
verslag] van deze bedrijven zijn
goed vergelijkbaar. Er bestaat consensus [overeenstemming]
over die concessie [vergunning].
Een klapperdief [soort
van krab – Birgus latro]
eet helemaal geen kokosnoten! De costeriana worden onterecht
toegeschreven aan Laurens Janszoon Coster. Maar
aan wie dan wel?
7. Het is letterneukerij, maar het zijn de cordon(s) bleus [kok], die de cordon(s) bleus of cordon bleutjes [vlees] bereiden. Voldoet zo'n copesysteem [koo-puh] (cope-indeling = rechthoekige kavel])? Is er verschil tussen een con- en een obstipatie? Nee. Kleine, kokette Katinka, … [bekend liedje]. De copaïva of witte balsemboom heeft betekenis [als hardhout] voor schrijnwerk [kastenmakers-, meubel- en fijn timmerwerk]. Zoek eens op wat een copoclefiel verzamelt [sleutelhangers]. De Congolese diplomaten brachten congopauwen mee voor onze zoo [oo – dierentuin]. Een corsetière maakt korsetten, geen corseletten [korset + beha]. 'Corpo di bacco', dat zeg je toch niet zomaar [goeie hemel, bastaardvloek – vgl. basterdsuiker]? Nee, ik wil geen gewone kotelet, maar een côtelette suisse. Een fouetté is een verlengde pirouette. Voor de beweging van een sluisdeur wordt een cremaillère gebruikt. Hoe spreek je het woord 'cuesta' [kwèhs-taa] uit? Die crue [ruw, ongezouten] geschiedenis heeft iets cru's. Een curieuzeneuzemosterdpot is, zoals je weet, een sapperdemallemosterdpot [curieuzeneus, nieuwsgierig aagje].
8.
Culi's zijn foodies. Het
sansculotterapaille werd treffend
beschreven. Lijkt cyanide op cyaanamide?
Wel als woord ... De spijbelaars
klooiden maar wat aan en daldeeden naar
hartenlust. De partijen moesten helaas dag-zeggen-met-het-handje. Een
dag-en-nachtslot is voor dag en nacht. De joden davvenen [bidden]
vaak. Bij de bespanning à la Daumont heeft elk tweetal paarden een
berijder. Hun voedsel wordt separaat bereid. Zo zullen ze veel beter
af zijn. Daaraanvolgend heeft hij op de daaropvolgende dagen de
daaruit volgende gevolgtrekkingen geïnventariseerd. In de
eropvolgende [GB,
VD los – 2020
aaneen!]
discussie werd een en ander nog flink bijgesteld. Daargelaten hoe
anderen erover denken: dit is mijn mening. Daarbij aansluitend was de
daarbij behorende boodschap: je kunt weer helemaal erbovenop komen.
Daar kan ik echt wel buitengewoon goed in komen.
9. Het vat der Danaïden heet metonymisch ook wel een danaïdenvat. Debarkeren kun je doen bij een débarcadère [aanlegplaats, steiger]. Débris is puin, debris is ruimteafval. Het spille- [erfopvolging ook voor vrouwen] ware niet te verwarren met het zwaardleen [alleen mannen]. Hoe spreek je 'decher' (tien stuks huiden of vellen) uit? [dee-chuhr] Een delfisch verdict is nogal raadselachtig. Ik heb uitstel van een termijn, een délai. Een dépositaire is een depositaris, duidelijk [bewaart geld of goederen]? Dégras is afvalvet. Hij is de degen van de Staat [verdediger, advocaat]. Raar: demi-plié en grand plié. Is een demikini een demi-bikini? Dat zou je kunnen zeggen ... Dessus-de-portes zitten boven het kalf van een deur en het dessous des cartes is het geheim van de zaak. Indiase kelim [tapijt] heet dhurrie. Het gebed kort na het middaguur is de dhuhr [ook: dohr]. Een dhole is een alpenhond. In de baai voeren vier dhows [traditioneel Arabisch zeilscheepje]. De dharma bestaat uit grondregels voor individueel en sociaal gedrag in een aantal oosterse religies.
10. Duid de begrippen 'dhimmi' en 'dhimmitude' eens [positieve houding t.a.v. islam]. DXM is dextromethorfan [psychedelische drug, een bestanddeel van veel hoestmiddelen]. De dames droegen allemaal deux-pièces [zelfde als mv.], de meisjes deux-piècesjes. Dat zal je deugd doen en is dus deugddoend. Die dinkies [double income, no kids = tweeverdiener zonder kinderen] zitten er warmpjes bij: ze hebben voor de kids geen dinky toys of dinghy's [jol, rubberbootje] nodig. Niet elke dillenmaker [dil(le): steelhuis bij spa(de)] houdt van dillesaus [geen mv.]. Hoeveel bisdommen (diocesen) zijn er in Nederland? Komen alle dinanderieën [messingsnuisterijen, znw.] oorspronkelijk uit Dinant? Nee. Zijn dat dik verdiende of welverdiende roepia's, of juist zuurverdiende? Hoort hij bij de dichtervorsten [alom gerespecteerd dichter]? Hij woont het dichtst bij de kerk: dat is dus ook nog het dichtstbij. Zijn 'diësis' [kruis, muziek] en 'diëresis' (breking tweeklank [re-integratie] of lettergreep [horen voor hoorn]) verwant? Nee, dus.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten